pie k P | k ç ETER TU goz TE LZ Sakite YA AKŞAM SARAY ve BABLÂLİNİN. İÇYÜZÜ Yazan: SULEYMAN KÂNI IRTEM — Tercüme, iktibas bakkı mahfuzdur — Tefrika No. 524 Osmanlı- Yunan harbi niçin ve nasıl ilân edildi, Girit meselesi Kırım savaşından sonra Babi- âli Avrupanın nasihatlarını dinle- diği, ıslahat politikasını takip ettiği sıralarda Giridlilere bir fermanla bazı imtiyazlar vermişti, iyazlara göre Giridin bir umumi meclisi olacaktı. nüfuslu Girid ehalisinin üçte iki- si hiristiyan olmak dolayısile bu riecliste ekseriyet hiristiyanlard. kul lunaci aktı, em are bitirmek içi istarda o gönderilmiş dr memlekelerine döndükle- ri zaman bu im ii tahriklere m dı, unanlılar da Giridli ar- açi bu ves yardım edi- yorlardı. Avrupadan yardım gör- mek umutları da böylelerine en büyük kalp kuvveti oluyordu. Bundan sonra Girid gürültüleri hiç eksik olmamıştır. Avrupa kabineleri bu gürültü. lerle çok uğraştılar.. Fakat Avrupa iğin Giridde va- ziyet Mora isyanındaki vaziye- tin ayni değildi. Çünkü Morada müslüman ehali pek az olduğu halde Giridde mühim bir kütle teşkil ediyordu. Müslümanlar zen- gin idiler ve erazin bir kısmına malik bul orlardı. Yunanistan hiç bir vakit Girid adasına teriellük etmemişti.. Türkler bu adayı Yunanlılar- dan değil, Venediklilerden zaptet- mişlerdi. Yunanlılar için Girid eğemenl enliği hayati bir ihtiyaç de- ğildi. lim da Girid b Kö Avru; n yüksek mehfa; dokunacak bir mahiyeti aiz gi rünmüyordu. Fakat Girid rahat durmuyor- du. 1284 - 1866 ihtilâli üzerine sad- razam Âli paşa bizzat Giride git- mişti. Âli paşanın Giride gitmesi da- telâkki i Fransadan üç sen: bir kontu- rato ile | Mismer Fran sızca (Lâtürki) gazetesi baş muharrirli- gine getirilmişti. i Fuad paşaların parlak zamanlarıydı; Hemi dost, hem ra- kip olan bu iki siyasi o seneler- de Osmanlı imparatorluğu kub- besinin anahtar taşı li ve görmek için bir dürbün hizmetini görüyorlardı. ad paşa ile meyi arasın- da Bu mimiyetle idi ki Fund şa islâm âleminin halinden bah- sederken Mismere: — İslâmiyet asırlarca muhitin- de icazkâr bir terakki âleti ol erletmek için semkerklerinin işletilmesi pek m telehhüflerde bülun- muş Fua 5 paşa Abdülâzizle yeri pa seyahatinden avdetinde mere Fransanın halini yi am diğind i altına alark misafirliği esnazım- ia Abdülâzize rn Yunanlıla- ra Gi vsiye edecek de- recede Girid ün ehemmiyet veriyordu. Girid sularına bir Fransiz filo- u da göndermişti, Giridde kumandan olan serdarı ekrem Ömer paşanın Girid âsile- rile bir müsademesinde Fransız amiralı müdahal Avrupa diplomatları devleti ali- yeyi askerlerini kalelere çekmesi için tazyik ediyo: i paşa zamanının birinci de- receden (o diplomatlarından idi; Fuad paşa ile biribirinin mütem- mimi gibi idiler, rlardı, yi kaybetmemeğe çalışan bir si- yaset cambazı “gibi bu dağdağalı de soğuk kanhılığını le muhafazaya çalışıyordu. Şam va- kasında, Yunan hududu mesele- sinde harekete geçmeğe imkân bulunca iş gören. siyerien ok duğunu isbat etmi: Mahmud Kik paşa ne nın m r Rus siyasisi senem Maliyet 1871 de hükümet gönderdiği bir raporda Âli ar (Osmanlıların en intesi ve yüksek dessası) diye tavsif ii) mişti, (1 Âli paşa basiret ve ihtiyat düs- yerdi de kendisinin sabır ve tahammül hassasına dayarirdı. Bu tanzimatçı iki devlet adamı e olan Reşit paşa ile be- Osmanlı devletinin siyase- yirmi sene kadar bir e. ellerinde tuttularsa da Kavur ve Bismark gibi firtınala- ra, cezir ve medlere karşı vatan- larının emniyetini ve selâmetini temin eden büyük bayan lar de — pa yeter!) yölunda takibine mec- bat kaldılar, İngilterede ve Fransada artık Kırım muharebesi günlerinin ha- yırhahlık ateşi gittikçe sönmek- teydi, Bununla beraber lord Ça- tam o sıralarda bir, defa (Os- imparatorluğu mevcudi- Palmerston da (ecnebi devlet- erin vükelâsı gözleri önünde dev- leti aliyenin medeniyet yolund. kal mi mesafeye, sell vü- âsi ise Gil. galasına çevirmiyerek daima bu yolda katolunacak mesafeye bakmalı- dırlar.) diye teşviklerde bulunu- Dük dö Valmy neşriyatinda 1s (Osmanlı padişahının eme arasında isteniliyor, Fakat nasıl? Kesi zel or ki: vatı temin et amma te- Ül bir kısmı için müstesna kanunlar yap! İttihadı tesis amma tebeandan bir kısmı — tefrikayı himaye et; bunların ol ta mi taki müessese lerine dokunm! Şark mekle Avrupa sul hünü vakit, vakit ihlal m. den şikâyet edilir; sinin bir ejder sai e rin bir başı yes diğer bir başı büyüdüğü söyleni Kabahat kimde? Avrupa devletleri kaç Osmanlı cemaati varsa bunlardan her bi- rini bir devlet gibi saymasınlar! Türklerin isyanları ee iciz oldukları iddia yor. Bu maatteessüf eki Amil bu isyanlar Avrupalılar tarafından yardım gördüğü larda... Âsileri cüretlendiren harici mes- nedleri kaldırınız! İsyanların da kölaylıkla yatıştırıldığını görürsü- nuz!) Avfupa artık bu pek doğru söz- leri hatırlamak bile istemiyor gi- biydi. Babıâli de siyasi enterikalar ve ahilii harici gaileler arasında bocalayıp duruyördü. (Arkası var) (1) Le Bosphore et les Dardanelles, Serge Gorianow. (2) Ta Torğnis et VEvropa Radyo Sal > Ve 18,50 19,40 Hibeler 19,45 Ege caz, Mn rler, önser. Bükreş, 20 Çigan müziği, 21,50 Ope- orkestrası, 23,20 Mandist cazı, 24,30 Piyano biriğiln Macar “sarkıları D) mik 30 Piyano konseri, 20, 50 e ii 10 Küçük radyo or. kestrası, 22 Offenbach'ın «Martin-Violo- niste> NE e Sala karaen 23, 30 Spor, 23, 53 Spor, 23,40 Dans plâk- la ve rag, 20,25 Yahudilere yayım, 21,05 plak 5 21.25 yi müzik, v5 Karışık müzik, 23,30 Hamburg, zy Siya no müziği, 20,30 Genç kizlar ye söylüyor 21,10 Rad- yo piyesi, 22 Eski Hamburg havaları, 23,25 Müzikli yayım, 24 Halk müziği, Breslau, 50 Reportaj, 21,15 iğ landaya iie ekspedisyonu>, 22 Şar- kılar, 23,30 Halk müziği, tükçe özlü ler 21, 30. iç pa berler ii bali ar solo, Mari Parodi, 72 Pi a Tefrika No. 76 | ALLAHA ISMARLADIKİ) ” dl Yazan: “ESAD MAHMUD “KAR, MAHMUD KARAKURD Kiz heyecanla Söbidon Kollari | YAS İŞİ kolları- nı zabitin boynuna sarıyor. Çeki- yor kendini ona doğru... — İzzet!.lazeli tanecik erkeğim!... »i i Benim bir kuvvetim va ği .. Tanıştığımız sima sana centil- Lir rağ e bu tes miz hikâyeye Kız içi dolu gözlerile zabite ba- a — Bu temiz hikâyeye acı bir iztırap karıştırmıyalım mı? Hikâ- yemizin ismi iztırap zaten!... Şim- di anlıyorum neden korkuyor- sun!.. Tr vela bükülüyor... Ağlı- e hıçkıra ağlıyor! ne kil nsan- MREML Ne Meizilik bir siri ta- , şıyorsun içinde!... Tahayyül etti- ğimden asilmişsin sen İz- kiza Zabiti ellerinden De Göz yaşlarile dolu ıslanan zel erkek ellerini öpüyor öpüyor . ve yüksek bir — Gitmiyeceğiz! diyor, — Gitmiyecek miyiz? — Evet gitmiyeceğiz!... — Beti, beni deli edeceksin!... — Deli ol!... ikimizin de b gece biraz deli olmağa soğa var!,.. Akıllıca ettik te oldu sanki... Biraz da mi rm), — Beti, Beti sonra pişman ola- cağız!... — olacağız, ni- » Suna içimi veril, derim; den mi çekini Mis — Beti, ikimiz de buhran için- deyiz!... i kıymetli bir şeyi ağliyacağız sonra!,.. Tut bil ekle, rimden beni si ürükle al götür!. Durmıyalım burada!.. için aliyoruz, Dünya. da benim için en kıymetli şey sensin!... Seni kaybettikten son- ra hiç bir şeyin kıyme'i yok in- dimde! Kız bütün heyecanile zabite sa- — Beti, sılgınlık yapıyoruz!. an ve ri alırdı za za- man se li olur! — Beti!... Da Birdenbire iceleri gez Ee Küçük bir bulut parçası ayın işi- . Şimdi çıt yel... ğını kapıyor. Benim kah: Yalnız yerde sürünen tın bakin Bayayuda; Saat on iki!... İngiliz kaz, / zetin kucağında uyuyor... ” siz, yorgun bir uyuyuş!... R ii sapsarı!. sid dağınık «l şuyor, dedir!... gövdesine dayamiş kuşlar! ni dinliyor... Gözleri dum! rgun gzında bir sigara” miş gitmiş!... gibi oluyor... iztıraba tahammül ede” ve mi hiç a Zabit onu saçlarında okşıy# yavaşça kulağına eğiliyo.: — Beti, kalk yavru vakit geldi gideceğiz! Birdenbire uyanıyor... Za9 göz göze geliyor... Utanıy” | Hemen başını çevirip gene rini e Yav: 4 kinle ni bir el amla yaş parlıyor... r temiz, tertemiz iki damla gö? gıl.. — Ne o Ne kime — Hayır, adır rirrimin şimdil. aksın 2 Zabit onu ellerim un ayağa kaldırıyor... Kolunu “| ne sarıyor... Başını göğsün” i | y ye Sa v , benim bir ni zel, rsi kızım!.. süme yaslan!... Yanlam ği: ateşinle yansın!... Kız yüzünü zabitin ee tüne koyuyor... Ağlıyan bir * — Ben yandım, sen de mi Yi mak istiyorsun İzzet!.. gi Tam bu sırada zabiti EİT gi den kopan bir damla yaf elinin üstüne düşüyor... KıZ canla başını kaldırıyor. © e tin gözlerinin içine bakıyor! i lanık, siyah, ıslak gözler! e