6 Ağustos 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

/AKŞAM Dün Geceki ve Bu Sabahki'llaberler Yahudiler için Jtalyada hususi sayım yapılacak Bütün Italyan gazeteleri ırkçılık meselesinden bahsetmekte ve buna dair bir not neşretmektedir Roma 5 (A.A.) — Irkçılık meselesi bugün bütün Roma gazetelerinin ilk sayfasında baştan başa yer işgal et- mektedir. Gazeteler, (İnformatlon Diplomatikanın notunu tebarüz et- tirerek neşreylemekte ve başmakale- lerini de bu notu tefsire hasreylemek- tedir. Roma 5 (A.A.) — İnformatian Dip- lomatikada çıkan bir not, faşist hü- kümetinin İtalyan ırkı meselesi ile yahudi meselesinde resmi düşünce- sini bildirmektedir, Bizzat B. Mussolininin üslübu se- zilen bu not, ırk müdafaası meselesi- nin faşizm tarafından daha 1919 da vezedilmiş bulunduğunu hatırlat- maktadir. İtalyan müstemlekelerinin inkişafından sonra mesele, daha ?iyâ- de müstacel bir mahiyet almıştır ve hükümet, ırk saflığının muhafazası- 'na bütün dikkatini sarfedecektir, Not, bilâhara, hükümetin yahudi- ler hakkında battı hareketini daha | evvel bildirdiğini ve ayırt etmek aleyh- Ve hareket demek olmadığından, bu hususta her hangi bir eza plânı mevcut bulunmadığını hatırlatmakadır. Ya- hudilerin nisbeti İtalyada binde bir olduğundan, ayni nisbetin devlet ha- yatının heyeti umumiyesinde de gö- zetilmesi doğrudur. Not, her halde yahudilerin irkçi- lıktan şikâyetçi (Oolamıyacaklarını, zira dalma ve her yerde yahudilerin ayni ırkçılığın aman vermez ve bir bakımdan şayanı takdir mürevvicleri bulunduklarını kaydeylemektedir. Bu sebeblerden dolayı, ırkçılığın İtal- yada tatbiki zamanı gelmiştir ve bü- tün rejim organları, bu tatbika neza- ret edeceklerdir. Not, nihayet, İtalyada yahudiler için hususi bir nüfus sayımı yapıla- cağını da bildirmektedir. İspanyada Ebr mıntakasında şiddetli muharebe cereyan ediyor Cümhuriyetçiler ileri hareketlerine devam ediyorlar asilerin mukabil taarruzları tardedildi Barselona 5 (A.A.) — Cümhuriyet- çilerin Albarracin muntakasında Te- ruel'in garbindeki ileri hareketleri dün tam bir muvaffakıyetle devam etmiştir. Cümhuriyetçiler, Üniversal dağlarının sathı mailinde yeniden İlerlemişler ve bilhassa Villar dö Ko- bo kasabasını zaptetmişlerdir. İleri hareketlerine devam eden Cümhu- riyetçiler, Noguerreyi tehdid etmek- | tedirler. Bu tehdidi ciddi telâkki eden düşman birçok kıtaatını Teruelin cenubundaki cepheden kaldırmıştır. Bu kıtaat Üniversal dağlarının etek- ilerinde mevzi olmaktadırlar, Barselona 5 (A.A.) — Bir tebliğde Prag üniversitesi talebesi şehrimizde Bugün vapurla Köstenceye hareket ediyorlar Prag üniversitesi talebe ve profe- sörlerinden kırk altı kişilik bir grup şehrimize gelmiştir. Bunlar, Galals- saray lisesinde misafir edilmişlerdir. Üniversiteliler, umumi harpten sonra değişi! de tetkikat yapmaktadır. Mısır ve Suri ezdikten sonra, memleke- timize gelen Çekoslovaklı gençler, ge- | rek Ankarada gör eri yenilikler. den, gerekse İstanbulun tabii güzel- aymetli eserlerinden hay- a bahsediyorlar, ğ ovakyah üniversiteliler bu- nat on üçte Romanya vapurile , Köstenceye gideceklerdir. Üniversite- sMiler İstanbulda kaldıklar müddetçe Galatasaray talebeleri tarafından “gezdirilmişlerdir. Bulgaristana Fransız kredisi :375 milyon franklık kredi mukavelesi imzalandı Sofya 5 (A.A) — Bulgar Telgraf ajansı, Maliye nazırının Fransa ban- kerlerinden mürekkep bir grup ile Bul- garistana 375 milyon frank kredi açan bir mukavelename imzalamış oduğunu haber vermektedir. Bu para, on iki taksitte ödenecektir, Faizi yüzde beş | buçuktur, Bu para münhasıran Fran- sadan yapılacak mübayaata tahsis edi- ik gören memleketler- | ezcümle şöyle denilmektedir: Ebr mıntakasında şiddetli bir mu- harebe cereyan etmektedir. Bu min- takade Frankistlerin bütün mukabil taarruzları tardedilmiştir ve Fayon'- un şimalindeki tepeler zaptedilmiş- tir. Şark cephesinde Guadalaviar mıntakasında ileri hareketimiz de- vam etmektedir, Salamanka 5 (AA) — <*Tebliğ Ebre muntakasında düşmanın Mes- kinzada yaplığı İaarruzları geri püs- kürterek ilerledik. Taze dağlık mın- takasında ve Guadalavlarda ârızalı arazide saklanan düşmanın hafif İ kuvvetlerini tardetti | Selânik anlaşması ve türkiyenin rolü Times Türk diplomasisinin sulh davasına yeni hizmetini takdirle zikrediyor Times gazetesi Bulgaristanla Bak kan ittihadını leşkil eden devletler arasındaki anlaşmaya dair Selânik- te imzalanan mukaveleden bahis bir makalesinde Bulgaristanın kendisini | tulmasını memnuniyetle kaydettik- ten sonra diyor ki: için lâzım olan Yugoslav yardımını | temin etti. General Metaksas eski Yunan - Bulgar münaferetinin anlaş- İ mağa mâni olmasının önüne geçti. Fakat bu işte bilhassa takdir edil- mesi lâzım gelen taraf "Türkiye hü- İ kümetidir. Başvekil B. Celâi Bayarla İ Hariciye Vekili doktor B. Tevfik Rs. İ tü Aras geçenlerde Sofyayı. ziyaret ettikleri zaman bu fikri ortaya attı- lar ve Bulğaristanın serbesçe tekrar sllâhlannmasına müsaade olunması hu- susunda diğer Balkan devletleri nez- dinde tesir; yapmak teşebbüsünü üzerlerine aldilar. Bu suretle Türk | diplomasisi sulh ve müsslemet İçin | bir kere daha gayi metli bie hiz- | met ifa etmiş oluyoris Yunan Başvekili bütün INazırlara teşekkürde bulundu Alina 5 — Başvekil B. Metaksas, dört Ağustos yıldönümü dolayısile | bütün nazırları kabul etmiş ve gös- terdikleri yardımdan dolayı kendile- rine teşekkür ile bundan böyle git- tikçe daha büyük bir sevk ve bağlıyan bir sürü kayıdlardan kur- | «Doktor Stoyadinoviç bu onlaşma İ Balkan Antantı - Bulga- ristan anlaşması Yunan Başvekili Hariciye y Vekilimize dostane bir telgraf gönderdi Ankara 5 (AA) — Elen Başvekili B. Metaksas, Hariciye Vekili doktor B. Tevfik Rüştü Arasa aşağıdaki tel- grafı göndermiştir: Ekselâns B, Aras Hariciye Vekili ANKARA Ekselânsınızm Balkan Antantı ile Bulgaristan arasındaki paktın imza- sını bildiren telgrafıma verdiği ce vab ile hakkımdaki nazik sözlerin- den dolayı samimi surette teşekkür ederim. Aym zamanda Balkanlar için bu derece mesut bu hâdisede şahsi rolünüzden dolayı şahsen sizi tebrik etmek isterim. Daha ilk daki: kadanberi bu politikanın en büyük muhyi ve müşevviklerinden biri olan ve buna iman eden ekselânsınız, kıy- metli uzlaştırıcılığı ile bu politikayı filiyat yoluna koymuştur. En derin dostluk hissiyatımı bil- diririm. Metaksas F ındık. ticareti Giresunda ihracatçıların toplantısında mühim kararlar verildi Giresun 5 (A.A.) — Ekonomi ba- kanlığı iç ticaret umum müdürü B. Mümtaz Rekin başkanlığında Ka- radeniz fındık ibracatçılarının bura- da yapmakta oldukları toplantılar bitmiştir. Bu toplantılarda alınan kararların başında iç ve kabuklu fındıklarımız için yeni ve daha mü- tecanis tipler ihdası hususu gelmek- tedir. Tatbik edilen nizamnameye göre mevcud olan tiplerin, tecanüsü bakımından yabancı piyasalardaki alıcılarımızı, tamamen tatmin et mekte olmasına binaen bunlara ilâ- veten yeniden beş tip daha tesbit edilmiştir. Diğer taraftan Karadenizin muh- telif mıntaka mahsülleri arasında kalitece esaslı farklar bulunduğu na- | zarı dikkate alınarak fındıklarımız kalite itibarile de dört sınıfa mıştır. Bu suretle yabancı müşteri- lerimizin kalite ve tecanüs hususunda ki dilekleri tahakkuk etmiş olacak ve bu keyfiyet ibracatlarımıza da daha ileri bir tipleşmenin bütün faydala- rını temin edecektir. Kabuklu fındıklar için de mevcud tipler ıslah edilmiştir. Fındıklarımız- da bulunmaması lâzımgelen özürlü taneler esaslı bir tasnife tabi tutul- muş, ancak üzerinde mutabakat ha- sıl olmadığından bu hususta alıcı piyasalarda yeniden bir anket açıl- ması kararlaştırılmıştır, İstanbul ve Çanakkale muallimleri Edirnede Edime 5 — Üç gündenberi Trak- yayı gezmekte olan Çanakkale musl- imleri bugün Edimeye geldiler ve hararetle (o karşılandılar. İstanbul muallimlerinden 130 kişilik kafile de buraya gelmiş bulunmaktadır. Muallimler şerefine yarın (bugün) bir kır ziyafeti verilecek ve eğlence- ler tertib olunacaktır, Gümrükler umum müdürü Mezunen şehrimizde bulunan güm- rükler umum müdürü B. Mahmud Nedim dün İstanbul gümrükleri baş müdürlüğüne gelerek bir müddet meşgul olmuş ve baş müdür B. Mus- tafa ile görüşmüştür, Baş müdür güm- Yük işleri üzerinde umum müdüre İza- hat vermiştir. B. Mahmud Nedim yakında Anka- raya gidecektir. Kayıb tayyareyi bulmaktan ümid kesildi Manil 5 (A.A.) — (Filipin) 20'Tem- muzda denize düşmüş olan Havai Klipper tayyaresinin bulunması ümi- di tamamile kesilmiştir. Tayyareyi bul- mak için yapılmakta olan âraşlırma- . | geçerken dinamit patlamıştır. Kudüs 5 — Hazine - Tulkerim şi- mendifer hattı üzerinde bir drezin Dre- zinde bulunan 7 yahudi amelesi ağır, hafif yaralanmışlardır. Şimendifer yolunun iki tarafında pusu kurmuş olan teröristler sağ kalanlar üzerine aleş etmişler ve infilâk yerine koşan kuvvetlerie müsademeye o tutuşmuş- lardır. Müsademe iki saat sürmüştür. Nihayet İngiliz askerleri mütecaviz- leri firara icbar etmişlerdir. Telefon hatlarının tamiri devam etmektedir. Safed ile telefon muha- beresi dört gün kesilmiştir. Hattı ta- mire gönderilen ameleler, silâhlı çe- teciler tarafından ihata edilmişlerdir. ayrı. | Macar muharipleri Trianon inünhedösinin iptalini taleb ediyorlar Büdüpeşte 5 (A.A.) — Eski Macar muharipleri milli federasyonu progra mını neşretmiştir, Federasyon her şey- den evvel Trianon muahedesinin iptalini ve gençliğin bütün askeri ve sivli kabiliyetlerini yüksek milli ye s edebilecek bir şekilde ye- tiştirilmesini istemektedir. Diğer cihetten federasyon ziraat sa- basında islahat yapılmasını da İste- mekte, fakat bu işin bali hazırda radi- kal bir şekilde halledilmesi imkânı ol- madığını da ilâve eylemektedir. Eski muharipler nihayet bazı fabrikaların ve bilhassa demir üzerine işliyen fabrikaların millileştirilmesini de is- temektedirler. İtalyan büyük askeri manevraları Roma 5 (A.A.) — Büyük manevra- Jar, bu sene Tivoli ile Avezzan arasın- daki mıntakada yapılacaktır. Norveç vapurunda isyan Liabon 5 (A.A.) — Diyariyo Lizbon. gazetesinin Porto'dan öğrendiğine gö- re, Lom adındaki bir Norveç vapuru- nun tayfası dün akşam kaptan Hüel- va'ya hareket için emirler vermekte olduğu sırada, isyan etmiştir. isyan eden tayfadan dördü gemide tevkif e- dilmiştir, Lom vapuru, Porto'ya kö- mür boşaltmak için gelmiş idi. İzmirde motosiklet kazası Üç kişi ağır surette. yaralandı İzmir (Akşam) — Gece İzmirin Birincikordonunda üç kişinin ağır surette yaralanmasile neticelenen bir motösiklet kazası olmuştur. Kaza şöyle vukubulmuştur: Gümrük muhafaza erlerinden Gi- resunlu B. Ahmed geceleyin güm- rük barakasında soyunmuş, hava çok sıcak olduğu için Kordon önünde denize girmiş, bir müdet yüzmüştür. B. Ahmed banyodan sonra Kordon- dan karşı taraftaki gümrük baraka- sına geçerken hızla koşmuştur, Hal- buki tam o sırada B. Hüseyin motö- sikletle Tayyare sineması cihetinden Alsancağa odğru son süratle yol alı- yormuş. Kazanın vukubulduğu yer- de lâmba bulunmadığı için B. Hüse- yin, motosikletin önünden beyaz ki- lotlu bir hayaletin geçtiğini görünce birdenbire fren yapmışsa da çarpış- maya mâni olamamış, B. Ahmed ağır yaralanarak yere düşmüş, motösik- letin arka tarafında bulunan berber B. Nuri de sıkı fren yüzünden arkaya düşerek başından tehlikeli surette ya- ralanmıştar, Müsademenin tesirille yere düşen üseyin de yüzünden hafif yara- . Yapılan tahkikatta B. Hü- seyinin ehliyetnamesi bulunduğu an- laşılmışlır. Kaza, fazla karanlık yü- zünden ve B. Ahmedin dikkatsizliğin- dük vi Filistinde dün de bomba ile suikasdler yapıldı Bu tecavüzler neticesinde 6 Yahud öldü, 22 Yahudi ve 2 Arap yaraland Çeteciler, malzemelerini o ellerindeğ aldıktan sonra kendilerini serbes br rTakmışlardır. Nablusda patlıyan bir bomba, iki arabı yaralamıştır, Gene ayni şehir de arap teröristleri bir kahvehaney& girerek iki müşteriyi alıp götürmü$” lerdir, Hayfada bir yahudi bıçakla, Kudüsde bir yahudi kurşunla yor& lanmıştır. Tarlalardan 17 yahudi amele ile dönmekte olan bir kamyon Rena Akoreş civarında bombalar vüze uğramıştır. 4 i öldürülmüş diğerleri de yaralanmış” tar. erkek, İngiliz - Fransız dostluğu B. Bone İngiliz muhariblerine hitaben bir nutuk irad etti Paris 5 (A.A.) — Eski muharipler milli konfederasyonu, dün akş risteki eski İngiliz muharipleri rap ziayfetine davet etmi fet, takı zaferde yapılan bir merasim- den sonra verilmiştir, B. Bone, Fransız ve İngiliz muharip leri mümessillerine hitaben bir nutuk söyliyerek Fransa ile İngiltere arasın- daki rabıtaların hiçbir zaman bu- günkü kadar sağlam, bugünkü kadar kuvvetli olmamış oluğuna işaret et- miştir. B. Bone, bilhassa iki milleti yekdiğerine bağlıyan dostluğun bir tek gayesi, çok kıymetli bir gayesi bulunduğunu ve bü gayenin sulhün muhafazası olduğunu söylemiştir. Foch hastanesi İngiliz muhariblerine açık Paris 5 (A.A.) — Şimdiye kadar a8“ keri madalyayı hamil olanlara tahsis edilmiş olan Foch hastanesi bun- dan sonra Fransada ikamet eden bü- tün eski İngiliz muhariplerine de açık bulundurulacaktır. Bu karar üzerine gönderdiği bir te- şekkür mektubunda Hore Belisha €7- cümle şunları yazmıştır: «Bu kârar kanaatime göre mazide yanyana harbetmiş olanları daima bir“ leştiren sıkı bağın bir sembolüdür, İn giliz hükümdarlarının Pâris ziyareti Fransız - İngiliz tesanüdünü unutuk maz bir şekilde teyid etmiştir. Yerli mallar sergisi Müddetin iki hafta daha uzatılması düşünülüyor Onuncu Yerli Mallar sergisini dün de binlerce ziyaretçi gezmiştir. Sergi” nin yarın akşam kapanması ica0 ediyordu. Fakat halkın fazla rağbeti karşısında, serginin iki hafta dahâ açık kalması düşünülmektedir. Yerli Mallar sergisine bu sene İş“ tirak eden firmalar geçen senekiler- den fazladır. Bunların bir kısmı İz“ mir Fuarına iştirak etmek istiyor” lardı, Sergi müddeti uzatılınca bü firmalar Fuara iştirak imkânını bu- lamıyacaklardır. Sergi müddetinin iki hafta dahs uzatılıp ouzatılmıyacağı (o hakkınd& bugün kati bir karar verilecektir. Bir Fransız generalı Antakyada Antakya 5 (A.A) — Şark kıtanti yüksek kumandanı general Kayyo, bif teftiş turmesi yapmak üzere buray# gelmiştir. Acıklı ölüm Sokollu ahfadından merhum Hakkı Pp” şanın son oğlu emekli kaymakam Mi din Sokollu kısa bir hastalığı mütenki” dün gece saat 2330 da Üsküdarda 5 tantepesindeki köşkünde gözlerini ha! kapamışlar, Cenazesi bugün saat 15 de köşklerindiğ. kaldırılarak ikindi sonu namazı kılına Sultantepesindeki aile makberesine mülecektir. Merhumun eşi Faika Sokollu, oğul Ahmed ve Faruk Sokollu, kızları 5 İrfan Sokollu, Cevvale Faik Walav, , Mertun, Cerigt Annie