m 23 Teşrinisani 1936 Hergün bir hatıra AKŞAM Ellerimizde dolaşan ilk Cumhuriyet paraları nasıl hazırlandı ? Macar bir hırsız milyonlarca liralık parasını matbaadan nasıl Ressam Ali Sami Atatürkün yeni ala e 7 “bir portresinin > önünde — Paralar basılırken hiç bir vaka Mn e ediyor. oldu mu? Bu sıralarda fabrikaya lül — Hayatımda beni bu derece yo- slam gayet şık ve son Al ran iş bilmiyorum. Beni bastığımız ilk bir adam geliyor. fabrika mü- par pi odasına giriyor: diyor t slann başından bir macera ie mesi her an mühtemel:.. Bunun için a ağir fabrikada bek- iy milyonlarca irin iinde DE Böbek: ği tarafımız tavana ei ağ Yira, sol fımız banknot epi? örn içmek katiyen ya- .. Paralar tutuşabilir. İN Yaliyonli a, el Jan paralarının sahtekârlık yapılmaması pek Mira ki — iltere e cihetten m e yor. Ne de üstü- ü başımı arıyor, A gün fabrika direkitrüne: — Belki dedim. - Fabrikanıza girip çıkarken üst aramak âdettir. İhtimal ie ei olurum diye Orsan ü! bi al det iğ e bağ verecek bir bin YA ye olmuş. biri e para si ğimiz müthi: aktin ted- kik ettik. Ne olur ne olmaz düşün: sile o paj üstüne (o yapılı bi hırsızlıkların nasıl işlendiğini in- ceden e araştırıyord Biz büu- Ta bu para sahtekârlığının İdiz eriği ediyordu... Mesele şu: e NR m aşi ti anın İabrika- ei Bim bri mikdarda rının ir mektubunu getirdim. Burdan evvelki paralarda İspan- iz yağ nazırının emrile basılmı; yazısını tanıdığı yeni nazırının mektubunu açıyor. Ba -aksınız. - Paraları m alacağınız ücreti mek- tubü Ke getiren mn veri ye edecektir. Paraları lim ediniz ve tevdi iri an sırrından sefaretimi- bahsetmiyeceğinizin tabii ol al hatırlatırız.» Bu mektup üzerine fabrika 40 mil- yon liralık İf: Bunların üstüne yuyor. Zengin ve kibar mümessil pa- 1 MES vererek 40 milyonu sandıklara yükletiyor. Ve İspanyaya doğru vapura biniyor. ide ban Zen; ünyanın a li sefahati em yaşıyıp du- spanyol banknotu basıyor. eski numaraları ko- Eye fabrikayı . böyle karışık şısınde, « İspanyol hüküme- üncen nay sormadığı için mah- parei rel age başi otlar basılmış. Depoya bir merdiven dayamışlardı. Pencerenin mazi keserek etek dolusu bank- aşırmışlardı. Pa siz GE bu vaziyet ak şısındâ bi banknot gi ği 'uyuyunuz.. LL m1 bunların gibi şeylere dikkat ettiniz? — Bizim kâğıd paraları yaparken taklid € emesi için ne — “Paraların edilmemesi için bir çok emniyet “tertibatı alın- mıştır. Bir kere paranın çelik - lerle bası ik emin bir usuldür. A , ayni “kâğıd üzerine; "ayni renklerle ayni makine ile ayni ot basmız. Bi ların olsun. Fakat ayrı ayrı yapılsın.. smin ayrı yapılan Kklişelerile bastığınız paralar dünyada birl eri e beş lir: liralıklarımızın ettinde ayan yi b eme vardır. Bu kurd re; a) odelden bl fakat ki ayrı klişelere bi Bunun dikkat ederseniz kurdlar birbirlerine banzemezler. — Modelini Şeyi halde edilmiyen ipi var mı? Onları mek isterdim. — Her para yapılmış, bunlardan için bir kaç nümüne biri ai » Ev Şimdiki 1000 Yiralıklar böyledir, LA kin resim yandadır... 2 liralık değil mi 0? desi Tabii asan m yonca kabul edilmiyen şel yım da.. Hakiki 1000 Ari ni kadar olayım... y Ali Sami bu bir talisizlik yü- B leri pek beğendlier. Hattâ bizim ii — 1000 lira vererek bunu satın alı mişlerdi. a Es basıldıkları rr hükümete aid” Sahife 7 Yazan: Ahmed Refik VENEDİKLİ BAFFA “Safiye Sultan,, Tefrika No: 31 Üçüncü Muradın hastalığı arttı, ölümile e Saray te telâş içinde idi, kimse rdu yapacağın bilmiyo: Ali hemen koçuya bin Acele ki yola koyuldu. Yeri tiği geldi. Kadıya ii ai GÖ inakiin hoca Bükreşten ge ai e iz ne kadar ik kestiler, a alay i Kerkküye geldi Ali Can ie ne yapacaj ami ei dı. ayı gi mek lâzımdı. Kendi iyi yüzme bilirdi, Derhal soyundı UL, 'Tunayı yüze yüze geçti. Kendisi ile beraber ayı yüzerek biri daha va, er- kek, sesibaği çocuk üç dört bin kişi kâ- kılıçtan geçirildi, İkisinden Dğn hiç bircan ken madı.'Malları, mülkleri Mnlei yağ- ma edildi, Bu felâket İstanbulda ski bir heyecan uyandırdı. Fakat Üçüncü Murad ME zevkinden ve eğlencele- rinden geri kal He) lll ge İncili ki Beyazıd köşki elir, ye sazendelerle yak geçirirdi. Avusturya seferi, ne Eflâk kei da değildi. si Bö hiç biri umi kımı eli ve inci sal meşguldü. e Mi ter Kira ymakla a nan paşa köşkünde saz yal Derin en A hanende- en ağır şarkıları Yan üçüncü ie hasta idi. S: her Yahudi, bütü ibler İgirip ma Hastalığı gidermenin Üçüncü Mura- çoc tu. çocuklarından yetmiş Öle; Kalya ye ergün gözlü Ten cariyeler, dahil olmadığı kırkı ii Üçüncü Muradın artık hi üş- du. Kış. Kânı Sinan paşa köş- künün ocakları yanmıştı. Ali can ho- ca öbür “yaka z Murad canı kiymet iyor, kışın açık havalı bir gününde “paşa köşkünün Marmaraya ni ar, inciler ve en güzel çinilerle gözler ka- ıran odasında eğl ei Murad saza şu murabba çalınsın veya şu nakı: - ye hiç ei ii Hanendeler 0- nun mizacını bilirler, ona göre be- o Ml kun O gün, için- den u, kim bilir, saza emir 2 > ecel bu gece bekle dei paiğ tn ME zevku tarab erb: a issettir- mekti, Saz en ii Bimarım ey ecel bu gece bekle yanım al» hazin vE İml a başladı. e devam & derken, İs- ade nnd iki! kadırga suları" yara yara a ın önünden ede” Bl gezerken şenlik ver atmağa başladı. Her an en, bü; e donanmalar, kal- yonlar ve par: e gel dikçe büyük O atar- Jar, İstanbul Ke çınlatırlar, ve sarayı selâmlarlardı. O gün toplar atılır atılmaz Sinan paşanın hi ara ile Yl ken oartuğ. pd a cam kırık- Jarı dökük Topu çinli, ne bilsinler! Bir top daha attılar. Bu sefer Sinan paşa köşk yi sarsıldı. Herkes te- emelinden sarsıldı. Herkes Jâş içinde Kaldı. Bir çok pencerelerin camları kırıldı. * Kasım içi cam ki rıklarile doldu, Üçüncü Muradın beti benzi attı: — Bu kâfir Ke oy mM Durdu. şü Gözlerini denize Kl ei bir Kr ku li — Bu bizim bu köşke gelişimize deli! e dedi. Gözleri e doldu. Hattâ göz rinin yaşını tu! madı, Sakalına il eçti. Hastalığı git- alina ağa. 'Tabiblerin bi ; etmedi. Bilâkis h: e ek. ık bir “arttı,sve üçüncü geni dee neticelendi. ece saray Bi içinde > Vene- -anfeda madı. Dışarıya hiç birbef sezdirme ai Ölü, yaptığı ram ENİ Nİ ve aye ilerle bükmü, lerinden bir çoğu da anlarının i merek yaşamıya Sli ir hava, İstanbul hal- bula daha tütün gel | Ettin esiri kahve bizi hey zamane beli azam Sinan paşa Belgrad lin ii: belâ can atabilmişti. Ge Saray e ve heyecan u kazaskeri oOKuş €svapl kaim ve zümrüdlü ke- Üçüncü Muradın ö m ve, ezgindi ki, bir ear için padişahın ölümünü! beltiydi rlard (Arkası var) *