13 Haziran 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

ği tedir, Sahife 2 AKŞAM Fransanın yeni Lokarn paktine dair notası Nota üç kısımdan mürekkeptir, Fransa bir anlaşmaya varmak için itilâfkârane davranıyor Londra 12 — Salğhiyettar ma- hafil, yeni Lokarno hakkında Fran- sanm İngiltere hükümetine vermiş olduğu notanın üç noktadan bahset- mekte olduğunu beyan etmektedir; Evvelâ, istisnalar meselesi — Ma- | lüm olduğu veçbile Lokamo misa- kı, maddelerinin o makanizmasında bilhassa vaziülimza devletlerden bi- rinin Milletler Cemiyeti misakı ah- Maamafih Fransız notası, telifi- beyin için kapıyı eçık bırakmakta- dır, Fransiz hükümeti, eski Lokarno- Von Naurathın beyanatı Bulgaristanda gördüğü âyi kabule teşekkür etti Sofya 12 (A.A.) — Alman hariciye nazırı von Neurath Sofyadan ayrılır- ken Bulgar ajansına yaptığı beyanat- ta Solyadaki kısa ikameti esnasında gördüğü hararetli kabulden ve mat- buatın kendisi hakkındaki sitayişkâr yazılarından dolayı teşekkür etmiş ve bundan birkaç sene evvel Bulgaris- tanı ziyaretinde gördüklerine nisbet- le memleketin büyük bir süratle in- kişafa mazhar olduğunu müşahede etmiştir. Von Neureth demiştir ki: «Harb sonu müşkilâtı içinde Bul- garistan da tıpkı Almanya gibi bü- yük bir enerji ve kuvvetli bir azim göstermiştir. Bu, onun refahına bir garantidir. Iktisadi sulh Von Zeeland Amerikanın elbirliğinden emin görünüyor Vaşington 12 (A.A.) — B. Van Zee- land, Londra ve Parisin kendisine tahmil etmiş oldukları vazifeyi ifa hususunda gerek B. Rooseveltin ve gerek Amerika hükümetinin teşriki mesaisinden emin bulunmaktadır. Amerikan diplomasi mahafili, ikti- sadi sulhü yeniden tesis hususunda Avrupanın sarfetmekte olduğu me- #aiyi teşei etmekte ve cihanın iktisa- di vaziyeti hakkında B. Van Zeelanda her türlü malümat ve gerek iktisadi sahada ve gerek teslihat sa- hasında büyük Avrupa devletlerinin muvafakatını temine yarıyacak her türlü teşebbüsata iştirake âmade ol- duklarını beyan etmektedirler, B. Van Zeeland, bu ayın 23 ünde Vaşingtona gelecektir. Havada bir facia Berlin 12 (A.A.) — Bir askeri tay- yare, fena hava yüzünden Detmold mınlakasında yere düşmüştür. Tay- yare, yüksek tevettürlü elektrik tel- lerine dokunmuştur. Tayyarenin içinde bulunan alti Kisinin ölmüs oldukları zanmedilmek- “ Adim eli ys, da bir istisnalar makanizması der- piş etmekte olan formülleri elâstik- leştirmeğe âmadedir. Elverirki bu maddelerin mülhem oldukları mad- delere riayet olunsun. İkinci nokta — Yeni sistemin zâ- manlarıdır. İtalyanın iki zâmin dev- letten biri, zâmanın rol oynamama- sı lüzumuna kal olduğu takdirde zâmanın mevzuu bahsolmaması tek- Mfinde bulunmuş olduğu söylen- | mektedir. Fransız notası, bu tezi tenkid et- mektedir, zira zâminlerden birinin gevşeklik göstermesi, diğer zâmin devletlerin de ayni vaziyete düşme- sini intaç edecektir. Fransa zâmanların mütekabil ol- masını teklif etmektedir. Bu da Al- manyanın iltizam etmekte olduğu müsavat fikrine muvafık olacaktır, Üçüncü nokta — İtilâfname ma- kanizmasını temin etmeğe memur olan beynelmilel otorite hakkındadır. İtalya ile Almanyanın Milletler Ce- miyeti konseyinin mahkeme sıfati- Je ipkasına aleyhdar oldukları söy- lenmektedir. Fransa bu noktada da uyuşmak temayülü göstermektedir, Fransa, Milletler Cemiyeti pren- siplerine rinyet edecek diğer bir mah- keme ihdası mümkün olduğu takdir- de İtalya ve Almanya ile bir itilâf yapılmasını teshil edecek mahiyette bir hal sureti derpiş edecektir. 9 idam kararı Mareşal Tukaçevski ile suç arkadaşları idama mahküm oldular Moskona 12 (A.A) — Âli mahke- me, Toukhachewski ve bütün diğer mahkümların rütbelerinin refine ve idam edilmelerine karar vermiştir. Mahkümlar, kurşuna dizilecekler- dir. Moskova 12 (A.A.) — «Kızıl yıldız» gazetesi, yeni tevfikata tahsis etmiş olduğu başyazısında, diyor ki: «Casuslar, . Onlar hakkındaki hükmü, bütün Kızılor- du, bütün Sovyet milleti verecektir. Bu casusların mülhimi olanlar ve bunlara direktif verenler, meydana çıkarılmış ve şimdi faşist casusların yuvaları tahrib olunmuştur. Kızılordu, daima namağlübdur. Amerikada grev Grevler büyüyor, vaziyet gergindir »* Nev - York 12 (A.A.) — Lewis sa- nayi teşkilâtı komitesi, Steel Trust fabrikalarının bulunduğu sahayı 1s- tilâ etmeğe ve 15,000 amelenin çalış- makta olduğu Johnstown fabrikasın- da grev ilânına karar vermiştir. İş- ler, bu sabah durmuştur. İllinols, İndiana, Michigan, Ohio ve Pansilvanyada çelik ve otomobil sanayii grevine İştirak eden amele- nin mikdarı 150,000 kişidir. Vaziyetin tamamile gergin olması- na rağmen, ön günlerde ancak ufak, tefek bazı şiddet hareketleri kayde- dilmiştir. Bununla beraber dün Wer- rende Republic steel fabrikasına iaşe maddeleri vermekte olan bir tayyare- ye 40 kadar kurşun isabet etmiş ve en yere inmeğe mecbur olmuş” Monroede muazzam bir nümâyiş yapılacağı haber verilmektedir. Mon- roe valisi, polisin ve askeri kıtaatın intizamı muhafazaya kifayet edece» gini beyan ile örfi idare ilânına lü- zum görmemiştir, teh Rapor, noksanları tamam- lanmak için İktisad komisyonuna iade edildi Benzinde yapılan ihtikâr hakkın- | da belediye iktissd müdürlüğünün yaptığı tedkikat üzerine belediye re- isliğine verilen rapor, riyaset maka- mı tarafından tedkik edilmiştir. Rapor, ihtikârı" tamamile tebarüz ettirecek bazı noktaların tavazzuhu- na lüzum görüldüğünden iktisad mü- dürlüğüne iade edilmiştir. Ra- porda bu noktelar, tebarüz ettiril- dikten sonra yeniden belediye Triya- setine verilecektir Riyaset makamı, benzin fiatlerin- de bundan sonra ihtikâr olup olma- dığına ve bunu yapanlar hakkında kanuni takibât yapılmasına lüzum bulunup bulunmadığına dair bir ka- rar vererek evrakı vilâyette toplana- cak olan ihtikâr komisyonuna ha- vale edecektir. İhtikâr komisyonu vilâyet mek- tupçusu B. Osmanın reisliği altında ticaret odasından ve Şehir mecli- sinden gönderilecek murahhasların iştirâkile toplanacaktır. Anesk meni ihtikâr kanunu, ikti- kâr komisyonunun tedkik mevzuu- na ne gibi işlerin dahil olacağını ta- yin etmiştir. Bu esaslara göre üç nevi iktikâr komisyon t rafından tedkik ve mu- ameleye tabi olmaktadır: 1 — Belediye tarafından bir mad- deye konulan narhdan fazlaya $a- tış yapanlar, 2 — Kontenjanm ilk tatbik tarihi olan 16 teşrinievvel 931 tarihinden evvelki fiatlere göre kontenjan va- ziyetini istismar ederek fiatleri art- tıranlar. 3 — Milli sanayil korumak üzere hükümteçe fiatleri tesbit edilen çi- mento, şeker gibi maddeleri resmi fiatlerinden fazla fiatle satanlar. İşte ihtikâr komisyonu bu üç mad- de üzerinde tedkikat yapar. Binaen- aleyh benzin flatlerinde son günler- de yapılan yükseltme, bu üç nokta- nın şümulü dahilinde görülürse ih- tikâr komisyonu bu İşe vazıyed ede- cek, aksi takdirde benzin işile meş- gul olmıyacaktır. Belediye, benzin flatleri ihtikârı üzerindeki | tedkikatını yarın bitire- cektir, - Iş kanunu Yarından sonra kanunun tatbikine başlanıyor İş kanununun tatbikine yarından itibaren başlanacaktır. Salı günün- den itibaren iş dairesi müfettişleri evvelce tesbit edilmiş olan iş kanu- nuna tabi yerleri gezerek teftişlerde bulunacaklardır. Kanuna aykırı ha- reket ettikleri görülenler derhal tes- bit edilerek şiddetle cezelandırılacak- lardır. Kundurcı esnafı bundan bir müd- | det evvel iş dairesi üçüncü mınta- ka âmirliğine müracaat ederek pat: tonların kendilerini iş yerlerinden çıkardıklarını ve evlerinde çalışma- ga mecbur ettiklerini söylemişler, şi- kâyetlerde bulunmuşlardı. Üçüncü mıntaka âmirliğinin key- fiyeti Ankaraya bildirmesi üzerine tedkikat yapılmıştır. Bu gibi hare ketleri iş icabı değil de, iş kanunun- dan kaçmak için kasden yapanlar cezalandırılacaklardır. Bazı kundu- racılar işçilerini tekrar iş yerlerinde —— çalıştırmağa başlamışlar. Diğer taraftan gene sali dünün- den itibaren gece mesaisi olan iş yer- lerinde geceleri kadınlar ve çocuk- lar çalıştırılmıyacaktır. Ancak zaru- HA sebepler serdile İktisad Vekâletin- den müsaade almak şartile kadınlar ve çocuklar çalıştırılacaklardır. İş dairesi tüçüncü mıntaka âmürliği çok mühim olar bu ciheti birer tamim- Je gece mesaisi olan iş yerlerine dün- Dün Geceki ve Bu Sabahki Teleraflar o | Benzin ihtikârı etrafında Asiler Bilbao etrafındaki demir çenber hattını mı aldılar? Asilere inanmak lâzımgelirse Bilbao kapılarında büyük muharebeler cereyah ediyor Salamanca 12 (A.A.) — Salamanca radyo istasyonu, Frankist kıtaatın, Bilbaonun «demir çenber» inin bü- tün mevzilerini ele geçirmiş oldukla- rını bildirmiştir. Bu mevziler, Bask hükümeti merkezinin son müdafaa hattı idi. Bilbao etrafında harekât 'Teneriffe 12 (A.A) — Frankistle- rin umumi karargâhı, Frankist kı- taatın Arachabaldame, San Pedro, Montortaje, San Matin de Jiga ile milislerin bütün istihkâmlarım işgal etmiş olduklarını bildirmektedir. Frankist kıtaat, ileri hareketlerine devam etmektedir. Bu kıtaat, bu ana kadar Bilbao istihkâmlarının ikinel hattı ile «demir çenber» arasındaki mıntakanın tathirini ikmal etmişler- dir Asilerin tebliği Salamanca 12 (A.A) — Cuma gü- nü harekâtına dair nasyonalist ka- rargâhının resmi tebliği; Biscaye cephesinde: Havaların dü- Fransanın mali vaziyeti Mebusan meclisinde izhar edilen endişeler yerinde değil Paris 12 (A.A) — Mali vaziyet ve halihazırda Maliye nezareti tarafın- dan tedkik edilmekte olan mali pro- jeler hakkında mütalealar sarfeden maliye encümeni azasından nufuzlu bir zat, mebusan meclisinde izhar edilmiş olan bazı endişelerin açıktan açığa mübalagalaı olduğunu ve ta- mamile siyasi mülâhazalardan mül- hem olduklarının meydanda olduğu- nu beyan etmiştir. Bu zat, B. Vincent Auriol'un haliha- zırdaki nakdi ve mali sistemi tadile matuf herhangi bir proje tevdii ta- savvurunda olmadığını eöylemiştir. Esasa müteâllik olarak mebusan meclisine hiç bir reform projesi tevdi edilmiyecek ve içtima devrelerinin hi- tamından evvel de hiç bir yeni vergi ihdası teklif olunmıyacaktır. Maliye encümeni azasından olan zat, netice olarak, halihazırdaki vazi- | yetin hiç bir endişeyi muhik göster- memekte olduğunu ve halkçılar cep- hesi hükümetinin bir senedenberi ha- Yihazırda mevcud müşküllerden daha çok ciddilerini iktiham etmiş olduğu- nu beyan eylemiştir. Mecliste dün müzakere edilen lâyihalar Ankara 12 (A.A) — Bugün Refet Canıtezin başkanlığında yapılan bü- yük Millet meclisi içtimsında kayul edilen kanunlar arasında Ankara ve civarı su tesisatının tamamlanması için 260 bin liranın sarfına mezuniyet verilmesine, muamele ve kazanç ver- gileri kanunlarında bazı değişiklikler yapılmasına, askeri ve mülki tekaüd kanununa bazı hükümler tflâvesine aid kanun lâyihaları bulunmakta idi. mz pazartesi günü toplana- r, Üniversitede ağırlama komisyonu Şehrimize gelecek yabancı profe- Sör, talebe ve ilim adamlarını karşi- lamak, ağırlamak, buradan Avrupa- ya gidecek olan Türk profesör ve talebesinin seyahat işlerile meşgul olmak üzere üniversitede beş kişiden ibaret olmak üzere bir ağırlama ko- misyonu teşekkül etmiştir. Bü komisyon ayni zamanda Afya- nistan gibi bazı memleketlerden Tür- yeden İstenen profesör ve muallim- lerin seçimi ve bünlerin bu memle- zelmesi üzerine harekât te haşa Jamış ve kıtaatımız hedeflerine vara» , rak Bilbao istihkâmlerının ilk hatla- rını Viscargui dağını ve Fica köyünü , işgal etmek suretile ele geçirmişler- dir. Diğer cephelerde mühim harekât , olmamıştır . Hükümet menabii ne diyor? Madrid 12 (A.A) — Las Rozas ve Fransız köprüsü mıntakalarında asi- ler Lagranja mevzilerine hücum et mişler ve hatlarını bir kaç noktada islah eylemişlerdir. : Milisler, İnviemas mmtakasında Guadalajara eyaletinde ileri hareket- lerine devam etmektedirler. 500 bin kişi ile mukabil taarruz yapılacak Valencia 12 (A.A) — B. Prieto'nun hükümet kuvvetlerinin Bilbaoyu kun” tarmak için 500,000 kişile bir taarruz icra edeceklerini beyan etmiş oldu- Buna dair ecnebi gazetelerinde inti- şar etmiş olan haberler tekzib edik. mektedir, Doyeland zırhlısı Maktul ve yaralılârı alarak Almanyaya gidiyor Cebelüttarık 12 (A.A.) — Deutsehi- Mind zırhlısı, malem alâmeti olmak üzere, bayrağını yarı çekmiş olduğu * halde dün öğleden sonfa İbizadan buraya gelmiştir. Limandaki bütün İngiliz harb ge milerinin bayrakları, yarı çekilmiştri Maktul düşmüş olan 31 bahriyeli- nin cesedi ile 27 yaralı, Deutschland arhhsına nakledilmiştir. Diğer 30 yaralı Cebelüttarık hastanesinde kak Zırhlı, hemen Almanyaya müte- veccihen hareket etmişlir. Amiral vor Fişer bayrağını Admiral Seher gemi- sine nakletmiştir. Kutub yolile Rusyadan Amerikay& se; at Vaşington 12 (A.A) — Bir Sovyet tayyaresine Amerika ve Kanada üz6“ rinden uçmak müsaadesinin veril mesi münasebelile burada zannedil- diğine göre Sovyet Rusya şimal! Ku- #ub yolu ile Rusya İle Amerikayı bir hava hattı ile bağlamaya teşebbüs ete mektedir. Göçmen nakli İki vapur hareket için emir bekliyorlar Göçmen talimatına bu ayın on be şinden itibaren başlanacağını yağ mıştık. İskân müdürlüğü ile bir var pur kumpauyası arasındaki anlaş“ ma vekâletçe tasdik edilmiştir. An- cak vapurların Romanyaya hareket tarihini vekâlet bildireceğinden he- nüz seferlere başlanmaınıştır. Bununla beraber hareket emrinin yarın geleceği muhakkak görülüyor. Emir gelir gelmez iki vapur Roman yaya harekt edecek ve orada bekli- yen göçmenleri alacaktır, Vapurlar râ İkişer binden 4,000 göçmen gire bilecektir. İlk parti göçmenlerin bu ayın sonuna doğru gelecekleri an- Jaşılmaktadır. Bunların bir kısmı 'Trakyaya, bazıları da Anadoluya yer“ Jeştirileceklerdir. Romanyadan g& lecek 25,000 göçmenin nakli teşrini- evvele kadar devam edecektir. Diğer taraftan Bulgaristandan da göçmenler gelmeğe başlamıştır. Bun- lar evvelce tanzim edilmiş olan Vistes lerin haricinde kalıyorlar. Bunun İçin Edirneden şehrimize getirilmeke — © tedirler. Bu göçmenler geldikçe Ani doluya yerleştirileceklerdir