26 Kasım 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
Bahife 3 26 Teşrinisani 1037 Amerika Hariciye Nazırı mühim beyanatta bulundu “ Dünyayı düzeltmek için liberal sisteme dönmek lâzım,, diyor Londra 25 (A.A.) — Daily Telegraph gazetesinin Nevyork muhabirine be- yanatta bulunan Amerika Hariciye nazırı B. Cordeli Hul!, demiştir ki: «İngiltere ile Amerika arasında ya» kında akdedilecek olan ticaret itilâf- namesi, halihazırda dünya yüzünde mevcut olan kargaşalıkların teskini yo- unda son derecede mühim bir hâdise teşkil edecektir. Bu itilâfname, Ame- rikânın son üç sene zarfında vücuda getirmeğe çalıştığı mütekabil itilâflar sincirinin hayati bir halkası olacak- tar. On sekiz seneden beri ecriebi devlet- Yer, sulhü diplamâsi yolu ile temin et- meğe uğraşmaktadırlar. Bu milletler, teşebbüslerinde muvaffak olamamış- | lardır. Dünyanın şimdiki — vaziyetin- | den kurtulması için yegâne ümidin ancak liberal! bir iktisad Tu olduğu kanaatindeyim. Bu program, bilhassg mer rupada, kabili tatbiktir ve şimdiye ka- dar elde edilmiş olan terakkiler, Al- manya ile İtalyanın ve diğer miletle- rin pekâlâ girebilecekleri bir yol aç- maktadır, Milletlerin haris ve hodbin davranmaktan ziyade müsamahakâr davranmaları bugün her zamandan ziyade zaruridir. Ticari manialar ik- tisadi nasyonalizm, dünya yüzündeki hercümerci artlırmışlır, istihselâlın ve flatların diktatörce kontrolu İse harb zihniyetini tevlid eder» Madrid şiddetle bombardıman edildi Şehre 2000 gülle düştü ölenlerin mikdarı malüm değil Madrid 25 (A.A) — Dün saat 22,30 da Madrid şiddetli bir bombardımana tutulmuş ve bombardıman bir saatten fazla devam' etmiştir, Birçok mahalle- lere 2000 den fazla obüs düşmüştür. Te- lefat miktarı malüm değildir. Cumhü- riyetçilerin bataryaları mukabele et- miştir, Üniversite mahallesi mmtakasında şiddetli bir muharebe olmuştur. Asi- ler, cumhuriyetçilerin hatlarına yak- Jaşmak suretile bir huruç hareketi ic- rasına teşebbüs etmişlerdir. Asiler, ağır zayiat ile ricat etmek mecburiyetinde kalmışlardır. Cumhuriyetçilerin Guadalajara mın- takasındaki bir taarruzları, kısa bir mücadeleden sonra, Palancares ve Los Arryos kasabaların işgali ile neti- celenmiştir. Cumhuriyetçiler mühim miktarda harp malzemesi zaptetmişlerdir. Franko İngiltereye ajan gönderiyor Londra 25 (A.A.) — İngiltere hükü- | meti, Dük d'Alb'ın general Frankonun | ajanı olarak tayin ve İngiltereye izam | edilmesine muvafakat etmiştir. Hava şehitleri Kahraman şehidlerin aile- lerine 1500 er lira verilecek Ankara 25 (Telefonla) —'Türk Ha- v& Kurumu genel merkez heyeti, bu- gün saat 15 te Samsun mebusu B. Etem Tuncel'in riyasetinde altı aylık toplantısını yapmıştır. Merkez icra he- yetinin son altı aylık raporu ile mü- rakiplerin raporu ve bilânço tasvib ve tasdik edilmiştir. Sivil tayyarecilere ve dünya rekorlarını kıran tayyare ellere verilmek üzere İki çeşld mu- rassa madalye çıkarılması kabul olun- muştur, 27 birinci teşrinde vazife başında cân veren Türkkuşu kahramanları- nın batıralarını tekdiş için ayakta bir dakika susulduktan sonra bu yi- ğit çocuklardan üç talebe ile Türkku- şunun ilk kadın şehidi Eribenin aile- İerins birer mektupla hediye olarak 1600 er lira gönderilmesine karar ve- Hilmiş ve Türk Hava Kurumuna daha geniş muvaffakıyetler temenni edile- Tek toplantı bitirilmiştir. Balkan bangerleri döndüler Ankarada yapılan Balkan antantı Merkez bankaları toplantısına iştirak eden Rumen ve Yugoslav Merkez ban- kaları heyetleri dün sabah Ankaradan dönmüşlerdir. .Rumen heyeti, cumartesi günü Ro- manya vapurile, Yugoslay heyeti de ay- ni günün akşamı Semplon ekspresile memleketlerine döneceklerdir. Mardin hattında bir lokomotif devrildi, makinist öldü Ankara 25 (Telefonla) — Buraya gelen malümata göre, Mardinden ge- lecek ekspresi almak üzere Akçakale- den hareket eden bir lokomotif Muş- Karayel esiyor Karadenizde vapurlar Sinoba sığındılar Sinop (Akşam) — Dün başlıyan fırtına devam ediyor. Limana üç va- pur sığınmıştır, Erzurum vapuru bir müddet bocalamış, sonra limana si- ğınmıştır. İnebolu 25 (Akşam) — Yildız ka- rayel şiddetlendi, Vapurlar Sinob li- manına iltica ediyorlar, Asılsız bir haber Ankara 25 (Telefonla) — İktisad Vekâleti müsteşarı B. Faik Kurdoğlu- nun Başvekâlet müsteşarlığına tayin edileceği hakkındaki haberler salâhi- yettarlar tarafından oyalanlanmak- tadır. Eirmenin kurtuluşu Dün parlak tezahüratla kutlandı, nutuklar söylendi Edime 25 (Hususi) — Güzel ve şirin, Edirne, son kurtuluşunun 15 inci yıldönümünü bugün parlak te- zabüratla kutlamıştır. Şehir baştan başa donatılmış ve halk sokaklara dökülmüştü. Program mucibince -Halkevindeki kutlama töreninden sonra Edirne mebusu Şeref Aykut bir nutuk söy- lemiş ve çok alkışlanmıştır, Geçid resminden evvel Belediye önünde umumi müfettiş General Kâzım Dirik, geçen sene bugün bu- rada hayata gözlerini yuman Gene- ral Şükrü Nalliyi hep birlikte anmak için bütün Edirmelileri bir dakika süküta davet etmiştir. Müteakiben geçid resmi başlamiş, Atatürk anıtının önüne gidilerek çe- lenkler konmuştur. Edirme şenlik Gece de dener alayları yaz | GÜNÜN HADİSELERİ Koordinasyon bürosu ve konjonktur servisi nedir? Pek ünsiyet edilmemiş iki kelimenin arkasına, teyazüln gizlenen iki hayırlı te- şebbüse daha (girişildiği yeni haberler arasında dikkati celbetmektedir: âlet nezdinde bir Koordinasyon das edilecek Konjonktur servisi dd Vekâletinden Başvekâlete alı- Öteden beri şiküyet edilmekteydi. Auh- telif devlet ve umumi hizmet dalre ve müesseseleri arasında ekseriya davslara Yol açacak, gürayı devletlere müracant edeğek derecede ibtillinr çıkmaktaydı. Bir devlet dairesi, kendi bütçesine isabet eden parayı mübrem lüzum olmasa ve diğer dairelerde hakiki ihtiyaçlar için sıkıntı çekilse bile, ille bitirmeğe uğraşmaktaydı. İşte, koordinasyon bürosu bu imtizaç- tızlıkların önüne geçecek, âdeta müstakil uzviyetler gibi işliyen daireler arasında irtibat ve nâzım vazifesini görecektir. Artık, Nafıa, Evkaf ve Belediye miesse- seleri ayni vücudün birtbirile kavga eden elleri ve ayakları manzarasını arzetmeye- gektir, Konjonklür servisine gelince, bü du yal- mız İktisad Vekâletinin çerçevesi içindeki malhmatı toplar, devşirirken, bundan sonra, ayni işi Başvekâletin kuş bakışı yapacaktır. Konjankturun tedkikinden, koordinas- yonun tanziminden kırtasiyeciliğin pek çok mantıksızlıkları önüne geçilmesi ve eki devirlerden mildevwer mnğiak, uzu lerin basitleşmesi beklenir. Bulgardağında 2. 20 kilo altın var Yakında madenin işle- tilmesine başlanacak Ankara 26 (Telefonla) — Bulgarda- ğı gümüşlü kurşun madeninin bir to- nundâ on bir gram âltın olduğu tes- bit edilmiştir. Burada 200,000 tonluk bir cevher olduğundan altın serveti 2,200 kilodur. Bulgardağı madeninin işletilmesi için yapılmış olan havai te- isisat “burasını Ulukışlaya yedi kilo- metreye yaklaştırmıştır." Yakında is- tihsalâta başlariadaktir. Ziraat aletleri fabrikası Ankara 26 (Telefonla) — Türk köy- | Jüsünün pulluk sahibi olması için ya- pılan çalışma neticelenmiştir. Bakan- lık Ankarada senevi €hi bin pülluk ve bu arada diğer ziraat aletleri yapabi- lecek bir fabrika kurmağa karar ver- miştir. vi - 5 e Filistin kıyamı Seyid Farhanın idam kararı tasdik edildi Kudüs 26 — İngiliz divani harbi, geçen gün yakalanmış olan arap rü- esasından Seyid Farban Sadiyi ida- ma mahküm etmiş, Filistin İngiliz başkumandanı da bu hükmü tasdik etmiştir. Beyid Farhanın avukatı müekkiline | karşı yapılan keyfi muameleyi şid- detle protesto etmiştir. Seyid Fârha- nin idama mahkümiyeti haberi, arap lar arasında heyecan W) yer yer protesto nümayişleri yapıl miştir. Berutta arbedeler Berut 25 (AA) — Berut'ta başla- mış olan protesto hareketi, ticaretle meşgul halkın ekseriyetine sirayet et- miş ve eşhrin merkezinde dükkânlar kapanmıştır. Bir takım arbedeler vukua gelmiş ol- duğu haber verilmektedir. Bu arbede- lerden birinde mahalli zabıta, parlâ- mento civarında silâh istimal etmiş- tir, Bir kadınla bir delikanlı ağır, di- ger bir nümayişçi hafif surette yaralan. mışlardır. Farmasonluk Farmason teşekküllerinin kapatılması için İsviçrede reyiâm âm yapılacak Berne 25 (AA) — ŞA) e frriçrede fars masonların ve bu gibi teşekküllerin kapatılıp kapatılamıyacağına dair önümüzdeki pazara bir plebisit ya- pilacaktır. Bu plebisite büyük bir en bla ik Kam anaya g0: pedi Atibarile cemiyetler liğin “ Vazifemizi yapamadık. Fakat cesaretimiz kırılmamıştır ia Belçika Hariciye Nazırı, Dokuzlar konfe- ransı dağılırken bu sözleri söyledi Brüksel 25 — Dokuz (devlet | rüşmeler yapmışlardır. Görüşme de konferansının son celsesinin hitamın- | vam ediyor; da Belçika hariciye nazırı B. Spaak, | ( Mebuslardan Henderson: «Bu kabil şu beyanatta bulunmuştur: | görüşmeler pek çirkin bir şeydir. Çün- « «Çin delegesi B, Kee, bizlere konfe- | kü Çin toprağı mevzuu bahistir» de- ransı biraz hayal inkisarı içinde ter- | miştir. Birçok inebuslar bu mütalâaya ketmekte olduğunu söyledi, kendisi- | iştirak etmişlerdir. B. Eden bunun üze- nin bu hissine aramızdan bir çokleri | rine şu beyanatta bulunmuştur: da iştirak edecektir, Biz de hayal inki- — Japon hükümeti ile Tökyodaki sarma uğradık. Çünkü muslihane va- | İngiliz sefiri ve Şanghaydaki İngiliz #talarla Uzak Şarkda sulhu vücude | makamları arasında şu sırada öere- getirmekten ibaret olan vazifemizi | yan etmekte olan müzakereler hak- ifa etmedik. Fakat cesaretimiz kınl- | kında henüz birşey söylemek müm- mış değildir. kün değildir. Biz, Japonya hükümeti- Bu hitabeden sonra konferans tatil | ne Çindeki ecnebi hukukuna riayet edilmiştir. etmesini sık sık ihtar ettik ve icap Avam kamarasında bir ederse gene edeceğiz. müzakere Sefirler Nankinden Hankewya gittiler Londra 25 (AA) — Resmen bik dirildiğine göre Nankindeki İngiliz s8- farethanesi memurları bir torpido muhribi ile Hankeu'ya gitmişlerdir. Amerika, Fransa, İtalya, Sovyet Rus- ya, Belçika ve Almanya sefarethaneleri memurları da Henkeu'ya hareket et- mişlerdir. Diri olarak gömülmedi : — vi... : Cesedin soğumamış olması şoförü vehme se ğe eee ..y düşürdü, ölüm kati idi Sıhhiye müfettişlerinden B. Fafkm | zarlığına gömülmüştür. Şişli Fransız kardeşi bundan bir müddet evvel has- | hastanesi başhekimi Hüseyin Kenan talanmış ve Şişli Fransiz hastahesin- | bu hâdise hakkında şu izahatı vermiş- de de tedavi altına alınmıştı. Hasta | tir: bütün tedavilere rağmen iyi olamıya- — Hasta iki aydanberi müessese rak ölmüş, doktorlarca öldüğü tesbit | mizde tedavi ediliyordu. Kalb sekte- edildikten sonra gömülmek üzere me- | sinden ölmüştür. Cesedi muâycne ve zarlığâ gölürülmüştür. Fakat cenaze- | ölümü hastane doktorlarınca tesbit, nin otamobilden indirilmesine yardım | edilmiştir. Bizce hastanın öldüğü mu- eden şoför, cesedin henüz soğumadı- | hakkaktır. Defin esnasında vücudü ğını görmüş, ölünün hayatta olabile- | soğumamış olabilir, bazı ölülerin ce- ceğini söylemiş ve ailesi tarafından | sedleri geç soğurlar, Defin esnasında cesed, mezarlıktan kaldırılarak hasta- | şoför vehme tutulmuş, cesed tekrar neye götürülmüştür, hastaneye getirilmiş ve yeniden muâ- Cesed, tekrar hastanede muayene | yene edilerek vefal bir defa daha tes- edilmiş ve hastanın öldüğü bir daha | bit edilmiştir. Hâdise bundan ibaret- tesbit edildikten sonra Beşiktaş me- | tir. Yeni iki telefon santralı yapılıyor “Bu suretle abone olmak istiyenlerin müracaatları kabul edilebilecek ediyor Son zamanlarda telefona rağbet Trabzon 25 (Akşam) — Üçüncü artmıştır. Bilhassa Beyoğlu ve Kadır | umumi müfettişlik bölgesine bağlı köy semtlerinde aboneler o kadar ço- | valiler bugün umumi müfettiş B. galmıştır ki, mevcud santrallarla şe- | 'Tahsin Uzerin riyasetinde bir kon- bekenin idaresi güçleşmiştir. Santrşi- | gre akdetmişlerdir. lardaki tesisat Beyoğlu semtinde Kongrede hâlkı çok yakından alâ- ancak 5000 aboneyi idare edecek kuy- | kadar eden mühim meseleler, ezcüm- vettedir. Kadıköy tarafındaki santral | le umumi müfettişlik bölgesinin kal- da 800 abonelik tesisatı havi olduğun- | kınması yolunda alınması lâzımge- dan bu iki semtte yeniden telefon al- | len tedbirler, imar hareketlerinin hız- riciye nazırı B. Edene bazı sualler s0- rulmuştur. Nazır demiştir ki: «— Japon memurları, beynelmilel imtiyazlı mıntaka belediye heyetin- den, Japonya aleyhindeki faaliyete ni- hayet verilmesini istemişler ve şim- diye kadar Çin hükümetine bağlı olan teşkilâtın vaziyeti hakkında bazı gö- Doğu valileri kongresi toplandı Kongreye umumi müfettiş B. Tahsin Özer riyaset si edileceği cihetle her istiyene telefon | valiler izahat verilecektir. Harbiyede yapılması ka- devam etmektedir ve halka açık bu rarlaştırılan yeni telefon santralının | Jinmaktadır.., yn maa yene e | Eyünte bir ev yandı dik edilmiştir. Bugünlerde Telefon İdaresine gönderilecek ve hemen san- | Yangının sebebi anlaşılmak esi gi için tahkikat yapılıyor İngiltere Hazine müsteşari iii SM kid bugün şehrimize geliyor | da Santabur gear mem Ankara 25 (Telefonla) — Başvekil | ahşap iki odalı bayan Nazifeye ait ev- B. Celâl Bayar bugün, birkaç günden- | den yangın çıkmıştır. Alevler derhal beri şehrimizde bulunan İngiltere Ha | bütün evi sarmış ve ev tamamen yan» zine müsteşarı 8. D. Waley'i kabul et. | mıştır. İnsanca zayiat yoktur. miştir, Müsteşar yarın (bugün) İs | & Yangının ne suretle çıktığı henüz “tanbula hareket edecek ve İstanbul. anlaşılamamış. Pole tahil la a
