28 Ekim 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

Ingiliz imparatorluğu sergisi kapandı İskoğyanın merkezinde tesis olu- nan İngiliz imparatorluğu sergisi kapanmıştır. Son günlerinde halkı sergiye teşvik için İngiltere hüküme- ti ve bahusus Harbiye ve Hava Neza- retleri fevkalâde gayret göstermişler- dir. Dört gün sergi meydanında İn- giliz ordusuna mensup kuvvetler iki taraflı olup harp taklidi yapmışlar- dır. Süvariler ve tanklar hücumlar yapmış, piyade siperler kazmış ve kuru sıkı ateş ederek bu mahal adela hakiki bir harb meydanı haline gel- miştir. Ordu Kıtalarının manevraları bit- tikten sonra geceleri bomba tayyare- leri taarruz etmekte idi. Tayyare dafli toplar ve büyük projektörler mütemadiyen işliyordu. Son vakayi Macaristanda evlenmeyi artırmış Siyasi gerginlikler, içtimai sahada garib tesirler yapar, Meselâ Macaris- tan Çekoslovakya ile olan siyasi çer- ginliği bu memleketin içtimai ahva- linde çök garib hadiseler doğurmuş- tur. Macaristan bir kaç sınıf ihtiyatı #ilâh altına davet etmişti. Bu mem- lekette silâh altına &lınan ihtiyat lardan “evli olanların ailesine hatırı gayılır manş bağlanmaktadır. Asker- lerin zevcesi on beş ve her çocuğu on pengö maaş alır. Halbuki Fransada ve diğer garb memleketlerinde bu inaa- gın yarısı bile verilmez. Bu maaş teminatı bütün gençleri €vlenmeğe teşvik etmiştir. Peştede ve diğer merkezlerde nikâh tscil eden İdareler önünde binlerce çift nöbet beklemiştir. Dünyayı dolaşan Edinburg şehrinde büyük bir vis- ki fabrikası, bu fabrikanın da seyyar | bir komisyoncusu vardır. Bu zat geçenlerde Avustralyadan Liverpula geldi ve gazetecilere şu be- yanatta bulundu: — Artık tekaüde sevkedildim. Bu | &on seyahatimle tam otuz yedinci de- fa dünyayı dolaşmış oluyorum. Bir çok vapu centeleri bu zattan | bilet ücreti almıyordu. Almanyada kütüphaneler 1930 senesinde Almanyada beş yüz büyük kütüphane vardı. Bunlardan yüz tanesinde yüz bin cild, kırk tanesinde iki yüz bin cild, on beş tenesinde beş yüz bin cild ki- | tap mevcuddu. Sekiz senedenberi Almanyadaki kütüphanelere ne kadar cild kitap Birdiğini henüz hesab etmediler. A AA-Aı», RA AI LA LA", Anneler birliği 100 çocuğu giydirdi ? Halk son siyasi gerginlik dolayı- sile harb hazırlıkları ile sıkı alâkadar | olduğundan sergiye İskoçyanın ve İngilterenin her tarafından hususi trenler ile pek çok ziyaretçi gelmiş- | tir. Sergiye 12,000.000 ziyaretçi gel- miştir, Sergi İngiliz imparatorluğunu Bri- tanya adalarına tanıtmak hususunda büyük hizmet yapmıştır. Dominyon- ları yani Kanada, Avustralya, Yeni Ze- land, Hindistan ve Cenubi Afrika ti- carethaneleri ve müesseseleri şimdi. ye kadar emsali görülmemiş derecede çok siparişler almıştır | Diğer taraftan İskoçyanın meşhur | satraçlı. kumaşları sergiye gelenlerin fevkalâde rağbetini celbetmiştir. Yirmi Senedenberi Maçaristanda | evlenmeğe halkta bu kadar hararetli istek görülmemiştir. Ahzi asker ida- resi evlenme muamelesi geçirenlere | ikmaline kadar müsaade vermiştir. Siyasi gerginliğin diğer bir cilvesi de işsizliğin altında uztırab çeken | memljekellerin başında bulunan Ma- caristanda işsizlerin mikdarının sıf ra inmesidir, Fakat madalyenin arka tarafıda | vardır; Muhtekirler yiyecek ve diğer zaruri havayic fiâtlerini - yükseltmiş olduklarından halk maişetinde dar- ık ve zorluk çekmeğe başlamıştır. Hükümet buna karşı şiddetli tedbirler almış, para cezası yerine hapis cezü- sını koymuştur. Ancak zindan korkü- su muhtekirleri bir derece yola getir- Küçük ve büyük gazeteler Yer yüzünün en büyük gazetesi L'ilimünated Katrif Konstellasyon! gazetesidir, Ebadı 1 m3 x 2m.5dir, on! üçer sütunlu 8 sahifedir. Bu gazete yüz senede bir kere çi- kar, Son nüshası 1850 senesinde in- tişar etmişti. 1950 de tekrar bir nüs ha çikacaktır, En küçük gazete de İngiterededir. Ebadı 70 mm. X 6 mm.dir, Bir tek kişi hem yazar, hem dizer, hem basar, Memur hayvanlar i Devlet bütçesinin parasile geçinen hayvanlar yardır. İngiltere Harbiye Nezaretindeki kedi için bütçeye haftada 1 şiling konmuştur. Domingoda Buenos - Ayres konso. losluğunun kedisi için bütçede ayda | 6 pezos vardır. Fransada posta telgraf idarelerin- de evrakı farelerden koruyan keği- | lerin haftada 4 frank tahsisatları | vardır. 1 ge imhuriyetin on beçlnei yıldönüml münasebetle anneler birliği dün saat © Beyazıttaki Süt damlası binasında 100 fakir çocuğa elbise dağıtmıştır. dine Turan tiyatrosu sahibi Rasim de Cümhuriyetin on be- Yüldönümü münasebetle Beyazıt nahiyesi çocuk esirgeme kurumuna wi” çocuğun eiki gün verilmiştir. giydirilmesi için teberrüde bulunmuştur. Çocuklara elbiseleri Beş sigaranın bir insanı öldürmesi lâzımdır. O halde «Tatlı zehir» de- nilen onikotin'i vücudumuz için tehlikeli bir düş- man olduğunu çok iyi biliriz ve öm- rümüzü uzalmak istediğimizden do- layı her gün daha az sigara içmeğe karar veririz. Fakat, bütün bir gün yarım, bir, iki ve hallâ üç paket si- garayı havaya süvurduktan sonra akşam üstü verdiğimiz büukararı sa- bahleyin sokağa çıktığımız zaman ilk tütüncü dükkânının önünden ge çerken yine bozarız. Kararımızda sa- bit kalarak yeni bir paköt almasak bile, bir dostumuzun uzattığı paket- ten çekip aldığımız bir sigara ile tek- rar içmeğe başlarız. Halbuki kuvvetli bir bünyeye malik bir adamı zehirliyerek öldürmek için 0,05 gram nikotin kâfidir. Tek bir si- garanın içindeki tütün 001 gram nikotini ihtiva eder. Bereket versin sigarayı çekerken uzviyetimiz bu miktarın ancak yüzde yirmisini içe- risine alır. Bu hesabca bir günde yir- mi ve daha fazla sigara içen bir insan ölüm getirici doza pek yaklaşmış olu- yor. Ölmeyip te sağ kalması nikotin miktarının birdenbire değil, uzun fa- sılalaria tedricen vücudumuza İşle. mesinden ileri geliyor. Arada geçen Ma sanda vücud zehirden bir Arnavutköyü cinayeti muhakemesi Mahkemenin sorgularından bir kısmına cevap geldi Amavutköyünde babası Hacı Şev- ketle kardeşi Radiyi tabanca ile öldü- Ten Zekinin muhakemesine dün ağır- ceza mahkemesinde bakılmıştır. Zeki bundan evvelki celsede babasının Zi- raat bankasındaki kasasında gizli bir vasiyetnamesi olduğunu söyliyerek bunun getirtilmesini İstemiş ve gene babasının, kendisine bakmaları şarti- le, evini diğer iki kardeşine temlik et- miş olduğunu ileri sürmüştü. Mahkemenin, bu iddinların tahkiki için yazdığı müzekkerelere gelen ce- vaplar dün okunmuştur, Bunlardan, Ziraat bankasının gönderdiği cevap- ta, Hacı Şevketin hakikaten bankada bir kasası bulunduğu ve hâlen kilitli olan bu kasanın, merhumun kanuni varisleri veya mahkeme tarafından açılabileceği bildiriliyordu. Beyoğlu Tapu sicil muhafızlığının cevabında da Hacı Şevket tarafından bir temlik muamelesi yapılmış olduğu kaydedili- yordu. Mahkeme, Ziraat bankasında- ki Hacı Şevkete aid kiliti kasanın mahkeme marifetile açtınlarak içinde vasiyetname bulunup bulunmadığını- nın tesbitine karar vermiş ve muha- kemeyi başka güne bırakmıştır. Denizbankın liman için sipa riş ettiği vapurlardan biri daha geliyor Denizbank Akay işletmesi için 1s- marlanan körfez vapurlarından Uley adındaki vapur da bugünlerde lima- nımıza gelecektir. Ulev vapuru işleme- ğe başlamış olan Suvat vapurunun eşidir. Tramvay şirketinin borcu meselesi Tramvay şirketi, Elektrik işleri ida- resine borcunu dün de ödememiştir. Şirkete verilen mühlet bu akşam bit- mekte ise de araya Cümhuriyet bay- rami girdiği için kanunen pazartesi gününe kadar mühlet kendiliğinden uzamışlır, Şirket, pazartesi sabahı parayı yatırmadığı takdirde Elektrik Sigara içmesi yasak edilen bir çok kimseler gizli gizli sigara içerler. Bunların sigara içip içmediklerini tayin için Almanyada yeni bir usul bulunmuştur kısmını tekrar ifraz etmeğe muvaf- fak oluyor. Bu İfraz vazifesile böb- reklerimiz meşgul oluyor. Sigara içenler en ziya böbreklerini yoruyor- Yar, Alman doktorlarından o Hau tek bir sigara içilse de bunun tığı nikotini bir hafta sonra idrarın içinde arayıp bulmayı mümkün ki- lan bir usül keşfetmiştir. İdrardan nikotinin meydana çıkarılması bil- hassa hastaneler için mühimdir. Dok; tor menetiiği halde hastanenin ka- ranlık bir köşesine gizlenerek orada, sigarasını savuran hasta tiplerini herkes bilir, Şimdi bu gibi hastaların menedildiği halde sigara içip içme- dikleri yeni metod sayesinde derhal anlaşılabilecektir. Muayene için kabul olunan yeni €sas, bir kanı emen sülük adalesinin en az miktarda nikotin bulunsa bile hemen çekilip büzülmesidir. Bu çeki- lip büzülme hususi surette imâl edi- len bir dalga ölçüsünün İbresine naklölunuyor. Bu esnadada idrar asid muhteviyatı giderildikten son- Cümhuriyet bayramı münasebetile şehrimizde yapılan tak ve sütunlarla diğer tesisattan dün bahsetmiştik. Bu tesisatın bir kısmı Belediye büt- çesile, bir kısmı da civardaki mali, ticari müesseseler, esnaf teşekkülleri tarafından yapılmıştır. Tesisat dün geç vakit tamamlanmişlır. Hangi te- sisatın kimler ve hangi teşekküller tarafından inşa edildiğini aşağıya kaydediyoruz: Eminönünde köprünün iki başın- daki kuleler ve meydandaki tenvirat, Tahmis, Asmaaltı, ve Tahtakale tüc- car ve esnâlmın mali yardımları te- min edilmek üzere belediye tarafın- dan inşa edilmiştir. Bahçekapıda İş bankası önündeki tak İş bankası tarfından, Karaköyde köprünün iki başındaki kulelerle Galatada beledi- ye işaret memurunun bulunduğu sahadaki tak Galatada Fernemeciler ve Topçular caddelerinde bulunan tüccâr ve esnaf tarafından inşa edil- miştir. Merkez Bankası binasi yanın- daki sokaktaki tak banka Şişhane yokuşunda belediye dairesi önüne kadar caddenin her iki tara- fındaki tesisat musevi vatandaşlar tarafından yapılmıştır, belediye da- iresi önündeki tesisatı da Beyoğlu be- lediyesi yapmıştır. Beyoğlunda Tünel meydanından itibaren İstiklâl caddesinde Parmak- kapıya kadar uzanan sahada vücude getirilen taklarla tesisatın çoğu, bu sahada buluan ticarethanelerle esnaf tarafından inşa edilmiştir. Bu arada Beyoğlu Balıkpayarı önündeki tak Balıkpazarı ve civarındaki dükkân ve mağaza sahipleri, Galatasarayda ti. yatro sokağı önündeki tak da Beyoğ- Ju Ermeni cemaali taralından inşa edilmiştir. Taksimde su haznesi üzerinde yapılan tesisat belediye sular idaresi, tiryakiler neden ölmüyorlar? ra tecrübe tübleri- nin içinden müs- tahzar üzerine dö- külüyor. Şayet ora- da nikotin eseri yok» sa ibre yerinden kı- mıldamıyor. Fakat, idrarı muüyeneye tâbi tutulan adam bir iki sigara iç- mişse zehirin miklarına göre İbre çabuk veya yavaş bir surette yukarı- ya fırlıyor. idrarda nikotin mevcut olup olmu- dığını tayin elmek için yapılması lâ- zımgelen tecrübelerin ancak bir has- tane lâboratuarında tatbik edilmesi mümkündür. Çünkü tecrübe için bir çok tertibata ve canlı sülüklere ihti- yaç vardır. Alman doktoru Hausdorf tarafın- dan keşfedilen bu usul taammüm et- tiği takdirde bir hasta artık siyara içtiğini kendisini tedavi eden doktor- dan gizleyemiyecektir. Doktor has- tanın süzüne itlmad etmeyince yapı- lan bir idrar muayenesi neticesinde tedavi altında olan adamın foyasını meydana çıkaracaktır, Daha doğru- su doktorlar bundan sonra edoğru sölyüyorum doktor, hakikaten sigara içmedim: diyen bu hastanın sözünü dinliyeceği yerde gizli sigara içenin idrarını lâboratuara gönderecek ve bir iki saat sonra itimad edebileceği biş rapor alarak hastanın sigara içip içmediğini anlıyacaktır. .Cümhuriyet bayramı mü- nasebetile yapılan taklar Tramvay şirketi ve Haliç idaresi de bayram günlerinde fiatleri indiriyor biyeden Şişliye kadar uzanan cad- dedeki tesisat bu civardaki mağaza ve dükkân sahipleri tarafından yap- tarılmıştır. Bu arada Pangaltıda Şiş- li ve Feriköy tramvay hatlarının bir- leştikleri mahalde bir tak daha ya- pılmıştar, Topkapı sarayı İle içinin tenviri ve Sarayburnu İle Şemsipaşadaki ha- vuzların tezyin ve tertibatı belediye bütçesile temin edilmiştir. Bundan başka Beyaztdda meydan İle çarşı- kapı arasmdaki Leblebiciler sokağı ağzındaki tak çarşı esnafı tarafından yapılmiş, Beyamddan Patihe, Beyazıd- dan Aksaraya kadar uzanan sahalarda yapılan tesisat masrafları da bu ci- vardaki tüccar ve esnafın iştirikile temin edilmiştir. Nakliye vasıtalarında tenzilât Şirketi Haryie, Akay ve Devlet de- miryolları #larelerinden başka tram- vay ve Haliç şirketleri de Cümhuriye bayramı günlerine mahsus olmak üzere tenzilât yapmağı kabul etmiş- lerdir. Memurların maaşları ay | başında verilecek Cümhuriyetiri onuncu yıldönümü münasebetle memur maaşlarının büyramdan evvel verilmesi İçin o za- man bir kanun neşredilmiş ve bu ka- nuna göre memur maaşları bayram- dan evvel verilmişti. On beşinci yıl- dönümü münasebetile de teşrinisani maaşlarının daha evvel verileceğine dair bir şayia çıktığından defterdar- lıktarı keyfiyeti tahkik ettik. Bize ve- rilen malâmata göre onuncu yıldö- nümü münasöbetile neşredilen ka- nun bir defaya mahsus olduğundan bu sefer maaşların bayramdan evvel verilmesine kanuni imkân görülme mektedir. Maamafih Beledivede üc-