10 Ekim 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4
TAŞER Seferberliğin ilânile beraber hemen birkaç gün zarfında ilgasının Fransâ- da milyarlara malolduğunu öğre- niyoruz. Bir o kadar masrafı da İngil- tere hazinesi yüklendi. Bu, harp ol- madan yapılan masrafltır. Acaba olsa İdi dünyanın hali ne olurdu? diye dü- ” şünüyoruzda bu korkunç neticeyi hayalimizde tecessüm ettiremiyoruz. Tevekkeli değil, İngiltere Çekoslo- vakyaya derhal on milyon sterlin ik- rTazda bulundu; daha da otuz milyon vermeği vadetti, Bunu yapmayıp ta harbetseydi, belki bizzat kendisi mil- yarlarla ifade olunabilecek bir yük altına girecekti. Fakat bu birkaç günlük seferberli- * gin bilhassa Fransayı fena halde sars- tığı anlaşılıyor; o derece ki, bütçede açılan rahneleri kapatmak için Dala- dier hükümeti parlâmentodan gene Tevkalâde salâhiyetler taleb etmek mecburiyetinde kaldı. Fevkalâde salâ- biyetlerden maksad, kanuniyeti son- © Ta teklif ve kabul olunmak üzere hü- kümetin, muvakat kararnamelerle is- © tediği işi görebilmesi demektir. Mec- Jislerden geçip alelüsul kabul olunan © Bütçe kanunları müstesna, Fransa üç senedenberi hep muvakkat kararna- © Mmelerle idafe olunuyor. Bu müddet © zarfında yalnız iktisadi ve maji değil, İakat içtimai, adli ve sair sahalarda çıkarılan kararnamelerin yekönu bin © iki yüze baliğ olmuştur ki bu bir rekor teşkil eder. : Gerek mebusan meclisi ve gerek âyan meclisi bu sefer de Fransa hü- kümetinin istediği vasi salâhiyetleri verdi; fakat 15 teşrinisaniye kadar devam edecek bir buçuk aylık bir müddet için kabul etti, Başvekil Da- İadler, mecliste izahat verirken kam- * biyo kontrolü ve devlet rantlarımn mecburi tahvili hakkında deveran €den şaylaları şu suretle tekzip etti: «Kambiyo kontrolüne esasından mu- 'arizım; çünkü evvelemirde kontrolün isülzam ettiği sürüncemeler dolayısi- “le sermayenin kaçmasını teshil eder; saniyen, biri dahilde, biri da hariçte Iki türlü kıymeti haiz bir Fransiz pa- Tasının mevcudiyetini İstemiyorum. Fransa, geniş mikyasta iptidai mad- deler ithal eden bir memleket bulun- duğu için, iki türlü paraya tabi tutul- © ması, endüstrisinin tamamile mahvı “ demektir. Totalitalre memleketlerde kambiyonun kontrolü, çalışkan ame- Je sınıfına birçok meşakkat ve mahru- miyeti mucip olmuştur. Ben Fransız- ları bunlardan vareste kılacağım. Rantların mecburi tahviline gelince, müşkül zamanlarda vatanı kurtarma” ğa koşanlara karşı nasıl böyle bir mu- amelede bulunabileceğimi ben de an- lamıyorum.» İşte, Maliye Nazır Marchandeau'- nun beyanatile de teyid edilen bu gi- bi teminat neticesindedir ki haliha- ” zırda şiddetli surette hüküm süren pâ- © © ya sıkıntısına rağmen, geçen hafta- © danberi başlıyan rantların ve bunları © takiben bilimum endüstri ve banka ” kâğıtlarının tereffüü devam elmekle- dir, İngilterede, bu cereyanın aksine olarak, devlet eshamında bir tedenni müşahede olunmaktadır. Daily Ex- pres'in yazdığına göre, bunun se- 'bebi, yakında yeniden mühim bir İs- tikraz akdolunacağı hakkında Stock nee deveran eden şayialar- Kan zarfında İngiliz lirası dolara karşı vaziyetini biraz daha düzelterek © 4,80 dolara kadar çıkmıştır. Maama- “ ih classigue parit&'yi bulmak için da- “© ha 6 sent kazanması lâzımdır. İkl haftadanberi Alman kambiyo- su ve muhtelif efektif mark fiatleri Avrupa borsalarında cotö edilmez ol- muşken, hafta zarfında yeniden gö- rünmeğe başladı. Gerek bunların fi- &tinde ve gerek Alman fonda ve €es- hamında şayanı dikkat tereffüler var- dır. Fransada kırk saatlik hafta mesai usulünün endüstri üzerinde yaptığı elim tesirin izalesine uğraşıldığı şu sırada, Amerikada Detroit şehrinde bir otomobil fabrikasına mensup 6000 emele 32 saatlik iş haftasını taleb | Iktisadi ve mali hafta | Arpa borsalarında vaziyet - emirielinize. 8sham ve fahvilât vaziyeti eden beynelmilel amele konfederas- yonuna müzaheret etmek üzere grev İlân etmiştir. Bu da başka! Alman İktisad Nazırı Dr. Borsa 2 memleketimizi ziyareti ve Almanya- nın Türkiyeye 150 milyon marklık bir kredi açması esası üzerine bir anlaş- ma hasıl olması çok mucibi memnu- niyet bir hâdisedir. Endüstrileşme plâ- nımız bundan âzami istifade edecek- tir. Memleketimizde esham ve tahvilât vaziyeti | Ankara borsasında yüzde yedi bu- çuk faizli Türk borcu tahvilleri bu hafta zarfında da iyi niyetlerinde de- | vam İle 19,62 liraya kadar yükseldi. Geçen haftadanberi 20 kuruşluk bir tereffü daha demektir, Buna mütenazır olarak dahili istik- Taz kâğıtlarımız da başa baş flali bul- dular. Bunun sebebi, kupon zamani- nın yaklaşmasıdır. İkramiyeli Erga- ninin fiati 19,15 lira, Sıvas - Erzuru- munki 20 llradır. İstanbulda bu kâğıtlar üzerine bir aralık 20,05 liraya kadarda talib çıktı. Anadolu grupunda muamele a7- dır; son fiatler şunlardır; Hisse senedleri: 25 lira, 'Tahviller; 39,90 lira, Mümessiller; 34,60 lira. Merkez bankası, hafta zarfında 4,25 lira birden fırlıyarak 105,25 lirada kaldı. Ankarada bir aralık 108 liraya kadar aranıldı. Endüstriyel kâğıtlar meyanında Aslan Çimento 9,55 liraya kadar mu- amele gördükten sonra 9,10 lirada kaldı. Tramvay hisselerine bazı talip- ler çıkması üzerine fiat 11,75 ten (12.45) e kadar yükseldi, Diğer nominal fiatler: Umum sigor- ta 132 lira, İttihadı MİMİ 21,75 Hra, Terkos 6,35 lira, Üsküdar - Kadıköy Su şirketi 2,75 lira, Bomanti 7,60 lira, İttihad Değirmencilik 11 lira, Şark Değirmencilik 0,84 lira, Şirketi Hay- riye 19 lira, Şark Merkez Ecza Deposu 2,60 lira, Türk altını 1025 kuruştur. Gayrimübadil bonoları hafta zar- fında 30 para yükselerek 8 kuruşta kaldılar, Mısır Kredi Fonsiyelerinde yarımşar lira tereffü vardır; 1903 tertibi: 103,50 lira, 1911 tertibi: 94 lira ediyor. Funk'un 10 Teşrinlevvel 138 Pazarleği İstanbul — Akşam neşriyat; Balon musikisi: Kadıköy Halkevi namma 1830: doktor Behzat idaresinde, 19: Konferans: Prof. Salih Murat (Fen müsahabeleri), 1930: İnci ve arkadaşları tarafından Türk musikisi ve halk şarkıları, 1055: Borsa haberleri, 20: Saat ayarı, Hamiyet Yü- ceses ve arkadaşları tarafından Türk musikisi ve halk şarkıları, 2040: Ajans haberleri, 2047: Ömer Rıza Doğrul tara- fından arabca söylev, 21: &ast ayari: Orkestra: 1 - Biede: Marş, 2 - Lehar: Kilo klo polpurri, 2140: Darüttalim mu- siki heyeti: Fahri Kopuz ve arkadaşları tarafından, 2210: Hava raporu, 2213: Viyolonsel konseri: Muhitlin Sadak, pi- yano refakatile, 22,50: Son haberler ve ertesi günün programı, 23: Saat ayarı, istiklâl marşı, Son, Ankara — Öğle neşriyatı: 1230-13: Alaturka plâk neşriyatı, 13 - 13,15: Ha- berler, 13,15 - 14: Karışık plâik neşriyatı, e neşriyatı tecrübe mahiyetinde ola- rak yeni stüdyoda olacaktır.) Akşam neşriyatı: 1830 - 1915: Karışık pâk neşriyatı, 10,15 - 20: Türk musikisi ve halk şarkıları (Halük Recai), 20 - 20,10: Saat ayarı ve arapça neşriyat, 2010 - 20,15: Haberler, 2015 - 21: Halk türkü- leri (Mustafa Çağlar ve Semahat Özden- 865), 21 - 21,1$: Karışık plâk neşriyatı, CHARLES BOYER rahatça görebilmesi için FİLMİN İLK İRAESİ münasebetile önümüzdeki sinemasında verilecek GALA MÜSAMERESİ biletleri şimdiden satılmaktadır. Tel, 40868 NAPOLYON SERGİSİNİ İPEK sineması yakında SERVET PİYANGO gişesi camekânlarında tetkik ediniz. irİrlev 107 MARCELLE HARRY BAUR CHANTAL RASPOTiN Muhteşem Filminde pek yakında SARAY sinemasında LUCİEN BARROUX . “ei srocerin ASRi EVLİLER Büyük zerafetler komedi filminde görüleceklerdir. Bu Çarşamba akşamından itibaren SÜMER sinemasında Şehir 'T, Komedi kısmı Pek hazin bir ölüm Eski rütbeibâlâ riealinden ve mah- kemel temyiz o âzasından merhum Hüseyin Rüştü beyin torunu, İstan- bul polis müfettişliğinden mütekaid bay Cevdet Çobanlının kerimesi ve ticaret borsası Mboratuvarı müdürü Rüştü Çobanlı ile bukuk fakültesi son sınıf talebesinden Muzaffer Ço- banlının hemşireleri Boğazici hisesi talebesinden bayan Mefküre Çobanlı giriftar olduğu hastalıklan kurtula- mıyarak, pek genç yaşta cumartesi günü akşamı bütün arzu ve Ümidleri- ni kalbine gömerek dünyaya ebediyen gözlerini kapamıştır. Cenazesi sabah Feneryolunda istasyon karşısındaki hanesinden kal- dırılarak sevdiklerinin gözyaşları ara- sında ebedi istirahatgâhma terk edilmiştir. Nişanlanma sm, Eczacı binbaşı merhum Necati kızı Nihal Gürevin ile Türkiye İş bankası umum müdürlüğü me mürin servisi şefi Necati Gizer'in nişan töreni cumartesi akşamı Bugün matinelerden İtibaren Fatih Halkevinde iki tarafin ya- pa Jun Bu akşam saat 2030 da kınları ve dostları arasında ya ( ANMEŞLANLAR: Ş I K pılmıştır. İ İl KOMEDYASI . iile Sineması 3 , 3 perde komedi a e e un Yazan: V. Şekmpir , | 2 büyük Film birden taaa Türkçesi: Avni Givda OX | ROMEO JüLYET BULMACAMIZ Beyoğlunda İM) Şimdiye kadar gösterilen Filmle- m An kg Çağlıyan) Yeni halk rin en güzeli, aşk dolu sahneler İ operet tiyatrosunda Ayrıca : yakında başlıyor. D. SOKRAT Aşk, heyecan ve Gangster Filmi POL MUNİ'nin Büyük Operet M. Yesari ve Seyfettin Asal * TURAN TİYATROSU Halk sanatkâr Naşld, okuyucu Semiha, Mişel Çarşamba günü çıkıyor MARAYLE Z A. Komedi 3 P, izzet Melih Halk gecesi: Localar 109, heryer 20, paradi 10 ku- ri DE a AU e a e MES .. : Ke eE Her güzelliğe âşık | sereammu sami re ramen Taksimde âbide Karşı- 1 — Galata cihetinde bir mahalle, Hikâyeler, görüşler, seyahatler sında. 14-10-9343 (cuma) 2 — Öğütülmüş buğday - Kaba ve ne- SATIŞ YERİ: günü akşarı zaketsiz, e A OTELLO $ — Zarf - İsim - Başıma «Gis konursa i i Esere bir salon orkestı güzel kokulu bir çiçek olur. İkbal Kitabevi | irak eğen 4 — Bir erkek ismi - Fazıla. * Telefon 40009 O 3 — Tasfiye, © — Erbap - Familya 7 — Tersi muti demektir - Nida - Tersi iç çamaşırlarından biridir. 8 — Bir çalgı - Asmak - Başina E ko- nursa Adalar denizi mıntakası Kiralık kapalı yüzme havuzu gazino ve müştemilâtı Ankaranın kışlık eğlence yeri ihtiyacını karşılayacak olan çocuk sarayı g5 iğ caddesinde çocuk esirgeme kurumu tarafından inşa ettirilen 25 metre uzunluk 10 — Sergüzeşt, 9 metre genişlik ve 1.70 ilâ 3.50 metre derinliğindeki kapalı yüzme havuzu, ga- zino ve müştemilâtı kiraya verilecektir. İhalesi 20/10,938 perşembe günü saat 15 te Ankarada Çocuk esirgeme ku. rumu genel merkezinde yapılacaktır, Şartnamesini görmek ve daha fazla ma» Iümat almak isteyenlerin kurum hesap işleri direktörlüğüne mürücaat etme- Yukarıdan aşağı: 1 — Renkten renge giren hayvan, 2 — Öğür, 8 — El değmemiş - Tersi benzer olur. 4 — Tahassür edatı - Büyük bir hay- | jeri, (7233) van - Baş. 5 — Avanak - Br, 7 i Pa yeye © — Gmup. vlkyetlrimlelen bii” — istanbu! P.T.T. Vilâyet müdürlüğünden: 1 — Bezi idare tarafından verilmek üzere 2200 adet posta çantası dikimi 7 — Bütün - Şart lâhikam - Vergi. 1 y ve üzerlerinin yazılması açık ekslilmeye konmuştur. 8 — Beyaz - Dini merasim - Uzak ni- das, v 2 — Muhammen bedel 1540 lira muvakkat teminat 115 lira 50 kuruştur. epi iğ nm pe 3 — Eksiltine 21/10/938 cuma günü saat 13 de büyük postahane birinci Geçen bulmacamızın halli katta P. T.'T. alım satım komisyonunda yapılacaktır. gelin dde 4 — İsteklilerin nümuneyi ve şartnameyi görmek ve sair hususat hakkın- da izahat almak teminatlarını yatırmak üzere çalışma günlerinde büyük pos- tahane birinci katta idari Kalem levazım kısınına eksilime gün ve saatinde 938 ticaret odası vesikaları ve teminat makbuzlarile komisyona müracaatları. 1 — Becerikli, 2 Arızuşu, 3 Kilim, Rake, 4 — Akın, Haşin, 5 Kabile, 6 Aç, Mir, 7 — Hikâye, 8 — Hararet, 9 Kavata, 10 — Arabatı, FI. (1180) Yukarıdan aşağı: iner illa alper ği İstanbul deniz ticaret müdürlüğünden Cilir, Hava, 4 — Ekin, Dirub, 5 — Rum, Kata, 6 — İş, Hamarni, 7 — Kurabiye, 8 — Aşiret, 9 — KİL Or, 10 — Menekşe, İZMİR ve mülhakatı için AKŞAM gaze- tesinin tevzi yeri münhasıran İz- mirde İkinci Beyler sokak 52 nu- marağa Hamdi Bekir Gürsoylar Müdüriyet ve mülhakal limanları için açık eksiltme ile 8 takım maroken koltuk ve kanepe yaptırlacaktır. İsteklilerin 21/10/9338 cuma günü saat 1430 da 9 7,5 teminatı muvak- kate olan 105 liraya ald makbuz veya banka mektuplarile Galatada rıhtım üze- rinde deniz Ticaret müdürlüğü satınalma komisyonuna ve şartname ve nü- muneyi görmek isteyenlerin de müdür yet idare şubesine müracaatları ilân olü- nur. (1202) Ankara belediye riyasetinden Su işleri idaresi için bir mühendis ile bir Fen memuru alınacaktır. Talip- lerin aşağıda yazılı vesikaları Ankara Belediye riyasetine göndermeleri, 31,15 - 22: Stüdyo salon orkestrası: 1 - İstida «Fotoğraflıs Jtmetelit: Bereruse, 2 - Pavli Lineke Nüfus cüzdanı sureti Herzchen, 3 - Tschalkowsky: Russischer i 'Tanz, 4 - Lehar; Glo elo, 22 - 2215: Ha- Tercümeihal Diploma veya Nafıa vekâletinden alınmış ruhsatname sureti. (4164) (7234) berler ve hava raporu, 22,15: Sine macılık tarihinin en güzel filmini yarattılar ontes Valevska MELEK vw İPEK “sa Sarkma gösterilecektir Çarşamba gecesi MELEK
