16 Haziran 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Dün Geceki ve Bu Sahahki Efaberler Ulusun bir makalesi Türkiyenin M. Gemiyeti azalığı meselesi) 57 üzerinde durmak zamanı gelmiştir “Milletler Cemiyetini temsil edenler Hatay davasında Sancak Türklüğü ve Türkiye aleyhine vazife görmeğe memur edilmişlerdir, Ankara 15 (AA) — Ulus gâzete- sinde Falih Rıfkı Atay, Antakyada son hâdiseler esnasında Milletler Ce- miyeli komisyonu reisinin tahrikçi- leri teşvik ettiği hakkındaki baş ma- kalesinde seçim kaydı başladığından beri, Türklere tatbik olunan bütün zulüm ve tazyikler karşısında susan komisyon reis ve âzasının mandater devlet eski vaziyeti tasfiye ederek teh- Mikeli ihtilâtların önüne geçmek lüzu- munu hissettiklen, Hataydaki mü- messilini değiştirip asayiş ve eminiyet tedbirleri aldıktan, Paris ve Antakya müzakereleri hazırlandıktan sonra, bir- denbire tarikçiler lehine ve Türkler aleyhine faaliyete koyulduklarından bahsederek diyor ki: «Son hâdiseler isbat OoOetmiştir ki, güya Milletler.Cemiyetini temsil eden bu zatlar Hatay davasında Sancak “Türklüğü ve Türkiye aleyhine vazife görmeğe memur edilmişlerdir. Umu- mi kâtip Cenevrede fesad çevirirken, Hataydaki arkadaşları bizzat vazife görmesine imkân kalmıyan (delege Garo, roline devam etmektedirler. İ- ki âza devlet anlaşma temasları ya- parken, Milletler Cemiyeti mümessil- lerinin kanlı faciaları teşvik, tahrik, belki tertip ettiğine şahid olüyoruz. Komedya yeter.» Makaleninin sonunda deniyor ki: «Fakat bir müddetten beri bütün halkımızın kafasını meşgul eden bir Süali artık sormalıyız: “Türkiyenin, Milletler Cemiyetile olan Oomünase- betleri, hattâ Cemiyetteki Azalığı meselesi üzerinde durmak ve düşün- mek zamanı gelmiş midir?» Kazançvergisindetenzilât Meclis encümenlerinde tadilâta uğriyan lâyiha ruznameye alındı Ankara 15 (Telefon) — Kazanç vergisi kanununun bazı maddelerini «değiştirecek kanun lâyihası encümen- lerce müzakere edilmiş ve Meclis ruz- namesine alınmıştır. Lokanta, gazino ve bahçe gibi eğ- lence ve istirahat yerlerinden - alın- makta olan kazanç vergilerinin ten- zili ve gayri safi irad üzerinden res- me tâbi tutulmakta olan bir kısım mükelleflerin beyanname © usulüne tâbi tutulmaları vesaire hakkında hükümleri ihtiva eden bu proje en- cümenlerde bazı tadillere uğramış- Air. Bu arada iktisad encümeni işçi gündeliklerinden alınmakta olan vergiler için asgari haddi 60 kuruş-, tan 80 kuruşa çıkarmış bulunmakta» dır. Maliye encümeni de mücellidler, piyazcılar, ziraat aleti yapanlar ve sa- tanları, iradı gayri safilerinin yüzde yirmi beşi üzerinden vergi vermekle ümid verici şekilde | Südetlerin muhtırası tedkik edildi Prag 15 — Çeteka ajansının tebli- ğine göre, Südet partisinin, B. Kundt, Roşe, Peters, Sebekovski ve Şiketanz- dan mürekkep, beşler heyeti, salı gü- nü Başvekil Hodza ile iki saat süren bir görüşmede bulunmuştur. Salâhiyettar mahafil, bu hususta fazla malümat vermiyor. Bugün, ikin- Ci bir tebliğ neşrolunması pek muhte- meldir, Maamafih, tebliğde müzakere- derin esası hakkında sarih malümat bek- lenmemelidir. Zira her Iki taraf ta gö- rüşmeler etrafında mutlak bir ketu- hiyet muhafaza etmeği kararlaştır- mıştır. Bununla beraber alınan:melü- mala göre, hükümet muhtelif milli- yetlere verilecek haklar hakkında ha- gırladığı projeyi vermemiştir. Bundan netice, konuşmanın Südetlerin uhturası etrafında cereyan ettiği- dir. Maamafih bunu teyid edecek kati lümat yoktur. Görüşmeden sonra mevcud intiba ç müsaiddir. Henüz büyük güç- bulunduğu kabul edilmekle be- raber ikinci bir toplantıya karar veril- mesi iyi bir emaye sayılıyor. Elöziık Ağırceza reisliği Ankara 15 (Akşam) "Temyiz mahkemesi raportörlerinden B. Mü- pir Alok Elâzık ağırceza mahkeme mükellef tutulanlar arasından çıkar- mış ve bunları iradı safilerinin yüzde yirmisi üzerinden vergi vermekle mü- kellef tutulanlar arasına almıştır. Perakende odun ve kömür satanların dahi odun ve kömür deposu işleten- lerden daha fazla vergiye tabi olma- ları muvafık görülmemiş bunlar da yüzde yirmi beşten yüzde yirmi iradı gayrisafi üzerinden vergiye tabi tu- tulmuşlardır. Bunlardan başka kahve, ve kire- mid imal eden ve satanlar İle kaşık- cılar ve kitap naşirleri yüzde otuz- Tuk gruptan yüzde yirmi beşlik gru- pa geçirilmişlerdir. Şeker ve şekerlemeciler de yüzde otuzluk gruptan yüzde 35 liğe alın- mışlardır. Kanuna bağlı cedvellerde isimleri bulunmıyan sandal, kayık ve mâvna kürekçileri iktisad encümenince yüz- de yirmilik gruba ilâve edilmişlerdir. Sağdan yürünecek Karara itina etmiyenler bir lira ceza verecekler Sokaklarda yaya yürüyenlerin da- ma yolun sağ tarafını takib etmeleri icab edeceği hakkında Belediyece alınmış bir karar vardır, Şimdiye ka- dar hakkile tatbik edilmiyen bu ka- rarın bugünden itibaren ehemmiyet- le tatbiki Emniyet müdürlüğü tara- fından alâkadarlara tebliğ edilmiş- tir. Emniyet müdürü B, Salih Kılıç bu hususta: — «Sokaklarda yaya kaldırımların- dan yürümeyenlerden ve sağ tarafı takib etmiyenlerden 21/10/9386 ta- rihli Belediye kararına göre bir Ura para cezası alınması lâzımdır. Bu karar şehrin her tarafında sü- Tatle tatbik edilecektir. Bunun için icab eden tertibat alınmıştır.» Maliye Vekili Maliye Vekili B. Fuad Ağralı bu sa- bahki Ankara ekspreslle şehrimize gelmiştir. B. Fuad Ağrali bir hafta ka- dar şehrimizde kalacaktır. İzmit kimya fabrikası Ankara 16 (Akşam) — Haziranın on dokuzuncu pazar günü İzmitte ikinci bir kimya fabrikasının temeli atılacaktır. Fabrika senede 2100 ton sütkostik, 1700 ton mayi klor istihsal edecektir, Fabrikanın açılması için bir Samsunda azılı katil asıldı Son dakikada işlemek istediği bir cinayetin önüne geçildi Samsun 15 (Akşam) — 929 sene- sinde Bafrada Çoban Mahmudu ts ammüden ve Haşim Hocayı, diğer bir arkadaşile müştereken boğazını kesmek suretile öldüren Çete namlle maruf Çolak Hasan idama mahküm edilmiş- ti. Verilen idam kararı Meclis tara- fından tasdik edildiğinden hüküm bu sabah infaz edilmiştir. Hapiste kaldığı müddetçe bir çok vakalar yapan Hasen dün öğleden sonra bir vesile !le gardiyan odasına alınınca asılseağını anlıyarak eline geçirdiği bıçakla yanındakilere Ssal- dırmak istemiş, fakat jandarmalar eline sarılarak son bir cinayet işle- mesine mani olmuşlardır. Hasan sabaha karşı uyandırılmış ve sehpanın yanma (getirilmiştir. Azılı katil burada hükmün okunme- sını dizleri ütiriyerek bitkin bir hal- de dinlemiştir. Son bir diyeceği olup olmadığı sualine cevap vermemiş ve sadece gözlerinin bağlanmasını mırl- tı şeklinde istemiştir. Son dakika B. Stoyadinoviç Romaya gitti İtalya ricalile bazı temaslarda bulnnacak Paris 16 — Yugoslavya Başvekili B. Stoyadinaviç, Romaya gitmiştir. Bu seyahatin tenezzüh maksadile yapıldığı temin ediliyor. Maamafih Yugoslavya Başvekilinin Avusturya- nın ilhakı ve Çekoslovak meselesi hakkında İtalya ricalile mükâleme- lerde bulunacağı tahmin edilmekte- dir, Pul ve kıymetli kâğıdların satış lâyihası Ankara 15 (Aksam) — Pul ve kıy- metli kâğıtların bayiler ve memurlar vasıtasile sattırılması ve bunlara s&- taş aidatı verilmesi hakkındaki ka- nun lâylhasının encümenlerce müza- keresi bitmiş ve lâyiha Meclis ruzna- mesine alınmıştır. Lâythanın aldığı son şekle göre, va- zifeten mecbur olmadıkları halde pul ve kıymetli kâğıtlar satan memurlara bu satışlarının yüzde ikisi nisbetinde aidat verilecektir. Vazifeleri icabı sa- tış yapan memurlar İse yalnız dam- ga pulları satışından yüzde iki aldat alacaklardır. Adalar iskelesinde bir boğulma Bu sabah köprünün Adalar iskele- sinde bir boğulma vakası olmuştur. Köprü üzerinde satıcılık yapan Hristo zabıtaya müracaat ederek, meçhul bir adamın, iskele açıklarında çırpına çır- pına boğulduğunu ve bir daha da su yüzüne çıkmadığını söylemiştir. Zahı- ta, şimdi bu meçhul müğrukun kim olduğunu araştırmaktadır Hâkim ve müddeiumumiler arasında tayinler Ankara 15 (Akşam) — Adliye Ve- kâleti hâkim ve müddelumumilikler arasında yeniden tayin ve tahviller yapmaktadır. Bakanlık bu hususta yeni bir kararname projesi hazırlamış ve proje yüksek tasdike arzolunmuş- LOS ANGELES'de TURK GEGESİ Yeniden doğan Türkiye filmi büyük alâka uyandırdı Hikmet Feridun Es'in yazısını İngiltere, vaziyet müsaade eder etmez İspanyada tavassutta bulunacak Başvekil Avam kamarasında sorulan suallere cevap verdi Londra 15 (AA.) — Dün öğleden Sonra Avam kamarasında İspanyada İngiliz ticareti hakkında Çemberlayn tarafından vukubulan beyanatı mü- teakib Attlee, Başvekile müdafaasız sivil halkı ve İngiliz gemilerini muha- faza etmek üzere Barselon hüküme- tinin hava müdafaa topları Ithal et- mesine müsaade etmek niyetinde olup olmadığını sormuştur. Çember- layn cevaben, İspanyaya top ver- mekle İngilterenin ademi müdahale siyasetine mugayir bir harekette bu- Tunmuş olacağını söylemiştir. Attlee o zaman demiştir ki: General Franko nezdinde teşeb- büsatta bulunurken ayni zamanda İtalya da dahil olduğu halde İngiliz yük gemilerine taarruz eden tayya- releri veren hükümetler nezdinde de teşebbüsatta bulunup bulunmıyaca- ğını Başvekilden sorabilir miyim? Çemberlayn şu cevabı vermiştir; Hayır, kumandası altındaki kuvvet- lerin faaliyetinden dolayı Franko'nun tamamiyle mesul O tutulabilceğini zannetmiyorum, Müstakil amele partisi mebusla- rından Mac Govern, Başvekil tara- fından sarfedilen sözlerin «Frankoyu İngiliz gemilerini bombardıman ve İngiliz gemicilerini katletmeğe teş- vik; mahiyetinde olduğunu beyan etmiştir. Çemberlayn, bu iddiaya şu suret- le mukabele etmiştir: «İşin böyle ol- duğunu zannetmiyorum, Çünkü bun- Nevyork 15 (AA) — Nevyork Taymis gazetesi, obaşmakalesinde Amerika halkının dünya vaziyeti hakkındaki sempati hislerine tercü- man olmakta ve şöyle demektedir: «Amerika halkı şimdi harp tehdidi teşkil eden hiç bir vaziyette bitaraf değildir ve ileride dünya kuvvetleri- nin müvazenesini bozmak tehlikesi- ni gösteren vaziyetlerde de bitaraf kalmıyacaktır. Makul efkârı umumi- ye, Japonyaya karşı Çinin lehinde, Avusturyanın Alman kıtaları tara- fından işgali aleyhinde ve Çekoslo- vakyanın mukavemetinden dolayı memnundur. Çünkü Çekoslovakya hürriyet ve demokrasi hakkındaki prensiplerine sadık kalmıştır. Çekos- lovakya, Amerikahlarca mergub olan bu prensipleri müdafaa etmektedir. Amerikanın sempatisi vasati Avrupa ve İskandinavya demokresilerine ve bilhassa Fransa ile İngiltereye tevec- Roma askeri müzesinde yangın Harbiye Nazırı bizzat içeri girerek kıymetli eşyayı çıkardı Bükreş 15 (A.A.) — Bu sabah saat "de de askeri müzede yangın çıkmış ve müzenin çatısile tavanı kâmilen yandıktan sonra ateş saat onda sön- dürülmüştür. Yangın esnasında Harbiye Nazırı ile nezaret erkânı yangın mahalline gelerek bunlardan bir kısmı hayat- larma pahasına olarak içeri girmişler ve fccvkalâde tarihi kiymesi olan eşyayı her ihtimale karşı dışarıya çi dan evvelki beyanatım, kati ve açık bir ihtar mahiyetinde idi.» Diğer bir suale cevap veren Başve- kil, Barselon veya Burgos'un bir lar vassut teklifi karşısında kalmadığını fakat İngiltere hükümetinin ahval müssid bir hal alır almaz tavassutta bulunmağa hazır olduğunu beyan etmişlir. Gazetelerin mütalâaları Londra 15 (AA) Çember- layn'in beyanatı bütün gazeteler ta rafından uzun uzadıya tefsir edik mektedir, G Muhafazakâr gâzöteler, B. .Çember- lsyn'in kiyasetini kabul ve teslim etmekte ve beyanatına karşı iyi bir kabul göstermektedir. Bilâkis” bu be- yanat, sol ccnah gazeteleri tarafın- dan şiddetle tenkid olunmaktadır. Bu gazeteler, bu beyanatı hükü- metin ehliyetsizliğine bir nişme ad- deylemektedirler. 3 İtalyan gazetelerinin mütalâaları Roma 15 (A.A) — Gazeteler, B. Çemberlayn'in beyanatından mem- nun görünmektedirler. Hepsi de İn giliz Başvekilinin «Realizm ve aklı selim; ini tahsin etmektedirler, Popolo di Romanın Londra muhabi- rinden aldığı mektupta bilhassa $öyle denilmektedir. £ Çemberlayn. malüm olan realizmi ile her şeyden evvel sulhu kurtarmanın haizi ehem- | miyet olduğuna hükmedebilir Avrupada harp çıkarsa Amerika ne yapacak? Nevyork Taymis: “Derhal demokrat devletlerin tarafını tutacağız,, diyor cüh etmektedir.» , Gazete, bitaraflık kanununun ik gası lüzumunu ileri sürmektedir. Çünkü bu suretle Amerika, hukuku düvele ve umumi nizama hizmet et- mek fırsatını elde etmiş olacaktır. Gazete diyor ki: «Amerikanın bi- taraflık kanununun ilgasından dahâ müsbet taahhidlere girişmesini bek- lememetidir. Fakat mütecavizler bir âmil olması itibarile Amerikayı ihmal ettikleri takdirde bir hesap hatası yapmış ola» caklardır. Fazla taahhüde girişmek istememekte olmamıza rağmen Av- Tupada bir harb patladığı takdirde demokrasilerin tarafını iltizam et meğe âmadeyiz.» Bu gazete, bu vaziyetin 1914 deki ve 1917 de Amerikanın müttefiklerin yanı başında mevki alması anındaki vaziyeti hatırlatmakta olduğuna işa ret eylemektedir. e 19 kişi yıldırımdan öldü Macaristanda birçok nahiye ler su altında kaldı Budapeşte 15 (A.A.) — Dün gece bütün Macaristanda çok şiddetli fır- tınalar çıkmış ve 19 kişi yıldırımdan ölmüştür. Maddi hasar oldukça mü“ himdir, A Budapeştenin Neupeşt mahallesin- de 103 evi su basmıştır. Matra dağı eteklerinde bir çok nahiyeler tamami Je su altında kalmıştır, Yüksek İktisad ve Ticaret mekteplerinin Maarif vekâ- letine devri lâyihası 4 Ankara 15 (Akşam) — Yüksek İk- tisad ve Ticaret mekleplerinin Maa rf Vekâletine devri hakkındaki kanu X lâyihası Maarif encümenince müzar