11 Ağustos 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10

Zekâ kuvvetinizi artırmak daima sizin elinizdedir Bu hususta yapılan fenni ve ilmi son tecrübeler müsbet neticeler veriyor Eski zamanlarda ilim adamlari in- sandaki dimağ kudretinin doğumda edinildiği kanaatinde bulunuyorlar vo doğuştaki kudretini arttırmanın İm- kânsız olduğunu iddia ediyorlardı. Fakat son zamanlarda Amerikada ileri geler ruhiyatçılar dimağı beşeri tahlil etmişler ve talim ve terbiye ile zekâyı artlırmak mümkün olduğunu ortaya atmışlardır. Evvelâ Zekânın altı unsurdan, terekküp ettiği anlaşıl- mıştır: Belâget yani söz söylerken gü- zel kelimeler kullanmak kudreti; he- saplamak kolaylığı; tasvir kabiliyeti; hafıza, ihata ve kavrayış sürati; man- tıki düşünmek kudreti, Muhtelif kimselerde bu unsurlar muhdelif nisbetlerde bulunur. Meselâ bir vessamda tasvir kudreti çoktur, halbuki bir riyaziyeride hesaplama kolaylığı nisbeten yüksektir. Erkek ve kadınların dimaglari ara- sında farklar olduğu da sarahetle tes- bit edilmiştir. Meselâ belâget hususun- da kadınlar erkeklerden ileri, Fakat hesaplama kolaylığı ve mantıki düşün- e noktasında erkeklerden geri bulu- Erkeklerden daha çok ilm mi çıkmasının sebebi de budur. Zekâ kudreti dimağdaki höcrelerin © bağlı değildir. Yapılan bazı tlarda hastanın yarı dimağı arılnış olduğu halde zekâsını ta- »alaza ettiği görülmüştür. ene dimaği kudretimiz art- halde dimağımızdaki höcreler azalır, Çünkü zedelenen ve ölen höc- Telerin yerine yenisi gelmez. Binaen- imağın büyüklüğünün zekâ ile münasebeti yoktur, İŞ büyüklükte de- ğil iyi cinsten olmasındadır Yukarıda saydığımız altı unsurdan herbangi birinin diğerinden daha wühim olduğu söylenemez. Ehemmi- yet noktasından hepsi de müsavidir. Zekâ parlaklığı hepsinin mütenasib miktarda mevcud bulunmasından do- gar. İlmin saptal âlimler» diye tavsif ettiği ve bir sahada ihtisas' sahibi ol dukları halde diğer sahalarda tama- mile cahi! olanlar yukarıdaki sözün doğruluğuna iyi bir misaldir. Meselâ ezberden yıldırım sürati ile büyük âdedleri zarbeden bir çok kimseler vardır. Fakat ekseriyetle bunlar bâş- ka bir işe yaramazlar. Sofradan kal- kınca bile yiyip yemediklerini hatır- Uyamazlar. Amerikada konserleri ile şöhret ka- zanan Blind 'Tom da iyi bir misal teş- kil eder. Her duyduğu havayı hatır- Uyarak derhal tedkik ve mütalea et lzimdır, Bir bâşka usuldeher gün yeni bir kelime öğrenmek ve bunu er- tesi gün altı defa kullanmaktır. Tasvir ve tasavvur kabiliyeti nok- san olanlar pek çoktur. Halbuki di- mağın bu eksiğini telğ dukça kolaydır. Gördüğün tasavvur etmek iyi bir Meslâ şimdi derhal bu gazetenin ilk sahifesini tekrar bakmadan tehayyül etmeye çalışın. Yahud Yerli Mallar pazarının vitrinini tasavvur ediverin. Böyle her gördüğünüz şeyi tahayyül etmek âdetini kazanırsanız zeki ve akıllı bir İnsan olmak için ikinci bir merhale katetmiş olursunuz. İnsanlar en çok hafıza zafiyetinden şikâyet ederler. Bu zafiyet inanilmi- yacak kadar basit bir usulle giderile- bilir, Her şeyden evvel hafızanızın Z8- yıf olduğundan şikâyet etmemek lâ- | zımdır. Kendinize inanınız olmalıdır. Ondan sonra hatırlamağa çalışmak kâfidir, Herhangi bir şeyi, meselâ gör- düğünüz bir filmi, okuduğunuz aca- İb bir bavadini sadece hafırlamağa çalışın. Göreceksiniz hafızanızda ka- Jacaktır, Tecrübe edelim. Zekâ kaç unsur- dan terekküb eder? Bunun cevabını bu makalenin bidayetinde okudunuz? Fakat şimdi kaç okuyucu buna tered- düdsüz doğru cevab verebilir? Şimdi tekrar bakın. Hatırlamağa çalışın göreceksiniz artık bir daha unutma- mıza imkân kalmıyacaktır. İşle böy- le batırlamağa çalışmak gibi ufacık bir gayretin hafızayı yüzde elli nisbe- tinde kuvvetlendirdiği fennen ruhiyat laboratuarlarında tesbit olunmuştur. w Gi ii leş oem İnsan ihata ve kavrayış süralini an- en ileri gelen bir piyanist olarak ta- nınmıştı. Fakat piyano çalmaktan başka hiç bir işe yaramıyordu, Kon- serden sonra dinleyicilerinin alkışına cak dimağını daimi kullanmak sure- tile elde edebilir. Meselâ gazete oku- yorsunuz. Bir kere okuduğunuz her şeye bütün alikanızı vermek şarttır. kendisi de ayağa kalkarak alkışla- İ Bunu yaptıktan sonra mevzu üzerin- makla mukabele ederdi, Tıpkı üç dört İ de tevakkuf etmek gerektir. yaşlarında bir çocuk gibi, Bu misaller pek âlâ gösteriyor ki zeki insanda dimağı vücude getiren altı unsurun mütenasip derecelerde bulunması Izımdır. Onun için zayıf unsurları kuvvetlendirmek suretile zekâ kudretimizi arttırmak imkânla- mek için iki adedi en aşağı üç nh Mif şekilde cemetmeye çalışmal. Bu kabil işi defaatle tekrarlamalı, Bu ler nasıl egzersizle kuvvetlenirse di- mağ da ayni şekilde tecrübe ile olgun- laşır, Hesabi zayıf olan, günde on beş dakika zihnen cemler, tarhlar yapmak suretile çabucak bu eksiğini giderebi- ir Belâğat hususunda #ayıf iseniz bu- vu da kuvvetlendirmek imkânı mew- cuddur. Bol okumak, ve her rasladığı- vız kelimeleri güzel öğrenimek lâzım- »r. Maamafih öğrenmekle iktifa edi- se büyük bir fayda temin edilmiş xmaz. Öğrenmek ve kullanmak ta l Meselâ Amerika hakkında, bir havadis okudu- nuz. Sahlfeyi çevirdiniz. İngiltere hakkında bir kaç habere tesadüf etti- niz, bu iki havadisi birleştirmeye, ara- daki rabılayı görmeye çalışmalısınız? Amerika, ile İngiltere siyasetleri biri- birine ne dereceye kadar bağlı? Amo- rkadaki vaziyet ne dereceye kadar İngilterenin tesiri ağtında husule gel miştir? Çin - Japon harbi ile İspanyol barbinin münasebeti nedir? İlim adamlarının yaptıkları bundan başka «Fanatik» ünvanlı tablosu, Bu tipte belâ- gat kuvveti çok, fakat mantıki duşunce azdır. bir şey değildir: Sathen ilişiksiz gö- rünen iki hâdise arasındaki illiyeti aramak, Bu melekenizi arttırmak için bir misal daha verelim! Akşam eve yorgun gelmişsiniz. Yemekten sonra koltuğa kurulmuş radyo dinliyorsu- nuz, iyi bir istasyon bulmak için rad- yo mecmuasını karıştırıyorsunuz: Ber- lin, Paris, Roma, Londra diye göz gez- dirirken, yorgun halinizde bile zihni- niz derhal bu muhtelif programlar arasında benzer ve benzemez noktala- rı tesbite çalışmal, Yani radyo prog- ramlarını bir köl balinde ihata et- meye gayret etmeli, Bunu insiyaki surette yapabilen bir dimağ sahibi herhangi bir cemiyette olgun, akıllı bir adam olarak hiç tereddüd etme- den gezebilir. Meşhur, Fransız heykel- traşı Rodinin «düşünen adam» ismi ile maruf bir heykeli vardır. “Dikkat edilirse bu çehredeki adaleleri heykel- traş gergin ve kabarık olarak irae et- miştir, Şikago üniversitesinde yapılan tecrübeler hakikaten düşünebilmek için adalelerin biraz gerilmesi lâzım geldiğini ortaya koymuştur. Dimai kudretlerini tamamlle kul- lanmıyanlar kamburumsu, yumuşak adaleli kimselerdir. Yumuşak adaleli yani tembel insanlardır. Binaenaleyh zeki olmak istiyor musunuz? Zekânın Allah vergisi olduğuna inanmayın. Gayretli olun, Kendi kendinizi tahlil edin, dimağınızın zayıf unsurunu il min tavsiye ettiği usullerle kuvvetlen- dirin. Nuri M. Eren ADYOLİ ile SABAH, ÖĞLE ve AKŞAM her pm sonra muntazaman dişlerinizi in | zaran 15000 Almanyada ucuz bahçeli evler yapılıyor Bu sene ilk üç ayda 70,000 eve başlandı yeni binalar ameleye tahsis ediliyor Umumi Harbin doğurduğu buh- ranlardan biri de mesken sıkınlısı- dar, Harbin devam ettiği senelerde ve bunu takib eden karışıklıklar esnasın- da bir çok yerlerde yeni ev ve bina ya- muayyen bir plân üzere milyonlarca ev yaptırmıştı, Almanya ise ancak son senelerde bu işe çok ehemmiyet vermişlir. Çok bina yapılması işsizliğin önünü almağa da yardım etmiştir. Evvelce en ziyade işsizler bina amelesi içinde olduğu halde şimdi kâfi derecede bina amelesi olmamasından sıkıntı çekik mektedir. 1936 senesinde Almanyada 332,000 yeni mesken yapılmıştır. 1987 sene- sinde ise 340,000 bina (o yapılmışlır. Geçen sene 30,000 bina esaslı surette tamir edilerek yeni mesken haline ge- tirilmiştir. Tamir edilenler büsbütün yeni olanların yüzde 9,2 kısmını teş- kil etmektedir. 1936 senesinde ise yüz- de 15 kısmını teşkil etmişti. Geçen sene yapılan yeni binalar- dan yarısı yani 142.000 bina küçük evlerdir. Bunların mutfağı ile bera- ber iki üç odası vardır, Bu sene ilk üç ayda 70,000 yeni binaya başlanmıştır ki 1937 in ayni müddetine na- adır. Bu sene yeni ev ve bina İnşasında rökor teşkil edeceği | bekleniyor. Bina inşaalını teşvik eden başlıca iki âmil vardır. Biri sermaye bolluğu ve diğeri taleb ve ihtiyacın artması- dır, Almanyada hükümet başlıca yar- dımı yapıyor. İpotek faizini son dere- cede azallmış ve ucuz olarak yaptırıl- masından melhuz zarar ve tehlikelere karşı teminat vermiştir. Almanya hükümeti bir kaç sene ev- veline kadar bahçeli köy evleri yapıl- masını teşvik ediyordu, Her evin 1000 metre murabbaı bahçesi vardı. Bundan maksad bu evde oturacak adamlara mutad sanat ve İşlerile uğ- raşlıktan başka boş vakitlerde balçe- 10; 8:938 "Türk boruu 1, Vadeli Posta ittihadına dahil olmıyan ecnebi memleketler: Seneliği 300, altı aylığı 1900, üç aylığı 1000 kuruştur. Adres tebdili için yirmi beş kuruşluk pul gündermek lüzumdir. Cemasiyelâhir 14 — Razuhuzır 98 S. İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı E. 756 940 604 056 1200 144 Va. 310 6041219 1611 1944 2059 İdarehane: Babıâli civarı Açımusluk sokak No. 13 » » | Kavun Topatan cilik yapmasını ve bu suretle yeni bir kazanç elde eyiemesini temin etmek- tir. Fakat böyle bahçesi geniş ve kon- disi müstakil ev yapmak masraflı ol- duğundan ve halkın ve bahusus fah- rikalarda, çalışan işçilerin asıl ihtiya kümes hayvanı yetiştirmekle meşgul olamıyacak amele yukarı katlarda ya- şamakta ve hayvan ve bahçe ile uğ- raşanlar zemin katlarında oturmak- tadırlar. Bu iki nevi meskenden birini intihab etmek amelenin ibtiyarına bırakılmıştır. Bu suretle mahdud bir sahada bir çok amele havalı meskenlere sahib olabileceklerdir. Bundan başka bu gi- bi binalar gelişi güzel değil muayyen bir plân üzerinde ve bir kasaba teşkil edecek surette yapılmaktadır. Kasaba- van merkezini halkın müşterek bir yurd binası teşkil etmektedir. Bura- dan binalar sıralanmaktadır. Sırala- rın arasında spor meydanları, umum! bahçeler ve umumi banyo maba'leri vücude getirilmektedir. Ameleye hem toplu hemde aıhhi meskenler temin eden yeni plânın meydana gelmesine devletin hazinesi ve belediyeler yardım etmektedir. Amele mükellefiyeti dairesi de mükel- lef amele vermek suretile mühim yar- dımlarda bulunmaktadır. Almanyanın garb tarafında nüfus kesafeti çok olduğundan boş arazi &7- dır. Yeni inşaat sistemi bu vaziyete göre icad edilmiştir. Bu yeni usul ile ikişer bin amele meskeni bir sahada toplu olarak tesis edilmektedir. Bu suretle Umumi Harb- den sonra bütün dünyayı işgal eden buhranlardan biri olan mesken sıkın- tısı Almanyada devlet ve halk mües- Seselerinin ve fabrikaların mali ve di- ğer maddi yardımları ile bertaraf edil mektedir. Sanayi ve maadin sahala- rında bir çok yeni kasabalar mantar b az bir zamanda yerden bitmekte- ir. — E, Yeni pancar mahsulü çıktı Bine (Akşam (Akşam) — Yeni sene pan- car mahsulü olarak İlk parti şehir içinden, önde davul zurna ok duğu halde, arabalarla geçirilerek is- tasyona sevkedildi, Yeni yıl pancar mahsulü oldukça iyidir. Alpullu Şe- ker fabrikası faaliyete başlamıştır. Şeker şirketi müstahsile gereken ko- layığı göstermektedir. — B— .— 0 — 5— n— 300 — — .— 100 Aded 225 2 — u— 3 10 — ai Ne 20 — 3— .- Ecnebi limon Karpuz yenidünya baş » » » orta ufak baş » * orta » » ufak » Kırkağaç . » , »