20 Kasım 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 Büyük Şefin aziz naaşı) Ya /BEŞAM izmit yolunda İstanbul halkı göz yaşları arasında Yavuzun arkasından uzun uzun mendil salladı Sus vapuru 2i (Ebedi Şefin cenaze alayını takib eden muharririmiz. den) — Moda açıklarında duran Yâ- vuz saat 2,25 de ağır ağır demir al- maya başladı. İçinden meykibi takib ettiğimiz Sus vapurile Yavuzun pek yakınından geçiyoruz, Atatürkün muazzez naaşının etra- #mda büyük üniformayı giymiş yük- sek rütbeli deniz subaylarımız ihti- ram nöbeti bekliyorlar. Yavuzun ar- ka kısmında yapılan katafalkın et- rafma sıralanmış bulunan yüzlerce çelenk geminin ortasına kadar de- yam ediyor, Yavuzun bu kısmı baş- tan başa bir çiçek bahçesi halinde... Atatürkün muazzez naaşını saran &l bayrak bu çiçek bahçesi ortasında muazzam bir çiçek, bir tabiat hari- kası gibi insanın gözünü alıyor. Yavuz 230 da hareket etti, sancak tarafından kısa bir çarhla geri döndü mevkibi teşkil eden 'Türk ve ecnebi harp gemileri, ebedi Şefi İstanbul denizinden ebediyete uğurlamak üze re gelen mümessilleri hâmil Deniz- bank ve Şirketi Hahriye vapurları da hareket ettiler. Ayni hat üzerinden Yavuzu takibe başladılar. Hava filolarımız birbiri arkasın- dan mevkibin üzerinde çok alçaktan uçuyorlar, Yavaş yavaş ilerliyen ve her on beş dakikada bir top atarak Büyük Ölü- yü selâmlayan Yavuz, arkasından üç kol halinde takib ediliyor. Bu üç kol- dan en sağdakini dost devletlerin gönderdikleri harp gemileri teşkil ediyor. Başta İngiliz Malaya zırhlısı, sonra sıra ile Rus, Alman, Fransız, Yunan, Rumen harp gemileri geliyor. . Tek sıra halinde güverteye dizilmiş olan subay ve mürettebat selâm vazi- yetinde, hepsinde yarı çekilmiş Türk bayrakları dalgalanıyor. Yavuzun dümen suyu üzerinde iki hücum botu ve onun arkasında Ha- midiye mektep gemisi, Zefer, Tınaz- tepe torpitoları, iki denizaltı birbir- lerini takib ediyorlar, En soldaki kolda ise askeri erkân, üniversiteliler ve halkı taşıyan Deniz- bank , Şirketi Hayriye vapurları biri. biri arkasında, Mevkib böylece açıkta demirlemiş ! bulünan Savarona yatına doğru iler- ledi. Başta ecnebi harp gemileri ol- mak üzere bir sıra halinde matemi geçidi yapıldı. Mevkibi teşkil eden par- çalar yatın önünden geçerken süraf- lerini azaltıyor ve selâmlıyorlardı. Bu geçide tayyareler de iştirik elliler, Geçid bitince Savarona yatı da alayı en arkadan takib etmeğe başladı. Sus vapurundan kaptanın dürbü- nile sahillere bakıyorum: Karınca gi- bi insan, Ebedi Şef İstanbulun ma- vi sularında haşmetli bir alayla ebe- diyete gidiyor. Onun fani varlığının söndüğüne bir türlü inanmak istemiyen halk es- kisi gibi gene sahilden beyaz mendil- ler sallıyorlar. Mevkib böylece ağır ağır Büyüka- da açıklarına geldi, Yavuz süratini azalttı. Başta İngiliz Malaya zırhlısı olduğu halde harb gemileri sancak tarafından, halk mümesslilerini taşı- yan vapurlar iskele tarafından veda resmi geçidine başladılar Bu geçit bitince Malaya «istikamet değiştir» işaretini çekti ve bir kavis ya- parak geri döndü. Diğer ecnebi harb gemileri en arkada Hamidiye oldu- ğu halde onu takip ettiler, iskele ta- fından da halk vapurları geri dö- yordu. Mevkibden enson arona yatı oldu. ayrılan gemi Bütün gemiler döndüğü halde 5 bir müddet daha Yavuzu takib etti, güverlesinde, mukaddes tabut Yavuza naklediliyor Sonra ağır ağır dümen kırdığı gö- | rüldü. Şimdi Yavuzu İzmite götürecek olan Mevkib, Zafer ve Tmaztepe torpito- ları, bir denizaltı ve iki hücum botu ayyıldız şeklinde ilerliyorlar. Bu ayın yıldızı Yavuzdur. Süs vapurile mevkibi takib ediyoruz. Büyük Şefin aziz naaşını hâmil olan Yavuz bacasından siyah bir duman nakledilirken, Zaferin salıveriyor, bu duman ağır ağır Uluk- lara doğru yayılıyor, hava kararmağa başladı, akşam oluyor, biz İzmite doğ- | ru ilerliyoruz. Biraz sonra karanlıklara daldık. Yavuzda ve diğer harb gemilerinde ışık yok. Derin bir süküt. Yalnız on beş dakikada bir ufuklarda akisler ya- pan top sesleri, Şevket Rado 20 Teşrinisani 1938 vuz zırhlısında Aziz ölü büyük bir hürmet içinde Izmite nakledildi Yavuz zırhlısı 19 Atatürkün | mukaddes tabutunu ihtiva eden Za- | fer torpitosu Yavuza yanaştığı 22- man bütün zabitan ve efrad güver- tede selâm vaziyetinde sıralanmış- Jardı. Aziz Ölü Yavuza nekledi e mez 101 pare selâm topu atıldı. A türkün mukaddes tabutu mor ke- difelerle örtülü bir sete konmuştu. Bu esnada zırhlıları da yirmi birer pare top atıyordu. Yavuz Ada açıklarına geldiği 2a- man program mucibince ecnebi zırh- larının dönmeleri icab ediyordu. Bütün ecnebi harp gemileri, başta İngiliz Malaya zırhlısı olduğu hal- de gemiler birer birer Yavuzun sağın- dan geçtiler ve geri döndüler bu $ı- rada harb gemilerinin zabitan ve ef- | radı selâm vaziyetinde sıralanmış- Jardı. Yavuzun güvertesinde bulunan Baş* | vekil ve generallerimiz bu ihtiram ifa- | desine mukabele ettiler. Ecnebi ge- milerin dönüşünden sonra Yavuz hı- | zını arttırdı. Büyük Önderin mukad- des naaşını hamil olân Yavuz ve onu | takib eden diğer harb gemileri daki- kadan dakikaya İzmite yaklaşıyorlar akşamın alaca karanlığı bu matem Mi kitleyi gittikçe perdeliyor, gemi- de hep Atatürkten bahsediliyor, meb- uslar onun Meclis hatıralarını ve in- kılâp hamlelerini, generaller de harb menkibelerini anlatıyorlar, her anla- tılan hatıra gözlerde taze bir rutubet bırakıyor Amiralin salonunda toplananla; ruhu, kalbi, dimağı, hep-o arka t retlerin altında şanlı bayrağa bürü- nen büyük ölünün yanında... Sandu- kayı bekliyen büyük üniform. bayların her yarım saatte bir nöbet değiştirmeleri de büzünlü bir törene vesile oluyor, Nöbetien çıkan #ubay- su- lar, kılıçları ile Atalarını selâmlıyor- lar; önünde hürmetle eğilerek ayrı- liyorlar, E Saat 18,30 da Yavuz İzmitin önün. de demirledi. Büyük ölü eller üstün- de Zafere oradan da karaya dildi nakle Izmit tarihte en hüzünlü akşamını geçirdi Matürkün mukaddes tabutu göz yaşları arasında Yavuzdan hususi trene nakledildi İzmit 18 (Telefonla) — Atamızın | aziz naaşını buraya getirecek olan Yavuz dritnotumuzun bugün saat 18 de İzmite geleceği bilindiği halde | saat 14 den itibaren bütün mağaza- lar ve her yer kapanmış, akın halinde halk Atamızın aziz tabutunun geçe- ceği yolları doldurmuştu. Binlerce mektepli yavru mukaddes naaşın çıka ve bundan tam 11 sene evvel Atatürkün ilk İstanbula giderken Ertuğrul yatına geçtiği Mayin iskelesinin etrafındaki tersa- ne meydanını doldurmuştu. Bütün civar dan gelen heyetler, teş dahil subaylar ve memurin yerlerini almışlarc rifata Sant tam on sekizi on geçe Atamızı getiren Yavuz drıtnotumuzun ışıkları gözüktü ve müteakiben diğer gemi- lerimiz ve gazetecileri hamil Sus va- puru geldi. Saat on dokuzu otuzda Atamızın Türk bayrağına sanlı aziz naaşını Yavuzdan alan Zafer gemimiz iske- leye yanaştı. Başvekii, Büyük Millet | Meclisi heyeti azaları, generaller ve diğer zevat İskeleye çıktılar, Her ta- raf karardığı halde bütün İzmit yol- larını ve tepelerini kaplayan on bin- lerce halkın topluluğu, harp gemile- min kuvvetli proj i Işığında görünüyordu. İzmit tarihteki en ha- zin akşamını yaşıyordu. Yavaş yavaş aziz naaş iskeleye nak- ledildi ve mütemadiyen atılan top sesleri arasında cenaze alayı program mucibince hareket etti, Muzika matem havası çalarken ce. naze alayının da tersane Kapısından i retle dışarı çıktığı vakit insan dimağının tasavvur edemiyeceği manzara göze çarpıyordu. On binlerce vatandaş Atu- mizin âziz naaşini n asker. lerinin ve generallerinin e! rünce hep birden hiçkırma lar. ide gö. a başladı. Bu hazin manzar ti ve İzmitlilerin her sefi | İstanbula geliş ve dönüş meğe alıştıkları hususi trenlerinin is. tasyonda çok güzel çiçeklerle ve bay- r üslenmiş vagonuna Atatür. kün aziz tabutu saat tam 2030da nakledildi. Vagon defne Türk bay dalları ve k örtülü idi. Vagonur perdeler mış bulunuyordu. bü İzmit halkı Büyük £ son ihtiramı yapmak fırsatım bulmuş oldular. Tabutun ötrafında allı me- şale yanıyordu ve büyük üniformalı üç deniz ve üç kara subayı kılıçları çe- kilmiş olduğu halde nöbet bekliyor. lardı. Yüzlerce çelenk trene getirildi ve en son ihtiram resmi burada yapıla- rak Atamızın hususi trenleri sel gi- bi boşanan göz yaşları arasında ya- vaş yavaş saat yirmi birde İzmitten hareket etti. Bütün demiryolunu dolduran halk, mektepliler Atalarının treni son defa | önlerinden geçerken çırpınıyorlar, ağ- ıyorlardı. Bütün İzmit, bütün memle ket Atalarına ağlıyordu. Tren yolları güzergâhı binlerce köy» lü ve halkla ellerinde meşalelerle dotu Atamızın trenini beklemekte olduğu diğer kazalardan haber alınmıştır. Matürkün cenaze merasimi dolayısile Macaristanda milli matem yapılacak Bütün resmi müesseselere siyah bayraklar çekilecek Budapeşte 19 (A.A.) — Macar ajan. | a tebliğ ediyor: Başvekil İmredi, Atatürkün cenaze merasiminin yapılacağı 21 teşrinisani pazartesi gününün Macaristanın Mil. Ji matem günü telâkki edilerek bütün memlekette resmi binalara siyah be raklar çekilmes etmiştir. Har- biye Nazırı ve Budapeşte belediye & si de, askeri binalar ve belediye bir ları için aynı kararı almışlar ve belc- diye reisi halkı da ayrıca siyah bay- rak çekmeğe davel cimisiir.