12 Eylül 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

Merkezi Avrupa vekayii tehlikeli ihtimallerle dolu olarak inkişaf edi- yor. Alman devlet reisinin son Nürn- berg kongresinde memulün hilâfına olarak Çekoslovakyadan hiç bahset- memesi siyasi mahafilde olduğu ka; dar iktisad âleminde de fena bir alâ- met telâkki edilmiştir. İngilterenin telifibeyn için sarfettiği gayretlere ve hele Çekoslovakya hükümetinin hukuku hükümrani bakımından gös- terdiği fedakârlıklara rağmen Sudetes Almanlarının iddialarında ısrar, hat tâ bunları tevsi etmeleri, anlaşma ih- timallerini günden güne azaltmaktş- dır. Londradan tereşşüh eden haber- lere göre Pührer kati kararını pazar- tesi günü (bügün) verecektir, Bu vekayiin Fransada mali inikâs- larını tedkik eden Financial News ga- zetesi, Fransız milletinin umumi ger- ginlik sırasında gösterdiği soğukkan- lığı ve hele artık memleket haricine sermaye kaçırmamak hususundaki azmini takdir ile yad ve bunu vatan- perverlik (hislerinin (uyanmasına hamletmektedir. Kırk saatlik hafta mesai kanununda yapılan son tadlât neticesinde komünistler, sosyalistler ve memurin sendikaları bugünlerde bükümete karşı şiddetli nümayişler yapması mukarrer iken, siyasi vazi- yetin tavazzuhuna kadar bundan sarfınazar etmişlerdir, Artık grevler- den bahsedilmiyor, Son Marsilya ha- diseleri de, liman tesisatının idareli askeriye altına alınması suretile hal- ledildi. Geçen haftaki icmalimizde, İngiliz kambiyosunun altına nazaran fla- tinin sukut ettiğini, bunun, dolara kıyasen sterlin paritösinin 4,866 dan aşağı düşmesi suretinde tecelli etti- ğini ve sukutun da siyasi ahval do- layısile sermayelerin yine Amerikaya muhaceret yolunu tutmasından İleri geldiğini söylemiştik. Bu hafta zar- fında Londra piyasasında yine kül- Myetli miktarda altın salın alınarak Amerikaya gönderildi. O derece ki ta- Jeblere karşı flat mukavemet edemedi, dolar 4,92 ye yükseldi, yani sterlin ie 1,25 nisbetinde düştü demek- alikdni Merkez bankası ster- Jin fiatini 606 kuruş olarak tesbit et- miştir. Bufiat geçen haftanınkine nisbetle 8 kuruş noksandır. Siyasi vaziyetin teşevvüşüne ve sterlinin de bu aralık zaaf gösterme- sine rağmen, gelecek hafta zarfında bir İngiliz ticaret heyetinin mühim işler başarmak üzere Romanyaya ha- reket edeceği Londradan bildiriliyor. 8ir Frederich Letih Ross ve Ronald Strong gibi marüf maliyecilerin işti- rak ettiği bu heyetin, Almanların ik- tisaden Şarka nüfuzlarına mâni ol- mak üzere Romanyaya bir çok sühu- letlerde bulunacağı, bu meyanda yeni petrol kuyuları açılması için olan sermayeleri temin edeceği ve geçenlerde Türkiyeye açılan kredi $artları dairesinde bir kredi vereceği Iktisadi ve mali hafta Avrupa piyasalarının vaziyeti: Londra suratı asık, Brüksel mütevekkil, Amsterdam tetik, Paris durgun, Nevyork gayri muntazam i | | | lâzım tak odası ehven fiatle satılıktır. söylenmektedir, Piyasalar: Son gelen Avrupa gaze- teleri, mühim borsa merkezlerinin vaziyetini şu suretle tavsif etmekte- dirler: Londra: Suratı asık; Brüksel: Mü- tevekkil; Amsterdam: Tetik; Paris: Durgun; New-York: Gayri munta- zam, Bu şerait tahtında işler tabia- tile haddi asgariye inmiş bulunmak- tadır, Memleketimizde esham ve tahvilât vaziyeti Ankara borsasında yüzde yedi buçuk faizli Türk borcu tahvilleri geçen haf- taki 19,20 lira fiatini muhafaza et- mişlerdir. - Muamelât mahdud bir sahada cereyan etmiştir. İstanbul piyasasında da bu tahvillerde 19,20 liradan yüz para aşağı veya yukarı fatlerde bazı muameleler vukubuldu. Paris borsasında Ünitükler eskisi gibi 330 frankta kaldılar, maamafih Osmanlı bankası aksiyonları 615 de kapanmak suretile yine 70 frank ka- dar bir sukut kaydetmişlerdir. Dahili istikraz kâğıdlarımızdan İk- ramiyeli Ergani 98, Sıvus - Erzurum da 99,50 kuruş etmektedir. Merkez bankası hisseleri 102,50 Ji- rada üç puan gerilemişlerdir. İş ban- kasının nama muharrer senedleri 10 lira, hamile muharrer olanlar 10,10 lira etmektedir. Anadolu grubunda | büyük bir hareket yoktur, Kapanış fi- atleri şunlardır: Hisse senedleri 24.85 lira Tahviller 4085 > Mümessiller 35,15 » Endüstriyel kâğıdlarımızdan As-. lan çimentoya hafta zarfında alâka biraz fazlaca İdi; geçen haftadanberi 35 kuruş yükselerek 8,60 lirada kaldı. Diğer eshamda hareket yök gibidir. Nominal kurlar: Tramvay şirketi 11,25 lira; İstanbul umum sigorta şirketi 12 lira; İttihadı milli 2175 lira; Terkos 6,25 lira; Üsküdar, Ka- dıköy su şirketi 250 lira; Bomonti 7,30 lira; İttihad değirmencilik 11 lira; Şark değirmencilik 0,85 lira; Te- lefon 8,40 lira; Şirketi Hayriye 19 lira (dört lira tereffü etmiştir.) Şirketi Hayriyenin hisseleri de 10 liradan 13 Yiraya fırlamışlardır, Omniom Şark sa- nayi sirketi 085 lira; Şark merkez : &cza deposu 2.60 lira. 'Türk altını fiati 1025 kuruşta sa- bittir, Gayri mübadil bonoları üzerine ge- çen haftaki gibi 8,50 kuruştan alışve- rişler oldu. Mısır Kredi Fonsiye tahvilâtında birer puan gerileme vardır; 1903 tertibi 103 lira 1911 tertibi 93,50 lira ediyor, ar Er PE EE Viyana işi 5 parçadan ibaret zarif bir ya- Taksim Topçu caddesi «Uygun; apartımanı kapıcısına müracaat, iPEK YENİ FİATLARLA.... Önümüzdeki çarşamba akşamı vr “MELEK sineması Sem za ŞU ŞEKİLDE İNDİRDİĞİNİ SAYIN HALKA İLÂN EDER: HUSUSİ KOLTUK: 50 — BİRİNCİ ve BALKON KOLTUK 35 Z nci 25 ve LOCALAR 250 KURUŞ İlk program: HANRİ GARAT ve MEG LEMONNİER tarafından nefis bir surette yaratılan Fransızca sözlü ve şarkılı SÜT KARDEŞLER 15 Eylül Perşembe Akşamı YENİ ve HARİKALI FİLMLERLE... Yeni Sinema yılına başlıyor. İlstanbul avcıları İstanbul avcıları dün Çobançeş- mede senelik bayramlarını yaptılar. Sirkeciden Kâreket eden davetliler Küçükçekmece istasyonunda tyen- den inmişler, burada Avcılar kuru- mu otobüslerine binerek oÇobânçeş- meye gitmişlerdir. Çobançeşme bayruklarla süslenmiş ve davetliler için masalar konmuştu. Bâyrama sant tâm 10 da İstiklâl marşile başlanmıştır. Cemiyet namına bir avcı kısa bir nutuk irad ederek davetlilere, gel- dikleri için teşekkür, avcılara da ye- ni av mevsiminde iyi talihler temenni etmiştir. Bundan sonra havaya silâh- Jar boşaltılmıştır. Davetlilere mera kebabı, avcı plâvı ve meyvadan mü- rekkep bir ziyafet çekilmiştir. Yemekten sönra atış müsabakala- rına başlanmıştır. Yürüyen teneke- den domuza, sabit nişangâha, havaya fırlatılan muhtelif şeylere nişanlar atılmıştır. Muhtelif nişanlarda birinci gelen- lere birer kupa hediye edilmiştir. Dünkü avcılar bayramına oldukça büyük bir kalabalık iştirak etmiştir. .Kuyudaboğuldu Adil incir ağacından kuyunun içine düştü Şehremininde, İbrahimağa sokağın- da 53 numaralı evde oturan Adil oğlu | 14 yaşında Kemal Çukurbostanda Ali. nin kiracı bulunduğu bahçede incir toplarken ağaçtan bostan kuyusuna düşerek boğulmuştur. Çocuğun kuyuya düştüğünü gören olmadığı için bu hâdise düne kadar İ meçhul kalmış, cesed kuyuda dün gö- rülerek itfaiye tarafından çıkarılmış- tır. Polis hâdise etrafında tahkikat yapmaktadır. İki kişi boğuldu Dün Floryada yine bir boğulma ha- disesi olmuştur. Kasımpaşada oturan Osman isminde biri, plâj haricinde denize girerek bir hayli açılmış, ile- ride birdenbire vücuduna ariz olan bir atalet dolayısile yüzememiş ve &i- sa bir zaman içinde boğulmuştur. Osmanın cesedi az sonra su Üze- rine çıktığından zabıta tarafından sahile çekilmiştir. Dün bir boğulma vakası da Modada olmuştur. Kadıköyde oturan Şükrü isminde biri, dün Moda civarında de- nize girmiş, fazla yüzme bilmediği halde açılmış, biraz sonra suların ce- reyanına mukâvemet edemiyerek fa7- Ja su yutmuş ve boğulmuştur. Kendi dikkatsizliğine kurban giden gencin cesedi bulunamamıştır, Kezzabı ilâç diye içmiş Kadıköyde Yeldeğirmeninde otu- ran bayan Nazmiye bir şişede bulu- nan kezzabı yanlışlıkla ilâç yerine içmiş ve zehirlenme alğimi göster- miştir. Bayan Nazmiyenin ailesinin zabi- taya müracaatı üzerine kendisi Nü- mune hastanesine yatırılmıştır. Kireç kuyusuna düştü Aksarayda Sofular caddesinde nal- band Demirin dükkânında çalışan on sekiz yaşlarında Hamdi, dükkânda çalışırken bir aralık bir kenarda bu- lunan kireç kuyusuna düşmüş, bu düşüş esnasında tuzruhu dolu olan damacanayı tutmak istemiş, bu sıra- da damacana kapağı da fırlıyarak gözüne tuzruhu sıçramış, muhtelif yerlerinden yanmıştır. İtalya mensucat amelesinin iyelerine zam Milân 1i (A.A.) — Mensucaten- düstrisi patronlar federasyonu İle bu endüstri işçilerinin federasyonu ara- sında akdedilen bir itilâf mucibince eylülün birinden itibaren amele yev- miyelerine yüzde 10 nisbetinde zam yapılmıştır. ÖLÜM Sadrâzam Cevad paşanın biraderi merhüm Şakir paşa refikası ve emekli kolordu kumandanlarından Emir Koralın kayınvalidesi bayan Sara İs- met dün gece tedavi edilmekte olduğu Şişli Sıhhat yurdunda ölmüştür, Ce- nazesi bugün saat 11,30 da mezkür hastaneden kaldınlarak Teşvikiye camisinde namazı kılındıktan sonra Büyükadadaki kabrine getirilerek defnedilecektir. Sulh mü, yoksa harp mil Bu akşam belli alacalı (Baş tarafı 1 inci sahifede) hâdisenin çıkması her an beklenebi- lir. Burunla beraber Prağ'da telâş ve panik eserleri görülmemektedir. Rus tahşidatı Moskova 11 (A.A.) — Havas Ajan- si bildiriyor: Elde edilebilen mahdut haberlere göre, Sovyetler birliğinin garp hudu- dunda mühinı hazırlıklarda bulunul- muştur. Uzak Şark ordusu derecesinde ol- mamakla beraber Klef ve Bielorüsya mıntakalarındaki kıtaat, daha seri harekette bulunabilmek üzere yeni teşkilâta tâbi tutulmuşlardır. Diğer taraftan malüm olduğu üzere genç sınıfların silâh altına alınması devam etmektedir. Eskileri ise yirmi eylülden evvel terhis olunmıyacaklar. dır. Karlovivari hâdisesi nasıl oldu ? Prağ 11 (A.A.) — Dün akşam Kar- lovivari'nin dış mahallelerinde bir hâ- dise cereyan etmiştir. Polis tarafın. dan yapılan tahkikat neticesinde hâ- dise, şu şekilde tesbit edilmiştir: «Hahn isminde Hitler partisi âzasın- | dan biri polis komiserliğine müracaat etmiş ve bir Sosyal - Demokrat tara- fından tahkir edildiğini söyliyerek şikâyette bulunmuştur. Şikâyetçinin tahrikâmiz ve terbiyesizce hareketi karşısında polis memuru, kendisine sükünet tavsiye etmiş ve şapkasını çı- karmasını söylemiştir. Fakat Hahn, bu tavsiyeyi dinleyeceğine, polis me- muruna bir tokat atarak yere yuvar- lamıştir. O aralık komiserliğin önüne biriken 600 kişi Hahn'ın polis tara- | ndan öldürüldüğünü | bağırmağa başlamıştır. iddia ede Neticede polis memurları, kend rine taş atan halkı dağıtmışlardır. Tepliste bir hâdise Prağ 11 (A.A.) — Teplis - Sanov'& Henlein taraftarları mıntakanın hi kümet dairesi önünde bir nümayi yapmışlardır. Pazar yerinde iki bö Henleinci Alman ve Südet marşları! söylemişlerdir. Polis, Südet meb: rından Sibelius'un yardımile nün yişçileri dağıtmağa muvaffak olmü tur, B. Benesin nutku Çek mekteplerinde okunacak Prağ 11 (A.A.) — Benes tarafındafi söylenen nulkun gelecek hafta bütü) mekteplerde okunması ve tefsir eği mesi, maarif nezareti tarafından €n Tedilmiştir. Prağ hükümetinin İtalyayâ bir müracaatı Roma 11 (A.A.) — Çekoslovakyf sefiri dün akşam İtalya hükümetini Prağ kabinesinin bir tebliğini tevf etmiştir. Bu tebliğin Südet meselesile alâk#| dar olduğu zannedilmektedir. Kont Cianonun gaybubeti dolayısile Çeko” lovakya sefiri hariciye nezaretinin kö bine şefi ile görüşmüştür. Almanyanın sabrı tükenmiş Roma 11 Giornale d'İtalia, em ternasyonal vaziyet hakkında yazdığı bir yazıda şöyle diyor. Bu yazıya bü yük bir ehemmiyet atfedilmektedir: Vaziyet, birdenbire çok hâd ve bek Ki de kati bir safhaya girmiştir. Kıs$ bir müddet içinde bir tarzı hal bulu malıdır. Ingiliz hükümetinin (Baş tarafı birinci sahifede) koslovakyadaki (Ovaziyet hakkında ve bir harb ihtimalleri karşısında gitgide artan endişeye artık bigâne kalınamaz. Hükümet, modem bir harbin va- hametini tamamile müdriktir. Bu- nun içindir ki, buhranın muslihane | müzâkerelerle halledilmesi lâzımge- lir. Lord Runciman, müzakereler sıra- sında halledilmesi mümkün olmadığı zannedilen bir çok hususatı Iktiham etmiştir. Son muvaffakıyeti, Prag hüküme- tinin yeni prensipler tanzim etmiş | olması ve yeni müzakereler açmış ol- | masıdır. Runcimanın, cebri sureti hallere yol açmaması için, gayretle- rine bir nihayet vermeğe mahal yok- tur. Yeni müzakereler sırasında ye- ni bir takım ârızaları ve müşkülâtı derpiş etmek Iğzımdır. Fakat Lord Runciman, gayretleri- ne devam ettiği müddetçe vaziyet bir çok imkânların bulunmasına mü- said olabilir. o mühim bir tebliği Büyük Britanyanın nokiai nazark Çemberlaynin 24 mart tarihli nutk€ ile Con Simonun Lanarktaki nu kunda tesbit edilmiştir. Bu iki beyanat göstermiştir ki, ei Çekoslovakyada cebri bir sureti tes viyeye teşebbüs edilirse İngiltere w€ diğer memleketler önüne geçilme| "bir tarzda harbe sürükleneceklerdir. Şimdi, Fransa ve İngilterenin mü dahalede bulunmıyacakları faraziy€ sile Almanyanın kısa sürecek bif | hiç bir veçhile güvenmemesi çok fa)” dalı olur. Dominyonlar hükümetlerile Fran sız ve Amerikan hükümetleri, İngi" | liz noktai nazarından haberdar edi” ku azami bir dikkatle drepiş ediyor. Bu akşam Nöbetçi eczaneler Şişli: Osmanbeyde Şark Merkez, Taksim: İstiklâl enddesinde Kemal Rebul, Beyoğlu: Tünelde o Matkoriç, Yüksekkaldırımda Vinkopulo, Gala- ta: Topçular caddesinde Merkez, Ka- sımpaşa: Vasıl, Hasköy: Hahcloğlun- da Barbul, Eminönü: Hüsnü Onar, Fatih; Seraçhanede Halil, Karagümrük: Ali Kemal, Bakırköy: İstasyon, Sarıyer: Nuri, Aksaray: Cerrahpaşada Şeref, Beşiklaş: Süley- man Receb, Fener: Emliyadi, Kum- kapı: Asadoryan, Küçükpazar: Ben- sason, Samatya: Kocamustafapaşada ei Alemdar: Cağaloğlunda Ab- kadir, Şehremini: Topkapıda Na- a Mk? Söğüdlüçeşmede Hu- lüsi Osman, Üsküdar: Selimiyede 86- Himiye, Heybeliada: Tomas, Büyük- ada: Halk. Vatman, yolcuyu dövdü Sirkeci - Yedikule hattında çalışan vatman Hüseyinle, Hayık isminde bir tramvay yolcusu, ön sahanlıkta dur- mak meselesinden kavga etmişler, Hayıkın iddiasına göre, kendisi vat- man tarafından dövülmüştür. l Eminönü Halkevinde musiki dersleri Rıninönü Halkevinden: O1 — Evimizde piyano, viyolonsel, bas, 80M/ej, ve kor derslerine bu sene de yeniden talebe kay” dolunacaktır. 2 - Yeni ve eski talebenif 1 birinci teşrin 838 e kadar kayıtların! yaptırmak için birer İotografla (o Halkevi bürosuna müracaatları ve bu suretle k#” yıtlarını yaptıranların birinci taşrin ew martesi günü saat (13) de Halkevi sal6“ nunda bulunmaları rica olunur. ama TEŞEKKÜR Zevcim, kardeşimiz, babamız emek” 1 Burdur valisi Celâl Berkerin elim ziyaı münasebetile cenaze merasimi | de bulunan, şifahen ve tahriren tar | ziyet etmek suretile bizi teselliye kö” şan akraba ve dostlarımıza sonsu$ | teşekkürlerimizi sunarız. Merhumun zevcesi (o Kızları Kardeşleri | Talla Berker (o Faliha Ganime | Faize Naim? EHTUĞRUL SADİ TEK TİYATROSU Bu gece Suadiye («ŞEN YOL) da (Karma Karışık) yarın gece Taksim dâltantepei de NUR BABA $