3 Mart 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4
Suhife 4 Her Türkün gör- mesi lâzım gelen w TURK iNKILÂBINDA TERAKKi HAMLELERİ İngiltere dünya sulhüne yardım için (Baş tarafı 1 İnci sahifede) «Milletler Cemiyeti, Habeş ihtilâ- uğradığı o muvaffakıyetsizliğe ve öledenberi mâruz kalageldiği bir- çok müşkilâta rağmen, mezara konu- lacak vaziyette olmaktan çok uzaktır. Daha geçenlerde Fransız - Türk ihti- iâfla muvaffakıyetle meşgul olmuştur. ler uzun sürmüş, çetin ol- » Fakat 'müşkilât bertaraf edil- miştir.» B. Eden, Mületler Cemiyetinin bu- güne kadar hallettiği büyük ehem- miiyeti haiz on ihtilâf saydıktan son- Ta yeni bir Lokamo anlaşması husu- s#ünda terakkiyi gösterir cesaret ve- rici bir şey söyliyemiyeceğinden do- Jayı teessürlerini beyan etmiş ve de- miştir ki: «Birçok milletler, İspanyol ihtilâfı da dahil olmak üzere, bu husustaki müzakerelere mani olmuştur. Fakat bana öyle geliyor ki şimdi ihtilâf ge- nişlemeğe daha dz müsald gözüktü- günden, artık terakki imkânları hasıl olmuştur. Alâkadar hükümetleri ma- «a etrafında toplıyarak bu hususta bir netice almaktan ümidimizi kesmiş de- ğiiz> MÜSTEMLEKE MESELESİ Möüstemleke meselesine temas eden bariciye nazırı Avam kantarasında”lord Cramborne'un geçenlerdeki beyanatı- na ilâve edecek bir sözü olmadığını, yani hükümetin Büyük Britanya ida- resi veya mandası altında bulunan hiç bir toprağın her hangi suretle olursa olsun başkasına devrini asla derpiş memiş ve etmemekte olduğunu ehem- miyetle kaydeylemiştir, FRANSA VE BELÇİKAYI MÜDAFAA B. Eden müteakiben umumi harici siyaseti ele alarak İngiliz silâhlarının tahriksiz vuku bulacak her hangi bir taarruza karşı Fransa ve Belçikayı müdafaada kullanılacağı hakkmda evvelce yaptığı beyanatı tekrar etmiş ve yeni bir munhede akdedilebildiği takdirde şu İngiliz yardımının Alman yaya da yapılacağını flâve etmiş ve de miştir kö: « Eğer hükümet, Milletier Cemiyeti paktından kendisi için doğan umumi taahhüdler husuşunda bu kadar kati konuşmuyorsa, bu mezkür taahhüdler! tanımamak istediği için değil, fakat pakttan İngiltereye terettüb edebile- cek askeri harekeilerin Lokarno ta- ahhüdlerinden daha az şümullü ve da- ha »z sarih olduğu içindir. keri hareket hususunda Mili r miyeti pakının da Lokarno paktı sarih olması icab edeceği iddia oluna- bilir. Fakat bugünkü Milletler Cemi- yeti paktı için bu mevzuubahis ola- maz. Milletler Cemiyeti paktının şim- diki halinde böyle bir askeri hareket ypalnız paktı değil, 1924 Cenevre pro- tokolunu da tecavüz eder, Avrupada umumi (anhhüdler siyaseti belki de herkesin hedefi olmak lâzımdır. An- cak böyle bir siyaseti tervic eylemek, Milletler Cemiyeti paktından ileri gif- mek ve böyle bir işi başarabileceğin- den emin olmaksızın hiçbir hüküme- tin girmemesi lâzımgelen bir yolu İs- tlzam etmek demek olur. Her ne olursa olsun, böyle bir siya- seti istemek ve buna elzem olan silâh- İarı vermemek tasavvur olunabilecek en büyük mantıksızlıklır. Biz umumi askerlik taahüdlerine müzaheret ede- memek ve etmemekle beraber gene Milletler Cemiyeti paktına bağlı bu- uz. Binaenaleyh siyasetimizi ta İstinad ettirmekte devam ey- liyeceğiz. Milletler Cemiyetinin tensiki isteniliyor. Tamamile âçık olarak söy- İiyeyim ki; bu hususta fikirlerde ihti- lâf vardır. Bazıları Mületler Cemiye- & paktından her türlü zecri tedbirle- rin kaldırılmasından memnun olacak- lardır, Diğer bazıları ise, askeri tedbir- leri otomatik bir hale getirmek istiyor- lar. Eğer biz şimdi ferdi noktai nazarı- mızı başkalarına kabul ettirmeğe te- şebbüs edersek nakahat devresinde bulunan Milletler: Cemiyetini tamir kabul elmez bir şekilde parçalamak tehlikesine maruz bırakırız. Bir hasta» silâhlanıyar | ya tehlikeli Iki ameliyattan birini ter cih etmesini teklif etmek zamanı de- Zildir. Hastaya kuvvetlenmek İçin za- man vermek müreccahir.» DÜYA SULHUNA YARDIM İÇİN SİLÂHLANMA.. B. Eden, silâhlanma hakkında da şunları söylemiştir: «Eğer mebuslar silâhlarma progra- mumızın hariçteki tesirlerini tedkik ederlerse görürler ki bu program he men hemen bütün dünyada müsaid bir şekilde karşılanmıştır. Bunun se- bebi ise gayet basittir. İngilterenin Milletler Cemiyeti paktı tanhhüdleri- ne dair hiçbir harbe girişmiyeceğini hariçte anlamıyan kimse yoktur. Bu silâhlanma raruretine hepimiz teessüf edelim, Bizim kanaatimiz ve bu karar- da bulunan ve dünya sulhünün ta- hakkuk edeceğini ümid eden herkesin de kannati şudur ki sulh kuvvetlerin- ya âzami kuvveti ihraz etmelidir.» gramının hükümet tarafından dün- ya suluna yapılabilecek âzami yardım olduğumu kati bir lisanla söyliyerek beyanatını bitirmiştir. Başvekil (Baş tarafı 1 inci sahifede) «Tatbikat derslerini gördüm. Çalış- malarmmz timidlerimi çoğalttı. Muvaf- fakiyetleriniz bundan sonra, göstere- ceğiniz gayretle mütenasip olacaktır. Milli sahnemiz için yetişecek olan sanatkârlarımız bu memlekette her zaman en yüksek itibara ve şerefe mazhar olacaklardır . Üç, beş sene sonra içinizden milli sahnemizin bü- yük santakâr namzedlerinin yetişti- ğini görerek en çok sevinenlerden biri olacağım. Mili varlığın en güzel kısmı olan güzel Türkçemiz en doğru en beliğ te- Wfozunu Türk sölmesinde bulu caktır bunu sizden bekliyorum. Sanatkâra yakışacak kuvvötli bir karaktere sahip olarak göstereceğiniz meslek sevgisi, çalışma heyecanı mu- vaffakiyetinizin temeli olacaktır. Tek- rar ediyorum: * Gördüklerim ümidlerimi arttırdı.» (Baş tarafı İinci sahifede) caktır. 2 — İtalya, Pantellerin adasını tah- kim etmekte Der Angriff, Avrupa efki sinin ekseriyeti Habsburgların avdetine muhalif olduğunu kaydettikten sonra diyor ki: «Avusturya hükümetinin i kim olursa olsun, bu zat, Arşüdi Otto, nun gayri kanuni bir şekilde Avustur- yaya girmek için yapacağı muhtemel bir teşebbüse karşı silâh kuvvetile mu- kabele etmek mecburiyetinde kalacak- tır, 1923 senesinde kral Von Habsburg, Macaristana girmeğe teşebbüs ettiği zaman amiral Horthy de bu şekilde ha- Teket etmişti. Ottonun belediye reisleri tarafından federul reisi intihap ettirilmesi hakkın- daki plânın tatbiki bile Avusturyanın hayatını tehlikeye koyacak bir tesadüf oyunu mahiyetindedir. Güzel rüya, 80- na ermiştir. Fransız murahhası (Baş tarafı I inci sahifede) SURİYE HÜKÜMETİ İKİ TÜRK NAHİYESİNİ HATAYDAN AYIRMAK İSTİYOR Halep 2 (Hususi muhabirimizden) — Bayır ve Bucak nahiyelerinin mukad- deratı valanileri şiddetle alâkadar et- mektedir. Bayır ve Bucak halkının Su- riyede kalmak istedikleri hakkında ga- zetelerde hiç bir esasa istinad etmiyen yalan neşriyat yapılmaktadır. Bayır ve Bucak nahiyeleri halki, Su- riyede kalmak istedikleri hakkındaki neşriyatı şiddetle protesto etmişlerdir. ne yardım etmek için Büyük Britan- | B. Eden, bugünkü silâhlanma pro- | 1 — Büyük İtalyan manevraları bü | sene Brennerde değil, Sietlyada yapıla- | AKŞAM N Türkçe sözlü büyük TÜRK SiNEMASINDA iğ. Milli filmini inemanın en parlak Iki yıldızı ve GG ARM COOPER Nefis bir aşk ve güzellik şaheseri olan SEVİŞ MEK ARZUSU Fransızca sözlü Paramount filmi, prodüksyon ERNST LUBIiTSCH AKŞAM MELEK sinemasında Numaralı biletler satılmaktadır. Telefon: 40868 gammaz Bu akşam SUMER Sineması FREDERİC LİONEL BARRYMORE MARCH ve WARNER BAXTER JUNE LANG tarafından fevkalâde bir surette yaratılan ve müessir bir tarih sahifesini tasvir eden Zz AF ER YOLU Fransızca sözlü şaheseri göstermeğe başlıyor. Fevkalâde resimler. Feci dakikalar - Niçin harp? Muhtariyet mi İstiklâl mi? (Baş tarafı 1 inci sahifede) Aynı karar, «Sancağı rinde tam bir istiklâle sahibe olduğu- nu yazıyor, Dahili işlerde tam istik- 141, muhtariyet demek değildir. Bir olan işler nedir? Konsey kara- nba göre Sancağın «harici işlerini Suriye devleti idare eder:. Fakat, Su- riyeye bağlı olan bu harici Si bile, konsey Suriyeye tam bir yet serbestisi vermemiştir. Suriye, harici siyasette dahi, Sancağı istediği yere sörükliyemsz. o Vaziyeti tebdil edecek herhangi bir beynelmilel me- selede, Suriye Milletler Cemiyetinden karar almak mecburiyetindedir. De- mwek oluyor ki, Suriyeye tâbi olan tek | 1$ bile kayda, şarta bağlıdır. Buna mukabil, dij mühim esas- n, dahili işle | 1s, Sancağın Suriye ğını daha fazla rüz ettiriyor. miyetini Fran ekeffül ediyorlar. Ya- er. hududuna bir & değil, iki ecne- müdafaa miyeti olan, de başka iki ec ndan değil tarafı, askerlik ile belli dafaası vatandaşla- ra borçtur. Halbuki konsey kararı göre Suriye, Hataydan hiç kimseyi Aâskere almıyacaktır. Nasıl, Suriye Ha- taym müdafaasını t | vazifesini ecnebi devletlere birakarak. Hatayın Suriye vatanı olmadığını kabul etti İse, Suriye de H: an asker alma- mak suretile Susiye topraklarmın Hataylılar için ana vatan olmadığını kabul etmiştir. Üçüncü nokta: Bir yerin bir vata- na bağlılığı, idareye iştirak İle belli olur. Bunun en yüksek tecellisi millet, meclisidir. Hatay Suriye meclisine mebus göndermiyeceği gibi kendi mil. let meclisi olacak ve bu mecliste Suri- yeli bulunmuyacaktır. Rey vermek, mebus seçmek, kanun yapmak gibi, vatandaşlık ve milli hâkimiyet hak- larının bu ayrılığı, Hatay ile Suriye. nin, biribirinden temamen ayrı iki siyasi mevcudiyet olduklarının en açık ve kuvvetli delilidir. Bu izahatı, Hatayın, muhftariyete değil, istiklâle sahib “olduğunu gös- termek için tekrarladık. Tabildir ki teşkilât kanunları bu istiklği esasın- dan mülhem olmalıdır. ——mem am sre. Suriye hükümeti Bayır ve Bucak na» hiyeleri halkının Hatayle alâkalarını kesmek için her türlü vasıtaya baş vur- maktadır. Halk Suriyelilerin bu hareke- tine aldırış bile etmiyorlar, siyasi aynlı- | Saf ve genç bir aşk - İhtiras. SON CASUSLAR İki düşman 'arasında kalan Polonyanın İstiklâl harbinde geçen müthiş ve ZENGİN - NEFİS Önümüzdeki Cuma akşamından itibaren heyecanlı bir macera MUAZZAM SAHNELER iPEK Sinemasında GABY MORLAY - VİCTOR FRANCEN - ELVIRE POPESCO » RAİMU ANDRE LEFAUR ve DUVALLES gibi büyük yıldızlarını filmi : AŞK ŞUKRANI (Le Roi) Bu hafta: müdavimlerine boş SAKARYA sineması iki saat geçirtiyor. HANS ALBERS SAVOY - OTEL 211 İstanbul Vakıflar Dirketörlüğü İlânları 3/3/937 - çarşamba 1 den 200 4/3/937 - perşembe 201 den il 5/3/937 - cuma 6/3/937 - cumartesi Mütekaidin İstanbul Beyoğlu ve Kadıköy Vakıflar Cami hademeleri Eytam eramil muhtacin ve saire Müdüriyetleri omıntakâs! dahilinde bulunan cami hademelerinin şubat 937 ücretlerile mütekaidi eytam ve eramilin üç aylıkları yukarıda yazılı günlerde verilecektir” Mütekaidin ve yetimlerin nüfuz kâğıdı ve senedi resmilerile o günlerd? mensup oldukları Vakıflar İdarelerine müracaatları, (1132) PS AA YE RC e mai VEFAT 9 uncu Kolordu kumandanlığın- | dan mütekaid GENERAL ALI FEVZİ GERÇEK İrtihal etmiştir. Cenazesi bugün öğleyin Gözte- pedeki köşkünden askeri merasim- le kaldırılarak Sahrayicediddeki aile mezarlığına defnedilecektir. Mürettipler cemiyetinin toplantısı İstanbul Türk Mürettipler. cemiyeti başkanlığından: © Cemiyetimizin ikinçi toplantısı 2173/937 tarihine o müsadif pazar günü saat | de vilâyet konağı karşısındaki cemiyet kahvesinde icra kır lnacağından cemiyetimize kayıtlı bilâ- mum âzaların işbu davete behemehel icabetleri rica olunur. Selâmi İzzet TİYATRO KONUŞMALARI Her kitapçıda bulunur. Fiati: 50 kuruştur. Teşekkür Çok sevgili babamız Adem Yülee'i" vefatı münasebetle gerek bizzat ©9*” ze merasimine iştirâk lütfunda ve gerekse telgraf, telefon ve la bu acı günümüzde teessür ve kedi, lerimize iştirâk eden sayın dost V€ rabalarımıza hepsine ayrı ayrı ce“ vermeğe tectsürümüz mâni olduğun muhterem gazetenizin tavassutunu eder saygılarımızı sunarız. (Adem Zade Biraderler) yel Osman Yüksel-Halil Yüksel-Ömer si Her gün ilk sçanstâ NE “BEYAZLI KIZLA MA MEKTEBİ , ve e seansla'ç SI so UÇ e Tepobaşı Çocuk yay DOĞANLA s ade Akşam B. 20. i Deri DO
