1 Temmuz 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

İngilterede sebep olan gürültülere bir mesele Bir mebus, askeri esrarı ifşa cürmile divanı harbe davet edildi Londra 30 — Bazı mebusların aske- Ti esran ifşa ettikleri hakkındaki riva- yetler üzerine tahkikat yapılmaktadır. Bu arada mebuslardan Dunkan Sandy- nin, ve diğer bazı mebusların «Resmi esrar kanunu» ahkâmına tevfikan bir tarafından ifadeleri alınması mvezuu bahsolmuştur. Y Dunkan Sandy'nin ihtiyat zabiti ünifermasile bir divanı harb huzuru- na çıkması istenmiştir. B. Sandy Avam kamarasında bundan bahsetmiş ve bü- yük bir protösto ve hayret fırlınası kop- muştur. Mebus Avam kamarası imti- “yazlar komitesinin derhal faaliyete geçmesini istemiştir. Başvekil bunu kabul etmiş ve imtiyazlar komitesi bir © o karar verinceye kadar âskeri heyetin tahkikatın durdurmasını kabul et- © Amele fırkası mebusları tahkikatı protesto etmişlerdir. Protestolara ce- i veren Milli Müdafaa Nazırı B. Hor demiştir ki: © «Tahkikat divanının bu meclisin im- dl tecavüz elliği mevzuu bahis değildir. Divanın gayesi, bir zabitin kendisine yapılan itimadı suiistimal edip etmediğini ve şayed böyle bir ta- © (hattı vukua gelmiş ise böyle bir tah- kikatın ne gibi ahval ve şerait dahi- “dinde üâmmenin menfaatine tevafuk Bir boşanma davası Hatay meselesinden karı koca arasında ihtilâf çıkmış Şamdan İntransigeant gazetesine bildiriliyor: Berut hukuk mahkemesinde garip bir boşanma davası ikame edilmiştir. Davada erkek Arap eşrafından biri- dir. Zevcesi olan gerç kadın ise Türk- tür. Karı kocanın aras Hatay mese- lesinden açılmıştır. Koca, Hatayın Suriye, kadın ise Türk hâkimiyeti al- tında olmasını istiyordu. Bu yüzden saralarında çok şiddetli münakasalar olmuştur. Nihayet ikisi bir araya gel- dikçe Hatay meselesinden dolayı mü- makâaşa çıkmamasına imkân olmadı- ğını görerek mahkemeye müracaatle ayrılmağa karar vermişlerdir. Göste- rilen sebep «mizaçların biribirine uymaması yüzünden (o anlaşmazlık- dır. Fransız simendiferleri Tarifelerin yükseltilmesi düşüncesinden vazgeçildi Paris 30 (A A.) — 3 milyar işletme açığı bulunan bir mili demiryolu kumpanyası, Nafia Nazırından yölcu tarifesinin yüzde 20 nisbetinde arttı- mlması müsüadesinin verilmesini is- temiş idi. | Maliye Nazırı, tarifelerin yükseltil- mesi yüzünden münakalâtın azalma- sna mani olmak için biletler üze- rinden alınmakla olan devlete ald verginin yüzde 12 den yüzde 2 ye in- çodirilmesine karar vermiştir. Bu ted- — bir sayesinde 400 milyon açık kapatı- Jacaktır, Mili kumpanya, bâzı tasavvurlar yapacağını ve bilhassa vozifedarları- mn herhangi bir sebebden dolyı çe- © Kilmesi üzerine memuriyetlerin ilga- © m sayesinde açığını tamamile kapa- tabileceğine keni olarak tarifelerin teyidi talebini geri almıştır. >” Çe müge Pei VA azün. gidecek generali se tinde iki miralay ve | bir ka; dan mürekkeb bir Yunan heyeti ; âske- riyesinin ekspresle dün . imiz€ iklerini yazmı, » Dün de yazmış Mainz veğhile, şehrimizden sey- ti en Yunan heyeti dün i şehrin tarihi yerlerini gezmiştir. Bu- ar aş a italya rile memleketlerine edeceğini tayin etmektedir.» İşaattan ordu merlisinin ne suretle haberdar olduğu hakkında sorulan su- allere cevab veren B. Hor Belişa, bu babdaki haberin B. Sandy tarafından kendisine gönderilmiş ve kendisi tara- fından Harbiye nazırına irsal edilmiş olan mektub rape elde edilmiş ol- Liberallerden B. Kiler, askeri tah- kikat komsiyonunun teşkili anında B. Sandy'nin bu komisyon huzuruna çık- ması ihtimalini ordu meclisi âzası ile Harbiye nazırının düşünüb düşünme- miş olduklarını sormuştur. Nazır, şu suretle cevab vermiştir: «Bu ihtimali ordu meclisi âzasının düşünüp düşünmemiş oldukları hak- kında birşey söyliyemem. B. Sandy'nin ihtiyat ordusunun bir zabiti olmasın- dan dolayı, meclise hesab vermek mec- buriyetinde bulunduğunu düşünmüş olmaları mümkündür ve şayed başka bir zabit, B. Sandy'yi işte zimedhal gös- teren şehadetlierde bulunmuş ise ko misyon huzuruna çıkması kendi men- faati icabatındandır.» B. Çemberlayn'in bu meselenin der- hal imtiyazlar komitesine tevdi edil mesine dâir olan takriri eller kaldıni- mak suretile kabul! edilmiştir. Komite, bugün toplanacaktır. Istikrazlar i Milletler Cemiyeti komitesi raporunu neşretti Londra 30 (A.A.) — Milletler Ce- miyetinin istikrazlar komitesi, sene- Jik altıncı raporunu neşretmiştir. Bu rapor, geçen sene sarfedilmiş olan mesainin başlıca netayicinin geçen sene teklif edilmiş olan Danzig ve Macaristan islikrazlarının bida» yetteki mukavelevi faizini daimi şe- kilde tadil eden nizamnamelerin me- riyet mevkiine vâz'i olmuştur. Komite, bundan başka, Yunanis- tan'ın 18 mayıstanberi katiyen tedi- yatta bulunmamış olduğunu kKâydet- mektedir, Komite memleketin vâzi- yetini tarsin etmek için şimdiki hü- kümetin sarfetmiş olduğu mesaiyi tanımakta, yalnız komitenin de tah- mini veçhile, bu hükümet bu vaziyeti daha ziyade ıslâh etmek arzusunda ise harici borçlar meselesini daimi su- rette tanzim etmek maksadile he- millerin metalibatını da tatmin et- meğe gayret edeceği mütalâasında bulunmaktadır. Kudüste vaziyet İdam edilen Yahudi gencinin cenaze merasimi yapıldı Kudüs 30 (A.A.) — Yahudi deli- kanlısı İbniyusuf'un dün öğleden sonra İcra edilen cenaze merasimi, mühim miktarda zabıta, asker ve tayyarelerin nezareti altında yapıl- mış ve hiç bir hadise olmamıştır. Bütün Filistinde geniş bir protesto hareketi görülmektedir. Kudüs 30 (A.A.) — Kudüs civann- da kâin bir kasabada bir ailenin bü- tün efradı bir Arab tarafından öldü- rülmüştür. Katil, evvelâ babayı ve ki- anı öldürmüş, sonra mezarlığa gizle- nerek cenaze alayının Üzerine ateş et- miş, anayı ve oğlunu öldürmüştür. Maarif Vekili Vana gitti Ankara;30 (Telefonla) — Maarif Vekili B, Saffet Arıkan bugün Diyar- bakır trenile Vana müteveecihen şeh- rimizden hareket etmiştir. Maarif Vekili Van ve havalisinde külür ha- Yeketleri etrafında teğkikaiin bulu- nacaktır. 800 Mısırlı seyyah geliyor 8 temmuzda şehrimize 800 Misırlı seyah gelecektir. Bu 800 Misırlı ora sında Mısırlı talebe de vardır. Seyyah- der şehrimizde 8 gün. Mühendisler kişi imtihana girdi, yüzde yetmişi k: kazandı Mühendisler ve mimarlar haklın- da çıkan son kanuna göre, Yüksek mü-| hendis mektebinden çıkanlar yüksek mühendis, teknik okulundan çıkan- lar da mühendis ünvanını ihraz ct- mişlerdir. Teknik okulundan mezun olanlar içinde Nafia ve Belediye işle. | rinde tecrübe görenler vardır, Vekâleti kanunun neşrinden tecrübe görmüş bu fen adamlarının da mühendis ünvanını alabilmeleri için geçen ay bir Her vilâyette yapılan bu imtihana İş- tirak edenler dört yüz kişiden fazladır. İmtihan neticesinde yüzde yetmişi kazanmıştır. İmtihanda tam numara 20 olarak kabul edilmiş, muvaflak olmak için 11 numara alınması kararlaştırılmış- tı. Ancak memuriyet hayatında İyi si- cille malik olanlar içinde meselâ 9 numara slanlar da mühendisliğe ter- fi etmeğe lâyık görülmüştür. İImtihan- da kazananlar için 1 ağustostan iti- baren Teknik okulunda bir senelik bir kurs açılacaktır. Bu kursu tamam- Uyanlar mühendis ünvanını alacak- lardır. Kursa devam ettikleri müddet- çe kendilerine mensup bulundukları dairece maaşları verilecektir. verilecektir. Afyon kaçakçılığı Marsilya 30 (A A.) — “Belgraddân gelen ve deniz istasyonunun müvare- dat mahallinde ambara konulmuş olan 3 kasada 198 kilo miktarında af- yonu muhtevi paketler bulunmuştur. Bunların sevkine müteallik vesikalar, Kurtua adında birisi namına Belgrad: da tanzim edilmiştir. Marsilyada asıl ismi Marini ölan bi- ri meydana çıkarılmıştır. Bu adam, afyonun nereden geldiğini .söylemek- ten imtina etmiştir. İlel ofis marifetile Yugos- araştırmalar yapılmaktadır. “Sön dakika Ingiliz Harbiye Nazırı çekiliyor Londra 1 — Avam kamarası kori- dorlarında dolaşan rivayetlere göre İngiliz Harbiye Nazırı Hore Belişa, muhafazakâr mebus Sandisin Avam kamarasında devlet esrarımı fâş etmek töhmetile divanıharbe çağrılması hâ- disesinden dolayı istifa edecektir. Başvekil B. Çemberlayn, Harbiye Nazı- rım bu kararından vazgeçirmeğe ça- ışıyor. Benesin nutku | Ekalliyetler meselesi halle- dilecek ve sulh korunacak! Prag l— Çekoslovakya cumhurrej- isi B. Benes dün irad ettiği nutukta ezcümle demiştir ki: — Bir kaç haftaya kadar ekalliyet- ler meselesinin herkesi memnun ede- cek bir şekilde halledileceğinden emi- nim. Devlet menafii namına bu saha- da mümkün müsaadatta bulunaca- gız. Gene eminim ki, bütün siyasi f)r- kalar, bu tilâfın tahakkuku için el birliği edeceklerdir. Avrupa sulhunun ...... Çapa markaya verilen yeni ihtira beratı Avrupada emsali olmadığı gibi Tür- kiyede de ilk defa tarafımdan icad edi- len Pirinç unu torbalarının şekil ve renklerini namıma tesçii eden İktisad Vekâletinin (5515 - 5365 - 5367 - 5207 ve 5209) numaralı kararlarından sön- ra, bu kere muhtelif materyaldan vö- cude getirilen ve alelüâmum müstah- zarat ambalâjlarının kapanmasını tes- bit ve temhire yarayan bir (Dişli kâ- pama kapsulünün) de 15 sene müd- detle ihtirâ beralının, İktisad Vekâle- © tinin 2511 No. ve 26/5/938 tarihli ka- rerile namıma tesçil edildiğini, alâka- “darların malü mak üzere sayın gerin ilânını rica ederim. Pirinç Unu Pabrikası TayyarelerBars bombardıman 40 kadar ölü, 50 den fazla Valans da bombardıma imtihan açmışlı. | | Barselona 30 (A.A.) — Saat 9,30 da 10 tayyare Barselon'un şimal mahalle- sini bombardıman etmişlerdir. 30 ka- dar bomba atılmıştır. Zarar ve ziyan mühimdir, 40 kadar ölü, 50 den fazla yaral bu- Tunduğu tahmin edilmektedir. Valans 30 (A.A.) — Dün akşam Va- İlâns civarının bombardımanı esnasınds 8 kişi ölmüştür. Valansiya'nın 10 kilo- metre cenubunda kâin Elprelo mevki- ine de bombalar düşmüştür. Bu mev- kide birçok ecnebi konsolasları ikamet etmektedir. Telefat yoktur. Roma 30 (A A.) — Giornale d'İtal- yanın İspanyadaki hususi muhabiri İtalyan «Lejiyoner« tayyarecilerin 20 kadar bomba attıkları ve bu bomba- ların mühimmat ve tayyareler için ye- dek aletler çıkarmakta olan ecnebi ge milere isabet etmiş bulunduğunu bil- dirmektedir. Bu tayyareler, Alikant limanında da bir vapuru bomb; Vapurda inlilâk v mişler ve Artena” yete gelmişlerdir, / Salamanka 30 ( mi karargâhın bir Şöyle denilme! sinde Ribesalbes yaylâsından Rio arazinin işgalini Hüküm Barselona 30 ( bir tebliğde Cümhu mevziler ele geçirmi mektedir. Ribezalt mıntaki Italya Franko hül tavei bulun -İMaamafih hava bombardım kesilmesi ümid edil Londra 30 (AA) “ «sellem | mahafile nazaran Pört-Ciano mülâkatı | | nihayet verdirmek içn Gülirei Franko nezdinde tavassutla bulunmağı kabul etmiştir. Sefirin, bu bombardımanların İngiliz efkâri umumiyesi üzerinde hasıl etti- gi akisleri ve bunların tekerrür etme- sinin hükümeti uğratmakla olduğu müşkilâtı izah ettiği bildiriliyor, Ayni membalara güre kont Ciano, sefirin serdetmiş olduğu mütalânları dostane bir surette karşılamış. yalnız general Frankonun emri altındaki tay- yarecilerin fiil ve hareketlerinden mün-; hasıran frankist kumanda heyetinin mesul olduğunu ilâve etmiştir. Bununla bereber kont Ciano, İtalya- nın yapacağı bir tavsiyenin Burgos hükümeti üzerinde bir tesiri olması muhtemel bulunduğunu kabul etmiş ve söylendiğine göre, frankist hükü- metine Londranın arzularına uygun bir ihtarda bulunmak teahhüğüne gi- rişmiştir. Fransız gazeteleri ne diyor? Paris 30 — Gazeteler İspanya vazi- yetile meşguldür. Joumal diyor ki: B. Mussolininin, hava taarruzlarının ö- nüne geçmek için Franko nezdinde te- şebbüste bulunması isteniyor. Muka- Sovyetlerin Japonyayı protestosu Tokyo 30 (A.A.) — Domei ajansın- dan: Japon Hariciye Nazır, Japon sula- rına girmiş olduğudan, kaptanı 1500 üzerine, Sovyetlerin yapmış oldukla- rı protestonun haksız olduğunu söy- Temiştir. Sovyetler, Japonların kar 1905 tarihli Portsmut mua” kKümmna muhalif olduğu” yorlar. - Osmanlı borçlarının mesi müzakeresi son « Paris 30 (A.A) — Anad nın bususi muhabiri bildin Osmanlı borçlarının öder zna dair cereyan etmekte geleceğini ima etmil retle işin içinden sı amafih İngiltere İtel verir ve Frankonu "tını tanırsa 10 bin gi meğe âmadedir. » Komünist Hu terenin hareketini hükümeti nezdinde! “miştir. Taymis tın vereceği e hareketini iri bintraf İoilaka