26 Nisan 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

26 Nisan 1937 SİYASİ İCMAL ———— Orta Avrupada vaziyet Avrupa politikasında beraberce yü- e için anlaşmış olan Almanya a, İspanya işlerinde ve garbi emniyeti yani yeni Lokar- kı meselesinde ve Akdenizde d bir cephe üzere hareket ei- tikleri halde hudud ve menfaatlerinin | karışmış olduğu bir saha bulunan Or- ta Avrupada ahenkten uzük ve âdeta aykırı hareket ediyorlardı. Çünkü Almanya ile İtalyayı biribi. rinden ayıran ve aralarında İsviçre gibi bir kkorldar teşicil eden Avustur- | yanın nihat vaziyeti üzerinde açık olarak anlaşamamışlardı. Geçen tem- muzda Avusturya ile Almanya ara- sında yapılan anlaşma iki taraf ara- sında tabi münasebalı tesis etmek- ten ileri gitmemişti. o Avusturyadaki Nazilerin gösterdiği herhangi hare- ket ve faaliyet İtalya tarafından mem- nuniyetsizlikle karşılanıyordu. İtalyanın da Avusturyayı kendisine siyasi ve iktisadi cihetten daha sıkı bağlamaktan başka bir gayret gös- termemesi Almanyada hoşnudsuzluk uyandırıyordu. Bu esnada Avuslurya- nın başında bulunanlar bu memleke- tin istiklâlini sağlamlaştırmak için en İyi çare Almanyadan yüz çevirmesi ve İtalya ile bağlarını gevşetmesi ve bun- lara mukabil Orta Avrupa devletleri arasında eski Habsburg hükümdarlı- bu devler gecele- H rüyalarımıza © girer, korku için- (© de uyanır: - — Anne dev geliyor! diye ağ“ Yardık. O zaman an- nemiz koşar, bi- zi öper, okşar; yu 2 metre 62 santimdir. Yer- yüzünün en uzun boylu insanıdır, Resimde eline dikkat ediniz, a- vucu içinde nor- mal bir erkek eli nasıl ufacık kalıyor! Bu dev insanın yanında bir de cü- celer vardır, Masallarda geçen ye- cütmecücler hayalden ibaret değildir. Resimde iki Bağadlı zabitin ara- sında gördüğünüz Suriyeli bir cüce- dir, Kırk beş yaşındaki bu cücenin boyu 65 santimdir. | ğın: bir derece andıran ve Iğkin az0- | zarını tamamile müstakil ve serbes be- | akıp yalnız müşterek emaiyet ve tk | #isad gaye ve menfaatleri etrafmda İ doplıyan bir federasyon yapılması ol- | duğuna ikna edilmeğe çalışılmıştır. Bu fikri Çekoslovakya Avusturya- ya ciddi olarak telkin ve teklif etmiş. tir. Çekoslovakyanın teşebbüsü ile yar pılacak böyle yeni bir siyasi ve iktisa- di zümreye Avusturya dahil olduğu lakdirde Macaristan büsbütün yalnız kalmış olacak ve Almanya eski Avus- turya Macaristan devleti zamanında olduğu gibi Orta Avrupada nafiz ola- mıyacaktı. İtalyanın da bir taraftan Almanya ile arası açılmış ve diğer ta- raftan eski Avusturya - Macaristan teşekkülü zamanında olduğu gibi ar- kası tehdid altında kalmış olacaktı. ssolini vaziyetin bu veham€- tini pek çabuk idrak ederek Venediğe davet ettiği Avusturya Başvekilini bt- radaki Nazileri hükümete ve dayan- dığı siyasi teşekküle almağa ve Al manya ile iyice yakınlaşmağa ikna et- miştir. Ergeç Avusturyanın Almanya ile birleşmesini temin eden bu neti- ce Almanya te İtalya arasında bütün Avrupa politikasında tam ahenk vil- cude getirmiş oluyor. z Feyzullah Kazan Taç münasebetile Londrada yapılacak olan tac giyme merasimi öyle büyük bir alâka uyan- dırdı ki, bedbaht sevgililer yavuklu- larına kavuşmak için bakınız ne y&r pıyorlar: Londra gazetelerinden birinde şu ilân çıktı: «Eğer 24 nisandan evvel gelip barışırsan tac giyme merasimi için sana bir yer veririm> Londra gâzeteleri, her ne olursa ol- sun, tac giyme merasimini seyretmek için çağrılanm gelip barışacağına eminiz diyorlar. Uzun, kısa Yeryüzünün en uzun ve en kısa isimli şebirleri Fransada, Somme İngilterede daha beteri varmış: Cwm, Kralın mirası Çingeneler kralı Varşovada öldü, cenazesi binlerce çingene tarafından büyük merasimle defnedildi. Ondan sonra kralın arkada bıraktığı servet araştırıldı, pek çok elması, incisi var» mış. Fakat bu servet bulunamadı. Nihayet bü hafta kralın mirasçıla- Ti işin içyüzünü öğrendiler, Kral sağ- lığında, elmas ve inellerini Polonya- da, Bromburg emniyet sandığına ter- ihtiyarlar Artuada, 420 nüfusun on bir tane- aldık. 220 nüfuslu Marse şehrinde 80 | yaşını aşmış oni iki ihtiyar varmış... Siz Fransızlardaki hassasiyete ba- kınız, en fazla ihtiyarı olan şehir Ar- tum yazıldı diye hemen Marteden mektuplar yağdı ve bu haber tekzib edildi. Babasına karşı Dokuz yaşında bir çocuk, Brentford mahkemesinde babası aleyhine bir dava açlı, Mevzu şu: Otomobil ile gezmeğe gitmişler, otomobili babası kullanıyormuş, bir ağaca çarpmışlar, çocuk mühtelif yerlerinden yaralanmış, babasından zarar ve ziyan istiyor. Mahkeme 100 liraya hükmetti, an- cak çocuk bu paranın yüzde beş bu- çuğunu alacak, Köy isimleri Yugoslavyada öyle köyler vardır ki, isimlerini Sırp olmıyanlardan başka kimse okuyamaz. ee Ga, Km, Prsti, Strbr gi be okuyabiliyor musunuz?, AKŞAM İncir, üzüm satış kooperatifleri Şimdilik sekiz yerde kooperatif kurulacak İzmir (Akşam) — Önümüzdeki ih- racat mevsimine kadar faaliyete geçe- cek olan İzmir ve Aydın üzüm ve in- cir kooperatifleri teşkilâtına başlan- mıştır. Haber aldığımıza göre üzüm satış kooperatifleri, Manisa, Turgudlu, Ala. şehir, Salihli, Kemalpaşa ve Seferihi- sar kazalarile Cumaovası ve Buca na- hiyelerinde vücude getirilecek, bu ko- operatiflerin satış birliği, İzmirde ola- caktır. Aydında vaktile altı yerde in- cir satış kooperatifi kurulmuştu. Bu kooperatifler, Aydın zirai satış koope- ratifleri ittihadının tasfiyesinden son- rTa iki kooperatif kanune göre yeni bir (birliğ)e bağlanacağtır. Satış kooperatifleri, önümüzdeki ih- racat mevsiminde dış piyasalara ü- züm ve incir ihracına başlıyacaklar- dır. Satış kooperatiflerini, İzmir üzüm kurumu müdürlüğü idare edecektir. Bu yıl üzüm ve incir istihsalâtınmn ya- rısının bu kooperatifler vasıtasile ih- raç edilebileceği kuvvetle söyleniyor. İktisad vekâleti, satış kooperatifleri teşkilâtına fevkalâde ehemmiyet çel fediyor. Arkeoloji işleri Bu yıl Çukurovada daha geniş bir kadro ile çalışılıyor Adana 24 (Akşam) — Arkeoloji iş- lerine bu yıl Çukurovada daha geniş bir kadro ile başlanmıştır. İki ev vel Tarsusun içinde «Gözlükule; hö- yüğünde başlıyan hafriyat bu ay ü- çüncü senesine girmiştir. Amerikan arkeoloji grupu tarafın- dan işlenmekte olan kazı, bu sene da- ha geniş bir kadro ile ileriletilmekte- dir. Hafriyat komiserliğine tayin edi, len anıtlar kurumu azasından Abdul- lah bir aydanberi hafriyatı dikkatle idare etmektedir. Şehrimiz müze müdürü bay Yal- man Yalgın ile Kayseri müzeri memu- ru bay Nuh da mayıs iptidalarında Sirkeli, Kozan. Saimbeyli yolile «Şar harabeleri» üzerinden Boğazköye gi- den en eski Hitit yolu üzerinde bir tedkik seyahati yapacaklardır. Bu $e- yahatten gaye yolun haritasile yol &- zerindeki orijinal eserleri bulup orta» ya çıkarmaktır. Bursa belediyesi 100 bin İiralık istikraz yapıyor Bursa 25 — Bursa belediyesi 100,000 liralık bir istikraz yapınağa karar vermiştir, Bu para ile Bursada birçok beledi- ye işleri görülecektir. Balıkesir yaban domuzu mücadelesi Balıkesir 25 — Balıkesir, yaban do- muzu mücadelesine âdeta rekor kıra- cak bir şekilde çalışmaktadır. Nisa- nan ilk on gününde balıkesirde 232 domuz öldürülmüştür. s6 AKŞAM,ın Çocuklar için tertib ettiği resimli müsabaka Hayvan resimlerinin neşri bitti Evvelce de bildirdiğimiz üzere, müsabakaya iştirak etmek için (20) tane resmi biriktirmiş olan- lar, resimlerde gördükleri hayvan- ların (hangisi hangisine düş man) ise onları yanyana yapıştı- rıp aşağıdaki adrese göndermeli dirler: «Akşam gazetesi Çocuk dünyası resimli müsabaka memurluğunaş Dikkat: 1 — Gönderilecek mektuplar. daki isim ve adreslerin okunaklı olması, 2 — Neşredilen (20) tane Tes- min tamam bulunması şarttır. 3 — Bu müsabakaya ald mek- tuplar (1 mayıs 1097 cumartesi) günü saat 17 ye kadar kabul edi lecektir, Yarınki Istanbul Eski şehremini operatör Cemilin bu adlı kitabı çıktı Istanbulun 50 sene içinde nasıl imar edilebileceğini izah ediyor Eski Şehremini Operatör Profesör Cemil Topuzlu, (Yarınki İstanbul) adında bir kitap neşretli. Bu kitapta İstanbulun nasıl imar edilmesi lâzım geldiğini izah ediyor. Eski Şehremini, İstanbulu imar etmek ve modern bir şehir yapmak için âbidelerini, eski eserlerini ve kendisine mahsus ren- gini muhafaza etmek şartile yıkıp ye- niden kurmak ve limanı da Yenikapı" ile Yedikule arasına taşımak lâzım geldiği fikrindedir. ” Operatör Cemilin bu kitabında İs- tanbulun bazı taraflarının bugünkü fotograflarile kendi noktai nazarına göre İmar ve tanzim edildikten sonra alacağı şekli gösterir resimler vardır. Operatör Cemil, (Yarınki İstanbul) un baş tarafında limanın Yedikule ile Yenikapı arasında yapılmayıp da bu- günkü limanın yaevkiini muhafaza etmesini istiyenlerin fikrine itiraz et- tikten sonra liman hakkında böyle bir karar verildiği takdirde şehrin müstakbel plânmı yapmakla uğraşan şehir mütehassısı B. Proste'un sarfe- deceği emeklerin, sarfedilecek milyon- larca liranın boşa gideceğini söylüyor. Ve kitabın mukaddimesini şöyle bir cümle ile bitiriyor: «Şehrimizin ekonomik hayatında çok ehemmiyetli bir hareket uyandı- racak olan bu imar işinin husule gel- mesi Türkiyeye Rer suretle yeni bir ruh nefheden, harikalar yaratan Büyük Önderimizin küçük bir işaretine bağ- lıdır itikadındayım. Düşündükleri- mi de işte yalnız bu iman ile arza ce- saret ediyorum. Ve bu satırları ya zarken de bütün ümidi ve kuvveti oradan alıyorum.» Eski Şehremini, şehrimizn imar ve tanzimi için sarfı lâzım gelen milyar- larca liranın defaten tedarik edilme- sini imkân haricinde görmekle bera- ber, İstanbulun imarını 40 - 50 sene- lik bir zamanda mümkün görüyor. Evvelâ iki beş seneye ayırmak sure- tile on senelik bir imar projesinin tat- bikini istiyor. Doklor Cemil, ilk on sene içinde Yenikapı ile Yedikule ara- sında bir liman yapılmasını, cihetinde Unkapanından bulimana bahçeye kadar olan sahanın İmarını muvafık görüyor. Eski Şehremini ikinci on sene için- de İstanbulun sur içindeki kısımları- rı, son yirmi sene içinde de Boğaziçi, Kadıköy, Üsküdar, Bakırköy, adalar ve en sonra da Gülata ve Beyoğlunun * bir kışmını ve Şişli ile civarının ima» rini münasib görüyor. İmar hareketlerinin bu merhaleyi takib etmesini muvafık gören Opera- şeyin yarım tedbirlerden ibaret kala- cağını söylüyor, - liman için ileri sü- rülen yerleri birer birer mütalen et- tikten sonra limanın Yenikapı ile Ye- «İstanbulun yeni baştan inşası de- mek olan bu projemizi belediyemiz şimdiki bütçesile başaramaz. Yeniden mühimce varidat bulmalı, hükümeti cümhuriyemiz halâskâr elini uzatma- lı, şehrimize paraca yardım etmeli, İstanbul halkı da biraz fedakârlıkta bulunmalıdır. 3 Bundan başka çare de yoktur. Aksi takdirde İstanbulun imar ve tanzi- mini aklımızdan çıkarmalı, hattâ büs- bütün unutmalıyız.» diyor ve tahmin ettiği varidat membalarını birer birer gösteriyor. Eski Şehremini, şehrin imarı etra- nu temin ediyor. Doktor Cemil, belediyenin bir çok işleri sırasında bu imar faaliyetini de kendi vesaitile başaramıyacağı için iz İsmet İnönünün hima- yesi altında bir (İmar komisyonu) #şekilini tavsiye ediyor. Çok geniş salâhiyetlerle hareket et- mesini muvafık gördüğü bu komisyo- nun bir kanun lâyihası hazırlama- sını, İstanbul evkaf müdürlüğünün belediyeye bağlarımısını, komisyonun istikraz akdine, faizli bonolar çıkar. mağa, spekülâsyona meydan verme mek üzere taria kaldesine tevfikan plânın icab ettiği sahalarda istimlâk yapmağa ve nihayet hükümete aid bütün binalar, rıhtımlarla Sirkeci istasyonunun komisyon namına terk edilmesini muvafık görmektedir. Eski Şehremini, hazırladığı bu pro- jenin tahakkuku neticesinde İstan- bulun bugünkü köy halinden çıkarak dünyanın en asri, en konforlu ve bü- yük Avrupa şehirlerine kıyas edilecek Doktor Cemil, İstanbulun iman için bir milyar liranın sarfedilmesi fikrini ik defa (Akşam) vasıtasile ortaya atmıştı. Bu paranın tedarikini hayal telâkki eden neşriyata cevap vererek bu bir milyar lira elli seneye taksim edilince her seneye isabet ede- cek 20 milyon liranın imar plânının hüsnüniyetlere rağmen neden bakım- sız kaldığını şu suretle anlatıyor: «İki defa Şehremanetinde bulundü- gum sıralarda İstanbulun bakımsız olmasının ve imar edilmemesinin baş- lıca sebeblerini uzun uzadıya tedkik ettim, nihayet şu neticeye vasıl ol- dum, hülâsası şudur: 1 — Şehrin pek dağınık ve mesaha- 4 — Varidatının hemen üçte biri- nin belediyeye aid olmıyan işlere tah- sis edilmesi, 5 — Lüzumundan pek fazla memur istihdam edilmesi, tebarüz ettiriyor ve Kitabı şu suretle bitiriyor; «Şu küçük kitabımı okuyanlar arür sında güzel İstanbulumuzun imarı, daha doğrusu inşası İçin tasavyur ettiğim projeyi hayal addedenler bü-” lunacaktır. Bana kalırsa bunlar, ha- rikahvart pek çok büyük işler, akla hayret verir harikalar yaratmışlardır. (Devamı 6 pct sahifede) ' i