30 Ekim 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

AKŞAM 30 Teşrinlevyel 1938 Dün Geceki ve Bu Sahahki Elfaberler hudud haricine çıkarıyor Yüzlerce kişi gceyi hutud karakollarında geçirdi Lehistan meselenin halledileceğini umuyor Berlin 29 (A.A.) — Polonya mahfil- | lerinde verilen malümata göre dün öğle zamanı bütün Polonyalı yahu- diler 24 saat içinde Almanyayı terk elmek emrini almışlardır. Muzir ad âedilen bu yahudilerin gitmesini te- min etmek üzere dün sabah fecir vakti bir çok baskınlar yapılmıştır. Bu baskınlar neticesinde takriben 20,000 kişinin tevkif edildiği sihrin edilmektedir. Tevkli edilen yahudilerin oPolon- ya& hududuna sevkine başlanmıştır. Varşova 29 (A.A.) — Polonya te- beasırdan bir kaç bin kişinin muzır addedilerek hudud haricine çıkarıl- masına dair Alman hükümeti tarâ- fından verilen kararlar hakkında sa- Mâhiyettar Polonya omahfilleri bu işte bir yanlışık olduğunu ve halı hazırda, iki hükümet arasında cere- yan eden müzakerelerin süratle müs- bet bir şekilde nelicelenerek Alman- yanın Polonyalı yahudiler aleyhinde ittihaz ettiği tedbirlerden ovazgeçe- ceğini ümid ettiklerini beyan elmek- tedirler. Almanyanın Varşova sefiri Berlin 29 (AA) — Almanyanın Varşova elçisi Berline gelmiştir. Su- reti umumiyede zannedildiğine göre bu seyahat Alman hükümeti tara- fından Polonyalı yahudiler aleyhine ittihaz edilen kararlarla alâkadardır. İtalya müşterek Leh - Macar hududu istemiyecek Roma 29 — B. Ribbentvop ile B. Müssolini ve kont Ciyano arasında vukubulan Konuşmalar (hakkında Azami bir ketumiyet muhafaza edil- mektedir. İyi malümatlı mahafil, konuşma- ların İngiltere ile Fransanın silâhia- larını artırmak hususundaki hümma- h faaliyeti karşısında silâhlanma me- selesi elrafındı/ı cereyan ettiği zan- nediliyor. Maamafiyh hiç bir karar verilmemiştir. Çek - Macar oihtilâflna gelince, Berlin ile Romanın ayni hattı hare- keti takip edeceklerine şüphe yoktur, Berlin, müşterek Macar - Leh hudu- duma karşı aleyhdar vaziyetini değiş- tirmiyor. Faşist yimamdarların bu davayı müdafaa etmediklerini söyle- meleri manidardır, Romadaki Macar mahafilinde yer bulan asabiyet hü- küm sürüyor. Dün akşam neşredilen tebliğde sa- dece müzakrelerin dostane bir şekil. de cereyan ettiği ve bundan sonra da devam edeceği kaydedilmektedir. Varşova 29 (A.A.) — Muzir adde- dilen Polonyalı yahudilerin hudud haricine çıkarılması hakkında Ak manya hükümeli tarafından verilen karar üzerine dün akşam muhtelif hudud karakollarına yüzlerce kişi ge- lerek geceyi orada, geçirmişlerdir. Hu- dud haricine çıkanlanlardan pasa- portları muntazam olanların Polon- yaya girmelerine müsaade edilmiştir. Hâdiseden haberdar olan muhte- IM yahudi teavün teşekküllerinin Azası hudud karakollarına giderek ilk yardım tedbirlerini almağa başlamış- Jardır. Bugün memnuniyeti mucib bir ka- rar ittihaz edileceği siyasi mahfel- lerde söylenmektedir. Fransız Hariciye Nazırı siyasetini müdafaa etti B. Bonnet “partimizin umdesi sulhu sağlamlaştır- mak için hiç hir fırsatı kaçırmamaktır,, dedi Marsilya 20 — Bu sabah radikal - sosyalist kongresinde söylediği nu- tukta Hariciye Nazırı Bonnet, Dala- dier Kabinesinin diplomatik fanllye- tinden bahsetmiş, bundan sonra par- tinin harici siyasetini anlatırıştır. Nazır radikal - sosyalist partisinin 33 senedenberi Fransiz - İngiliz dost- Tuğunun en hararelli tarafları oldu- gunu hatırlatmıştır. Boönnet, demiştir ki: «Biz ne harbin ne de sulhün mu. kadder olduğuna inanmıyoruz. Parti- mizin umdesi vatanı muhafaza etmek için elden gelen bütün emniyet çare- lerine müracaat etmek ve sulhü sağ. lamlaştırmak için ne kadar zayıf olur. sa olsun Biz bir fırsatı kaçırmamak» tar. Südet meselesine temas eden hatip, bunun eski bir kavga olduğunu söy- lemiştir. 1919 da Versay muahedesi müza- kereleri cereyan ettiği esnada Avus- turyanın sosyal - demokrat Başvekili Renner, hududun yeni şekline itiraz ederek «Bir Alman ekalliyetinin hiç bir zaman Çek ekseriyetin tahakkü- ımü altına giremiyeceğini beyan et- mişti. Anşlusdan sonra müşkülât va- himleşmiştir. Fransa hükümeti ihti- Iâfı halletmek için o Çekoslovakyaya yardım etmeğe gayret etmiştir.» Mühih sulhünü müteakib Avrupa. da gerginliğin zail olmasile hasıl olan vaziyetlen bahseden hatib demiştir ki: «Fransa le komşu memleketler ara- sında normal münasebetler teessüs et- manyanın samimi bir teşriki mesaide bulunmalarını istiyoruz. Fransa ve Almanyanın bu kadar gayret sarfe- derek vücude getirdikleri eserleri az zaman zarimda mahvedecek olan ih. tilâf korkusunun bertaraf edilmesi taraflarıyız. Fransa ile İtalya arasın- da tekrar normul münasebetler tees- güs etmiştir. Biz, bundan dolayı mem- nunuz. Çünkü iki memleket arasin- daki ananevi dostluk bağlarının kuv- vetlenmesini bizim kadar kimse arzu &lemez.» İspanya meselesi hakkında Bonnet, şöyle demiştir; «Ecnebi gönüllüleri tamamile geri alındıkları sonra, İspanyollar başbâ şa kaldıkları zaman komşularımızı ayıran ihtilâfın halledileceğine emi. niz. O zaman yapılacak bir tavassu- tun müessir olacağına ve sulhün mesud bir şekilde tecessüs edeceğine kanilz.» Karar suret Marsilya 20 — Radikal sosyalist partisi kongresinin mesaisini kapu- tacak karer sureti kısadır. Bunda halk “cephesine dahil komünistlerin şimdiye kadar bu cepheye mensub bütün hükümetlere muhalefet etti- Zinden bahisle mecliste cümhuriyet- çi ökseriyet hükümete: müzaheret etmezse yeniden seçim yapılması lâ- zam geleceği kaydedilmektedir. Maa- mafih bu #ön fıktanın çıkarılması Atatürkün basın kurumuna iltifatları İstanbul basın kurumu, senelik kon- gresi münasebetile Büyük Önder Ala- türke sonsux tazimlerini - avzetmişti. Büvük Önder şu cevabı lütfetmişler- dir; Basın kurumunun toplantısı mü- nasebetile (o gösterilen duygulardan mütehassis oldum. Teşekkür ederim. K., Atatürk Atinadaki merasim Elçilikte büyük bir kabul resmi yapıldı Atina 29 (Aksam) — Cümhuriye- tin on beşinci yıldönümü burada me- rasimle 'kutlandı. Gündüz elçilik yurddaşlarla dolup dolüp boşaldı. Nazır B, Kocyas elçiliğe giderek Ati- nalıların selâmlarnı bildirdi, ntuk- lar söylendi Türkiyenin saadeti. Atattirkün afiyeti hakkında temenni- lerde bulunuldu. Akşam elçilikte kabul resmi vardı. Bu resimde Başvekil, nazırlar, saray erkânı, sefirler, kara ve deniz ku. mandânları, Atinanın ileri gelen ai- leleri vardı. Ella - Türk ticaret şirketi Atina 29 (Akşam) — Türk - Y- nan - ilcarelinin inkişafı maksadile €ski nazır Bükkelbaşnın zeisliği a tında kurulan Elâ -Türk adlı şirke- tin açılış resmi, elçimiz, Atina tica- caret âlemine mensub kirsseler hu- zurile bugün yapıdlı. Söylenilen nu- tuklarda iki memlekte arasındaki dostlüktan ve ticari münasebetlerin kuvvetlendirilmesinden Oo bahsedildi. Açılış resminde ticaret heyetimiz de bulundu. Kadın yüzünden Bir genç rakibini ve kavgaya sebep olan kadını yaraladı Beyoğlunda Çiçekçi osokağında oturan Neşet ile, Şerafeddin dün ge- c& bir kadın meselesinden kavga et- mişlerdir. Bu kavga esnasında iki genç ara- sında paylaşılamıyan ve Katina is mini taşıyan kadın çıkagelmiş, bu suretle münazaa daha hararetlenmiş, nihayet Neşet büyük bir berber us- turası çekerek hem kadını, hem de rakibini müleaddid yerlerinden ya- ralamıştır. İşe e koyan zabıta, iki yaralıyı hastaneye kaldırmış, Neşet yakalarn- mıştır. Bir Çin heyeti Müslüman memleketlerini dolaşıyor Ankara 29 (Telefonla) — Çin hi- kümeti Müslüman memleketlerinin Çin istiklâline ve mücadeleye karşı sempatisini celbelmek maksadile bu memleketlere bir beyel göndermiştir. Celâleddin Vanzinşan'ın riyasetinde olan ve şimdiye kadar Asyadaki bir çök memleketleri ziyaret eden bü he- yet şimdi Ankaradadır. Burada bir kaç gün kaldıklan sonra İstanbula gidecek, oradan deniz yolile Afrikaya geçecektir. Heyet reisi Ankârada gördüğü fev- kalâde terakki eserleri karşısında hay- ranlıklarını izhar etmiştir. Berlinde bir idam Berlin 29 (A-A.) — Hiyanel cü mündenl dolayı ölüme mahküm edi. Jen Dresdli 34 yaşında Hugö Zappe, bu sabah baş: balta ile kesilmek su- retile idam edilmiştir. Alman istihbarat bürosunun bildir. diğine göre mahküm, Çek casusluk servisine malümat vermekte idi. Amerikadaki Türkler Bugün Hikmet Feridun Es'in ye- ni ve pek meraklı bir yazı serisine başlıyoruz. «Amerikadaki Türkler.,.» gerisinin fik yazısını 7 nci sahife- mizde okuyunuz. Alman ve Italyan Hariciye Nazırlarının mülâkatı Fransız gazelelerine göre, Macar müddeaları sirafında İki nazır arasında İtilaf oldu Paris 29 (AA) — Roma'dan Lö | Çekler, Berlinile Romanın hakemliğini istediler Rütenyada plebisite başvurulması hakkındaki Macar talebini reddettiler Jur - Echo de Paris gazetesine bildi- riliyor: «Dün ve evvelki gün Kont Ciano ile Macarsitan sefiri Laron Villano | arasında İki mülğkat yapılmasından | dr anlasıldığına göre esas mesele Ma- caristan'in Çekvslovakya'dan istedi. ği razi parçalarına tasllük etmek- tedir. Alman bâzı haberlere göre Ro- ma ile Berlin yalnız abalisi muhte. | Tt olan muntakalarda değil, bütün Rütenya'da plebisit yapılmasını Pra- ga ve Budapeşleye tekilf etmek hü- | susunda mutabık kalmışlardır.» Figaro yuzetesi diyor ki: «Von Ribbentrop ile Kont Ciano'- nun bu sefer İtalya'yı tatmin ede- çek bir «dinamik merhaler de oyni- yacakları rolleri taksm etmekle meş- gul olmaları muhtemeldir.» diriliyor: «Rütenya hakkında Almânya'nın ittihaz ettiği pek kal tarzı hareket karşısında İtalya, zannedildiğine gö- Te, Macarislanla Polonya arasında müşterek bir hudud vücude getiril mesinde ısrar etmemekledir. Söylen- diğine göre İlalya buna mukabil Prag 29 (A.A) — Hükümet, öğle- den sonra Roma'ya ve Berlin'e bir nota göndererek Macar - Çekoslovak hududunun tahdidi meselseinde bu iki hükümetin hakemlik etmelerini istemiştir. Bu nolanın birer sureti ayni za- manda Alman ve İtalyan elçilikleri- ne de verilmiştir. Hakemlik talebi münazaalı mıntakaların heyeti umu- miyesine şamlidir. Bugünkü teklitin- de Prag gene plebisit yapılmasını kabul etmemektedir. Prag 29 — Çekoslevik Hariciye Nazırı B. Şövalkofski, dün Macar sefirine 27 mart tarihli Macar nota- Çin - Japon harbi o (Marsilya yangını Japonlar bir şehri daha zaptettiler Tokyo 29 MA) — Alınan haber. lere göre Japonlar Taâjlen sırtların- da bulunun Çinlilerin son müdafaa hatlını zorlyârak Hankeu'nun 30 kilometre şimali şarkisinde kâin Pu- singtsi'yi işgal etmişlerdir. OÇinlile- rin zaylatı 40.000 kişidir. Japonlar ayni zamanda Maiçeng yolunun 20 kilometre şarkında bü- lunan Paikuo'yu de İşgal etmişler- dir. Çinlilerin burudaki zayiatı 5,000 kişidir. Slovakyada askeri mahiyette teşekküller lâğvedildi Prağ 29 (A A.) — Slovak hükümeti, buğün teşreltiği bir Karamameile Slovakya arazisi dahilinde bulunan âskeri mahiyette bütün teşekkülleri Jağvetmiştir. Bu karar, ezcümle 80- kol ve bedeni terbiye teşekküllerini alâkadar etmektedir. Mevcudiyetine müsaade edilen ye- güne askeri mahiyetteki teşekkül, hükümetin kontrolü altında resmi bir teşekkül olan Hlinka muhafız kuv- Roma'dan Journal güzetesine bil- | i muvakkal bir sureti tesviye olduğu- ! riliyor: | gini tebliğ etmiştir. | tir. Şimdiki halde demokrasilere bir Prag hükümetinin halı hazırda ven mek istemediği dört biiyük şehir üs- tünde Budapeşte'nin hakkı olduğu- nün kabul edilmesini istemektedir. Hulâsa. alman malümet doğru İse, Karpatiaraltı Rusyasında o plebisit projesinden bile yazgeçilecek, buna mukabil Macaristan'ın mevzuu bahis Kassa, Nyira, Unguur ve Munksos şehirleri üzerindeki hakkı teslim edi- lecektir. Fakat burnum ileride değişebilecek nü bir kere daha söylemek lâzımdıf» Ordre gazetesine Roma'dan bildi- «Von Ribbentrop bilhassa, İngiliz - Fransız silâhlanmasını durdurmak için Roma seyahatini ihtiyar etmiş- ademi tecarüz paktı teklif edilecek, ayni zamanda sarih silâhları azali- ma projeleri de ileri sürülecektir. Silâhlanma hususunda İlalyanlar- Ya Almanlar, İngiliz ve Fransizlarâ karşı tefevruklerini muhafaza ede cekler ve şimdiye kadar muvaffakıyetle tatbik ettikleri harp şantajına tekrar müracasl ederek 1939 senesi baha. rında yeni menfaatler temin etmeğe uğraşacaklardır.» sına hükümetinin cevabını tebliğ et. miştir. Prag hükümeti bu cevabında, mü- maziünfih mıntakalar için Almanya ile İtalyanın hakemliğine başvurma” larını teklif ediyor. Rütenyada plebi- site başvurulması hakkındaki Ma- car teklitini reddediyor. Macaristarı ise plebisite müracaat £ditmesi talebinde ısrar etmekte ve Karpatlar altı Rusyasında vukubu- Jan son hadiselerin Prag hükümeti- nin orada hadiselerin serbetli inki- şatma mâni olmak için bir hükümet darbesi bile indirmekten tevakki et- mediğini ileri sürmektedir. 6 kişi öldü, 49 kişide ©“ kayboldu Marsilya 29 (A.A) — 'Tesbit edilen 8on rakamlara göre, Marsilya yangi- nında 6 kişi ölmüş, 49 kişi kaybol muştur, Tamir edilmekte olan ilk katta başlıyan yangının neden çıkti- ğı henüz anlaşılmamıştır. Enkazin kaldırılmasına devam edilmektedir. Akşamdan evvel facia kurbanlarının cesedlerinin enkaz arasından çıkarı” labileceği zannedilmektedir. İngiliz - italyan itilâfı 15 teşrinisanide tatbik mevkiine konacak Roma 29 — 'Times gazelesine Bö“ re, İngiliz sefiri, İtalya Hariciye NA* arını ziyaret ederek İngiliz hükür?” tinin İngiliz - İtalyan itilânnı ta bik mevkiine koymağa karar verdi" Mezkür gezetenin fikrine göre tike 15 teşrinisaniden itibarın tatbik m