26 Ağustos 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Dün Geceki ve Bu Sabahki Efaberler Halkın aldatılmaması | için tedbirler alınıyor Yirmi vilâyette teşkilât ve gümüş eşyaya dev Ankara 25 (Telefonla) — Memleket içinde satılığa çıkarılan altın, plâtin ve gümüşten mamul eşyanın değerin. den fazlaya satılarak halkın aldatılma- #ına ve zarara uğratılmasına meydan verilmemek ve spekülâtörlerin suüisti- mallerine nihayet verilerek alış verişin emniyetle yapılması için devletin seri tedbirler atmak kararında olduğunu evvvelce bildirmiştim. Bu tedbirlerden en mühimi mahiye- tinde olarak altın, plâtin ve gümüşten yapılan her nevi eşyaya damga vurdu- rulması mecburiyetine dair bir kanun projesi hazırlanmış ve Kâmutaya tak- dim edilmişti. Projeyi tatilden önce tetkik etmiş olan Maliye encümeni, maddelerin mühim bir kısmını tadil et, miş ve yeni bir metin hazırlamıştır. Memleket dahilinde satılığa çıkarı- lan her nevi altın ve plâtin ve gümüş- ten mamul eşya İle kaplama ve yaldız» Yı masnuâta ayar derecelerini vemahi- | yapılarak altın, plâtin let damgası vurulacak durmaya sahipleri mecbur bulunmak» tadırlar. Pırlanta, elmas ve sair kıy- metli taşlarla işlenmiş ve taş kıymet- leri satışa esas olan eşya İle vezni üç gramdan aşağı olan mamulâta damga vurulması mecburi olmıyacaktır. Kanuni mecburiyet dolayısile, ay- rıca yapılan tetkikler neticesinde mem leket dahilinde ancak, Ankara, İzmir, Eskişehir, Afyon, İçel, Elâzığ, Balıkesir, Bursa, Çanakkale Diyarbakır, Malatya, Kocaeli, Gümüşane, Kars, Samsun, Seyhan; Gaziantep, Konya, Çorum, “Trabzon vilâyetlerinde, bu endüstrinin inkişaf halinde bulunduğu tesbit edil miş olduğundan, şimdilik bu vilâyet- lerin yalnız bir kısmına münhasır Ol- mak üzere 10 adet 40 lira maaşlı birer kimyager ve 10 adet 30 lira maaşlı birer damga memurluğu ihdası muvafık güö- rülmüş ve buna ait hükümler de ko- nulmuştur. Projenin tatbiki için ayrıca birde yetlerini gösterir devlet damgası vur- nizamname yapılacaktır, Çin kıtaları Japonlara agır zayiat verdirdiler Dünkü siddetli muharebelerde Japonlar 1000 ölü - bıraktılar, tayyare karargâhındaki tayyareler yakıldı Japonlar boğucu gaz kullanıyorlarmış, iki Çin taburunun bütün zabitleri ve neferleri telef olmuş Şanghay 25 (A.A.) — Çin ordusu- nun seyyar cüzütamları üç gün evvel Şanghaya sekiz kilometrelik bir mesa- fede bulunan Japon tayyare karargâ- hunı bir gece baskını neticesinde zap- tetmişler ve karargâhta bulunan bü- tün tayyareleri yaktıktan sonra ertesi sabah hareket üslerine &vdet etmiş- lerdir. Tslenisin 25 (A.A.) — Bir baskın | neticesinde Şantung'un merkezi olan 'Tsinan'a giren seyyar Çin kıtaları bü- tün Japon garnizonunu imha etmiş- lerdir. Bu kıtalar Japonların erzak ve cephanelerini de imha ettikten sonra. | 'Tsinan'dan kendilerine adetçe faik Japon kıtalarının gelmesi üzetine şe- hirden çıkarak cenubâ doğru gitmiş- lerdir. Hongkong 25 (A.A.) — Yangise'nin şimalinde Susung'da cereyan eden şid- detli bir muaherebe neticesinde Ja- ponlar sahada binden fazla ölü ve üç sahra topu terketmişlerdir. Diğer ci- Ispanya harbi Frankist tayyareleri Torre- vieja'yı bombardıman etti- ler;25 ölü, 70 yaralı var Alikant 25 (A.A.) — Frankistlerin tayyareleri, bu sabah Alikant'ın kırk kilometre cenubu garbisinde ve sa- hilde kâln Torrevieja kasabasını bom- bardıman etmiş ve mitralyöz ateşi- ne tutmuştur. Bombardıman netlce- sinde 25 kişi ölmüş, 70 kişi yaralan- mıştır, Bârselon 25 (A.A.) — Müdafaa ne- zarelinin tebliği: Şark cephesinde cümhuriyetçilerin, Kordoba'nın Şi- mali şarkisinde Devilabelt ovasında ve Fanjuanan'daki mevzilerine düş- manların hücumları, tamamiyle tard edilmiştir. Estramadure cephesinde, cümhu- riyetçiler, Penalsordre mıntakasında Eermeja dağını zabtetmişlerüir. Monterrubie mıntakasında, kıtala- rımız İlerlemeğe devam etmiş ve Zu- Jar istasyonunu geçmiştir. iza 25 ya) — hetten Şantung ve Klangsu'da bulu- nan Çin kuvvetleri sıkı bir teşriki me- | saide bulunarak bu iki eyaletin yalnız büyük şehirlerini ve şimendifer hatla- rını işgal eden Japon kuvvetlerile mü- cadele etmektedirler. Japonlar boğucu gaz kullanıyorlarmış Londra 25 — Çin sefiri, lord Hali- faksa Japon kuvvetleri (tarafından boğucu gazlar kullanıldığını söylemiş» tir. Buna nazaran, harekâta İştirak etmiş olan iki taburun bütün zabit- leri ve neferleri, üç kişi müstesna ol- mak üzere telef olmuşlardır, Cenevre 25 — Çinin Cenevredeki da- imi mümessili, Cemiyetin genel sek- reterine bir nota tevdi etmiştir. Bu nota, Japonların 22 ağustos tarihinde Şuşvang mıntakasında zehirli gazlar kullanmış olduklarına müteallik olup asamble Azasına ve Uzak Şark istişare komitesi âzasına keyfiyetten malümat verilmesi istenmektedir. Yataklı vagonda bir suikasd Romanyada bir haydud B. Gaspar'ı yaraladı ve para- larını alarak kaçtı Bükreş 25 (A.A.) — Voyvoda ve sa- bık birinci kral müşaviri B. Nalda'nın kalemi mahsus müdürü B. Jan Gaspar, dün gece 'Timizoara - Bük- reş ekspresinin yataklı vagonurda bir sulkasta maruz kalmıştır. Haydudun biri B. Gaspar, uyumakta olduğu bir sırada mumaileyhin kompartimanıs na girmiş ve kendisini boğmağa teşeb- büs. etmiştir. Uykudan uyanan B. Gaspar, üzerine revolverle ateş etmiş se de haydud bu revolveri onun elin- den alarak B. Gasparı ağrı surette ya- ralamıştır. Mütecaviz, pencereden at- lamak suretile kaçmadan evvel B. Gasparın üzerinde bulunan 45,000 le- yi gasbetmiştir. maa ya ama kıtalarımızın İlerlemesi devam etmiş ve düşman bir çok kıymetli mevzileri terke mecbur olmuştur. Sahada te- mizleme işine devam olunmaktadır, Son dakika Macaristana yapılan teklifler Komünist aleyhtari pakta girmek ve Cenevreden çekilmek Berlin 26 Hariciye Nezaretile münasebetleri malüm olan Hambur- ger Frendenblat . gazetesi, Macaris- tan komünist aleyhdarı pakta işti- rake ve Milletler Cemiyetinden çe- kilmeğe davet edilmiştir. Macaristanın. bu tekliflere ne ce- vab verdiği malüm değildir. Fransa Çinlilere istikraz verdi Tokyo 26 — Domei ajansının teb- liğine göre Frânsa hükümeti, mare: şal Çang Kan Şek'e harb malzeme- si satın almak üzere 150 milyon #ranklık bir istikraz vermiştir. Bundan bâşka Domci ajansı, Ja- ponyanın Hindi Çini denizinde Pa- rasel adalarının Fransa tarafından işgalini tanıdığını tekzib ediyor. Suriye Başvekilinin Pariste beyanatı Paris 26 — Suriye Başvekili B. Ce- mil Mardam dün ; buraya gelmiş ve Şu beyanatta bulunmuştur: — Fransa ricalile Fransa - Suriye ittifak muahedesinin tatbiki etrafın- da görüşmek üzere -Parise geldim. Burada mütekabii menfaatlerimiz hakkında ayni idraki bulacağıma şüphe etmiyorum. Suriye rasladığı müşkülâta rağmen iyi - terakkiler kaydetmiştir. Suriyenin Fransa ile sıkı münasebetlerini muhafaza et- mekle 1939 senesinin sonunda istik- lâline kavuşacağını umuyoruz. B. Cemil Suriyenin' dahili vaziyeti hakkındaki suale şu cevabı vermiştir: — Suriye sulh ve müsalemet için- de çalışıyor. Paris 25 (A.A.) — Havas ajansı bil- diriyor: Suriye Basvekili Cemli Mardam bey Pariste Fransiz devlet adamları ve ezcümle Hariciye Nazırı B. Bon- ne ile görüşmelerinde Fransa - Su- riye meselelerinin, Parisin B; Bonne- nin Ankarayı ziyaretinden evvel hal- (Devamı 4 üncü sahifede) : “m , İzmirde üzüm piyasası açıldı İzmir 25 (Telefonla) — Mevsimin kuru üzüm piyasası bugün borsada a- çılmıştır. Mahsulün memleket müs- tahsil ve tüccarı için hayırlı, bere- ketli olması temenni edildi. Açış flatleri geçen senenin ayni olarak 7 numara 10 kuruş, 10 numara 14 kuruştur. Bu fiat üzerinden akşama kadar 5260 çu» val üzüm satılmıştır. Bir sandalcı boğuldu Dün akşam sandalcı Kâzım, Büyük- dereden sandalına saksı yüklemiş, ve İstanbula gelmek üzere yola koyul- muştur. Kâzım, denize açıldıktan son- ra kolayca İstanbula akıvermek için yelken açmış, bu şekilde Tarabya ön- lerine kadar gelmiş, fakat burada âni olarak şiddetlenen rüzgâr sandalı kapaklayıvermiştir. Kâzım su üzerin- de bir kaç defa çırpındıktan sonra boğulmuştur. Kâzımın cesedi henüz bulunamamıştır. İki cerh vakası Dün gece biri Beşiktaşta, diğeri Ga- latada iki ağır yaralama vakası ol. muştur. Beşiktaşta sıvacılık eden Kayserili Osman, hemşerisi Mehmedi bir para meselesinden omuzundan ve kalbi al- tından, Galatada da Rizeli Mehmed isminde biri, aralarında husumet bu- lunan hemşerisi Arifi muhtelif yerle- rinden yaralamışlardır. Vuranlar tey- kif edilmişlerdir. Londrada Almanyanın vaziyeti endişe uyandırdı İngiltere, bu hafta orta Avrupa meselesi hakkında sarih beyanatta bulunacak Londra 25 — Dün sabah B. Çem- berlâyn, B. Halifaks, sir Con Simon ve Horas Vilson'un yaptıkları toplan- | ada Çekoslovakya ve İspanya mesele- leri görüşülmüştür. Lord Halifaks dün ayrıca B, Gvatn'i de kabul etmiş- tir, Havas muhabirinin öğrendiğine gö Te, Orta Avrupa hakkında Alman zi- mamdarlarının hattı hareketi hakkın-! da Londraya gelen haberler tatımn edi- ci mahiyette bulunmaktan uzaktadır. Dünkü toplantıya sebep te bu keyfi- yettir, Londradaki kanaat, müteyak- kız bulunulması İâzım geldiği ve önü- | müfdeki haftaların kritik olmasının muhtemel bulunduğu merkezindedir. Londra 25 (A.A.) — Deyli Meyl ya» zıyor: . «İngiltere, birkaç güne kadar; Av- | rTupa hâdiseleri hakkında hattı hare- ketini yeniden bildirecektir. Bu beya- nat, çok sarih bir teminat şeklini ala- cak ve İngiltere, Çekoslovakyaya kar- $i teahhüdleri dolayıslle, Fransa eğer bir anlaşmazlığa girmek mecbüriye- tinde kalırsa, Fransaya müzaheret €y- diyeceğini tesbit edecektir.» Deyli Ekspres diyor ki: «İngiltere hükümeti, Alman gâze- telerinin Çekoslovakyaya karşı hü- cumlarına bir nihayet verecek mahi- yetie tedbirler almağa karar vermiş bulunmaktadır; » Finansiyal Taymis diyor ki: «Sir Con Simon, bu cumartesi gü- nü İskoçyada Lanark'ta söyliyeceği | nutkun mühim bir kısmını Orfa Av- rupa meselelerine tahsis oeyliyecek- tir.» Sosyalistler Fransız meclisinin içtimaa davetini istiyecekler Daladiye milli müdafaa fabrikalarının daha fazla çalışmaları fikrinde israr ediyor Paris 25 (MA) — Sosyalist partisi- nin idari komisyonu btrosu. yarın iç- tima edecek olan halkçı toplantıdaki delegelerine, sollar temsil heyetinden parlâmentonun içtimaa davetini taleb etmek salâhiyetini vermiştir. B. Daladiyenin beyanatı Paris 25 (A.A.) — Radikal sosyalist | partisi bürosu önünde izahat veren Başvekil B. Daladiye, hattı hareketinin bilhassa milli müdafaa ihtiyaçlarına dayandığını bildirmiş ve Almanyadaki askeri hazırlıklar hakkında mufassal malümet ita eyledikten sonra demiştir ki: — Bu sebepten dolayı, memleketin potansielini fazlalaştırmak mübrem bir | ihityaç halinde bulunmaktadır. Kırk saatlik hafta prensibinin ve diğer s05- yal kanunlar prensiblerinin değiştiril- mesi katiyen mevzuu bahis değildir. Fakat, bilhassa mili müdafaa için İş- Yiyen bütün endüstrilerde, daha fazle istihsal elde etmeğe başlamak mecbu- riyeti vardır. Sulhün idamesi, Fransa- nın daha fazla kuvvetli olmasını icab ettirmektedir. Bunun için de kırk sa. | atlik hafta kanununda ufak bazı tadi- lât yapmaktan başka çare mevcut de- ğildir. Fransa, Avrupada kırk saatlik haftayı tatbik eden tek memlekettir. ! Halbuki diğer memleketler, harp en- düstrisinde haftada altmış saat çalışıl- masına müsaade vermektedir. Havas ajansının aldığı malümata göre, radikal sosyalist partisi zımam- Beden terbiyesi! Hazırlanan proğram alâkadarlara bildirildi Ankara 25 (Telefonla) — Kültür Bakanlığı uzun zamandanberi tedkik etmekte olduğu beden terbiyesi işini bu yıl halletmeğe karar vermiş ve hağırlanan programı alâkadarlara bildirmiştir. Programlar beden terbiyesinden âzami istifade edilebilmesi için ilk, orta ve lisedeki talebenin bünye ve vücud teşkilâtma uygun olarak tes- bit olunmuştur. Talebenin bu ders- ten gayeye muvafık şekilde fayda- Janmasını temin için mekteplerde icap eden tesisat ve teşkilât yapıla- caktır. Bu cümleden olarak orta tahsil çağındaki çocukların mektep doktor- ları tarafından sik sık muayeneleri yapılacak ve her talebenin bünyesine göre yapacağı spor hareketleri tesbit edilecektir, darları, bu cuma günü sollar temsil he- yeti tarafından lüzum gösterilmezse, parlâmentonun mutad'dan evvel top- lantıya çağrılmsaı hakkındaki teklife aleyhtar bulunmaktadır. Cümhuriyetçi sosyalistlerin noktai nazarı Paris 25 (A.A.) — Dün akşam top- lanan cumhuriyetçi sosyalist birliği bü- rosu, B, Froser ile Ramadier'nin jest- lerini tasvip ederek kendilerine samimi itimadını bildirmiş, bilâhare B. De- monzie ve Pomarte'yi dinliyerek bun- ların şimdiye kadar takib edilen s0s- yal politikadan inhirafa müsaade et- miyecekleri hakkındaki kati azimle. rinden kaydi malümat eylemiştir. Par- ti, sosyal politika bahsinde herhangi bir istikamet değiştirilmesini kabul etmiyecektir. Halkçı toplantısı yeni ted- birler aleyhinde Paris 25 (A.A.) — Dün akşam içti- ma eden halkçı toplantı Paris komite- si, kabul ettiği bir karar suretinde, B. Daladiye'nin nutku sebebiyle amele â- rasında bası! olan hoşnutsuzluğa ter- cümani olmakta”sosyal kanunların #- zerinde münakaşarın mevzuu bahis edilemiyeceğini bildirmekte ve Paris mıntakası amelesine birlik tavsiye et- mekte ve bütün protestolara ve yapılan cak bütün toplantılara iştirak etmeme lerini taleb eylemektedir. Adliye evrakı Posta ile tebligat hakkındaki kanun üzerine hazırlıklar yapılıyor Ankara 25 (Telefonla) — Adil ev- rakın Posta, Telgraf ve Telefon ida- resi tarafından tebliğine dalr hükü- metin Kamutaya vermiş olduğu ka- nun, Maliye encümeninden geçmiş ve Adliye encümenine verilmiş olma» sı dolayısile Meclisin bu devresinde çıkmak ihtimali kuvvetlendiğinden, alâkalı makamlar şimdiden hazırlığa başlamışlardır. Projeye, Maliye encümeninin ilâv€ ettiği bir maddeye göre, proje, 1 e” 1ül 939 terihinden itibaren yürürlüğü girecektir; Bundan başka bu projenin telgrafla tebliğata dair olan hüküm lerinin meriyet tarihi, Adliye ve Na #la Vekillerinin müşterek teklifi üz€“ rine Bakanlar Heyeti tarafından tayin olunacaktır., Kanunu, Bakanlar H€ yeti tatbik edecektir,