10 Ekim 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Yeni terimlere göre basılan ARiTMETiK (hesab) kitablarımız: 25 Ahmed Fuad Baymnr M. Izzet H. Fehmi 4 5 sınıf HER KiTABCIDA BULUNUR umhuri Onbeşinci yıl sayı • 5177 Telefon: Başmuharrtı ve evl: 22366 Tahfii neyetl: Te m M. FUAD ARSAN İLK ARİKMET Son müfredat programına göre4 eden ilâveler de yapılarak y rimlerle ikinci defa basıldli 4 ve 5 inci sımflar 22 şer Kültür Bakanlığınca tamim'~ Kooperatiflere Yuzde 20 te A. Halid Kitab ıı ve me^b a ^ . cnmnunyet ktanbu] Posta tutnsn: toanbm NO 246 24298 Idare ve matbaa Ispanya nizaının tasfiyesi Fransa Habeş Imparatorluğunu, Ingiltere de Faranko'nun muhariblik hakkını tanıyorlar Cumhuriyetpi ispanya dan da gönüllülerin geri alınmasına başlandı Fransızlar Akdeniz meselelerinin müzakeresine kendilerinin de iştirakini istivorlar Lord Pört Barselona 9 rılmakta olan ben bır nutuk enternasyonal Kont Ciano minnettarlıgını arzetmiş ve lspanyamn asî(a.a.) îspanyadan ay lere karşı mücadele ve muzaffer olmak hafilden bildirildiğine göre, Ispanyada on sekiz aydan fazla hizmet etmiş olan ecnebi gönüllülerine hıta azmini tekid etmiştir. Roma mukarreratı gönüllülerin derhal geri alınması hak söyl.yen Dahiliye Nazm [Arkası Sa. 9 sütun 6 do] Roma 9 (a.a.) Salâhiyettar me muhariblere İspanyan:n "Dâhi Atatürke, Führer'in selâm ve hayranlıklarını iblağ etmekle bahtiyarım,, Nazır birbirini ideal tarzda itmam eden iki devlet iktısadiyatının yeni kredi anlaşmasile büsbütün inkişaf edeceğini ve Türk maliyesinin kuvvetli olduğunu söyledi Dr. Funk'un Kısmı 24299 • 24290 Pazartesi 10 Bîfinc'fBşrîn 1938 Ardaşılarak hallolunacak dünya meselelerinin en biiyiiğü insanlığın bir türlii içinden çıkamamakta olduğu iktısadı buhrandır. ekoslovakyadaki mıllî ekalliyetler meselesinm hallı, hiç şüphesiz harbi uzaklaftırmak ve sulhu kuvvetlendırmek hesabına bir merhale olüu. Çekoslovakya ekalliyetlerinin en ehemmıyetli kısmmı Südet Almanları teşkil edıyor, ve eğer İngiliz Başvekili Tvlister Nevil Çemberlayn'm gayretlerindeki ısran olmasaydı bundan yeni bir dünya harbinin çıkması hemen hemen muhakkak bulunuyordu. Sonndan anlaşıldı ki Çekoslovakya ekallivetlerinden dolayı meğer bu devlete karşı hareket hususunda ve tabiî bunun bütün muhtemel neticelerine karşı da Almanya Lehistanla ve Macaristanla da anlaşmış imiş. Demek ki yeni bir umumî dünya harbinin veya hiç olmazsa bütün bır Avrupa harbinin kâfi temellerı konulmuş imiş. İşte Mister Nevil Çemberlayn'm gayretlerile ve sonunda buna İtalyan Başvekilinin de iltihakile Avrupanın atlattığı felâket budur. Hele bu şeklıle Fransanm hareketsiz kalabilmesine ve o girınce de ergeç İngilterenin sürüklenmemesine imkân yoktu. Vazıyet bu açıklığile bir daha görüldükten sonra insanın Avrupaya: Tekrar geçmiş olsun! Dememek elınden gelmiyor. Bu hengâmede Mister Nevil Çemberlayn muvaffakıyetinin büyük meziyetıni, hallolunan meselenin esasen haklı bir şekilde hallolunması teşkil edıyor. Geçirilen buhranm sıklet merkezini teşkil ettıği ve millî vicdanmda çok zedelendiği için bu meselede Çekoslovakyaya acımamak imkânı yoksa da hâdisede Çekoslovakyanın Versay sulhunu akdedenlerin iltizamî hatalannı ödedığmi ve asıl onlara kızması lâzım geldığini de söylemelid:r. Hak ve hakikat itibarile Versay'cıların vaktile Almanları, Macarları ve bir kısım Lehlileri bol keseden Çekoslovakyaya peşkeş çekmiş olmaları elbette bir gün tashih olunacnk bir hata idi. O kadar ki bu ekalliyetlerden dolayı çıkacak bir harb sonunda faraza Almanya, Macaristan ve Lehistan zümresi mağlub bıle çıksalar bu harbin sulhunda eski hatada ısrar olunmıyarak ekalliyetler artık aid oldukları memleketlere iade olunurdu. Davada Almanya ve diğerleri bu kadar haklıydılar ve galiba bilhassa bundan dolayıdır ki Çemberlayn varkuvvetile işi Harb siyaseli yerine anlaşma siyaseti ((İngilterenin mürebbiliğine artık tahammülümüz kalmadı» Führer seferberliğin bittiğini, sulh istediğini, fakat Almanyanın kendini müdafaaya da hazır bulundugunu izah etti Sarrebrukken 9 {a.a.) Bugün. Kurtuluş meydanmda muazzam bir halk toplantısı yapılmıştır. Hıtler, yetmiş beş hususî trenle buraya getirilen 200 bin den fazla bir halk kütlesinin önünde söyledigi siyasî nutukta ezcümle demistir ki: « Eğer bugünlerde sizi görmeğe geliyorsam, bunun sebebi geçen son haftalar zarfındaki hâdiseleri siz, kadın ve erkek Sar'lılar kadar hiç kimsenın anla mıyacağına kani olduğum içindir. Çünkü siz, Almanyadan ayrı bulunmanm ne oîduğunu pekâlâ bilirsiniz. Almanyaya tekrar kavusan milyonlarca kişi sizin çektiğiniz ayni ıstırabları çekmiş ve sonradan da sızin duyduğunuz baVivarlıgı mııımııııııiMimrıımııııııııııııiMumıııımııııııı Hitler'in şedid bir nutku Bıı senekT ticarî mübadele de 250 milyon markı bulacak Dr. Funk dün akşam Ankaradan hareket etti Ankara 9 (a a.) Almanya Iktısad Nazırı Dr. Funk bugün saat 13 te Ankarapalasta Anadolu Ajansının ve Türk gazetelerının mümessillerıni kabul ederek aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: « Türkiyeyi ziyaret eylediğimden dolayı fevkalâde bahtiyarım. Bu fırsat duymu$tur.» Hitler, Almanyadan ayrı buHnmuş olan on milyon Almanı da kurtarmak işinin tahakkukundaki ehemmiyeti ve vehameti kaydettikten sonra sözlerine şöyle d«vam etmiştir: « Nihayet on milyon Almamn ve yüz bin kılometre murabbamdan fazla toprağın Almanyaya iltıhakı sulh icjnde temin edilebılmiştir. Muharriklerin ve beynelmilel fırsatçıların bütün ümıdlerine rağmen bunun kat'iyyen kan dökül meksizin tahakkuk etmiş olmasından dolayı hepimiz mes'ud ve bahtiyarız. Bu meselenin muslihane tarzı hallinde [Arkası Sa. 3 sütun 1 de] ıııııııııııııı ıııııiHiiHiıııııtııııııııııııiHinııııııııiHiıııııııııııııı tan bilistitade büyük devlet adamt Nazır Dr. Funk Ankarada Başvekâletten çıkarken ve büyük asker olan Türkiye Cum reisinin selâmlarmı Ve hayranlığım müşahede eyled'm. Türkiye Cumhur Başhur Başkanı yeni Türkiyenin yapı iblâğ etmekle bahtiyarım. kanının idealıle mesbu bulunan Türk devcıtı ve dâhi koruyucusu Kemal AYeni Türkiyenin her tarafında yapı let adamlarının, Büyük Dâhinin gatatürke, AAman devlet ve hükumet cılık iradesile büyük faaliyet temposunu lArkası Sa. 3 sütun 3 de] Erzincanın bayramı Atatürk, tazim ve teşekkür telgraflarına cevab verdi Ankara 9 (a.a.) Ankara Erzurum demıryolunun Erzincana varması münasebetile Atatürk, Celâl Bayar ve Mareşal Çakmak tarafından Nafıa Vekili Ali Çetinkayaya gönderilen telgraflarla Nafıa Vekilınin Dördüncü Umumî Mufettişlığe, Erzıncan Yahsine ve Ankara Erzurum hattı insaat basmüdürlü[Arkasi Sa. 9 sütun 3 te] Çek Slovak Rüten üçüzüî Karpatlaraltı Rusları da bir hükumet kurdular Ingiltere Macarlarm burasmı ilhakı işine müdahale ediyor Prag 9 (a.a.) Çeteka ajansı tebliğ ediyor: Karpatlaraltı Rusyasında kâin Uz har'da Karpatlaraltı Rusyayı meb'uslarile Ukrayna birınci merkezi meclisi \e mıllî meclıs delegasyonlan arasında ya pılmakta olan müzakereler, dün aksam bir mukavele kaleme alınmak suretile hitama ermiştir. Bu mukavele mucibince Prag merkezi hükumetine Slovakların listesi nümune ittihâz edılmek suretile tanzim edılecek olan bır Karpatlaraltı Rusyası hükumeti nazırlarının bir listesi tevdi edilecektır. Brodi, Basvekıldır. Karpatlaraltı Rusyası mümessillen, tekliflerini merkezi hükumete bildırmek üzere pazartesi günü Prag'a gidecekler dır. [Arkası Sa. 9 sütun 4 tel Hitlerciler Kardinal Initzer'e hücum ettiler Arbedenin sebebi Nazi idaresile ihtilâfta bulunan katolik piskoposunun bir vazıdır. Kardinal sarayı taşlandı ve kendisi yaralandı Viyanada din kavgası ımıııııımıırumımıı Lik maçlarının ikinci haftası Güneş Fenerbahçe berabere kaldılar. Galatasaray Topkapıyı, Beşiktaş Ist. Sporu yendiler ıllııııııılııtiıııııtııiıaıııııııtıııtıııııııııııııatıııtırfllllltfııııifiııtıifııııııııııııııfiııııııtıifiıııııtifiııııifııııııııııiııiııııııfiııiııiiııırilııııııııılııfıııltlııtlflıl ılllf lflfMflfl11lllll.llt*llltııı lllllillilllllfıııııııııııiMiııııııııııııııııııııitlllllıll YUNUS NAD1 tArkası Sa. 9 sütun 1 de] Kardinal İnitzer marttaki plebisitte, Hitler lehine rey Berlin 9 (a.a.) Propaganda Nezareti dün Viyana'da Kardinal lnnitzer aleyhinde bir nümayiş yapıldığını resmen bildirmektedir. Resmî beyanata göre akşam, yaşlan 15 ilâ 20 arasında birtakım gencler Viyana sokaklarında toplanarak Kardinale karşı hasmane bir tavır takınmışlardır. verirken Çocuk sahifemizin bilmecesinde kazananlar Liste bugün 9 uncu sahifemizdedir Nezaret, polisin şiddetle müdahale ederek Kardinalin yaralanmasına meydan vermeden sür'atle intizamı temin ettiğini bildirmekte ve Almanyanın Avusturya daki kotniseri tarafından mütecasirîer aleyhinde şiddetli tedbirler alındığmı ilâve eylemektedir. Hâdisede methaldar oJ lArlcası Sa. 9 sütun 4 te\ Püokü Fejaerbahçe • Güneş maçından heyecanh bir enstantane (Yazın 6 ncı sahifemizde)