23 Eylül 1934 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

23 Eylül 1934 SON TELGRAFLAR Ekalliyetler hakkında şiddetli bir münakaşe Cenevre 23 (Husu komisyon ekalliyetler hakkındaki müzakerelere devam etmiştir. Macar murahhas- Jarı, Romanyada yaşayan Ma- car ekalliyetine karşı yapılan mu- ameleleri şiddetli bir lisan ile tenkit eylemiştir. Küçük itilâf #murahhasları, Macar murahhası” hin bu ittihamlarını reddetmiş- lerdir. Fransız ve İtalyan murah- hasları da Macar murahhasını kullandığı tarzı lisandan dolayi Mmüahaze etmişlerdir. Amerikanın hava teslihatı Vaşington 23 (Hususi) — Har- biye nazırı, Reisicumbur M. Ro- oseveltin yeni hava teslihatı prog- ramını tasvip ettiğini beyan et miştir. Bu program mucibince Amerika 2,300 son sistem tayya- reye malik oluncaya kadar her ne 750 tayyare inşa edilecektir. daponyada matem günü Tokyo 23 (Hususi) — Son tay- fun esnasında telef olan 2,000 kişinin görmülecekleri gün, milli matem günü ilân edilecektir. Ha- sarat, bilhassa ziraat mntakala” rında pek müthiştir. Gerşk hi kümetin ve gerek eşhasın depola- ında bulunan pirinç mahsulü kâ- milen mahvolmuştur. Rusyanın Mançuriye cevabı Moskova 23 (Hususi) — Sov- ülümeti Amour ile maklarının birleştiği nok talarda yaptığı tahkimattan do- Jayı Mançuri hükümeti tarafindan kendisine verilmiş olan * notaya cevap vermiştir. Rusya, cevabında, mevzuubakis yerler, Rus toprakları Tundukları cihetle, “bu protestola- fin varit olamıyacağını miştir. Holanda faşistleri Amsterdam 23 (Hususi) — Ho- landa milli masyonalist fırka umu” mi kâtibi, fırkasının gelecek in- iştirak edeceğini söyle. 32 bin altın Elektrik şirketi tasarruf sandığındaki paralar Elektrik şirketi memurlarına mahsus tasarruf sandığı kasala- fında bulunan 32,000 altın liranın sandık nizamnamesine mugayir olarak piyasadan toplandığı id- diasile tahkikat yapılmış ve güm- rükteki sekizinci ihtisas mahke- mesi müddeiumumiliği meseleye el koymuştu. Mahkeme müddeiumumisi Re. git bey gördüğü lüzum üzerine, şirket müdürü M: Hansens ile ket baş mürakibini ve sandık ida. vesile alâkadar memurları davet | ederek kendilerinden bu hususta izahat almıştır. Alâkadarlar, memurlarının sandıkta biriken paralarının mikları fazla olması dolayısile | bankalardan temin edilemediğinden bir kısmı- mın altına çevirilmesi muvafık gö- rüldüğünü söylemişlerdir. Tahki- Kata devam edilmektedir. Teşekkür Gazetemizin 17 inci yıl dönümü münasebetile tebrikte bulunan refiklerimize, bilhassa Beyoğlu, Türkişe Post arkadaşlarımıza te — Siyasi meselesi, dün Paris 22 — Âyan hariciye en M. Henry Berenger, Ajans Ekonomik efinansiede Fran- siz - Sovyet yakınlaşması başlı altında yazdığı bir makalede di- yor ki: «Tokyo ile Moskova arasındaki müşkülât gerginleştiği takdirde Fransanın Sovyet Rusyanın ya- nında uzak şarkta bir harbe sür rüklenmesi korkusu | var mıdır? Mektep imtihanları Vekâlet smıfta kalan | talebenin imtihan evrakını! tetkik ettiriyor Maarif vekâleti, lise ve orta mekteplerle muallim mektepleri- me, bu sene eylül devresinde sr” mıfta kalan talebelerin müraca- atları hakkında bir tamim gön- dermiştir. Tamime göre, vekâlet, sadece Bu defaya munhasır olmak üzere alâkadar talebelerin imtihan ev- yakını mensup oldukları mektep ürlerinin reisliği altında mu: allimlerden mürekkep bir komis- yona tetkik ettirmeği kararlaştır. mıştır. Bu telkikat neticesi, evvelce verilen notların değiştirilmesini icap ettirirse vekâldle bildirile- cektir. 30 Eylülden sonra yapılacak şikâyetler nazarı dikkate alınmı- Yacaktır. Hususi mekteplerin ta- lebeleri de bu tamimden istifade edeceklerdir. Ilk mektepler Yeni kadro ay sonuna kadar gelecek Eylül başında başlanan ilk mek- teplerin kabul muameleleri ay ni hayetinde bitecektir. il mektep. lerin muallim kadroları maarif müdürlüğü tarafından tanzim edil. miş ve maarif vekâletine gönde. ir. Yeni kadronun ay sonu- na kadar geleceği muhakkak gö Tülüyor. Yeni kadroda muallimle- in bu seneki yeni vaziyelleri, her mektebin kaç sinıflık olacağı, mekteplere yeniden ilâve edile; | cek sınıflar birer birer gösteril. iştir. Yapılan kadroda her mektebin muslim ihtiyacı tamamile temin edilmiştir. Ay başında mektepler açılınca muallim kadrosu tam bir | şekilde çalışmağa başlıyacaktır. Tahranın filmi Tabranın filmini almak için İran şahı Hz. ile Tahrana gi iş olan sinema operatörlerinden Ke- mal Necati, Kenan ve Necdet bey- ler, vazifelerini bitirerek İstanbu. Ja dönmüşlerdir. Evvel: yazdığı- mız veçhile, filim çevirdikleri es: nada bir otomobil kazası ne am akneli Necdet bey, burada doktorlara gösterilecek ve teda- visi yapılacaktır. Operatörlerimiz tarafından çe. kilmiş olan Tahran şehrinin Fil mütehassıs sekkür ederiz. matbuat erkânına gösterilecekti Bu hususta bizi temin etmek için ihtiyat tedbirleri alınmıştır. Bir Hindi Çini devleti olan Fran- sa, Japonya ile dosttur ve icabın- da bu dostluğu kuvvetlendirmek emelindedir. Rusya ile itilâf, münhasıran Ay- rupaya mahsustur ve hiç bir veçhi- le Asyaya teşmil edilemez. Bu yakınlaşma iki hükümetin iç siy İngilterede bir kömür ocağında infilâk İçeride 156 kişi kaldı, 16 ceset çıkarıldı Londra 22 (A.A.) — Vrekshami civarındaki bir kömür madeninde infilâk ye bunu müteakip yangın olmuştur. Madendeki 400 amele- 'den 156 sı infilâkın vukubulduğu kısımda idiler, Şimdiye kadar, altı kavrulmuş ceset çıkarılmıştır. Alevler kurtar. ma ameliyatına engel olmaktadır. Londra 22 (A.A.) — Gresford kömür ocaklarından, şimdiye ka- dar on altı ceset çıkarılmıştır. İki amele ağır yaralı, beş amele de sağ salim kurtarılmışlardır. Japonyadaki tayfun Son haberlere göre felâket tahmin edildiğinden büyük Tokyo 22 (A.A.) — Tayfun kurbanlarının en son bilânçosu sudur: Osakada 500 ü çocuk olmak üzere 1039 ölü, 300 yaralı, 586 gaip vardır: 144 mektep, 3924 ev, 3212 fabrika yıkılmıştır. 8120 bi- na da hasara uğramıştır. Kiyotoda 207 kişi ölmüş, 939 kişi yaralanmış, 1675 ev yıkılmış- tır. Bunlar msyanında 20 de mek- tep vardır. Kobede, rakamlar henüz-ta- mamile tesbit edilmemiştir. Tah- mine göre burada da 155 ölü, 483 yaralı, 37 gaip vardır. 1234 kadar ev, sular altındadır. Koşi belediyesinin haber verdi. Zine göre 2350 parça balıkçı ge- misi batmıştır. Felâket sahasının önce tahmin edilenden daha ge- niş olduğu anlaşılmıştır. Belediye intihabatı | Istanbul şehir mec- lisinde Cumhuriyet ) Halk fırkası nam- zetleri ilstesi 5 inci sahifemizdedir. Kubilây âbidesi kitabesi Menemende Ay-Yıldız tepe üze- rinde inkilâp şehitle, i edilen Kubilây inkilâip âbidesine granit bir kitabe konacaktır. Gra- nit taşın üzerine bronz harflerle inkilâp şehitlerinin adları yazıla- caktır. Fransız - Sovyet yakınlaşması Bu yakınlaşma, Avrupa işlerine aittir, Asyaya şamil değil setini de değiştiremez. Bu ihtiyati kayıtlar altında bu yakınlaşma, bizim emniyetimizi ve diplomasi- mizi kuvvetlendirecektir. Vakıa bu yakınlaşma, Tuna me- selesi gibi esaslı bir meseleyi hal ledemiyor, fakat Fransaya pan- germanizmin hamlelerile daimi suretle tehdit edilmekte olen Av- Tupa müvazenesini idame için ba- teminat verebilir.» Trakya valileri Trakyanın refah ve inkişafı çarelerini tetkik ettiler Edirne 22 (Hususi) — Trakya valileri bugün (dün) Edirnede toplanmışlardır. Umumi müfet- tişlik erkânı ve iktisat vekâleti mümessilleri de içtimada hazır bu- dunmuşlardır. Her vali, kendi mıntakasının iktisadi ve siyasi ahvali hakkında izahat vermiştir. Valiler bundan sonra her gi toplanarak Trakyanın iktisadi, imai ve idari bakımlardan re- fah ve inkişâfını temin için çalışa- caklardır. Sütçülük, o peynircilik ve yı meyyacılığı ıslah için Trakyada dolaşan iktisat vekâleti ticari tah- lilât âboratuvarı şefi Halit bey Edirnede temaslara başlamıştır. Dahiliye vekili geliyor Dabiliye vekili Şikrü Kaya beyin parlamentolar birliği konferansının | açılma resminde bulunmak İçin yarın İstanbula gelmesi bekleniyor. Iktisat vekili Celâl bey dün Ankaraya döndü Ankara 22 (A.A) — İktisat i Mahmut Celâl bey ve refa- katindeki zevat bugün sabahleyin saat yedide otomobille Zongulda- ğa hareket etmişlerdir. Vekil bey Gerede, Bolu heyeti. le konuşmuş ve bir müddet te Kızılcahamamda tevakkuf | ede- rek akşam saat 21 de Ankaraya avdet etmiştir. Ankara 23 (Hususi) — İktisat vekili Celâl beyin bugün hareket etmesi muhtemeldir. Ve- kil bey, Mersin ve Antalyaya uğ- radıktan sonra şark vilâyetlerine gidecektir. Yüksek ticaret mektebi kadrosu Islahı yüksek iktisat ve ticaret mektebinin yeni kadroları dün gelmiştir. Kooperatifçilik nazariyatı der- si Suphi Nuri beyin dersile bir. leştirildiği için, ticaret odasi tet- kikat şubesi müdürü Hakkı Ne: bi bey mektebin kadrosu haricin- de kalmıştır. Ticaret odası umumi kâtibi Vehpi bey, mektep hocalığını ter- cih ederek kâtibi ümumilikten çe- kilmişt Vehpi beyin yerine kimin geti- kararlaştırılan rileceği bugün anla; Oz türkçe Türk dili tetkik cemiyeti başkanı Saffet bey, 26 eylül dil bayramında radyo vasıta: le, öz türkçe bir nutuk söyliye- cektir. Saffet beyin o gece söy. liyeceği nutukta, kullanacağı öz türkçe kelimelerden haber aldıklarımızı okuyucularımıza öğretmek için aşağıya yazıyo- Önder — Lider, Budun — Millet, Armağan > Hediye, Zat — Yaban” cı, Arkhe — İsmet; (dokunulmaz arıklık — Harimi ismet), Acun Cihan, dünya, Amaç — Hedef, Ulus > Müller, halk, Güzey — Söye, Yalırmak > Parlatmak, ziyadar et. mek, Ulusluk — Milliyet, Türe Prensip, Güvenli — Emin, Açar Miftah, anahtar, Gömüç — Define, hazine, Kitap, © Gerek — Lözim, > Tez (ihâse), Yal tarık — Nur, ziya, şun, Alan - Saha, meydan, Ünelmek — Neşvünama bulmak, Özel — Evvel; (özellik evvellik, kıdem), Okan — Azamet sahibi, Azimüsşan manasına mmabut adıdır, ki buradan Okyan Bahrimuhiti. Atlasi, Baz Garp, Yalçın — Gilik, Ya: tik — Mahlük, Elemek > Ehlileş- tiimek, İş — Sahip, mmlik, Tatlah, töbir, Deyim — ifade, Kavim, Soysal — Medeni, Kez — Kere, defa, Diltüre prensibi, Kurum — Cemiyet, teşek- kül, İrdek — Matlap, ördemek talep etmek, Yön — Veçhe, cephe, Onarmak — lılah etmek, Kıtında — alnmiştir. yanında, huzurunda, © Seçkin — Mümtaz, güzide, Kural — Kaide, Gereklinesneler — Malzeme, Di- siklik — Ciyadet, zindelik, Eriklik — Kemal, Özdek — “Asıl (Madde), Ezim — Mecburiyet, Bun — İhtiyaç, Zariret (bunalmak bundan gelir), Onur — Şeref, Yüküm — Vazife (güklenilen şey), Emek — Gayret, Cürmür — Toplahik, eimle, İdem — İstek, irade (gene irdemekten), Ne- denlü > Ne kadar, Asığlı — Faydı Uza li, Kamumuz — Hepimi Müddet, zaman (Uzamak dat sümek), Genel — Umumi, Özek — Merkez, İnanç — İman, Ba yık — Kati, muhakkak, Parlâmentolar konferansı (Baş tarafı 1 inci sahifede) Murahhaslar Beyoğlunda muh* telif otellere yerleşmişlerdir. Bir kısmı dün şehri gezmiş, bir kıs mı Yıldıza giderek konferansın toplanacağı merasim dairesini zi- yaret elmir, murahhaslarımızla. görüşmüşlerdir. 1 Murahhaslar | İstanbulda gö dükleri iyi kabulden çok memmi" niyetle bahsediyorlar. — Bilhasani şehrin tabii güzelliğine hayran olmuşlardır. Konferansın açılma resminde bulunacak olan hariciye vekâleti vekili Şükrü Kaya beyin yarın saa, bah İstanbula gelmesi muhtemel dir. Murahhasların şerefine ziyas fetler verilecektir, r Gelen heyetler arasında en kaş labalığı Fransız heyetidir. Bu hes yet 25 murahhastan mürekkeptir,' İngiliz heyeti 4, İtalyan heyeti 10,' İran heyeti 5, Mısır heyeti 3 mu rahhastan mürekkeptir, M. Göring gelmiyor Beynelmilel parlâmentolar korüş feransı müzakerelerine iştirak et* mek üzere Prusya başvekili ve Rayihştağ reisi M. Göringin şelâ rimize gelmesi ihtimalinden bah« setmiştik. Dün Almanyadan tele grafla aldığımız malümata görâ bu haber doğru değildir. M. Gös ring elyevm Bavyerada istirahat etmekte olan M. Hitlerin yanında bulunmaktadır. ee e LİME