24 Mayıs 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

İş âleminin gözleri Londraya müteveccibtir İstanbul borsasındaki muameleler İngiltere hariciye nazırı Antony | Eden, Kralın tetevvüc merasimi mü- nasebetile Londrada toplenmiş olan ecnebi devletlerin yüksek mümesille- ri ile son hafta zarfında mühim gö- rüşmeler yaptı. Bu görüşmeler neti- cesinde hariciye nezareti tarafından resmi bir tebliğ neşrolunarak diplo- masi pozslsyonlarında sensatlonnel hiç bir değişiklik vukubulmadığı bil- dirildi. Fakat buna rağmen Avrupa- nin iktisadi ve mali * mahafilince bu görüşmelerde dünyayı alâkadar eden çök mühim meselelerin mevzuu bahs- olduğu iddia edildi. Bu itibarla bir haftadan beri iş âlemi daha çok dik- katle gözlerini Londraya tevcih etmiş bulunmaktadır. Londrada mesaisine devam eden imparatorluk konferansında Avustu- Talya, Cenubi Afrika ve Kanada hü- kümetleri murahhasları, ticaretin in- kişafı için Sterlin kiymetinin artık tesbiti zamanı geldiği kanaati izhar eylediler. Bu istikrarı bilhassa Cenu- bi Afrika altın madenlerinde alâka- ları olan banka ve şirketler de taleb ediyorlar. İngiltere bankasını idare edenler de bü fikre mütemayil gö- rünmekte iseler de İngiltere hazinesi, henüz muallâkta duran beynelmilel harb borçları meselesi İçin bir sureti tesviye bulunmadıkça Sterlinin istik- rarı mevzuu bahsolamıyacağı fikrin- dedir. Bundan başka sutarchie siya- setine nihayet verilmesi lüzumunda bütün murahhaslar mütlefik bulun- muşlardır. Beynelmilel parlâmentolar ticaret birliğinin senelik konferansı geçen hafta zarfında Pariste açıldı. Reisi- cumhur B. Albert Lebrun küşad me- rasiminde hazır bulundu. Ticaret na- mrı B. Bastid bir nutuk iradederek dünyanın iktisadi kalkınması, ancak hali hazır siyasi şeraitin değişmesile mümkün olabileceği ve eşya ve em- tianın serbes mübadelesine konulan manaları tahfif etmeğe devletler muvafakat edecek olurlarsa beynel- milel siyasi müşkülâtn da kendili- ğinden eksilmiş bulunacağını teba- rüz ettirdi. Bir taraftan ticaret serbestisi ve- rilmesi lüzumu hakkında sözler söy- lenirken diğer taraftan beynelmilel en mühim mübadele mataı olan altı- nın gittikçe serbes piyasalarda arbif- rajcıların elinden çekilerek bir devlet mataı daha doğrusu bir inhisar mad- desi teşkil ettiğine şahid oluyoruz. Amerika birleşik devletleri hükümeti, Rusya ile akdeylediği bir mukavele mucibince, Rusyanın son zamanlar- da Londra piyasasına döktüğü kül Myetli mikdarda altınları badema doğrudan doğruya kendisi çekecektir. Bu suretle Londrada altın simsarları mühim bir kârdan mahrum kalmış oluyorlar. Rusyada altın ne mübadele vasita- sı rolünü ifa etmekte ne ihraç ban- kasında emisyonlara karşılık olmak Üzere bir ihtiyat vazifesini görmekte- dir. Bu itibarla Rusya son aylarda is- tihsalâta germi verdiği altını alelâde bir mata gibi piyasalara bilhassa Lon- dra piyasasına satıyordu. Altın arzı © kadar çok idi ki müşteri bulmamak tehlikesi de yavaş - yavaş baş gösteri- yordu. Fakat Amerikanın böyle top- tan alıcı çıkması Üzerine, Financial 'Times gazetesinin kullandığı tabir veçhile, altın paniki nihayet bulmuş sayılabilir. > Bafta zarfında Japonya Yen'i yeni- den yüzde 7,20 nisbetinde kıymetten düşürmüştür. Hâlen bir gram altın 3,71 Yen etmektedir. Halbuki 1931 de 1,33 Yen, 1936 da ise 3,50 Yen kiyme- tinde idi, Ruhr havzası sanayicileri vaziyeti iktisadiye hakkında doktor Sehahta mufassal bir rapor vererek döviz ve iptidal maddeler fıkdanı hakkında nazarı dikkatini celbetmişler ve Al manyaya yeni mahreçler teminile be- rTaber Sovyet Rüsya ile ticari müna- sebetlerin yeniden ihyası lüzumunda »srar eylemişlerdir. Önümüzdeki Haziran ayı zarfında hükümetimizin de Almanya ile yeni esaslar dairesinde bir ticaret mukayo- lesi akdi için müzakereye mevzuu bahstir. Hafta zarfında İspanyada muha- sımlar arasında bir mütareke akdi şayiaları Avrupa piyasalarını biraz canlandırmışlardır, Londrada maden fialleri yeniden sağlamlaşmışlar. Brüksel, Amsterdam ve Berlin piya- salarında da tereffüler vardır. Yalnız Pariste Banguel de VUnlon Parislenne bankası hisse senedlerinin birden bire 100 frank kadar sukutu, Kotada, rantlar da dahil olduğu halde umu- mi bir gerilemeye sebebiyet vermiştir. girişmesi İstanbul borsasında vaziyet Direktifini Paristen alan borsamız yukarıda söylenen sebebten dolayı yüzde yedi buçuk faizli Türk borcu tahvilleri hakkında biraz mütersddid bulundu. Alıcılar pek iştahlı değildi. Hafta sonuna doğru arzların fazla- laşması üzerine bu kâğıdlar bir evvel- ki haftaya nisbetle yarımşar lira ka- dar gerilediler,- son kapanış flatleri şunlardır: Birinci seri 19,95 lira, İkinci seri 19,65 lira Üçüncü seri 19,55 lira Anadolu grupu kâğıdları üzerine muamelât pek cüzidir. Gerçi heyeti umumiyesi itibarile 1000114 1500 aded kadar tahvil üzerine bir malcı pozis- yonu varsa da bu pozisyon sahipleri, tahvillerin yükselmesini beklemekten ziyade, bir taraftan likidasyon zaman- | larında verdikleri faizi diğer taraftan kupon vadelerinin tekarrübüne göre mübadelede elde edecekleri Ergani veya Sıvas - Erzurum kâğıdlarının fi- atini hesab ederek aradaki beşon kuruş farktan istifadeyi gözetiyorlar. Cumartesi akşamı son muamele flat- leri şunlardır: Hisse senedleri 23,95 lira 'Tahvillar 40 lira Mümessil senedleri 44,20 lira Haydarpaşa 43 lira Haydarpaşa mümessil 47 lira Ergani istikraz tahvillerinin flati 95,25 kuruştur. Sıvas Erzurumun bi- rinci tartibi 96, ikinci ve üçüncü ter- tibleri de 96,25 kuruştur. Merkaz bankası 89 lirada, 75 kuruş gerilemiştir, Hamile aid İş bankası 9,80; nama muharrer 9,75 lira kıyme- tindedir, Endüstiriyel kâğıdlarımız meyanın- da Aslan çimento yine 20 kuruş ka- dar geriliyerek 13,65 lirada kaldı. 'Tramvay şirketi hisse senedlerinde de 14,50 lirada'yarım liralık bir sukut vardır. Diğer nominal fiatler: Bomonti 9 Hira; Umum sigorta 10,50 lira; İttihad değirmencilik 9,75 lira; Şerk değir- mencilik 0,90 lira: Şirketi Hayriye 16 lira; hali tasfiyede Reji tütün şirketi 1/70 lira; Terkos 10 lira; Üsküdar Kadıköy su şirketi 8 lira; Şark ecza deposu 2,80 lira. Borsa harici müamelât 'Türk altınında geçen haftadan be- ri bir gerileme vardır, Son muamele 1054 kuruş üzerine vukubuldu. Misir Kredi fonsiyeleri de şu fiat- lerde kalmışlardır: 1903 tertibi 100 lira 1911 tertibi 93lira BESTEKÂR BIMEN ŞEN ve arka KONSERİ BU AKŞAM Saat 21 de SİNEMASINDA Kullanılmış bir şömine aranıyor Eski konaklardan çıkmış veya orada mevcut sağlam ve iyi bir gö e murluğuna müracaat, Tel, o. AKŞAM Başvekil dün gece Mişe döndü (Baş tarafı birinci sahifede) Her zaman olduğu gibi B. Stoyaği- noviçi keyfi yerinde ve sıhhatli bul- dum. Fikirlerimiz daima aynidir. Umumi — barışın muhafazasında Balkan antantı hakiki bir âmildir. | Bundan böyle de barış avamilini muhtevi bulunmaktadır. Türkiye hükümeti ile Büyük Millet Meclisi ve Halk fırkası bütün tefer- rüatile arzettiğim gibi Yugoslav » 'Türk dostluğunu daima sevinçle kar- şılamaktadırlar. Buradan doğruca Atinaya gidiyo- rum. Bu münasebetle B. Stoyadino- viçle o görüşürken Yunanistnadaki dostlarımızı da hatırladık. Başvekil B. İsmet İnönü, Bel Egrad istasyonundan ayrılırken gene B. Stoyadinoviç ve diğer erkân ta- rafından hararetle uğurlanmış ve B. Stoyadinoviç trende bir müddet ken- disine refakat etmiştir. Belgrad elçisi B. Ali Haydar, Baş- vekil B. İsmet İnönünü Yunan hu- duduna kadar teşyi etmiştir. İsmet İnönü saat 11,5 da Selânikte bekleniyor Selânik 24 (Hususi muhabirimiz- den bu sabah telefonla) — Türkiye Başvekili İsmet Oİnönünün bugün saat on bir buçukta hususi trenle bu- Taya muvasalatına intizar edilmek- tedir. Başvekil dün gece saat 9,5 da burada bekleniyordu. Yunan hükü- meti müttefik ve dost devlet Başve- kilini karşılamak için fevkalâde ha- zırlık yapmıştı. Selânik başkonsolo- sumuz İle Makedonya umumi valisi ve Yunan erkânı memürini ve bir müfreze asker İsmet İnönünü karşıla- mak için saat dokuzda istasyona git- mişlerdi. Halbuki son yağmurlardan Yugoslavya dahilinde şimendifer hat- ta bozulduğundan İsmet İnönünü hâ- mil olan Semplon ekspresi, Yunan hüduduna girememiş ve İsmet İnönü Niş şehrine dönmeğe mecbur olmuş- tur. İsmet İnönü, bugün saat onda baş- ka bir yoldan Gevgeliye gelecek ve ora- da Yunan bükümetinin rükübüne tahsis ettiği hususi trenle saat 11,5 da Selâniğe (gelecektir. (Selânik istasyonu, Türk bayraklarile donan- mıştır. Şehirde İsmet İnönünü karşı- lamak için büyük hazırlıklar yapıl- mıştir. Türkiye başvekilinin, Ata- türkün doğduğu evi ziyaret edeceği | kuvvetle tahmin edildiğinden, bu hu- | susta lâzım gelen bütün tertibat alın- mıştır. Saat 11,5 da buraya gelmesi bekle- nilen İsmet İnönünün buradan Ati- naya ne zaman hareket edeceği belli değildir. Bu, İsmet İnönünün arzu- suna tabidir. Şayed, İsmet İnönü bu- rada dinlenmek için kalmaz ve yolu- na devam ederse ancak bu gece yarı- si Atinaya vasıl olacaktır. 'Türkiye başvekilini karşılamak için hususi trenle Gevgeliye gitmiş olan Türkiye elçisi B. Ruşen Eşref Unay- dın ile B. Metaksassın kalemi mahsus müdürü ve sair Yunan erkân memur rini geceyi hususi trenin yataklı va-” gonunda geçirmişlerdir. Atinada büyük hazırlıklar Atina 24 (Hususi muhabirimiz den) — Yugoslavyada sellerden şi- mendifer hattı bozulduğundan Tür- kiye Başvekilini hâmil hususi tren ancak geceyarısı buraya muvasalaf edebilecektir. Türkiye büyük elçisi B. Ruşen Ünaydın ile B. Metsksasın hü- susi kalem müdürü, İsmet İnönünü hududda karşılamak için hususi tren- le Gevgeliye gitmişlerdir. Atinada is- tikbal merasimi için büyük hazırlık- lar yapılmıştır, Atina şimendöfer istasyonu, Türk ve Yunan bayraklarile süslenmiş, kıy» metli halılar döşenmiştir, Burada ya- pılacak istikbal merasiminde Antat devleti sefirleri de hazır bulunacak- lordır. Yunan başvekili ve hariciye nazırı B. Metaksas İle diğer nazırlar, bizsat İsmet İnönünü karşılıyacak- lardır, 2 Yunan hükümetinin ziyafeti Yunan başvekili B, Metaksas Gran cektir, e /sfanbul kız binde verilen müsamere 24 Mayıs 14 1937 © orta mekte- Kız orta mektebinde veri len müsamereden iki sahne , Dün İstanbul kız orta mektebinde bir müsamere verilmitir. Müsamere- ye istiklâl marşile başlanmıştır. Mek- tebin direktörü kısa bir nutuk söy- diyerek orta tahsilin hayattaki fay- dalarından bahsetmiştir. (Bundan sonra talebeler (İstiklâl» piyesini oy- namışlardır. Bir aralık, bir canlı tablo gösteril- miştir. Bu canlı tablo, birinci ve ikinci İnönü zaferlerini, çiçekler arasında Atatürkün bir büstünü gösteriyordu. Bundan sonra ferbiyevi ikinci bir piyes daha temsil edilmiştir. Piyano konseri verilmiş, zeybek rakısları oy- nanmıştır. Son olarak mektebin en çalışkan talebelerden biri (gelenlere teşek- kür etmiştir. Dün kız orta mektebi- nin müsameresi çok kalabalık ok muştur. Gelen talebe velilerinden, davetli- lerden bir çoğu ellerinde davetiye ok duğu halde mektep kapısının -kö- palı demir kapılarının önünden geri dönmüşlerdir. Boğaziçi lisesinin müsameresi çok güzel oldu Amavudköyündeki Boğaziçi - lise- sinde dün talebeler tarafından par- lak bir &mefe verilmiş, burada talebeler muhtelif milletlerin dans- ları milli kıyafetlerle muvaffakıyet- le temsil etmişlerdir. Bilhassa bizim milli danslarımızda (gösterdikleri muvaffakıyet davetliler tarafından çok takdir edilmiştir. Romanyadan döviz vermeden kereste alınacak (Baş tarafı 1 inci sahifede) Bu müzakerelerin en nazik nokta- sı, Türkiyenin döviz vermeksizin Ro- manyadan petrol, kereste ve saire Sâ- tın almasını temin etmekti. Burada salâhiyettar mahafilde bir uzlaşmaya varılacağı kansali vardır. B. Nizameddin müzâkerelere de- vam için burada bir kaç gün kala- caktır. Türkiye hükümeti memleket- te mevcut petrol madenlerini mey- dana çıkarmak ve işletmek arzusun- da bulunduğu cihetle, B. Te Rüş- | a2 AAEAEEEEN UN BAAAKEAA BABANA den meselelerle Balkanların ve Av- rupanın siyasi vaziyetini tedkik &- deceklerdir. Bu münasebetle B. Me- taksas Avrupa ricalile yaptıkları son temaslar hakkında Türkiye başveki- nin vereceği izahatı dinliyecektir. İ- ki başvekilin mülâkatları sonunda resmi bir tebliğ neşredilecektir. İki başvekilin mülâkatına verilen ehemmiyet 'Atina siyasi mahefili, iki başve- kilin mülâkatına büyük bir ehemmi- vermekte ve Türk » Yunan dostluğunun ve elbirliğinin gün- güne artan kuvvetine ve Bal- kan antantının sağlamlığına ye ni bir delil addetmekte, Yunan gi- geteleri de bu hissiyata tercüman 0- larak İsmet İnönünün ziyaretini çok hararetli makaleler ie selâmlamak- tadırlar, İsmet İnönünü Pireden alıp İstan- bula götürecek olan Güneysu vapu- ru Pire limanına gelmiştir. Katimerini gazetesi diyor ki Atina 23 (A.A.) — Türkiye Başve- İÜ Aaras, Romanya arziyat enstitüsü müdürü B. Urazec ile görüşmek ar- zusunu izhar etmiş ve mumaileyhi, Romanya hariciye nazırının nezdinde kabul etmiştir. 'B. Urazecden Türkiyenin jeolojik vaziyetini tedkik etmesi rica edilmiş- tir vd Türkiye hariciye vekili Bükreşi son ziyaretinde Romanya o beşvekili B. 'Tatareskoyu Ankarayi ziyarete davet etmi. kili B. İsmet İnönünün ziyaretinden bahseden Katimerini yor ki: «Türkiye Başvekilinin Atinayı yareli, bütün Yunan ulusu tarafın- dan, Yunanistanı Türkikeye bağlı- yan tecrübe edilmiş uzun dostluktan gazetesi di- zi- mülhem samimi Se hislerile kar- şılanmaktadır.» Gazete, B. İsmet İnönünün bir çok yabancı şahsiyetlerle yaptığ: son görüşmelerden sonra vâki olan bu xiyaretin ehemmiyetini bilhassa kayit ve işaret ettikten sonra devam edir yor: Ayni yolu takip eden ve ayni Bal kan barışı ve umumi barış ülküleri- le muttasıf bulunan Yunahnisian ve Türkiyenin, zimamdarlarının vakit yakit .noktai nazar teati etmelerin- den istifadeleri âşikârdır. Fakat bu mülâhazanın haricinde olarak, Ati- na güzide Türk devlet adamını ka» bul etmekle hassatan sevinmektedir.