20 Aralık 1935 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

italyanın teklif edilen sulh şartlarını kabul et- miyeceği bildiriliyor. Ingiliz gazeteleri Ingil- terenin azımkârane ha- reket etmesini istiyorlar, AKŞAM CUMA — 20 Kânunuevvel 1935 Sene 18 — No. 6170 — O Fiatı her yerde 5 kuruş Telefon: 24240 (idare) - 24249 (Tahrir) - 24248 (Matbaa) -20113 (Klişe) Avrupanın vaziyeti karışıyor Gerginlik artıyor | Bütün İngiliz gazeteleri azimkârane hareket edilmesini istiyorlar “İngiltere şeref ve nüfuzunu kaybet- 1. — İtalyayı hoşnud etmiyecek bir sulhu Musolini kabul edemez. Kabul ederse, hem kendisi yıkılır, bem faşist rejimi temelinden sar- sılır. İtalyayı memnun edecek şartlar, Habeşistanın silâhsız ve istiklâk siz İtalyaya teslim olmasıdır. Ha- beşistanda Negus ve Raslar silâhlı askerlerile kaldıkça, italya Afri- kâda yüz bin kişilik devamlı bir ordu bulundurmaya mecburdur. 2. — Milletler cemiyeti yasa- sına uygun olmayan sulh şartla- rını İtalyaya teklif etmeye artık imkân yoktur, Cenevre, bu işi deb- debe ve şatafatla kendi nüfuz ve haysiyetine öyle sımsıkı bağladı ki ölüm fermanını kendi ellerile imzalamadıkça (o Habeşistanın is- tıklâlini İtalya mandaterliğine ba- ğişlıramaz. İtalya - Habeş davasına hâkim olan bu iki basit esası unutur gö- ründükleri için, son Paris uzlaşma projesi İngiliz hariciye nazırını düşürdü, Lavali epeyce üzücü hal lere soktu. Bu teklifi Mussolini beğenmedi, Negus reddetti, Cenevre yerin di- bine batırdı, İki büyük diplomatın bu kadar yanılacaklarını akla ge- trmek güçtür. Fakat, Laval gibi çok ince zekâlı bir politikacınm, neticeyi hesaplamadan bu işe gi- riştiğine hükmetmek de safdillik olur. İhtimal ki, onun bekeleği ne- tce, İtalya aleyhine tatbik edilen tedbirler cephesini yıkmak, hiç olmazsa bu tedbirlerin ağırlaşma- masını temin etmektir. M. Lavalin tuttuğu yol çok açık- tır: Habeşistan uğuruna İtalyan dostluğunu kaybetmek istemiyor. Hattâ bu Afrika seferinde İtalya- nin zayıf düşmesi bile işine gel miyor. Ne kuvvetli bir Almanya, ne de kudreti artmış bir İngiltere karşısında, Fransayı İtalyasız, ya- hut kuvvetten düşmüş bir İtalya ile başbaşa görmek istemiyor? Bütün dış politikası Milletler ce- miyetine dayandığı, on beş yık danberi Milletler cemiyeti yasa- #ının en ateşli tarafdarı olduğu İçin, taarruz ve İstiylâ sistemine hak vererek Cenevreyi yıkmak, İngiltereyi o gücendirmek de iste- miyor. Çünkü yarın ayni hal, ken- disinin yahut müttefiklerinin başı- ma gelebilir ve yalnız kalır, İşte son teklif, bu iki türlü po- litikayı birleştirmek kaygusundan sıktı, Fakat;mesele Milletler ce- Miyetinde konuşulan bir ana pren- sibi olduğu için, Habeşistan gibi Şok iptidai bir memleketi bile, Yapalı kurnazca düsturlar altında başka bir devlete vererek, ve bu hediyeyi Milletler cemiyetine yap- irmak elbette güç bir iş olacak. Yalnız, suya düşeceği muhakkak “lan 'böyle bir tekliften Fransanın | aydası, bunu Musolini kabul etti. Bi takdirde, Milletler cemiyetini Zecri tedbirlerden vazgeçirmeye Yahut petrol ambargosuna engel “lmaya çalışmak hakkını kazan- Maktır, 2 Devamı 4 aci ekilde meğe başlamıştı, lâzımdır, Londra 19 — Dış bakanı Sir Samuel Hoarın istifası haberi bir bomba gibi patlamıştır. Her ta rafta bundan bahsediliyor. Bu is tifa son günlerde tutulan becerik- sizce politikanın neticesi sayılıyor. 'Taymis güzetesi yazdığı bir ma- kalede M. Hoarı bir nazır için mazur görülemiyecek hata işledi- ğini söylüyor. Bu gazete, son güm lerde İngilterenin prestijini kay» betmeğe başladığını, şimdi bu prestijin tekrar iadesine çalışıla- cağını söylüyor ve «sir Samuel Hoarın yaptığı gibi hatalar asla tekerrür etmemelidir. Parlâmen- to, tecavüz hareketlerine karşi şiddetli mukavemet yolunda bir karar vermelidir» diyor. Taymis ve Deyli Telgraf sulk plânından dolayı Sir Samuel Ho- arı mesul gösterdikleri halde di- ğer bir kısım gazeteler bütün ka- bineye hücum ediyorlar, ||; Pariste teessür Paris 19 — Sir Samuel Hoarın istifası burada büyük bir tesir yapmıştır. Gazeteler bundan son- ra İngilterenin Milletler cemiyeti paktı içinde kalmağa mecbur ola- cağını, Milletler cemiyeti misakı- nın harfi harfine tatbiki istenile- ceğini söylüyorlar. Gazeteler M, Musolininin dün Pontinyada söylediği nutukta kul- landığı lisanın sir Hoarın istifa- sında büyük tesir yaptığını söy- lüyorlar, Cenevre 19 — Sir Samuel Ho- onseyin bir toplantısı Bir hal sureti bulmak onüçlere havale edildi Cenevre 19 (A.A.) — İtalyan delegesi müstesna olmak üzere konsey azaları, B. Avenolun ka- binesinde gizli bir toplantı yap- mışlardır. Azalar, Habeş - italyan ihtilâfına ait dosyanın tamamını on üçler komitesine göndermeğe karar vermişlerdir. Komite Mil letler cemiyeti misakı ile telifi ka- bil bir hal sureti eraştıracaktır. Bu toplantıda bir karar sureti de tanzim edilmiştir. Karar sureti, i bu hal suretine sit usulü tesbit et- mesi için yarın konseye tevdi olu- | nacaktır, Konsey, bu suretle Roma ve Adisababanın resmi cevaplarmı öğrenmeden evvel karar vermek mecburiyetinden mış olacaktır, yakasını sıyır- On üçler komitesi, sene başlan- bunu iade etmek diyorlar İstifa eden Sir Samuel Hoar arın İstifası buradaki Fransiz ma hafilini çok müteessir etmiştir. Bu istifanın Milletler cemiyetinde bundan sonra yapılacak müzake- relerde tesiri görüleceği söyleni- yor. M. Edenin bir nutku ler cemiyeti konseyi celsesinde B. Eden, Fransiz ve İngiliz hükümet- lerinin bir tesviye sureti bulmağa nasıl memur edilmiş olduklarını hatırlatmış, sonra demiştir ki: «Eğer bu tekliflerin üç tarafça ka bul edilebileek bir hal suretinin esaslışartlarını yerine getirmemek. te olduğu anlaşılacak olursa, İn- | giltere hükümeti bunları tavsiye | etmekle, bunlara muzaharet ey. lemekte devam etmiyecektir.» Amerika gazete- leri alay ediyorlar İngiliz hükümeti içinden çıkılmaz bataklığa saplanmış Nev York 19 (A.A.) — Bu sa- bahki Amerikan gazeteleri, B. Baldvin, Laval ve Hoare ile alay eden makaleler neşrediyorlar. Nev York - Taymis diyor ki: «Fransız - İngiliz diplorsasisi af- fedilmez bir pot kırmış ve parlak bir hezimete uğramıştır. diyor. Sir Samuel Hoare'ın istifası, İngi- liz hükümetinin, içinden çıkılmaz bir bataklığa saplandığım itiraf eden bir hadisedir.» Herald Tribüne de diyor ki; «B. Baldvin ne derse desin, son derece patavatsızlıkla idare edi- len, ve düne kadar devrin en muk- tedir adamlarından biri diye al. kışlanan bir dış bakanının harcan- masile neticelenen bu acaip işi Fransada bir Herriot kabinesinin teşkili ihtimalinden bahsediliyor Bazı gazeteler, M. Herriotnun radikal fırkası reisli- ğinden çekilmesi bir manevra olduğunu söylüyorlar Paris 19 — M, Herriot radikal sosyalist fırkası rcisliğinden isti- fa etmiştir. Bu istifa Milletler ce- miyeti prensipleri hilâfına hare ket etmekle ittiham olunan M. La- walle elbirliği ettiği hakkında şid- detli hücumların neticesidir. Bazı gazeteler bu istifanin bir * manevra olduğunu, M. Herriotnun M. Lavale karşi hulüskâr görün- mekle beraber Milletler cemiyeti prensiplerine otamamile riayete azmetmiş bir adam olarak ortaya çıkmak istediğini, son nutuklari- nın bunu gösterdiğini söylüyor. lar, Bir kısım gazeteler Laval kabi. & nesinin mevkii çok sarsıldığı ka- Pi naatindedir. Kabinenin istifa et. mesi ve bir Herriot kabinesi teşki- Wi ihtimalinden bahsediliyor, M. Herriotnun bir nutku Paris 19 — Radikal sosyalist fırkası icra komitesi dün M. Her- riotnun reisliği altında toplanmış- tır. Bu toplantıda dış politikası hakkında mecliste yapılacak ko- M. Herriot nuşma ve son sulh teklifleri görü- şülmüştür, M. Herriot demiştir ki: «İngiltereye “olan itimadımızı Devamı 4 üncü sehifede) A e Son i ühim bir hadisesi olan İstanbul #ramva; hak- Cenevre 19 (AA) — Mille | eğ günlerin en mi lisesi ani yları yaptığımız ankete gelen cevep'lardan bir kaçı: Lİ Nİ B.N «Tramvay kanepeleri hece veznine göredir. Bunları aruza uydurmak edebi bir irticadır!> Şair in <Tramvaylara bir kadın - bir erkek, bir kadın - bir erkek olarak binmelidir!» Dans hocası Celâl #Halkın tramvaylara nizammca binip inmemesi meli bakımdan O faydalıdıri> Belediye muhasebecisi «Bir tramvay azami beş yolcu alma- lıdır ki bize de gün doğsun!» Bir taksi şoförü «Ben serbest nazım, serbest nesir ta. raftariyim. o Herkes beğendiği yerden tramvaya girmelidir!» Nâzim Hikmet «Tramvaylarda 35 yaşından yukan olanlar oturmalı, diyeceğim amma bütün kadınlar ayakta kalacak diye korkuyo- rum!» Bedia Ferdi «Bizim tramvaylar bedeni temrinler için ideal bir vasıtadır. Şirketin biletler «Bir tramvay one kadar çek yolcu alırsa o kadar faydası vardırlz Yanke-