23 Kasım 1936 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

en ucuz satar, Kurukahveci hanı «KÜÇÜK İLÂNLARIMIZI okuyunuz! O sütunlarda istediğinizi bulmak ihtimali çoktur Sene 19 — No, 6503 — Fiatı her yerde 5 kuruş PAZARTESİ — 23 TEŞRİNİSANİ 1935 Telefon: 24240 (İdare) « 24249 ( Tahrir) - 24248 (Matban) - 20113 (Klişe) Milletler arasında yeni çarpışmalar | 1914 de dünya harbi patladığı za- man Avrups içi, bugünkünün binde biri kadar da karışık değildi. Silâhlanma y ru dereceyi bulk mamıştı. Sade devletleri birbirine an gözle baktıran siyasi geçimsizlik bill milletleri birbirine düşman eden içtimai iman kinleri çey- rek asır önce insanların meçhulü idi. Bugün Avrupayı ikiye bölen re- jim itikatlarınım tehlikeli ideal hırsı nı, Orta kurunun en müteassıb din bile tanımamıştı, kana, ateşe boğan-bo- guşma, bir memleket içindeki geçi- ci vukuattan . sayılmamaktadır. 1s- panya, yarınki Avrupayı bekleyen f0- ci âkibetin küçük çapta örneğidir. Eğer öyle olmasaydı, bir memleket lâli, Avrupa devletlerini, en mu- kaddes duygularından, yaralanmış, sinirli iki safa ayırabilir miydi? Her devi; birbirini boğazlayan, kendi şehirlerine, kendi ellerile yangın bom- baları atan İspanyollara, bir mille- tin bir yurdun çocukları gibi değil, ayrı ayrı milletler, hele ayrı ayrı müt- r gözü İle bakamazdı. İspan- a ya bu tarafın galebesini, İspanya bakımından neticeleri itiba- rile bir dinin zaferi bhissile, candan seyredenler, ilk firsatta ayni ü uğruna birbirinin üstüne atıl- maya hazırlanan yabancı devletlerdir. Bunun içindir ki tek İspanya İs upayı altüst edecek bir ha- hiyetini aldı. Zaten, son ay- çinde bütün Avrupa politikası, al rejimin öteki zıd akideye karşı —ehli-salib helinde birleşmesi manzarasını aliyor. Siyasi ve ekono- endişeler, hudut kavgaları, em- ist emeller... Son asrın harp- n bütün bu âmilleri bu- lelerini harekete geti- ssa mücahitle İspanyı değil, ren en ka dar tehlikeli sosyal temayüller ari fel menfaat J , bali ta hâkim yeni türeme dinler na» una bo; Jar! etralında yeni ler arayanlar- k emniyet nizağgını kur- | n mücadelesi devam | isi üstün gelecek? ingiliz Hari e nazırının son nut ku bir çoklarına ümid verdi, M. Eden i Ingiltere hükümeti silâh- 1 arttırıyor, - Bu silâhları, yurdu- muzu müdafaa için kullanacağız. Haksız bir taavüza uğradığı takdirde Pransa ve Belçikamn yardımına koş- mak için kullanacağız. Eğer taar- Tuza uğrarsa Almanyayı da müda- İna edeceğiz...» Diyorlar ki eğer, 1914 den evvel | İngiltere Hariciye nazırı, İngilterenin vaziyetini böyle sarih surette ilân et- di dünya harbi olmazdı. İngiltere, sulhün müşterek emniyet Üzerine kurulmasını isteyen, Avru- panm garbinde sulhü esaslı temek | lere bağlamak için elinden geldiği ka- | dar çalışan büyük devlettir. M. Ede- nin son nutku da bunu gösteriyor. Muhakkak olani şudur ki İngiltere Avrupa Sulhü ile bu derece yakindan alâkadar olduğu müddetçe harb uzak- Jaşacaktır. Fakat İngilterenin bu gayretleri, yukarda anlattığımız hâ- Harp yeniden kızıştı .Madridde her sokak bir istihkâm haline konmuş Asiler bir tebliğde Madridin zaptı kolay Madridin havadan görünüşü Paris 22 (Akşam) — Madridde mu- | harebeler devam ediyor. Bir kaç gün | havanın çok fena gitmesi harbin biraz hafiflemesine sebeb olmuştu. Fakat | muharebe yefiden şid- | dündenberi detlenmiştir. Vaziyette esaslı bir değişiklik yok. tur, Asiler bir mikdar ilerlediklerini iddia ediyorlar. Hükümet ise asile- rin işgal ettikleri bazı binalardan tra- dedildiklerini bildiriyor. Her halde akkak olan bir şey varsa oda ide çok şiddetli bir mukavemet gösterildiğidir. Madridin kenar ma- hallelerinde bütüü evler bir isthkâm haline konmuş, sokaklara dikenli teller gerilmiş, barikadlar yapılmıştır. ASİLERİN BİR TEBLİĞİ Paris 22 — Asilerin bir tebliğinde Madridde harbin neden uzadığından bahsedilmektedir. Bu tebliğde deni- liyor ki: «Bir çok kimseler Madrid cephesinde hareketin masından şikâyet ediyorlar. - Halbuki vaziyet açıktır. Madrid gibi bir milyondan jazla nüfusu olan bir şehir kolayca ele yeçirilemez, Şimdiye kadar sahra harbi ypilıyordu. Bu harpte sirate- Jinin çok büyük rolü vardı, Sökak muharebesinde iş başkadır. İspanyollar sokak harbinde müthiştirler. Bundan başka hükümet insanca, malzemece yeniden çok kuv- vet almıştır. Unutmamalıdır ki Mad- rid. gibi bilyük bir şehir ik defa ola- rak asri silâhlarla müdafaa ediliyor. Hemen her sokak başına mitralyöz- ler könmuş, tanklar, seri ateşli top- lar yerleştirilmiştir. Böyle bir şey bugüne kadar görülmemişti. Bunlara karşı ağır top kullanamı- | voruz.-Çünkü o takdirde Madrid şeh- rinde taş üslünde taş kalmıyacaktır. Tayyare hücumları da bu mütalâa ile çok | tahdid edilmiştir. Madridi almak için her taraja yer- leştirilen. mitralyözleri ele geçirmek lâzımdır. Bu iş çabuk olamaz. Her halde Madrid alınacaktır, Fakat sa- bir Tâzumdir.» ŞİDDETLİ MUKAVEMET Lizbon 22 (A.A.) — Asilerin Mad- rid cephesinde ilerlemiş olduklarına dâir olan haberler, asilerle temas ha- linde bulunan mahafil tarafından tekzip edilmektedir, Diario de Lisbao gazetesinin asi- lerin nezdindeki muhabiri, hükümet kuvvetlerinin bilhassa Carabanchel, Usera ve Basurero mıntakasında çok şiddetli mukabil taarruzlarda bu- lunduklarını bildirmektedir. Havaların fena gitmesi tayyarele- rin asilere yardımda bulunmasına mâ- ni olmaktadır. Telefat mikdarı, bo- yuna artmaktadır. Sokaklar yaralıları “götürüp getiren kamyonlarla doludur. Bir İtalyan gazetecisi, generali Va- leraya müracat ederek Sevillaya bir takım tayyareler gelmesi yüzünden asi tayyarelerin mikadarı artmış ol- duğunu bildirmiştir. General şu ce- vabı vermiştir: «Sefa geldiler, kınl- ların tayyareleri pek çoktur.» AMERİKALILAR BARSELONDAN ÇIKIYORLAR Vaşington 22 — Amerika hükü- meti Barselondaki Amerika konsolo- sile Amerika tebaasının limandaki Amerika gemilerine binmeleri için sa- lâhiyet vermiştir. M. Edenin nutku | ehemmiyetle karşılandı Fransızlar “ 1914 de böyle bir nutuk söylenseydi harb olmazdı ,, diyorlar Edenin dün söylediği nutuk bütün İngilizler tarafından iyi karşılanmış- tır. Nazır bu nutkunda İngilterenin | sulhü muhafaza için çalışacağını ve sulbü ihlâl teşebbüsüne bütün kuv- vetile karşı koyacağını söylemiştir. Büraya gelen haberlere göt& bu nutuk sülhün devammı istiyen bü- tün memleketlerde çok iyi tesir yap- mıştır. FRANSIZ GAZETELERİ NE DİYOR? Pâris 22 (A.A.) — M. Edenin La- | mingtonda söylediği nutuk gazeteler | tarafından müsait bir surette karşı- lanmıştır. Bütün gazeteler İngiliz hariciye nazırının sözlerindeki vuzuh- tan dolyı memnun görünüyorlar. Echo de Paris gazetesi «M, Edenin bu defa söylemiş olduğu sözleri 1914 senesinde bir İngiliz hariciye nazırı söylemiş olsaydı Avrupa ” kurtulurduz deme Bu gazete şöyle devam y «Fransa, tekrar pek müsait bir vazi- yet karşısında bulunuyor.» Ami du Pcuple gazetesi yazıyor: «ML. Eden, söylediği nutukia Al manyaya garbi Avrupanın kapıları- nı kapamıştır. Şayet M. Delbos | Londra 22 — Hariciye nazın M. i partisinin doktrine sadık kalmak ve bu doktrinin mantıki icabına göre hareket etmek istiyorsa biz için muhataralardan başka hiç şey mevcut olmıyan şarki Avrupada a5- keri bir takım itilâflarla bize zâman- lar temin etmek suretile bu mintaka- yı Almanyaya kapâmalıdır.. En mü- salt zaman şimdiki zamandır. #Ocuvre> gazetesi başmakalesinde şöyle diyo sİngiitere, garbi Avrupadaki mik letlerin sulhün tensikine iştirâki ka bul etmelerine İ bundan imti eylemelerine göre. tasnif edilmekte olduklarını bildirmektedir. Şimdiye inız faşistler söylemişlerdir ylemek şırası demokrat devlet- lere gelmiştir.» Madam Taboüis, Şöyle diyor ayni M. Riben- İrop son günlerde M. Eden ile kısa bir mülâkat yapmış ve İngilterenin Berlin tarafından teklif edilmekle olan komünizme karşı mücade i tirâk etmesi lâzım geldiğini söy tir. Zannolunduğua göre, M. Eden bu davete kati surette menfi bir ce- vap vermiştir. Pariste bir toplantı M. Salengronun cenaze merasimi yapıldı Tezahürata 25 bin kişi iştirak etti, nutuklar söylendi ve hiç bir hadise olmadan dağıldı Paris 22 (A.A.) — Sosyalist fede- | rasyonu dün akşam Velodromeda M. Salengronun hatırasını tebcil etmek üzere bir nümayiş tertip etmiş ve bu nümayişte bir çok nazırlar hazir bu- Tunmuştur. M. Thörez, kalil faşizmin kurba- nı olan M. Salengroyu ( selâmlamış | ve komünist partisi namına faşist gazetelerin fesatçı birliklerin ilga edilmesini ve cumKuriyetçi İspanya- ya tatbik edilmekte olm ablokanın kaldırilmasını istemiştir. Harbiye nazırı M. Dalâdier, radi- kal sosyalist fırkası namına M. Sa (Devamı 5 inci sahifede) Ar etm Genç memur. ALMANYA GENERAL FRANKO YİNE MASLAHATGÜZAR GÖNDERİYOR Berlin 22 — Almanya; ihtiyat ge- | nerali Tavfeli, generai Franko hü- kümeti nezdirie maslahatgüzar olarak göndermiştir. Karadenizdeki fırtına Kömür yüklü büyük bir kayık parçalandıiçindekiler güçlükle kurtuldu Karadenizde fırtınanın devam ettiği haber verilmektedir: Bu, yilgdey Yöyer- | Jar güçlük çekmekte ve'bazf isiişstre | yanaşamamaktadirlör. ” Büyülğkâyak- | lar da kazalara uğrüyor. 25 tonluk büz | | yük bir kömür kağiği Daışlanmışlar. | 'kaptanla dört mürettebat denize dö- Mehmed reis isminde birinin idar& |Külmüşlerdir. Kazazedeler kayalara tir- sinde kömür yüklü olan bu kayık dört j m ak güçlükle kurtulabilmişlergi. | kim-unsurlara galebe çalabilecek mi? Avrupanın mukadderatı “bu suale bağlıdır. » Necmddin Sadak Dünkü maç Fenerbahçe, Beşiktaşı 2-0 yendi Maç tafsilâtmı spor sahifemizde okuyunuz. mürettebatia şiddetli dalgalâra rağ- men boğazın medhaline kadar gelebil- miş, fakat burada fırtınanın şiddetin- den Rumeli fenerinin 'alarına şid- | detle çarpmıştır. Kayık parçalanmış, | : , Gnl. İ — Bay direktör yerinde mi?.. e; — Hayır, bugün kulübünün maçı var, s0! açık oynamıya gitti.