11 Kasım 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

11 Teşrinisani 1938 Avam kamarasında hararetli münakaşalar Hükümetin dış politikası tenkid edildi, hükümet bunlara cevap verdi Londra 10 — Eralın nutkuna veri- lecek cevab hakkında Avam Kama- rasında yapılan münakaşalar bilhas- sa dış politikaya taallük etmiştir. Bir çok muhalif mebuslar hüküme- tin politikasını tenkid etmişlerdir. Bunlara hükümet namına B. Butler cevab vermiştir. B. Butler demiştir ki: Hükümetim B. Çambörleyn'in po- Mtikasını müdafaa etmektedir. Bu politika, realist olmakla beraber, sâ- mimi bir idealizmden . mülhem oi. « maktan hali kalmamaktadır. B. Butler, hükümetin, Milletler Ce- miyetinden uzaklaşmak temayülün- de olduğunu reddetmiş ve bu cemi- yeti ıslaha çalışmakla bulunduğunu hatırlatmıştır. Bundan sonra Çek mültecileri me- selesine geçerek, belediye reisi tara- © fından açılan listenin ilk kısmını teş- kil eden 20 bin İngiliz lirasının İn- giltereye kabul edilen mültecilere tah- sis edileceğini kaydetmiş ve mütes- kiben Uzak Doğu meselesinden bah- sederek Japonya, Mançukuo'yu ve Çini ihtiva eden bir ekonomik ve po- Bitik blokun teşkili hakkındaki bazı Japon resmi beyanatını protesto et- miş ve İngilterenin kendi politikası- ni Vaşington muahedesile diğer en- ternasyonal istinad et- tirmekte bulunduğunu (kaydeyle- miştir. B. Butler demiştir ki: «Munhedelerle muayyen olan va ziyetin muhtemel bir taraflı bir ha- reket neticesinde değişmesini der- piş edemeyiz.» Hatib, Amerikanın da açık kapı ihlâlini protesto etiğini hatırlatmış ve Londranın da böyle yaptığını ilâve eylemiştir. B. Butler, İngilterenin harpten sonra Çinde oynamağa davet edile- ceği rol hakkında son müzakereler esnasında Başvekilin ne demek iste- diğini izah ederek demiştir ki: Başvekil «vakti gelince Çin hükü- met ve milletine yardım ederek, bu memleketin uğradığı müthiş zarar- ları tamir ve önümüzdeki barış yılla rı zarfında memleket tekrar teçhiz hususundaki rolümüzü oynamağa âmade olmalıyız.» demek istemiştir.. İspanyaya gelince, İspanya hükü- metinin önümüzdeki günler zarfın- da yeniden 1500 gönüllüyü tahliye etmek niyetinde olduğunu öğrendik. Bu hükümet gönüllüleri saflarından > Hatib, İngilterenin İspanyadaki insani işlere olan hizmetinden bah- setmiş ve İspanyol mültecileri lehin- de daha geniş yardımlar yapılacağı- nı bildirmiştir. Muhariblik hukukuna gelince, bu hak ancak ademi müdahale komitesi plânı tatbik edildiği takdirde verile- cektir. Müstemlekeler meselesi hakkında, nazır bugün, bu hususla beyanatta bulunabilecek ovaziyelte olmadığını söylemiştir. B. Loyd Core, B. Çambörleyni po- litikası hakkındaki sükütundan do- layı tenkid etmiş ve bunu yakında Parise yapacağı seyahatte Fransız nazırlarına izah edeceği ümidini gös- termiştir. Keza yatışlırma politikası için Sovyetler birliğinin müzahereti- ni temine çalışmadığından dolayı dâ B. Çamböleyn'in müahazeden sonra Kızıl orduyu medhüsena etmiş ve: «Hükümet #ilâsızlanmaya muvaf- fak olacağını ümid ediyorsa, niçin şimdiklen Sovyet teşriki mesaisini te- mine çalışmıyor?» demiştir. Londra 10 (A.A.) — B. Loyd Corc- dan sonra birçok hatipler söz almış- lar ve müteakiben İskoçya nazırı albay Kolvil, hükümet namına Cce- vab vererek B, Çambörleyn'in harici ve dahili siyasetini müdafaa etmiştir. Bir Italyanın yahudi ile evlenmesi yasak edildi italyada yahudiler askerlik ve yahudi olmıyanlara mürebbilik yapamıyacaklar Roma 10 A.A.) — Yahudiler hak- onda büyük faşist meclisinin vermiş olduğu karar bugün kanuniyet kes- betmiştir. 'Bu kanuna göre, Yahudi ana ve ba- badan doğanlar Yahudi dininde olma- sa bile Yahudi addedileceklerdir. Keza, anası Yahudi olup ta babası belli olmıyan veya ecnebi tabilyetle bulunan çocuk ta Yahudidir. Bir İtalyanın Yahudiyle evlenmesi Ankara radyo : — istasyonu Bütün Avrupa istasyon- larının en mütekâmili imiş Paris 10 (A.A) — Yeni Ankara rad- yo istasyonunun küşadı müna- sebetile orada bir konser verdikten son Parise dönen konservatuar piyâ- no profesörlerinden bâyan Magda 'Tagkiaferu, Havas ajansı muhabiri- ne yaptığı beyanatta, mezköür istas- yonun küşadına konser vermek için intihabından dolayı fevkalâde müf- tehir olduğunu söylemiş ve mezkür istasyonun teknik ve musiki vasıfla- rı itibarile şimdiye kadar gördüğü bütün Avrupa istasyonlarının en mü- tekâmili olduğunu kaydetmiştir. EA o MMA MAÇA YUM. AŞ yasaktır. Bir İtalyanın her hangi bir ecnebiyle evlenmesi için de' Dahiliye Nezaretinin müsaadesi şarttır. Yahudiler, askerlik yapamıyacak- ları gibi, Yahudi olmuyanlara vesayet ve mürebbilik te yapamıyacaklardır. Gene Yahudiler şirket ve cemiyet- lerde administratörlük veya direktör- lük yapamıyacakları gibi beyanname- ye tabi müesseselerin de sahibi olamı- yacaklardır. İspanyada vaziyet Şiddetli muharebeler devam ediyor Barselona 10 (A.A.) — Mili mü- dafaa nezareti, düşmanın Segre mih- takasındaki bütün taarruzlarının tar. dedilmiş olduğunu bildirmektedir, Ebre mıntakasında düşman ağır zaylat vermek bahasına Siyera Agi- ladaki mevzilerini islâhu muvaffak olmuştur. Şark cephesinde cumhuriyetçiler, Nul mıntakasında tekrar taarruza geçmişlerdir. Frankocuların tebliği Salamanka 10 (A.A.) — Büyük” umumi karargâh, Frankistlerin çar. şamba günü bütün Siyerra del Agila ve Siyerra Delas Perlası işgal etmiş ve düşmanın mukavemetini tamami. le kırmış olduklarını bildirmektedir. çarpışma Araplardan 19 kişi öldü, bir kasaba, tahrip edildi Kudüs 10 (A.A.) — Tulikerim yâr kınında kâin İrtada asilerle âsker arasında vukua gelen bir çarpışmada âsilerden 19 kişi ölmüştür. Askerler mukabelebilmisil olmak üzere kasa- bayı tahrip etmişlerdir. İngilterenin mali yayla Londra 10 (A.A.) — hükümetin Filistine sal er bulunacağını beyan etmiştir. Muma- ileyh demiştir ki: «Geçen seneki kargaşalıklar, em- niyeti umumiye masarifini son dere- ce arttırmak suretile varidatı azalt- mıştır. Filistin hükümetinin bu hale bir çare bulamayacağı bedihidir. Mun- krediler şeklinde mali bir ya- dım için zamanmda parlâmentoya bu babta tekliflerde bulunacaktır. Londra 10 (A.A.) — Filistin Arap ve yahudilerinden mürekkep Londra- da akdi derpiş edilen konferansı İn- giliz matbuatı umumiyetle pek mü. sait bir tarzda karşılamaktadır. Bununla beraber gazeteler bu mü- zakerelerin müsbet bir netice verebi- ceğinden ie etmektedirler. Fransada par partilerin teşriki mesaisi Daladier'ye tevcih olunan hücumlar şiddetle protesto edildi Paris 10 (A.A.) — Halk cephesi mik cak onu teşkil eden bütün partilerin dürüst ve fiili teşriki mesaisile yaşı- yabileceği ehemmiyetle kaydedildik- ten sonra komünist partisinin bu €sa5 kaideye riayet etmiyerek bütün hü- kümetlerin icraalına engel olduğunu ve harici tehlike karşısında milletin birlik ve kuvvetini tehlikeye düşür- düğü bildirimekte ve bütün radikal partisine ucu dokunan ve Daladier'ye karşı tevcih olunan hücumlar şiddet- le protesto edilmekte ve nihayet radi- kal partisinin kendisini Fransaya iha- net etmekle ittiham eden bir parti ile iş birliği yapamıyacağı beyan nl maktadır. Fransanın 5000 tayyareye ihtiyacı var Paris 10 (A.A.) — İş Nazırı Fros sard bugün söylediği bir nutukta Fransanın derhal beş bin tayyareye muhtaç olduğunu kaydetmiştir. Ankarada bayraklar yarıya çekildi Ankara 10 (AA) — Atatürk'ün ölümü dolayısile gerek Ankarada ve gerek mülhakattaki bütün resmi da- ireler, elçilikler, konsolosluklar, Parti evleri ve Halkevleri bayraklarını ya- rıya indirmişlerdir. Mekteplerde Mini matem ve cenaze merasimi hakkında hükümetin hazırlıyacağı program henüz tebliğ edilmediğinden dün mektepler tatil edilmemişlerdi. Ancak ilk, ortamekteplerle liselerde talebenin derin bir yels ve matem için- de olduğunu gören muallimler, pro- grama dahil olan dersleri tatil etmiş- ler, müuaâllimler, talebelerille Büyük Şefin aziz şahsiyeti ve hatıraları et- rafında müsahabeler yapmışlardır. Para meselesinden kavga Beyoğlunda oturan Mustafa ve Ce- mal isimlerinde iki arkadaş bir para meselesinden kavga etmişler, Cemal, Mustafaya vurduğu bir yumrukla di- şini kırmıştır. Sabahaddin-isminde biri de, Fuad isminde birile ücret meselesinden kav- ga etmiş, Fuada bir yumruk vurarak iki dişinin kırılmasına sebep olmuş- tur, Polis, suçluları yakalıyarak mah- kemeye vermiştir. Dün Geceki ve Bu Sabahki Efaberler Filistinde yeni bir Almanyada Yahudilere karşı tecavüzler Berlinde sinagoglara ateş verildi, Yahudi mağazalarının camları kırıldı Berlin 10 (AA) — Hâvas ajansı muhabirinden: Paris Alman sefareti kâtibi Von Rath'ın ölümü, Yahudiler aleyhinde yeni bir hareket tevlid etmiştir. Pa- zartesi ve salı günü muhtelif Alman şehirlerinde, bilhassa Kassel ve Des- sav'de bir takım hâdiseler olmuştur, Çarşamba günü, halkın infiali Berlin- de de bir takım hâdiseler çıkmasına sebebiyet vermiştir. Delikanlılardan "mürekkep bir ta- kım gruplar, sabahleyin saat ikiye doğru şehrin Yahudi mağazalarının henüz pek çok miktarda bulunmakta olduğu garp tarafındaki cadde ve ma- hallelerde dolaşmışlardır. Bu gruplar, ellerindeki çekiçlerle mağazaların camlarını kırmışlardır. Maamafih döğüşme olmamış ve zabi- ta müdahale mecburiyetinde kalma» mıştır. Sinagoglar yakılıyor Berlin 10 (AA) — Havas ajansı muhabirinden: Prenz - Rejanten Ştrasc sinagogu ile Tazaneni Ştrase sinagogları alev- ler içindedir. Şiller Ştrase, Margrafeu Alle ve Lâypniç Ştrase'deki diğer üç sinagog da yanmaktadır, Gece, Yahudilere aid olan evlerin camları kırılmıştır. Payıtahtın Yahu- di mağazalarının kâin bulunduğu ma- hallelerinin başlıca caddelerinde ise kırılmamış cam yoktur. Mağazalarda- ki mallar altüst edilmiştir. Fakat Von Rath'ın ölümü üzerine başlı yan Yahudiler aleyhinde tezahürat, Almanyanın her tarafında devam et- mekle, Yahudilere fena muameleler yapılmakta, sinagoglar yağma edil- mekte veya yakılmaktadır. Yahudiler silâh taşımaya- caklar Berlin 10 (A A.) — Hücum kıtası şefi B. Himler, Nürmberg Kanununa nazaran Yahudi addedilmeleri icab eden eşhasın silâh taşımalarını men- eden bir emirname imzalamıştır. Bu- na muhalefet edecek olanlar, tahşid kamplarına sevkedilecekler ve 20 sene için mevkuf tutulacaklardır. Suikasd nasıl oldu? Pariste Alman sefareti üçüncü kâ- tibi Von Rath'a bir Leh Yahudisi ta- rafından Alman sefarethanesinde ta- banca kurşunile yaralandığını ve ya- ralarından mütsessiren vefat ettiğini telgraf havadisi olarak yazmıştık. Dünkü posta ile gelen Paris gazete- leri bu suikasd hakkında şu tafsilâtı veriyorlar: Sabah saat 9,35 te genç bir adam, sefarethane kapıcısına müracaat ede- rek, sefirin hususi kâtibini görmek istediğin! söylemiş ve: — Kendisine fevkalâde mühim bir kâğıt vereceğim.:. sözlerini ilâve et- miştir. Kapıcı, o kâğıdı kendisine verebile- ceğini söyleyince , genç adam, talebin- de ısrar ederek: »- Hayır, kâğıt çok mühimdir. Ken- di eline bizzat vermeğe mecburum... mukabelesinde bulunmuştur. Sefarethane kapıcıları, genç adamı yanlarına katarak birinci kata götür- müşler ve sabık Alman sefiri Von Ko- ester'in yeğeni olan sefarethane üçün- cü kâtibi Von Rath'ın yanına sokmuş» lardır, Genç adamın, sefaret kâtibinin ya- nına girmesinden henüz otuz saniye bile geçmemişli ki, Von Rath, ellerile böğrünü ve göğsünü tutarak, çehresi sararmış bir halde kuluara çıkmıştır. Sefarethane odacıları, mütecavizin üzerine atılarak, kendisini yaklamış- lardır. O esnada mütecaviz, tabanca- sını bitişik odaya atarak kaçmağa ha- zırlanıyordu. Memurlar, sefaretbane kapısı önün- de beklemekle olan polisleri içeriye da- vet ederek, mütecavizi teslim etmiş- lerdir, Suikastten bir çeyrek saat sonra yaralı sefaret kâtibi hastaneye kaldı- rilmış ve vaziyeti vahim görülmüş- tür. Sefarelhane kâtibi ki kurşun ya- rası almıştı. Kurşunlardan biri omu- zuna saplanmış, öteki kurşun da mi- desini parçalamıştı. Katil henüz 17 yaşında bir gençtir. Adı Herschel 'T. Feipel Grymspal'dır. Katil, karakola sevkedilince, başını iki eli arasına alarak düşünüyor gi- bi bir hal almış ve kendisine sorulan ilk suallere karşı, saçları biribirine ka- rışmış başını yukarıya kaldırarak: — Ben Almanyadan koğulan ve taz- yiklere uğrıyan Lehli dindaşlarımın intikamını almak istedim... Cevabını vermiş ve başka bir şey söylememiştir. Rumen Kralının Londrayı ziyareti Ordu ve hava kuvvetleri tarafından mühim tezahür- ler yapılacak Londra 10 (A.A) — 4) — Salâhiyetter mahafilden alnan haberlere göre, Ro- manya Kral Karolun İngütereyi 3i- yareti esnasında ordu ve hava kuv- vetleri tarafından mühim tezahürler tertip edilecektir... Yangın » değilmiş Hasan, İsmail ve Muharrem isimle- rinde üç çocuk, Sultanahmedde ku- rTulan Çarşambapazarı civarında kuru | otları toplıyarak yakmışlar, yüksek | alevleri görenler de yangın zannile it | falyeyi haberdar etmişlerdir, Derhal yetişen itfaiye, işin mahiye- tini anlamış ve geri dönmüştür, Polis, bu üç çocuğu yakalıyarak hakların- da kanuni takibata girişmiştir. Çorba tenceresi devrildi, ço- cuğun birçok yerleri yandı Cibalide Kasap Timurhon mahalle- sinde oturan B. Cemilin dört yaşların- çorba ile, gerek kızgın küllerle vücü- daki kızı Kerime, mangal başında oy- | namakta iken pişmekte olan çorba tenceresini devirmiş, gerek kaynar dünün müteaddid yerlerinden yan- | mıştır. Çocuk, Etfal hastanesine yalı- rılmıştır. 7 i Ingiltere altı yüz tayyare sipariş etti Hava bütçesi iki milyon İngiliz lirasına çıkarılıyor Londra 10 (A.A.) — Hava Nazır bugün Avam Kamarasında yaptığı ' bütçesinin takriben 200 milyon İngi- liz lirası olacağını, bu miktarın geçen sene ise 128 milyondan ibaret oldu- ğunu bildirmiştir. Hava Nazırının izahatına göre, ilk hat tayyare kuvvetleri yüzde 30 artı- rılcakatır. Yeniden 6000 tayyare si- pariş edilmiştir. Geçen Hazirandan. beri 13670 tayyareci hizmete alınmış ve 1200 pilot ve 23 bin tayyareci şim- di talim görmekte bulunmuştur. Bir kız kaçırma vakasının muhakemesine başlandı Dün ağırceza mahkemesinde bir kız kaçırma vakasının Cürmümeşhud. kanununa tevfikarı muhakemesi ya pılmıştır. İddiaya nazaran Hikmetle Cevad adında iki genç, Erenköy civa- rında Orhanla nişanlısı Sadberkin bindikleri otomobili durdurarak Sad- berki zorla almuk istemişlerdir. Fa- İ kat Sadberk bağıararak kaçmağa mu- vaffak olmuştur. Dün suçlularla Sadberk dinlenmiş- tir. Şahidlerin celbi için muhakame | başka güne bırakılmıştır.