14 Ağuntcn 1934 AK Saat 9 dan sonra İstanbul.. “Aman bey... Bizim lâvantacının kapanmasına beş dakika kaldı çabukl,, “Ne?. Ne?. Müskirat depoları 7 de mi kapanacak? Rakı havayici zaruriyeden değil mi?, Dükkânların erken kapanması şehrin manzarasını birdenbire de- Giğtirdi, Akşam bakıyorsunuz. Beyoğlu caddesi ışık ışık yanıyor. Dükkânlar açık, vitrinlerden, ma- #azalardan süzülen ışıklar kaldi rmlara dökülmüş. Fakat birden her şey değişive- or, dükkâncılar sanki söz birli- ği etmişler gibi kepenklere sarılı yorlar. Caddede bir müddet bir kepenk şakırtısıdır. gidiyor. Işık- lar söndürülüyor, kaj kapı Diyor, Belediye memurları etrafta fır yorlar. Biraz sonra bazı dük- kânlerin önünde küçük birer ma- #acık peydahlanıyor. Burada, ka- panan kepengin önünde öteberi sat Bazı mağazaların yalnız ke penkleri kapalı da, kapıları açık. İçeride sönük bir ampul ziyasınin önünde dükkâncı dertli dertli dü- günüyor. Bir kısmı da elektrikleri de söndürüyorlar da tek bir mu- mun ölü ışığında dışarısı sey- rediyorlar, Hele bazı semtler görülecek bir hal, Bütün dükkânların kepenkle- ri indirilmiş. Fakat kaldırımda si- Fa sira masalar.. Bu portatif ti. rethanelere bir şey soruyorsunuz. Dükkâncı telâşla bir: — Eyah!., çekiyor, sonra ilâ- ve ediyor: — İçeride unuttum beyim. AL yor. lah kısmet ederse artık yarına be- | yim... Evde, vapurda, tramvayda da hep bu mesele konuşuluyor. Dün akşam bir yaz bahçesinde bir kaç ahbap oturuyorduk, Yanımızdaki oluran genç hanım bir- kocasını dürttü: — Aman haydi kalkalım. Ça- buk... Bizim I&vantacının kapan. masına beş dakika kaldı. Biliyor. sun ya ben gece ruju alacağım. Aman beş değil, dört dakika kal mış, çabuk, çabuk.. Ancak otomo- bill gidersek yetişebileceğiz. Hal buki bu gece de bana muhakkak ruj lâzim, Gördünüz mü şimdi de İstan. bullular için şimendifere yetişir gibi, vapura yelişir gibi bir de lâ” vantacıya yetişmek, bakkala ye- tişmek, manava yetişmek, zerze- Yalçıya yetişmek meselesi çıktı. O gece mutlaka lâzım olan ru- ju almak için de lâvantacıya oto- mobille yetişmeğe bayıldım doğ. Beyefendi ile hanımefendi lâ- vantacıya yetişmek üzere bahçe den fırladılar. Karşımızdaki masalarda bu me- sele tazelendi — Bayağı içime hüzün çöküyor birader.. Sant dokuzdan sonra canım Beyoğlundan geçmek bile istemiyor. Her taraf kapalı. Be- yoğlunda ışık azaldı, farkında — Bu işten zannedersem en zi- yade istifade edenler bakkala, zerzevatçıya, tuhafiyeciye, öteye beriye borcu olanlar, Saat dokuzdan sonra her cad. deden, canın istediği, keyfinin di yerden göğsünü gere gere ı du bizim hesaba bir Bütün mağazal mıza|... diye dükkânın cemi- Bi vuran bakkal!.. Ne: — Beyefendi... Hesabı dım.. diye arkanızdan manav var, Borçlular erken kapanma kara- rindan pek ziyade memnun olsa” lar gerek. Ötekisi dertli dertli güldü: — Nafile. Kazın ayağı öyle de- Bil birader, Bilâkis, bilâkis... Şim- di dükkânlar erkenden kapanın- ca bakkallar, zerzevatçılar, ma- mavlar ve saire alacaklılarıni ko- valamak için daha ziyade vakit bulabiliyorlar. çıkar. seslenen rip dükkânı kapatınca canı sıkı- iyor. Ne yapım adamcağız? «Haydi şu borçlulara bir uğrıya- yıml..» diyor. Dün gece saat do- 'kuz buçukta bizim kapıyı çalmaz m1?., Elde defter, surat asık, Bu: Amerikada rın açık zamanında Yurun cenaze namazma., Birdenbire arkamızda bir mü- nakaşadır koptu, şişman bir zat: — Net. Ne?, diyordu, müski- rat depoları saat yedi de kapanak mi7. Sebep?. Sebep?. — Sebebi basit... Rakı, şarap, konyak havayici zaruriyeden de- Zil de ondan.. Havayici zaruriye #atan dükkânlar sant dokuzda ka» panıyor.. — Ne münasebet efendim? Ne münasebet7, Müskirat depoları nın da saat dokuzda kapanmaları lâzum., Rakının havayici zaruri- yeden olup olmadığını sen gel de bana sor birader. Fakat erken kapanma kararı nin tatbikinden sonra siz bakkal veü ağazalerdaki çırakların sevinçlerini bir görseniz. Nerede ise bakkal çırakları bir araya ge- ip teşekkür makaminda belediye- nin önünde nümayiş yapacak Hikmet Feridan kiralık sırt Plajlarda genç kızlara yeni bir kazanç yolu seni gi e Bu sene plajlarda kadın mayolarının sırtı hemen kâmilen açık gibidir. görtyor. Bu mayolar Amerikalılar her işte bir kâr yolu ai de teminine kalkmışlar: lâmlarını yazdırmakta ve pl dolaşmaktadırlar. Resmimiz bu suretle gezen genç dadan da buraya muhtelif eşyanın re sureti bir gurubu iyor. bilhassa Amerika plâjlarında çok rağbet Bunun için yeni mo- irt güzel genç kızlar atrika No. 26 Somme büyük muharebesinde İngiliz hücumu muazzam topçu tibzaratı ile takviye edilmiştir. Şimdiye kadar bu kadar muaz- zam topçu ateşi yapıldığı görül mü bir şey değildi. Hücum İngi- | Tiz gönüllü ordusunun en güzide kısmı tarafından yapıldı. Fakat bu mükemmel hücum düşmanın beklemediği nagihâni ve baskın hareketi değil Almanlar İngilizle nerede ve ne zaman hücum edeceklerini bil- diklerinden bu muhtemel hücuma göre mükemmel mevzi almışlar. dı. Düşman evvelden haberdar edildiğinden evvelden silâhını ha- zırlamış bulunuyordu. Binaenaleyh elde ettiğimiz ne- tice, muharebenin başladığı gün- lerde verdiğimiz müthiş zayiatın listeleri yanında pek ehemmiyet- vet siz kalan bazı kazançtan il kalmıştır. Asil Somme muharebesinde baskın yapamadığımız halde bu sahnenin civarında Fransızlar beş fırka ile hücum etmişlerdi. Al manlar İngilizlerin hücumunu Hekliyorlardı. Lâkin Fransızların. hücumunu beklemiyorlardı. Binaenaleyh Fransızlar yıldı. ve ilk nm süretile ilerilemişler sürmüşler ve Almanlardan 9,000 esir ve 60 top almışlardı. Bu mu- vaffaliyete mukabil Fransızların umum zayiatı sekiz bin kişiyi bi- le bulmuyordu. 1916 teş evvelinde Roman- yanın süratle harap edilmesi harbi umuminin en muvaffakiyet- li seferlerinden bi Halyada baskın hareketi Bu vakalar siper harbinin ve bava tarassudatının baskın im- 'kânını izale edemediğini isbat ediyor. Müttefiklerin askeri erkâ- ninm düşünecekleri en mühim mesele pusulanın her hangi nok- tasında bir yerde, şimdiye kadar ların yaptıkları kahir ve :i baskınları müttefikler de yapmak mümkün olup olmadı ğini araştırmaktı. Almanların 1817 de garp cep- hesinde taarruzun tekrar ba, ini bekledikleri aşikârdı. Çün- Almanlar her tarafta mütte- fiklerin muhtemel hücumlarını karşılamak ve kendi mağlüp etmek için geniş mikyasta hazır- lık yapıyorlardı. Bu hazırlık cüm- | lesinden olarak Almanlar martta Somme yaylasını terkederek yeni ve daha kısa bir müdafaa hattına çekilmişler ve burada kemali it na ile hazırlanmışlardı. “Almanların Somme yaylasında» ki uzun hattı bırakmaları mütte- in pek şaşırtıcı bir şey ol- . Bütün harp plânlarımızı a tüst etti, Almanlar birçok Fırka- ları, siperlerde durmalarına hacet kalmadığından tasarruf ettiler ve siperlerin gerisinde topladılar. Bu kuvvetler siper hatlarında vukua gelecek boşluklari dolduracak ve mukabil hücumlar için ihtiyat kuvveti teşkil edecekti. Bu vaziyet karı lerin karargâhında plân yapmak için çalışan istihbarat ve harekât erkânı İstikrar bulan garp cephe- inin her iki tarafında vâsi mik- yasta baskın harekât yapmağa ında müttefik» imkün olmadığı kanaatına gelmiş Sahife 7 Loyd Corcun harphatıratı Umumi harbin esrarı lerdir. Bunlar Almanları şaşırta- cak her hangi bir baskın hareketi yapmağa asla muktedir olamadı- lar. Almanlar da bunları aldat- mağa nedeh ihtiyaç duysun? İşte bu düşünce tunç miğfer altında. tahammür eden müttefikin sev- i esasiyelerinden Bu mütearifeye şüphe ek cencrallerin mazarında caiz de di. Eğer şüphe g kendisine amatör derler ve ederlerdi. Asker ise, siperde hiz- met etmekten başka bir şeye y ramaz bir mahlük sayarlar, sözü- ne ehemmiyet vermezlerdi. «Mademki garp cephesinde na- gehani bir hareket ve baskın yap- mak mümkün değildir, niçin İtal. ya cephesinde böyle bir teşebbüs te bulunmıyalım?» dedik. Derhal bize temin ettiler: Burada da bas- kın kabil değildir. Avusturyalılar buradan bir ta- aruz olacağımı biliyorlarmış. ihtimal Avusturyalılar bunu bi- liyorlardı. Fakat bunların bekle- dikleri taarruz eski usuldeki ta- arruzdu. Gayet arızalı arazide granit si- perlerde son derecede gayri kâfi bir topçu ve çak olmıyan mühim- mat ile yapılacak ihzari bombar- dıman. Erkânı harplerimize göre böyle bir taarruz ileride kolaylıkla istir- dat olunabilecek bir kaç kilomet- re araziyi kazanmaktan başka bir netice veremezdi. Beyinleri donmuş Fransız ve Ingiliz ceneralları Bu Fransız ve İngiliz karargâhi ” umumilerindeki cenerallerin don» muş olan zihinleri, İtalya cephes sinde başka türlü bir taarruz yas pılabileceği imkânını düşünemiş yordu, ie” Avusturyahıların hiç Belden diği ve tamamile cephelerini yas racak ve Almanların kâfi kuvvets le imdatlarına gelinciye kadar ir ina, hilâllerini temin edecek gehani hücumun yapılabileceğini bu cenerallerin aklı almıyordu. İ Şurası kabili inkâr değildir ki .ceneral Petain, Franchet d'Espes rey ve Micheler, Chemins deş Dasnesin üzerine hücum yerine yukarıda tarif ettiğimiz esasat üzer! re İtalyada müşterek yapılmasını teklif et teklif kabul edilseydi İtalyanların Caporettoda uğradığı meşhur hes zimetin önü alınmış ve bilâkis düşman bu hezimete olurdun. uğratılmış, O tarihte İtalyanlar Avusturya! lara karşı kati tefevvuk adedini haiz idiler. Bu nisbette İtalyanlar toplar ve mühime olsalardü! faik surette mat ile teçhiz. edilmi Avusturyalılar boğulmuş. olurlar-' dı. Çünkü Avusturyalılar muhak- kak baskına uğratılacaktı. İtalyanların yapacakları bu ileri hareketi | Austuryalıların 1916 mayısında yaptıkları gayri mun- tazır hücum ve Almanların 1918 te ve 1918 hazir martında A: yanında Chateau Thieryde | yap- tukları yarma hareketi ile ölçüle- tedilmiş olacaktı ve izaç eden Poladaki üssübahrinin muvasalası kesilecekti. > (Arkası var)