12 Temmuz 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

3 E AKŞAM 12 Temmuz 1937 mm —x — Dün Geceki ve Bu Sabahki Efaberler Çindeki çarpışma büyü bir harb şeklini alıyor Çin, hava kuvvetlerini seferber etti müdafaaya hazırlanıyor Tokyada mühim müzakereler oluyor, iyi haber alan mahafil vaziyetten çok bedbindir Londra 11 — Pekin yakininde şid- detli muharebeler oluyor. Japon as- kerleri, şiddetli bir muharebeden son- ra Lingnianzmiası işgal celmiştir. Bu havalide harp devam ediyor. Çin hükümeti, topraklarını müda- faa için şiddetli tedbirler almağa ka- rar vermiştir. Şang Kay Şek | Çin haya kuvvetlerinin seferber edil- mesini emretmiştir. Dört kura asker de selerber edilmiş ve Çinin şimaline gönderilmiştir. Tokyoda Japon nazırları toplana- rak vaziyetin aldığı vahim şekil üze- rine müzakerede bulunmuştur. Çinliler şimendöfer hattını bir çok yerden bozmuşlardır. Pekinin şima- linde mukavemet için tedbirler alın- maktadır. Tokyo 11 (A.A.) — Nazırlar heyeti- nin toplanlısından sonra başvekil imparator tarafmdan kabul edilecek- tir. Bu mülâkattan sonra mühim bir tebliğ neşredileceği o zannedilmekte dir. İyi haber alan mahfiller pek bed- bindirler. Londra 12 — Çin - Japon vaziyeti fenalaşmıştır. Yapılan müzakereler neticesiz kalmıştır. Çin Pekini müda- faaya hazırlanıyor. İngiltere İspanya işl için yeni teklifte bulunacak Ademi müdahale komitesinin çarşambaya toplanması bekleniyor Londra 12 — Ademi müdahale ko- mitesinin çarşamba günü toplanma- sı muhtemeldir, Bu toplantıda İngil- terenin yeni bir teklifte bulunması bekleniyor. İngilterenin düşüncesi şudur: 1 — Deniz kontrolünü kaldırarak bunun yerine bütün İspanyol liman- larında bitaraf müşahidler bulun- ması, 2 — Kontrolün Türkiye, İsveç, Nor- veç, Hollanda gibi bitaraf devletler gemileri tarafından yapılması. İngiltere bu iki şıktan birinin ka- bulünü teklif edecektir. FRANSANIN KARARI Paris 11 — Fransa, İspanya hudu- Taşdelenmembaında yeni dunda kontrolü kaldırdığını yarın İlân edecektir. Portekiz hükümeti, hududunda kontrolü tekrar tesis et- medikçe Fransa da kontrolü tesis et- miyecektir. İtalyan gazetelerinin mütaleaları Roma 11 — Stampa gazetesi Fran- sanın kararından bahsederken diyor ki: «İtalya da artık serbestisini elde etmiştir. Yani İspanyol nasyonalist- lerine silâh ve mühimmat göndere- bilecektir, Ademi müdahalenin iflâs etmesinin mesuliyeli Fransaya düşü- yor. ve asri tesisat yapılacak Şişeler sıcak su buharı ile yıkanacak, diğer memba suları da imar edilecek Ankara 10 (Telefonla) — Büyük | Millet Meclisi yaz tatilini yapmazdan evvel kabul ettiği bir kanunla Vakıf- Jar umum müdürlüğüne Vakıf memba suları İle orman “ve zeytinliklerinin ticari esaslar dairesinde işletilmesi hu- susunda salâhiyet vermiş ve bu işler için 400,000 liralık mütedaril bir ser- | mayc tahsisini kabul etmişti. Vakıflar umum müdürlüğü bu ka- nunun tatbikatı etrafındaki hazırlık- | larını bitirmiştir. “Umum müdürlük evvelce de yazdı- ğımiz gibi, memba sularındaki tesi- satın mükemmelleştirilmesi ve Ssu- ların ticari esaslar dairesinde işletil- mesi için bir program hazırlamıştır. Bu program mucibince ve ilk ola- Tak Taşdelen membanda yapılacak tesisat Türkiyede mevcud mümasil tesisatın hepsine faik olacaktır. Bugün membalarımız içinde en mü- kemmel ve sıhhi tesisata malik olan memba Afyonkarahisar maden suyu membaıdır. Bu membada şişeler soğuk su ile te- mizlenmektedir. Taşdelen membam- da yapılacak tesisatta ise şişelerin si- cak su buharı ile yıkanması kabil ola» caktır, Taşdelen membamdan sonra Def meli gibi radyoaktiviteleri yüksek 0- lan diğer su membaları da imar edi- lerek halkın bol, ucuz ve temiz su İt- Vakıf zeytinlikler ve ormanlar Vakıf zeytinlik ve ormanlarına ge İ limce, idare, yukarıda adı geçen ka- nundan aldığı salâhiyetie kendisine mühim birer gelir temin edecek olan bu kaynakları âzami surette istismar için her çareye baş vuracaktır. Bu maksadla yeniden , zeytinlikler tesis olunacağı gibi, mevcud zeytinlik- lerden daha fazla İstifade temini için de yeni fabrikalar vücuda getirilecek- tir. İlk iş olarak Havran ve Ayvalıkta mevcud iki zeytinyağı fabrikası esas- Jı bir suretle tamir olunacaktır. Yeni sistem fabrikalar kuruluncıya kadar bu iki fabrikadan istifade olunacak- tır. İdare, Antalyada Muradpaşa arazi- si namile tanınmış olan büyük vakıf çifliğinde mevcud yabani zeytin ağaç- larını aşılatmıştır. Bu çiflikte ayrıca portakal ve limon yetiştirilecektir. Bunun için orada bir meyva fidanlığı vücuda getirilmiştir. Bu fidanlıkta ya- pılan tecrübelerle Muradpaşa çifliği- nin bilhassa muz yetiştirmeğe pek el- werişli olduğu da anlaşılmıştır. Diğer taraftan çiflik arazisi içinde mevcud kanallardan istifade suretile çifliğin tamamen sulanması temin edilecektir. O civardan geçmi Kırkgür suyunun çok eski zamanlar- dan kalma olan bu kanallara akıtıl- k, Vekillerin seyahatleri Iktisad vekili Ankaraya, Maliye vekili Avrupaya gitti Bir müddettenberi İstanbulda bu- Junan İktisat vekili B. Celâl Bayar. dün akşamki trenle Ankaraya gitmiş- tir. Haber verildiğine göre yeni ithalât rejimi yakında ilân edilecektir. Maliye vekili B, Fuad Ağralı da Av- rupaya hareket etmiştir. Maliye vekili tedavi için Avrupada bir ay kadar ka- lacaktır. Hariciye Vekilimiz Baküde Paris 12 (Akşam) — Moskovadan bildirildiğine göre Türkiye Hariciye vekili B. Tevfik Rüşlü Aras, dün Tah- rTandan Baküye vasıl olmuş ve derhal trenle Moskovaya hareket etmiştir, . Izmirin ihracatı Bu sene altı ayda 34,704 ton fazladır İzmir 11 (Akşam) — İzmir ticaret odası, 1937 senesi ilk allı aylık devre- sinde İzmir limanının ihracatı hak- kında bir istatistik hazırlamışlır. Li- manın muhtelif ecnebi memleketlere yapılan ihracatını, 1936 senesinin ilk altı aylık devresine göre mukayeseli şekilde gösteren bu istatistiğe göre 1936 yılının ilk altı aylık devresinde muhtelif cenebi memleketler liman- larına 47657 ton mahsul ihraç edildi- ği halde bu senenin İlk alt zayı zar- fındaki ihracat 82364 Lonu bulmuş- tur. Aradaki farkbu sene lehine 34,704 tondur. İzmirin yumurta ihracatı İzmir (Akşam) — 932 yılında İz- mirden muhtelif ecnebi memleketle- re 1,289,404 kilo yumurta ihraç edil- mişti. Bu rekor senesinden sonra İz- mirin yumurta ihracatı, zaman geç- tikçe azalmış ve düşündürücü bir mıktara inmiştir. İzmirden yumurta ihracalı İtalya, Fransa, Yunanistan, İngiltere ve Almanyaya yapılmakta» dır. Yumurta ihracatını arttırmak için mühim tedbirler alınmıştır. Vilâyet- çe İzmirin muhtelif kazalarında te- sis edilen (yumurta”ve Lavukçuluk kooperatifleri) yumurta (ihracatını arttırmak hususunda mühim bir âmil olacaktır, Bu kooperatiflerin ü köylerde kurulması düşünülüyor. İzmitte tifoya karşı tedbir İzmit 10 — İstanbulda tifo vakals- rının çoğalması üzerine İzmitte ted- bir alınmıştır. Sıcaklar 36 dereceyi bulduğundan halka bedava buzlu su dağıtılıyor. Bir kadı evinde çırçıplak i bulundu Üsküdarda Tabaklar mahallesinde oturan Fatma evinde çırçıplak ölü bulunmuştur. Üsküdar müddetumu- miliği tahkikat yapıyor. Fransada iki tren çarpıştı 9 kişi öldü, 30 kadar yaralı var Manş 11 (4.A.) — Manş istasyonun- da iki tren arasında vukubulan bir çarpışma neticesinde 9 kişi ölmüş ve 30 kişi kadar da yaralanmıştır. 3 va- gon ezilmiştir. Manş 11 (A.A.) — Şimendifer kaza- sı hakkında alınan tafsilâta göre va- ka şu suretle cereyan etmişti: Saat 18,39 da Caen'e hareket eden tren istasyonun 1500 metre ilersinde- ki geçidde verilen bir işaret üzerine durmuştur. Fakat kısa bir müddet son- ra Rennes istikametine giden tren bir- denbire görünerek duran trene çarp- mış ve fürgonile içi yolcu dolu olan İki vagonunu parçalamıştır. Yugoslav erkânıharbiye reisi Pariste Paris 12 (Akşam) — Yugoslarya büyük erkânıharbiye reisi Pransız mil- li müdafaa nazırı B. Daladier ile erkâ- nıharbiyel umumiye reisi general Gemelinin daveti üzerine bu sabah ii Ispanyada hükümetçiler muvaffakiyet kazanıyor İspanya, her türlü tavassut teşebbüsünü kati surette reddedecek Madrid 11 (A.A) — Mili müdafaa nezaretinin tebliği: Merkez cephesin- de tarafımızdan yapılan bir akın ne- | tieesinde Estramadure yolu civarında mevilerimizi ıslah ettik. Düşman bu- rada büyük zayiat vermiştir. Sierra'da düşmanın bütün Kücum- larini geri püskürterek Villa Nueva del Pardilo etrafındaki çemberi Si- kıştırdık. Diğer cephelerde kayde de- ger bir şey yoktur. Valans 11 (A.A) — Resmen bildi- rildiğine göre Sierre Gudarrama mın- takasında. faaliyette bulunan o Cum- huriyet kuvvetleri bu sabah erkenden Madridin garbında kâin. Villa Nuecva del Pardillo kasabasını İşgal etmiş- ler ve 7 si zabit olmak üzere 600 kişi esir almışlardır. Cuhuriyeçciler bun- dan maada mühim miklarda harp malzemesi ve ezcümle 2 tayyare topu, 4 makineli tüfek ve büyük bir stok erzak ve cephane iğtinam etmişlerdir. Tayyare faaliyeti Madrid 11 (AA) — Cumhuriyet hava kuvvetleri büyük bir faaliyet | göstermektedirler. Tayyare filoları Madridin cenubunda keşif uçuşları yaparak Almaroc tayyare meydanın- da ciddi hasarat ika etmişlerdir. Sekiz büyük Cumhuriyet bombardıman tay- yaresi Boadillo del Monte'ye müessir bir surette hücum etmişlerdir. Diğer bir filo Las Rosas'ın cenubu * | ve Bujalance'daki düşman mevzili garbisinde ve Mapadahonda ve Villa Nueva del Pardillo'nun şimali garbi- sindeki asi mevzilerini bombardıman etmişlerdir. Hükümetcilerin muvaffakiyetleri Andujar 1) (AA) — Havaş ajan- sının muhabiri bildiriyor: Şiddeli bir iaarruzdan sonra Cumhuriyet kıta- ları Posoblanco'nun cenübunda kâin Espiel ve Villa Harta kasabaları ara- sındaki sırtları işgal etmeğe muvaffak olmuşlardır. Gırnata cephesinde Cumhuriyet kıtaları bir kaç mevzi daha işgal ede- rek düşmana ağır zayiat verdirmişler- dir. Penarroya mıntakasında Cumhu- riyetçiler, Sierra de la Cruz'yi işgal etmişlerdir. Hükümet ( tayyareleri Gırnata tayyare meydanı İle Motril ni etmiş- müessir surette bomardıman lerdir; İspanya tavassut kabul etmiyecek Paris 11 (A.A) — İspanya sefareti neşrettiği bir tebliğde, tavassut im- kânları hakkındaki şayiaları katiyen tekzib ederek şöyle demektedir: - Meşru hükümetle ve hükümete hiyanet edenler arasında yapılacak | her türlü tavassutu “İspanya hükü- mti mesle haricinde addetmektedir. Büyük bir felâket (Baş tarafı 1 inci sahifede) arasında kalarak zedelenmiş ve ka- dın imdadı sıhhi otomobilile hasta- neye kaldırılarak tedavi edilmiştir. Hayri namınde bir çocuk ta yaralan- mıştır. Bir çok kadınlar da korku ve telâşlarından - bayılmışlardır. Ufak tefek berelenenler de vardır. Tahkikat başlıyor Kadıköy ve Burgaz vapürleri bu müsademeden sonra Köprüye yana- şarak yolcularını çıkarmışlardır. Bu kaza münasebetile dün saat dokuzda Köprünün üzeri mahşeri. bir kalaba- hık ile dolmuştu. Zabıta,liman ve Akay idareleri derhal tahkikata gi- rişmişler ve iki kaptandan hagisinin mesul olduğunu tesbite çalışmışlar- dır. Burgaz ve Kadıköy vapurları ka- zanm mesuliyetini birbirlerine yük- lüyorlar,. Kadıköy vapuru kaptanı 'B. Mehmed diyor ki: 4— Köprüden kalktığım zaman Burgaz vapurunun süratle Saraybur- nunu dönerek Köprüye gelmekte ok duğunu gördüm. Burgazın islikame- ti bizim üzerimize doğru idi. Derhal bir defa düdük çalârak sağı tökip edeceğimi bildirdim. Fakat Burgaz vapuru kaptanı bu ihtarı etmeği, Bir çarpışma olacağını. anlayınca tomistan yaptım. Fakat çarpışma- nin önüne geçemedim ve daha geri Kaçamadım. Çünkü iskelenin önün- deki dubaya düşecektim. Kazadan Burgaz kaptanı mesuldür.» Burgaz vapuru kaptanı da diyor ki: «— Normal vaziyette Köprüye ge- liyordum, Saraybumunu döndükten sonra Kadıköy vapuru önüme çıkıver- di. İki defa düdük çaldım. Halbuki Kadıköy vapuru yolunu ksmediği gi- bi manevra da yapmadı ve bize bin- dirdi. Burgaz vapurunun rahmesi, bu dediklerimi isbat eder.» Alâkadarlar, iki kaptanın bu bir- birine zıd ifadelerini incelemekte ve mesuliyeti tesbite uğraşmaktadır. Bu- gün netice alınacağı memuldür. Dün gece Kadıköy ve Burgaz vapurları muayene edilmişlerdir. Burgaz vapurundaki rahne; ön ta- rafındaki. bir. iki saçın, sadme neti- cesinde zedelenmesinden ibaret olup, seyrü seferi için tehlikeli görülme- diğinden dün gece Ada postasını te- ehhürle yapmış, Kadıköy vapuru da seferlerine devam etmiştir, al atlatıldı Filistinde vaziyet Maverayı Erdün emiri Abdullahın mühim beyanatı Londra 12 — Maverayi Erdün emiri Abdullah Deyli Telgraf muhabirine şu beyanatta bulunmuştur: — Filistin tahkik komisyonunun raporu beni âdeta şaşırttı. Maamafih arapların bazı tadilâtla raporu kabul protesto edilecek bir şeydir. Bu havali- de yaşıyan 300 bin arap musevilerin kontrolüne bırakılıyor demektir, Arap misyonun raporunu tetkik edecektir. Suriyede kar; Amerikada sıcaklar Günde vasati olarak 100 kişi ölüyor Nevyork 12 — Amerikada sıcak dal- gası şiddetini arttırmışlır. Evlerin içi fırını andırıyor. Bu sebeple Halk ev- lerden kaçmakta, geceleri sokaklarda, parklarda yatmaktadır. Boston ve Filadelfiyada sıcak fahrens hayt hesabile 90, Vaşingtonda 95, Yo- vada 100 dür, Sıcaktan günde vasati olarak 100 kişi ölüyor. t Pariste otel ve gazino grevi Paris li — Büyük otel ve gazino“ lardan büyük bir kısmının müstah- demini dün çalışmamıştır. Bu s& beple bu otel ve lokantalar kapalı kak mıştır. a e. Rızanın oğlu ve karısı dahalef şalıklar olmuştur. Humusta dükkân. ettiler lar yağma edilmiştir. Bazı yerde halk | © Sabah gazetelerinin verdikleri ha- Fransız mandasının devamını istemiş. | berlere göre Tunçelinde şakilerin ele tir, Bu yüzden Vatanilerle çarpışma- | başısı Rızanın büyük karısı ile büyük lar olmuştur. bi oğlu dahalet etmişlerdir.