10 Mart 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Fransız Son dakika kabinesi bugün istifa edecek B. Şotan bu sabah itimad reyi istiyecek Sosyalistler hükümete salâhiyet vermiyorlar Paris 10 (Akşam) — Kabinedün gece saat 21 de toplanmış ve saat 21,45 de dağılmıştır. İçtimam sonun- da başvekil muavini B.Loran kabine- nin siyasi vaziyeti tetkik ettikten sonra başvekilin bu sabah saat 9,30 da mebusân meclisi huzurunda beyanat- ta bulunmağa ksrar verdiğini gazete- | ellere tebliğ etmiştir. B. Şotan beya- natının sonunda salâhiyet meselesin de itimad reyi istiyecek ve mecliste vereceği rey kabinenin akıbetini ta- yin edecektir. Sosyalist parlâmento grupu, dün gece toplanmış başvekille görüşmüş olan B. Blum ve B. Oriolün izahatını inlemiştir. Sosyalist grupu, hükümetin istedi- ği salâhiyetin halk cephesinin prog- Yahudice ders verenler Bursada gizli tedrisat yapan dört ev daha meydana çıkarıldı Bursa 9 (Telefonla) — Gizli tedri- sat yapan dört Yahudi evi daha mey- dana çıkarılmıştır. Bu evlerde gizli ted- risat yapanlar, Kuruçeşme mahalle- sinde Muiz kızı Mari, Hayım kızı Es- ter, Menteş kızı Ester, Yasef kızı Ha- num'dur. Bu dört kadının resmi mü- saade almadan gayri sıhhi evlerinde yahudice din ve milliyet dersleri ver- dikleri ve bu evelere (Bakım evi) na- mını vererek çocukları topladıkları an- laşılmıştır. Dört kadın Adliyeye veri- | mişlerdir. Tahkikata devam ediliyor. Mecliste dünkü müzakereler Ankara 9 (A.A) — Büyük Millet Meclisi bugün Refet Camtez'in baş kanlığında yaptığı toplatıda 1937 Haziran - Ağustos raporuna git di- vanı muhassbat encümeni mazbatası ile Büyük Millet Meclisi 1937 yılı bi- rinci kânun ve 1938 yılı ikinci kânun ayları hesapları hakkındaki meclis hesapları tedkik encümeni mazba- tasım tasvib eylemiştir. Gene bu toplantıda, memurin ka- nununun 84 ve 85 inci maddelerine yeni hükümler konulmasına ait ka- nun lâyihasının ikinci müzakeresi yapılarak kabul edilmiştir. Meclis cuma günü toplanacaktır. B. Musa Gürselin cenazesi bugün Ankarada merasimle kaldırılacak Ankara 9 (A.A.) — Türkkuşu mo- Wrlü tayyare kampında çalışarak ge- çen sene turizm brövesi almış olan öğ- retmen namzetlerinden B. Musa Gür- #l, bugün Etimesğut Tayyare meyda- nında, bir pervane çarpmasile yara- lanmış ve Nümune hastanesinde te- davisi yapılırken hayata gözlerini yunı- muştur. Türkkuşunun uyanık, çalış- kan ve değerli bir unsuru olan Gür- sel'i bir yer kazasile kaybetmemiz çok teessür uyandırmıştır, Bu vazife kur. 'banının cenazesi yarın merasimle kal- dınlacaktır. Balkan Antantı Ekonomi Konseyi Ankara 9 (Telefonla) — Balkan an- tantı memleketleri ekonomi konseyi nisanda İstanbülda toplanacaktır. “Trabzon saylavı B. Hasan Şakanın re- isliğinde Vekâletler mümessillerinden müteşekkil bir komisyon toplantı et- rafından çalışmağa başlamıştır. Balat fabrikasında yangın Dün gece; Balatta İpekiş fabrika- sında dokuma tezgâhın: idare eden elektrik manivelâsının kontakt yap- masından yangın çıkmış ve bir mik- tar ipek bülyası yandıktan sonra & dürülmüştür. ramına uymadığına karar vermiştir. Sol cenah fırkaları delegasyonu da toplaninışlır. Bu loplanlıda B. Şolanı Dele- istifa edeceği tebliğ edilmiştir gasyon hükümetin istediği sa) ti muvafık görmemiştir. B. Şolan istifa ettiği takdirde B Biumun veyahud B. Reynonun yeni kabineyi feşkile memur edilmeleri ih timali vardır. Kabine bugün istifa edecek Paris 10 (Akşam) — Bu sabah saat 9,30 da B. Şotan mebusan meclisinde hükümet namına beysnatta bulun- duktan sonra sosyalist fı vkası namına B. Ferrol hükümetin ti rimi red- Elize sarayına giderek reisicumhura kabinenin istifasını verecektir. Avusturyada re'yiâm Pazar günü re'yiâm icra edilecek Viyana 9 — Öni nü Avusturyada reylâm yapılacaktır. Reyiâmın mevzuu Avusturyanın kor- poratif, federal müstakil bir Alman devleti olarak muhafaza edilip edil miyeceğidir. Reye iştirak edecek olan- reyi atacaklardır, Bu reylâma 24 ya- şınt bitiren bütün erkekler iştirak edeceklerdir. Rey serbes ve hafi ola- caktır. Reylâm neticesinde halkın ekseriyeti azimesinin, Avusturyanın #stiklâli lehinde rey vereceği muhak- kak sanılmaktadır. Başvekii B. Şuşnig amele murah- haslarım kabul etmiş. 1934 senesinde feshedilmiş olan smele teşkilâlinin ibyasına müsaade olunduğunu tebliğ etmiştir. Avusturya amele teşkilâtı, naziler gibi ayni hakları haiz olacak- tır. İtalya Hariciye Nazırının Ankarayı ziyareti Soya 9 — Burada çıkan Zara ga- | zetesine göre İtalya hariciye nazırı Kont Çiano nisanda Ankarayı ziyaret | edecek ve İtalyanın Montrö muka- velesine iştiraki Kont Çisnonun An- karaya muvasalatından itibaren baş- Hıyacaktır. Antakyada tecavüz Türk mahallesine kurşun- lar yağdırıldı, bomba atıldı Adana 10 (Akşam) — Antakyada İttihadülvatani mensupları, dün gece Türk mahallesini basmışlar, Türkler- den Abdullahın evine kurşun yağdır- mışlar, Halilin evine de bomba atmış- lardır, Halk, bü tecavüzlerden dolayı derin bir korku içindedir. Suriye is- tiklâlinin yıldönümü münasebetile Antakyada müesseseler cebren kapa- talmıştır. essif bir kaza Vali Muhiddin Üstündağın küçük oğlu kollej talebesi Üstün Üstündağ Taz ilerideki ipe atlamak istemiş, ve müvazenesini temin edemiyerek manl- esef dokuz metreden düşmüştür. Üstün, bu kısa anda soğukkanlılı- | ğını muhafaza etmiş ve beyin üstü düşmemek için vücuduna hâkim ok muş, iki eli üstüne düşmüş, bu sukut nelicesi iki kolu incinmiştir. İlk tedavisi mektebin hastanesinde yapıldıktan sonra dün Cerrahpaşa | hastanesine kaldırılmıştır. Sıhhi vazi- yetinde hiçbir vahamet yoktur. Bay Muhiddin Üstündağla eşine ve Üstü; ünduğa büyük geçmiş olsun der, hastaya çabuk şila temenni ede- Jr. ' GÜNÜN HADİSELERİ | kolay konuşmaktadırlar, İ vardır. Bunlar derler ki, değecektir. Bu redden sonra B. Şolan | i, vermiş, Bu | meyva pahalıığına di lar bu suale, veyeta veyahud «hayır» | İ ehemmiyetini tebarüz ettirmi AKŞAN 10 Mart 1938 Güyandan gelen iki Türk elman » meşhur Güyen gönderiler Türk, - yirmi | #rne dünya ile nlâkalarını kestikten s0n- Ta - nihsyet evvelki gün, anavatana ka- vuşmuşlardır. Bu kılâpiardan da gazeteciye, ik şöyle anlatmışlar: — Gelirken ulu uzaktan fan- mıştık. Fakat rıhtıma vapür yanâşırken şaşırdık. Bir tek Jesii insana rastlamayın- ca, biribirimize: «Yahu! İstanbulda Türk kalmadı mı yoksa? sorduk. Fakat sonra memlekette yapiler inkiâplar hak- kında tafsilât alınta şaşı Wi Türk, Fransızcayı, 'Ti caklaşmaları çok hı tur, Kadınlara kamçı İngilterede tatbik edilen kamçı cezasın- dan bahsederek, Kurun refikimizin fıkra” cası, Hasan Kumçayı şöyle diyo: «Kamçı cezasının lehinde olan ölimler Kamçı ile döv- mek bazı sinirli çocuklara müessir olur. Hele bir kışam kadınlar vardır ki bunlar Adeta dayaktan zevk &lır. Bu gibi kadın- lar bozulan sinirlerinin mürazenesi an- cak kamçı ile yerine gelebilir. Ve dok- torla istişare etmek şartile tatbik edilir- se bu usul latbikatin fayda verecek de- mektir.s İki kiloluk portakallar Amerikadan “getirilen © «Ponderozas li- monlat bu sene Ege sahillerinde meyva İimonların tanesi üç ko ağırlığında imiş ve dört bardak dolusu su çıkarıyorlarmış. Ayni cinsten portakalla- Tm da tanesi iki kilo imiş. Çoğalsa da yesek. Fakst bu senenin yecek yoktur. Et ucuzladı, Derıst meyvanın başına... Her haldr meyva müstahsileri ile ma- navlar, celepler ve kasaplar gibi, zecri tedbire lüzum bırakrândan ucuzluğu ya- parlar diye umarır. Bu, herkeslen evvel kendi lehlerine olur. P. Tanur Güreş maçları Atatürk güreş müsaba- kalarını takib ettiler Ankara 10 (Akşam) — Büyük Ön- der Atatürk, dün gece Ankara Güneş kulübü tarafından Halkevinde tertib edilen güreş müsabakaların! şereflen- dirmişler ve hararetli tezahüratla kar- şılanmışlardır. Başvekil, Dahiliye, Ha- riciye, Adliye, Gümrük ve İnhisar Ve- killeri güreşleri takib etmişlerdi reşlere başlanmazdan evvel lübü reisi B. Cevad Abbas Gürer, bir nufuk irad ederek göreş sporunun Güreşlere bu akşam da devam edi- 1ecek, galib geleceklere Güneş Külübü tarafından kupalar ve madalyalar ve- rilecektir. Ankarada yeni Posta ve Telgraf binası açıldı Bu münasebetle Nafia Vekili bir nutuk irad etti de Devlet mahallesinde Adliye Vekâ- leti yanında yaptırılan Posta, Telgraf ve Telefon binasının açılma merasimi bugün yapılmıştır. Bu münasebetle Nafia Vekili B. Ali Çetinkaya şu nut- ku söyledi: Posta, Telgraf ve Telefon işleri bir | memleketin terakki ve inkişafının mi- yardır. Türkiye Postu, Telgraf ve Te- lefon memurları her devrede ve her firsatta memlekete olan yüksek alâka ve hizmetleri ile temayüz etmiş bir sı- mıftır. Zamanın terakkiyatı ile müle- nasip olarak yaptığımız bu gibi güzel binalarda çalışarak mesleklerinin ehli olduklarını isbat edeceklerdir. Kendi- lerinin intizam ve emniyetle halkın işlerini, resmi devairin muamelelerini hüsnü tedvir ve idare etmek suretile muvaffak olmalarını temenni eder ve bu güzel binayı Cümhuriyet hüküme- ti namına muameleye âçarım. Hayırlı ve mübarek olsun.» Nafia Vekilinder a Posta, Tel- graf umum müdürü vekili E. Bekir Vefa da bir nutuk irad etmiştir. İspanyadaki alacaklarımız Ankara 10 (Telefonla) — Yumurta tacirlerimizin İspanyada olan alacak» | beni haberdar ött Bu mülâkatta Yago- « Trcielonla) —— Yenişehir” İ Şirket bunların © Kalkmasını İ kabul edilmiştir. Moskova muhakemesi Suçlu Platnef, Gorki ile Kuybişefi öldür- mek işinin kendisine verildiğini söyledi İngiliz Başvekili, İngiliz şahsiyetlerine karşı yapılan ittihamlar hakkında Avam Kamarasında beyanatta bulundu Moskova 5 (A.A) —- Tas ajansı bildiri- yor: Mahkeme bu sabahki celserinde suç- Te Platmefi sorguya çekmiştir. Platmef gu ifadede muş ür Levin, Yagoda ile yapılacak mülükattan da, mukabil ibtlül darbesinin başlrılma- s1 Için, memlekette ve dışarıda büyük bir otoritesi olan Gorkiyi ve sonra da Kuybi- şefi ortadan kaldırmak Jâzm olduğunu söyledi. Yagoda, Levin ile birlikle bana Gorki: ile. Kuybişeti. öldürmekliğimi, aksi takdirde ailemden intikam. alınacağını söyledi. Tövin İle hir plân Hazırladık. Gorkiyi yormak, mukavemetini azalt- mak, hastalığa sevketmek, ve bu # e ölümü intaç edecek ilâçlar kullanmak. Kuybizefi öldürmek için tatbik edilen plân ise, hastanın kalbini zorhyacak ilâç- in mütemadi surette kullanmak olmuş- ir. Bundan sonra, müddelumuminin sunl- | lerine cevap veren suçlu, 20 sene Sovyet yejlmi esnasında Sovyet aleyhtarı kanaa- tinde olduğunu ve bunu gizlediğini söyle- miş ve ifşaatta bulunmamasının bu cine yetlerin ortaya çıkacağını ümid etmedi- Binden ileri geldiğini söylemiştir. Moskova 9 (A.A.) — Gorkiye enjeksiyon yapan doktor Bielostoteki verdiği ifadede Levin ile Platnefin hattı hareketlerinin kendisine şüpheli göründüğünü tejld et- miştir. Gorki ile Peçkof, Menjinski ve Kuybi- #efe tatbik edilen tedavi usulleri hakkın- da fikirlerine müracaat edilen beş müte- bassıs doktor da, doktor Levinin Plan- | tef ve Kazako! bir cani gibi hareket et- miş oldukların söylemişlerdir. Bumu müteakip mahkeme reisi, girli cel- Senin toplanacağını bildirmiştir. Gelecek aleni celsenin saati sonradan bildirilecektir. Gizli celse Moskova 9 (A.A> — Tas ajansı bildiri- Mahkemenin gizli celsesinde, suğlü Re- kowski, Grinko, Rozengolç ve Kr birkaç yabancı devletin bazı mümessille- zile olan mürasebetlerine dair b bulunmuşlardır. Mahkeme, bu lerin ve temsil ettikleri devletlerin han leri olduğunu tamamen tesbit etmiştir; İngiliz Başvekilinin beyanatı Londra 9 (A.A) — Röyter bildiriyor: Mos- kova davasında bazı İngiliz sahsiyetle! karşı yapılan itliamlar ve İntellicens £er- vis'in Troçkist faaliyetlerde oynadığı rol Hakkında bugün Avam kamarasında 50 rulan muhtelif suallere cevap veren B. Çemberlayn aşağıdaki beyanatta bulun- İ muştur: Bu davada yapılan gehadetlerin bi Söryetler birliğinde İngiliz - Sovyet 7 nasebetlerine verdiği zararı tamam: önünde tutuyorum. Bununla berabe mamen yanlış olan bu iddialara İz Tede veye hariçte itibar edildiğini zannet- ingiliz hükümetinin Sovyetler metile olan anlaşmasını k ten suçlu gösterilen kimseleri hizm: ama deir meşlise temi lüzumsuz buluyorum. Bunun üzerine bası mebuslar Başvekil- den, Sovyetler birliğinde İntellicens Ser- visin ajanları mevcud olup olmadığ ni sörmuşlarsa da B. Çemberlayn vermekten istinkâf etmiştir. Elektrik şirketi delegeleri bu akşam Ankaraya gidiyorlar Elekirik şirkeli meclisi idare âza- sından B. Kilaren ile mühendis ve hissedarlardan OB. Döbassi Belçika- dan şehrimize gelmişlerdir. İki mu- rahhas bu akşam Ankaraya gidecek- lerdir, Nafıa Vekâletile Elektrik şir- keti arasında son ve kati müzakere- lere yatır başlanması kuvvetle muh- temeldir. Hükümetle şirket arasındaki ihti- lâfı meselelerin bir kısmı helleğil- miş, şirket esas itibarile hükümetin teklirlerini kabul etmiştir, Hükümet 1926 munzam mukavelesinin feshini istemişli. Bu mukaveleye göre şirke- tin hükümetçe salın alınması hakkı ve 1940 senesinden 1960 senesine ve imtiyaz müddeti de 30 sene gerile- mek suretile 1960 senesinden 1990 senesine kadar temdid edilmekte idi. kabul | etmiştir. Bütün tesisatın ıslahı da şirketçe | Ankaradaki müza- kereler sırasında bu mesele için tek- nik bir.komisyon teşkil edilecek ve tesisatın ıslahına âid işleri bu komis- yon ehemmiyetine göre sıraya koya- caktır. 15 milyon lira birikecek Tesisatın ıslahı için şirket evvelâ bankaya üç milyon Jira koyacak ve bunu müteakıb her sene işletmeden fazla kalacak paranın iki milyon li- yasını ayırmak ve bankaya koymak suretile bu iş 6 senede ikmal edi- lecektir. 6 senede tasisatın ıslahı işi- ne karşılık olmak üzere ia 15 milyon lira birikecei 3,5 milyon lira geri yum Elektrik şirketinin halktan fazla aldığı 3500,000 Jira kadar pa- ranın geti verilmesi hususunda şirs ket hükümete kısmen müsbet, kıs- men de menfi cevap vermiştir. Anka- radaki müzakerel; rde bu meselede ehemmiyetle görüşülecek ve neticeye bağlanacaktır. Para geri alınacaktır. Mısırda üniformalı cemiyetler kalkıyor. Askeri mahiyetteki teşekküller yasak edildi Kahire 9 (A.A) — Kral Faruk, as- keri mahiyeteki bütün cemiyetlerin yasak edilmesine gid olan kararname- yi imzalamıştır. 'Bu karar, yeşil ve mâvi gömlekli- ler teşkilâtlarının ilga edilmiş olduğu ve bu teşkilâtları! ald üniforma, ni- | şan ve silâhların müsadere edileceği | manasına kledir, İspanyada dale büyük taarruzu başladı Paris 10 — İspanyada general Fran- | ko kuvvetleri Aragon cephesinde 90 | kilometi bir cephede büyük bir | taarruza, başlamışlardır. Âsiler dört | yerde ve yirmi kilometre derinlikie İ hükümel cephesini yardıklarını iddia | ediyorlar. Beşler paktı İtalya, Lehistanın da iltihakile böyle bir pakt akdini teklif edecekmiş Roma 9 — Hariciye Nazırı Kont Clano, dün akşam Leh Hariciye Nw zırı B, Bek'in şerefine bir ziyafet ver* miştir. Kont Ciano bu ziyafette söy lediği nutukta Lehistanda son 20 se- ne zarfında vücüde getirilen muax zam eserden İtalyanın bunu takdirle takib ettiğinden bahsetmiş, iki hü- kümet arasındaki dostluğu ve iş bir” Uğini hararetle anmıştır. B, Bek buna verdiği cevapta de* miştir ki: «Burada söylenen sözlerin derin bir akis bırakacağına eminim. İtalya Kralı Habeşistan imparatoru ile Kraliçe ve İniparatoriçenin ve Son Ekselâns Mussolini'nin şerefine v8 faşist İtalyanın azamet ve inkişafıns kadehimi kaldırıyorum. Burada söylendiğine göre İtalya buna mukabil dörler pakt yerine Lehistann. da iştirakile bir beşler paktı yapılmasını kabul ef mektedir, »İ LV MİSEEEEEPEYE EZEFERBEŞERE BEEEFEDEZA ZEZE. EEE SER SİSAEEİERA ESR EBESE a