13 Nisan 1938 AKŞAM Gül üstüne gül koklıyan kral 10 Nisan 1599 da Fransa kralı 4 üncü Hanri hıçkıra hıçkıra ağlı“ yordu. Teselli bulmıyacak bir elem omuzlarına çökmüş, onu çökertmiş, harab etmişti. Canından fazla sevdi- ği bayan Gabriel Etre, doğururken ölmüştü. Gabriel Etre metresiydi, 4 üncü rükörüne âşıktı, — Benden bir çocuğu olduğu gün onunla nikâhlanacağım! diyordu. Etre, bu mesud güne erişirken hâ- Yata, gözlerini okapamıştı. 4 üncü Hanri bu acıya dayanamıyacağını söylüyor, durmadan ağlıyor: — Çektiğim iztırabi kimsö çekme- miştir, diyordu... Ölünceye kadar ağlayıp inliyeceğim. Aşkımın kökü kurudu, artık filizlenmez.... * Teselli bulmıyacak bir elemin yü- kü altında ezilen Fransa kralı 4 ün- cü Hanri, avunmak için, biraz olsun İztırabımı dindirmek için Malerb şa- tosu civarında — avlanıyor. Bu şato ni Transua dö Balzak d'Antrag'ın- ir, Kontun iki oğlu ile bir kızı var. Kızlarının büyükü Hanriyet yirmi ya- Şında... Esmer, uzun boylu, güzel bir Kız. 4 üncü Hanri Hanriyeti görür gör- mez vuruluyor, Kızın anasile babası, kontes Mari ile kont Fransu& Hanri- Yeti krala pahalı satmağa karar veri- Yorlar ve pazarlık başlıyor: 1 — Kral yüz bin akçe verecek. 2 — Vermöy malikânesinde mar- kilik tesis edilecek ve bu malikâne kızlarına hediye edilecek, 3 — Altı ay zarfında Hanriyetin bir erkek evlâdı olursa kral Hanri- Yetle nikâhlanâcak; bunun için de kral Meşru karısı Margörit dö Vabun'dan aynlacak. 1 Töşrinlevvel 1500 da kral bu Şartları kabul ediyor ve kabul ettiği- me Öhir konta senet veriyor. “ 20 Teşrinievvel 1599 da, Vernöy Markizi o Hanriyet d'Antrag krel 4 üncü Hanri ile yaşamağa başlıyor. Bir zamanlar 9 uncu Şarlin metres- diğini etmiş olan annesinden Jâzım- gelen talimatı alıyor. O devirde Parisin en muhteşem Konağı olan Larşan konağına yerle- şen Hanriyet debdebeli, tantanalı bir hayat sürüyor. Kral bir gün konağa bakıp: di senedir kraln Hanri kadına kö- — O kadar güzel bir kuşa bu ka- dar güzel bir kafes yaraşır! diyor. Bütün bu debdebe işin dış tarafı; Ya işin iç yüzü?... Sahiden sevişiyor- Jar mı?... ağ da #üncü Hanri 46 yaşın- Yal, fakat müverrihlerin yazdıkla- na göre çok daha ihtiyar görünü ri Büşe sakalı beyazlaşmış, yü- gözü karışmıştı. Yirmi yedi sene e dinlenmeden harb etmiş olan 'amdan hesinde ne bek- lenebilirgi? bm “e ,, İ üncü Hanri ihtiyarlamış, çirkin- m Bir gün sarayda kendisile detâ görüşen - asilzadelerden biri Yanından çıktıktan sonra, kralla gö- IP görüşmediğini soranlara" — Kral ile görüştüm, fakat Sa Majesteyi göremedim! demişti. yaz riyet d'Antrag genç, güzel, za- imi bir kadındı. Kralın böyle bir mi tatmin etmesine imkân yoktu. versin oHanriyet te böyle $€y beklemiyordu. Annesile ba- ının telkinlerine kapılmıştı. Güt- tek ülkü vardı: Bir erkek ço- tuk doğurmak, krala resmen var- Mak, Pransa kraliçesi olmak... * bası “ Mart 1600... Hanriyetin içinde Uçsuz bucaksız bir sevinç var. Nasıl olmasın ki, nihâyet ülküsüne erişi- Yor. Dokuz ay on gün sonra doğura- ŞAN ae PN Pransa kralı 4 ürcü Hanri de se- #İnçten kabına kacağına sığamıyor. Ancak âşıkla maşukanın sevinç mev- Şuları ayni değil, 4 üncü Handi Papa t. Valua ile nikâhın feshe- ( ve Toskanya büyük Dükası 1 inci Ferdinandın kızı Mari dö Me- isi ile evlenecek diye seviniyor... Ş amma ya kralın Hanriyetin Ahasile babasına verdiği söz e s6- het?.. Üç kapı yoldaş, ana, baba, kız başbaşa verip konuşuyorlar. Varsın Yıpranmış, - “kabasaba © bir | kral evlensin. Belki de Mari bir kaç | sene doğurmaz. Halbuki Hanriyet yakında doğuracak, oğlu olursa, 4 üncü Hanrinin tabii vellahdi sayı- lacak... Kralın 1 teşrinievvel 1589 da verdiği senedi Malerb şatosunun bir duvarında saklıyorlar. Bir kaç gün sonra Hanriyet yata- ğındayken müthiş bir kasırga çıkı- yor, gök gürlüyor, şimşek çakıyor, kadının odasına yıldırım düşüyor. Hanriyet öyle korkuyor ki hastalanı- | yor, çocuğunu düşürüyor. * | 3 Teşrinisani 1600... Mari dö Me- disi Marsilyaya ayak basıyor... 2 Kâ- nunuevvelde Liyona geliyor. ş Mari dö Medisi sözün tam mânasi- le kazık gibi, kaskatı bir kız; evza ve etvarı bayağı; bakışları mânasız ve ifdaseiz... Fakat kral gerdekten çıktıktan : ç<Yeni karım hari- Kraliçe Luvr sarayına yerleştik- ten sonra gözdesi Vernöy markizinin karısına takdim edilmesini istedi. Bayan Vernöy geldi. Kral kraliçeye: — Bu kadın metresimdir, dedi, bu- Fransada grevler Reno fabrikası amelesi işe başlıyacak Paris 12 (A.A) — Reno fabrikaları müdüriyeti dün akşam amele arasın- da yapılan intihabatın aşağıdaki ne- ticeleri verdiğini bildirmiştir: 874 rey grev lehinde, 2922 rey grev aleyhinde, 25 rey boş pusula, 90 rey beyaz pusula. Fabrikalar müdüriyetinin bu hu- sustaki tebliğinde şöyle denilmekte- dir: «Grev aleyhindeki büyük ekseriyet salı günü saat 8 deişe başlanması hakkında müdüriyet tarafından me- sai arkadaşlarına yapılan teklifi mu- hik göstermektedir» . Tebliğde netice olarak şöyle denil- mektedir: «Amelenin takriben yüzde onu yani 35 bin kişiden ancak 3500 kişi fabrikaları işgal etmektedir.» Pariş 12 (AA.) — Paris ve civarın- da amele.tarafından işgal edilmiş olan fabrikaların adedi 110 ve grevdilerin adedi 130,000 olarak tahmin edilmek- tedir. Paris 12 (AA) — Metalürji grev- tilerinin miktarı halen 140 bine cik- Baştır, günden itibaren sizin sadık hizmet- or! t etek öpmek üzere el gözdesinin lâyıkile eğilmediğini gördü ve Hanriyetin en- sesine bastı, kraliçenin önünde diz çöktürdü. Bu hakarete tahammül | eden Hanriyet kralm bir kat daha gözüne girdi. 4 üncü Hanri, artık onu yanından ayırmıyordü, Luvr sarayında bir daire tahsis etti, Hanriyet te saraya | yerleşti... * 27 Eyldl 1601 de kraliçe bir oğlan doğurdu, müstakbel 13 üncü Lui © dünyaya geldi, Bir kaç gün sonra Hanriyetin de bir oğlu oldu, Adını Gaston koydu - lar. Gaston Hanri dö Vemöy. Kraliçe ile gözde arasındaki bu müsabaka devamı etti. 22 Teşrinisâni 1602 de kraliçenin bir kızı oldu: Eli- zabet. 21 Kânunusani 1603 te Han- riyet te bir kız doğurdu: Gabrlel Anjelik. Kral memnundu. Çocuklarını se- yiyordu, çocuklarına çok düşkündü. Meşru çocuklarile “içlerini beraber büyütüyordu. o Bakımlarına bayan Manglao memur edilmişti. Etre'nin iki oğlu ile bir ku; Hanriyetin kı- ziyle oğlu, Marinin oğlu ile kızı be raber, bir arada büyüyordu. * “ Kânunusani 1609... 4 üncü Han- rinin gönlünde kor yanıyor, Şarlot dö Monmoransi'ye âşık! Şarlot on altı yaşında bir genç kız. Bir gece sarayda bir müsamerede balleye çıkıyor. Kral kızı görür gör- mez vüruluyor, Öylesine vuruluyor ki, deliye dönüyor, kendinden geçi-” yor. Şarlot, 4 üncü Hanrinin en ya- kın, en aziz dostu Bassonpiyere ni- Dostunu çağırtıyor, yalvarıyor, ağ- hyor, kızı bırakmasını rica ediyor, di- yor ki: ii — Aziz dostum seninle âçık konu- şayım: Bayan Monmoransiye âşıkım. Eğer onunla evlenirsen senden nef- ret edeceğim. Eğer benimle evlenir- se, benden nefu nun İçin onu yeğ sine vemeceğim 've sarayda karımın yanında alıkoyacağım. İhtiyarlığım- da onunla teselli olacağım. Seni de servet sahibi edeceğim. Bassonpiyer boynunu büküyor, ra zi oluyor. Prensle Şarlotun nikâh- ları 17 mayıs 1609 da kıyılıyor. Kaonde prensi, prenses karısını alı- yor ve kralın kötü teşebbüsünü akim bırakmak için, karısını ihtiyarın pen- çesinden kurtarmak için Brüksele kaçırıyor. Bu firarı duyan 4 üncü Hanri kudurdu ve Şarlotu ele geçirebilmek için harb projeleri hazırlamağa baş- ladı, Fakat ömrü vefa etmedi, 14 Ma- yıs 1610 da sokakta katledildi. Selimi Sedes Fransadaki ihtilâl komitesi İ Komitenin ordutle irtibat ve münasebetleri varmış. Paris 12 (A4) —C.S.A.R.ihtilâl komitesi işini tedkika memur olan şor- gu hâkimi Dölonkl'u tekrar sorguya çekmiştir. Dölonki demiştir ki: —S.C.A. R. isminde bir komite hiç bir vakit mevcut değildi. Hakikatte ben C,S, A. R. 'ın -MIJİ nazım icraat için hususi teşekkül- ün şefi idim. Bu teşek- kül U.C, A.D. -müdafaa komiteleri birliği-nin bir unsuru idi. Kanuni şe- kilde ilân edilmiş bir cemiyet olan bu birlik komünizme karşı müdafaa te- şekkülü olduğu halde C, 5, A, R, B, ic- C.S.A.R.N; gizli bir cemiyet idi. Si- lâh depoları teşkiline gelince, bu de —a Piyangonun talihlileri Bahçıvan Bayram ağa büyük bir bahçe alacak B. Remzi, bir çeyrek daha geç kalsa büyük ikramiyeyi alamıyacaktı Yirmi dördüncü tertip tayyare pi- yangosunun dün nihatet bulan altın- cı son keşidesinde de birçok kimseler zengin oldular, Bu keşidenin talililerin», den bir kısmı şehrimizde ve bazıları da İstanbula civar yerlerde, Tavşancil ve Bursadadır. Son keşidenin ikramiyeleri bol ve dolgun olduğu için evvelki gün öğle- den sonra olduğu gibi dün de piyan- gonun çekildiği Asri sinema salonu meraklılarla tamamen dolmuştu. Bü- yük ikramiyeyi kazanan numara oku- nunca sâlonda bir kaynaşma oldu ve akabinde bayilerin yerlerinden fırladık- ları görüldü. Herkeste ayni merak; — Acaba kime çıktı? #.» Talihlileri öğrenmek üzere Emin- önünde kişeleri dolaşırken bir zatın kolumdan çekliğini gördüm ve. âra- dıklarımdan birini kolayca bulduğum- dan dolayı sevindim. Zengin kişesi sa- hibi: — Haydi, diyordu, Tavşancıla gide- Jim, Büyük ikramiyeyi kazanan bile- tin bir parçasını Tavşancılda B, Rem- zi Ergeç'e sattım, * Oraya kadar gidemiyeceğim için zengin kişesi sahibinden, talihli müş- terisini bana hatırlayabildiği kadar anlatmasını Tica ettim, Muhatabım ayak üstü kısa kesti: — B. Remzi bileti devamlı alıyordu, fakat bu keşidede biletini mutattan çok geç aldı. Eğer on beş dakika daha gecikseydi, şimdi adamcağızın mutla- ka yüreğine inerdi. — Nedeni? — Biletini bulamıyacaklıda on- dan. Piyangonun çekilmesine pek a3 kalmıştı. Artık ben de ümidi kesmiş, gitmeğe hazırlanıyordum. Bir de bak- tım; B. Renizi telâşla geldi ve: — Aman. biletim. yoksa sattınız mı? diye sordu. Anlaşılan ikramiye çıkacağı adam- cağızın kalbine doğmuş! “.. Arnavudköy, Köyiçi Bostancı çıkma» zi 3'numarada bahçıvan «Bayram ağa» da bu keşidenin zenginlerdendir. Bayram ağa Yanyalıdır. Buraya on üç, on dört yaşlarında gelmiş ve akra- balarının yanında büyümüş, sonra da biriktirdiği para İle babasının işi olan bahçıvanlığa başlamış. B. Bayram bileti nasıl aldığını şöy- le anlatıyor: — Tam altı ay evvel Çiçek pazarına gitmiştim, Maksadım birkaç fidan al- maktı, Dönüşte Eminönünden geçer- ken tayyare bileti alanları görünce ümidlendim. Herkese çıkıyor ya, ba- na meden vurmasın? diye paraya kıydım, Nimet kişesinden bir bilet al- dım, Bekle çıkmaz, bekle çıkmaz; ar- tık usanmağa başlamıştım. Her ay bir buçuk lirayı havaya mı yatırıyordum? Bir ara artık almayayım, dedim, ge- ne duramadım, Çok iyi etmiş de almı- şım. Bayanı, elinde paralar, karşımda! görünce sevinçten âdeta güz yaşı dök- tüm. B. Bayram çiçeğe, sebzeye çok me- Taklı yegâne zevki bu. Onun için, ka- zandığı ikramiye ile büyük bir bahçe alacak, ortasına güzel bir köşk yaptı- np etrafını çeşid, çeşid çiçeklerle süs- İiyecek ve böylece meydana getirdiği kendi cennetinde asude bir hayat ge- çirecek... mem Yeni zenginlerin üçüncüsü Bursada Fidan hanımda 11 numarada B. Ce- maldır. C. Güven kişesi sahibi talih- liyi müjdelemek üzere dün Bursaya gitmiştir. Dördüncü talihliye gelince: O da, Akayişletmesi memurlarından B. İhsandır, Otuz yaşlarında bir genç olan B. İhsan 60 lira maaş alıyordu. yenin yarısı olan «10,000> lirayı Kader kişesinden alır almaz evine gitmiş, bu mesud hâdiseyi karısına ve çocukla- rına müjdelemiştir. B, İhsan o kadar sevinçlidir ki, pa- rasile neler yapmak niyetinde olduğu» nu kendi de bilmiyor! — N. M. Diğer talihliler Galatada Leblebiciler sokağında bayan Frida, Zonguldakta İstanbul oteli sahibi B, Hüseyin, Saidelinde tüccar B. Musa, Adanada fabrika yağ- cılarından B. İbrahim, Antalyada Nafla hatçavuşu B. Hüsnü 40,000 lira, Eskişehir şimendifer hastanesin- de bayan Sıdıka ile iki arkadaşı, Kur- tuluş tramvay caddesinde bayan Agavni, Karagümrük Melekhoca ma- hallesi 84 numarada bayan Mürüvvet, eyant Misakpaşa caddesinde kondu- Tacı B. Nişan, Kola mensucat fabri- kasında makinist B. Âyet, Antalya- da terzi bayan Mediha ve elektrik şir- ketinde B. Enver 25,000 lira, Unka- panı Yeşiltulumbada 11 numarada 'B. Süleyman ve B. Adem, Beşiktasta kasap B. Hüseyin, Ödemişte sabik * cezaevi müdürü B. Ziya 10,000 lira, liman işletme idaresinde B, İsmall, Küçükmustafapaşada B. Mustafa 15,000 lira kazanmışlardır. Çocuk bayramı | Amerika donanması 23 nisan için bir program hazırlandı 23 Nisan milli hâkimiyet bayramı, | ayni zamanda bir çocuk bayramıdır. Bu münasebetle bir program hazırlan- mıştır. Programın esaslarına göre O gün sabahleyin saat 10 da Beyazıd ve Taksim meydanlarında iki ayrı toplan- tı yapılacaktır. Programın tamamile tatbiki için ilkmekteplerdeki yardım teşekkülleri de mektep Idarelerile be- raber çalışacaklardır. O gün saat 11 de her mektepteki himaye heyetleri marifetile çok fakir ve yoksul ço- cuklara elbise dağıtılacaktır. Elbise ala. cak çocuklar 250 kadardır. Mektep- lerdeki bu merasimden sonra çocuk- lar semtlerine göre otomobillerle Tak- sim ve Beyazıd meydanlarına gidecek- lerdir, Eminönü Halkevi de Beyazıd mey- polar İspanyaya olan silâh sevkiyatı- nın mevridleri değiştirilmek suretile teşkil edilmiştir, Komitenin ordu ile irtibat ve istih- bar münasebetleri vardı, Bu münase- betler, Paris'de ve mühim komünizm nüveleri mevcut olan büyük merkez- lerde teşriki mesai imkânmi tedkika matuftu, danında çocuklara mahsus olarak Kahraman piyesini temsil ettirecektir. Bu piyes, oparlörlerle çocuklara din- letilecektir, Muallimler, 23 nisan sa- bahı, çocuklara 23 nisan milli hâki- miyet bayramının ehemmiyetini ve ço- cuk bayramının mânasını gösteren 45 bin tonlük 3 gemi yapılacak Nevyork 12 (A.A.) — Nevyork "Tay- mis gazetesinin Vaşington muhabiri- ne göre, deniz inşaatı hakkındaki ka- nun lâyihası bu hafta zarfında âyan meclisine tevdi -edilecektir. Zannedil- diğine göre lâyiha ile bir milyar 260 milyon dolar kıymetinde inşaat yapıl- ması düşünülmektedir. Bu miktar mümessiller meclisi tarafından tasdik edilen kanun lâyihasında gösterilen miktardan takriben 140 milyon fazla- dır. Bu gâzeteye göre 35 bin tonluk kruvazörlerin yerine 45 bin tanluk üç kruvazör inşası ve iki tayyare gemisi- nin hâcimlerinin 15 den yirmi bin tona çıkarılması için lâyihada tadilât