20 Aralık 1935 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 7
> 20 Kânunuevvel 1935 C AKŞAM “Büyük bir şahsiyet M. Masarik Yarım asırdanberi Çek istiklâli için çalışan âlimin hayatı Çekoslovakya o cumhi urluğunun . Masarik, bir kaç gün oslovakyanın eski cumhur yılı Hodonin Bu iti- barla soyle bugün 85 yaşında bulunuyo: Milk orta tahsilini bitir- iyana üniversitesi. > profesörlüğüne tayin edil iştir. profesörün yılmaz gayret! «e yardımlarile büyük ündileği. kurulmasına teşebbüs edilmiştir, Doktor Masarik kırk yaşında iken bir aralık siyasi hayata atıl da uzun ve derin tetkik ve tetebbülere koyul- muştur. 1895 senesinde neşrettiği çok eserler arasında bulun: meselesi) (ünvanlı © zaman Avusturya ve Macari tanda derin akisler ouyandırmı: tır. Doktor Masarik, bu eserinde 0 uncu asırda — milli hareketi- erin yaptıklari bir pm için nasıl bir program takip e gel- diğini ima ediyor. u eserden sonra sp siyasi Avusi lamış ve 1914 yılında büyük harp patlayınca, o zamana kadar yal- nız siyaset sahasi yaptığı mu- halefeti ihtilâlci bir safhaya sok- muştur, M. Masarik e o Br torunlarile mr geçinci Masarik, ihtilâlcili sile öğrenince bu sev: tabii solea” eğimi ekiz İsviçrede kalarak iğ Avusturya çarak Cenev- | Ameı Fri giltereye gitmiştir. Çekler arasın- da bir ihtilâl ei a nasıl bir proğ edilmesi lâzım geldiğini nin ölemin deki M. Masarikin son resimlerinden biri dostlari vasıtasile itilâf devletleri- ne bildiriyordu. ç ık Avusturya- vatandaşları ara- sında ihtilâlci faaliyetine devam istemişse de Avusturya zabıtasının omemleketine ayak basar basmaz, kendisini tevkif edeceğini adamlari (oo vasıta- M. Masurikin oturduğu şato ie devam etmiştir, arik, ecnebilerle tag rında yea şu üç noktayı ai latmakta ısrar ein rdu: 1 — Çek milleti hürriyet ve istiklâle e ün Çeknelereklsri, bir ideal a toplamak ve Avus- a aleyhine ayaklan- mağa teşvik etmek. 3 — Ortada bir Çek meselesi yardır ve bu mesele diplomatik müzakerelere zemin teşkil etme- ir. muvaffak olmasını ya ile Avusturyaya karşı harp ettiler. Say Avrupada Avusturya- rçalanmasına ve Çeklere is- tikla İk alir itiraz edenler az değildi. Masarik Çek istiklâli aleyhindeki siyasilere karşi vaffakıyetli bir mücadele açti ve 1916 senesinde neşrettiği bir ki mu- beyanname ile Çekoslovakların milli emellerini bü ü ilân etti. Briand Fransanın Çek davasına yardım edeceğini Ma- İtilâf devletleri, Masariğin ar- kadaşlarının yorulmaz geyretleri sayesindedir ki, 1917 yılında Çek istiklâlini e şartları ara- sina sokarak Vilsona bildirdiler, Vaşington hükümeti de <ekeşle: Mi ehli © cumuriyeti ilân edildi ve dok- for Masarik te Çek devletini kur- mak hususundaki yorul gay retlerine mükâfaten ilk Çekonle. vak reisicumuru intihap edildi. Bu itibarla istifa eden sai 18 enberi Çekosl cumur veleliğini mate ve bütün siyasi partilerin hürmet iy sevgisini DINYA EKONOMİSİ Bahife 7 Amerikanın gümüş politikasındaki değişiklik - buğday yükseldi - son piyasa haberleri Cihan ii buhranı mi | kadan başlamıştı. Dünya ekono- isini dünelimeir için öndküğ toplanan konferansı da Amerika Serpillemiyi. ei dünya sına dayananların e eni seltmek ve bu suretle satın alma meti kâğıt paralarının karşılığının dörtte birini gü! ak bulun- durmak için kongreden aldığı sa- lâhiyet üzerine dünya gümüşleri- masına ve memleketin parası. dü: zelecek kğ e çığırından çıkmasına n abakii a gü esasını bırakmak m kalmıştır. Bu yüzden şimali de derin Kanan sb çıktı üz milyon nüfuslu şim Seklerikn Çin hükümetinden ayrık in- eya masına sebep oldu ika hü- kümeti tuttuğu iş. itikası- nin nyanın ve bilhassa Asya memleketlerinin iktisadi ve mali vaziyetlerini büsbütün bozduğu- nu anladığı zaman Londra piya- sasından yüksek fiatle gümüş al- maktan vaz geçti. Amerikanın bu kararı dünya pi- yasasına o kadar fena tesir etmiş- tir ki Londrada gümüş üzerinde muamele durmuş ve fiat ver miştir, Umumi harptenberi ilk de- fa gümüş piyasasında böyle bir moratoryoma tesadüf edilmiştir. Amerika şimdiye kadar 150 mil yon unçe gümüş almıştır, Son gün- lerde piyasaya arzedilmek üzere hazırlanan ö- stokunun mik- tarı 50 ile 60 milyon 'unçe'arasın- da tahmin işe or. ilme- Amerika hükümeti parasının karşılığını düritei biri derecesinde gümüş olarak bulundurmak için kongreden salâhiyet almış ise de bu salâhiyeti tamamile kullanmak mecburiyetinde değildir. Bunun için gümüşü alıp almamakta ser- besttir. Fakat muameleciler Ame- rika hükümetinin salâhiyetini bir mecburiyet şeklinde telâkki etmek hatasında bulunduklarından bu- günkü müşkülât ile karşılaşmış- lardır. ss Amerikanın cihan gümüş piya- gu buhranın ö- arzolunan gü- idi. Daha sonra bu fiat 26 7/8 pe- nese ini sima ir, « hükümetinin Londra- nis mutavassıtlara müracaat et- meksizin doğrudan doğruya müs- tahsillerden ve mal sahiplerinden Amerikanın Fondradan gi ümüş r ni padan im bilhassa İngiltere merikaya güç- mekte olmasi öğ dahi İn- giliz lirasının zâafa zannolunuyor. Buhrandan evvel Amerika bir hafta içinde on milyon dolarlık gümüş satın almıştı. Bundan ye- di milyonunu Londradan temin et- mişti uuğrıyacağı #A Gümüş .piyasasındaki sk iklikten sonra haftanın en iktisadi hâdisesi buğday Retlerimd gbi cihan fesi sabi dolayı asgari fiati yük- seltmiş olmasından ileri gelmiştir. Arjantin hükümeti e mahsulü için — kilosuna asgari ve esaş fiat olarak 5,75 peso tayin etmişti. Yeni reyi için 100 kilo- suna 10,00 o tayin etmiştir. Bu haber duyulur duyulmaz Arjantin sif siparişleri geri alın- mış ve Avusturalya ve Kanada buğdayları için siparişler veril- i ceği tahmin e Franl k ve — esasına dayanan raların vaziyeti sterline rılmıyacaklarına dair yeni bir ka- naat peyda Dişin Londrada iü bat ile başlıca ühim eşyanın son fiatleri: Buğday 100 ll 6 şilin 21/4 pens, mısır resi 16 ei şeker 112 libresi 5 ilin, bakır nu 35 sterlin, kalay tonu 219 in sterlin, yün libresi 32 pens, Hint ai ie tonu 20 11/16 sterlin, kauçuk libresi 6 5/16 pens ve LİRöni a. O 'BİR OT OMOBİL elArieie TY Di KÜÇÜK İBAN. zi Ge isme Ankarada her m gazete mecmua ve kitapları bütün ekimi m ve nayi ucuz ol AKBA se- Müz Gk edebilirsiniz. Telei 77 mal sahipleri için kârlı olacağını ir, ç ilân etmiştir.
