16 Haziran 1934 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 6

j i Sahife 6 AKŞAM 16 Haziran 1934 Papağanları da beraber Yedi kişilik bir aile çoluk çocuk hep birden dünya seyahatine çıkmışlar Papağan kafesten başını çıkararak iki kere bağır 7 kişlik alle ve içinde dünyı Kim ne derse desin, bizde gez- me, dolaşma, seyahat etme, mem- leket görme, muhit de zevki, ihtiyacı henüz uyanmamış. Gezmek, dolaşmak bize âdeta bir angarya, müthiş bir yorgun luk, hattâ bir ıztırap gibi geliyor. Dün şehrin tenha köşelerinden birinde bir otobüse rasgeldik. Tozlu, acayip bir otabüs, Biraz ileride bir çadır önünde orta yaşlı bir kadınla bir erkek, yeni yetişmiş delikanlı, bir genç kız, iki küçük çocuk. Bir köpek, kafesin içinde de koca | men bir papağan | Biz ilerilerken orla yi yanımıza yaklaştı. İngilizce bir geyler söyedi. Arkadalşım iyi gilizce konuşuyordu. Ahbap ol. dular, Adamın ismi Gerrison > Onun ! şa zat | Ames #ikahi, Karını, beş çocuğu, köpeği ve papağanile beraber seyahate çıkmış, bu otobüsle nereleri do- laşmamışlar. Pasaportlarını göster. diler. Otobüsle Hindistandan bu- yaya üç buçuk ayda gelmişler. Ye- di kişilik bir ailenin dünya devri seyahatine çıkmaları gayet hoşu- Otobüslerinin içini gösterdiler. Neler yok ki... Bir aileye lâzım olucak her şey burada var. Huni, vende, ütü, süzgeç, cezve, fincan, çaydanlık, maşa, örgü için tığ, ne- lerde neler... Bi nin içinde bir mandolin asılı kadaşımın tercümanlığile ailenin reisi hayatlarının nasıl geçtiğini anlattız in bu karma karışık eşya- Ar — Hava kararınca bir yere ça dırımızı kurarız. Ben kendime zım olan kitapları getirdim. Bi okurum, Karım dikiş diker, örgü örer, kızım mandolin çalar, Dört küçük oğlum Steven seyyahıdır. Bu çocuğun seyahatten ne derece zevk aldığnı size tarif €demem. Yol almadığımız gün Steven âdeta rahat edemiyor. Bü- yürse mutlaka meşhur bir seyyah olacaktır. Bu sırada arkamızda acayip bir — Pilâv!, Pilâvi, diye bağır. | mağa basladı. Sorduk: — Bu kim? — Güldür — Papağanım!, yahati yaptıkları otobü: verdi, Seyahat ettikleri, gittikleri her memlekette papağanlarına © yerin dilinden bir kelime öğreti- yorlarmış. Papağan bir çok dik lerden bireri kelime biliyor. Türk- geden de öğrete öğrete pilâv ke imesini öğretmişler. Dört günde papağan pilâv demesini öğren- miş. Fakat bir kusuru var, pilâv demiyor da «Pi ileride yeryüzünün en küçük devri âlem seyyahı ile ailenin kö- peği altalta üstüste oynuyorlar. M. Gerrison arkadaşıma diyor ki — Otomobil devri âlem için çok iyi bir şeydir. Fakat burada bir şey aklıma geldi. Sizin koca koca kayıklarınız var. Kapkara, Bun- lara mavna diyormuşsunuz. Zan- nederim ki fiatleri de pek o kadar pahalı değildir. Bunların arkala- rına birer motör takılırsa seyahat için fevkalâde elverişli olur. Bi f» diyor. hassa ailelerin seyahat etmeleri için bunlar birebirdir. Otobüs ne de olsa dardır. Halbuki yazın maynalarla ne güzel seyahat e ederek bum- dünyayı dolaşm . Bu seyghatimizi ten sonra niyelim bö yahat yapmaktır. Oğullarım ye- tişti, kızım büyüdü. Gelecek se- yahatlerimi damadım ve gelinle rimle, hattâ torunlarımla yapma- ğı pek arzu ediyorum. Siz de seyahati sever iniz?. im bu sualin cevabını vermek için epey müşkülât çekti, Amerikalı anlatıyor: — Bazan günlerce durmadan iğimiz de oluyor. Iki büyük oğlumla kızım, karım ve ben şo- förlük biliyoruz. Kafilede beş ş0- för var demektir, Hepimiz beşer saat şoförlük etsek hiç durmadan gidebiliriz. Beş saat şoförlükten sonra yanyantıp istirahat etmek te insani adamakıllı dinlendirir zan- nederim. Birdenbire aklına mühim bir şey gelmiş gibi: — Aman, dedi, çilek mevsimi Bu garip sual arkadaşımı şa- gartmışt — Bir müddet daha sürer. Bir kaç gün. İstanbula gelen bir Amerikali akrabam buranın çileğini bize methede ede bitirememişti, Biz de: — dı: “ Pilâv.! Pilâv!,, allenin beş çocuğu otobüs önünde bulda bulunalım!... diye son de- recede gayret ettik, Biraz geç kak dık amma gene yetiştik, çilek ye- dik, 5 kilo kadar da aldık, Likör ve şerbet yapmak için... — Yolda mı?.. Arkadaşımın hayretinin sebe- bini anlamadı: — Tabii yolda Seyahati o kadar basitleştirmiş lerdi ki Amerikalı aile otobüslerinde! Nev Yorktaki evlerinde imişler gibi hareket ediyorlar. Zaten ne- leri eksik ki... Papağanlarından köpeklerine, rendelerine kadar he Amerikalı: — Seyahat, diyor, insanda nir diye bir şey bırakmıyor. Ge- ginemiyenlere, biribirlerile kavga edenlere, sinirlenenlere tavsiye| ederim gezsinler... Sonra seyahatlerde ne elbise kül- feti, ne tuvalet masrafı, ne de bir teberi masraf var, Seyahat! dünyanın en güzel bir şe Kafile buradan | Bulgaristan, Yugoslavya, İtalya, İsviçre, AL manya, Fransa, Danimarka, Ingil- tereye gidecek, oradan vapurla Amerikaya dönecekmi; Bu ma aile devri âlem seyahali- ne bayılmadım desem yalan söy- lemiş olurum. Amerikalının se- yahatin iyilikleri hakkındaki söz- lerinin hikmetini ne zaman anlı. yacağız. Ne zaman bizde de se- yahat ihtiyacı başlıyacak... Mas ile bir otobüsün içinde dünyayı acağız? — Hikmet Feridun Üzüm fiatleri yükseliyor izmir 13 — Üzüm fiatleri her. gün artıyor. İhracatçılar fazla mü- bayaatta bulunmaktadırlar. Fi lerin daha fazla yükseleceği üm wvvetlidir. Bir taraftan da bu mübayaatın bir spekülüsyon için yapıldığı söyleniyor. İhracatçılar Yeni sene için şimdiden alivre ta- ahhütlere girmeğe başladılar, Bu sene İngiltereye fazla ihracat yı pılacağı muhakkak görülmektedir. Berlinden Hamburga 50 dakikada | Berlin 14 (A, A.) — Pek ya- kında Berlin, Frankfort, Kolonya İ ve Hamburg arasında yıldırım yolcu hava nakliyat seferleri açı- lacaktır. Bu seferler dünyanın en seri tayyareleri ile yapılacaktır. Saatte 300 kilometreden fazla bir süratle uçan tayyarelerle Berlin- mandolinlerinden tamam:, Baktık, Başını kafesin telinden) den Hamburga 50 dakikada gidi- | Bugünkü Iran Rıza Pehlevi Hz. Iranda asri bir hükümet kurdu Şahinşah Hz. nin tercümei hali, yeni İran ordusu Tahrandan bir manzı Şahinşah Rıza Pehlevi Hz. Ma- zendiran vilâyetinde, Alaç köyün- de 1878 senesinde doğmuştur. Babası Abbas Ali handır, 22 ya- şında Kazak alayına girmiş, 1921 de «Serdarısipeh-Müşir» ün- vanile harbiye veziri olmuştur. 20 mayıs 1920 senesinde, Sov- yetler kapar Dip kalmış olan çarlık donanma- Enzeli limanında sahip olmak için harekete geçtikleri sırada İranda yalnız bu kazak alayı muhalefet alâmet- leri göstermiştir. Kazak alayını idare eden eski Rus zabitleri tebit edilince, ala- yın idaresi Riza hana tevdi olun- muştur. Şubat 1921 içinde idareyi ele | alan Riza han Seyit Ziyaeddin Tabatabaiyi reisivüzera tayin et- ti. Müteneffizlerden bir çoğunu tutturdu. 26 şubat 1921 de, Moskovada Sovyetlerle yapılan muahedede garlık nan bütün mukavelelerin feshi ve ilgası tanındı. O esnada, İngil- #çre, Gazi Mustafa Kemal Türki yesi ve Amanullah han Afganis- tanile mücadeleye tutuşmuştu. Lord Curzonun şark siyaseti işte bu suretle inhisafa uğradı. İngiltere hükümeti sine varmıyarak Jranı tahliye iktifa etti, Yeniden toplanan Mil- let Meclisine Riza han reis oldu. Müşarünileyh İranı ıslaha baş- hyarak idari teşkilâtma, teceddüt terakkinin teminine koyul İaresi zamanında imzala- daha ileri- iki mayis 1925 de bütün asalet ünvanlarını kaldırdığından Riza han «Ser. dar» ünvanını bırakarak «Pehlevi» ünvanını aldı. En nihayet, Millet Meclisi 31 teşrinievvel 1925 tarihinde Kı âlesini iskat ile İran mil selâmeti için meşrutiyet kanunları esası dahilinde Riza hanı Şahinşah ilân eyledi. Rıza han Tahranda 25 nisan 1926 da ahı Rıza Han Hz. nin altısı erkek, üçü kız olmak üze- re dokuz çocuğu vardır. İran veliahti olan Mehmet Rı- | za han Hz, 1919 senesinde doğdu ğuna göre bugün 15 yaşlarında bu- lunuyorlar. Bugünkü İran kabinesi şu zat. lardan müteşekkildir Başvekil Mehmet Ali Hi “Dervazel devlet,, denilen kapı Han Kasimi, harbiye ve umumi harbiye reisi Emir Leşker Nahcivan, maliye nazırı Ali Ek ber Han, adliye nazırı Seyit Muh- sin Han, dahiliye nazırı Mahmut Han Cam, turuk ve muabir nazırı Ali Han Mansur, posta telgraf ve telefon nazırı Mehmet Ali Mirza Devlet Şahi, maarif nazırı Hik- met han, ticaret umum mi Ali Ekber Han Bahman, sanayi ve ziraat umum müdürü Mustafa | Kuli Han. Bundan başka dört müstal ire daha vardır ki bunlar. poli emniyet, nüfus ve sıhhiye umumi idareleridir. Asri ve muntazam İran ordusu- mu kuran, bugünl Han Hz, dir. 1921 senesinde İran ordusu Rus zabitlerinin kumanda» $ altında bulunan bir kazak f) kı kasından ve İsveç zabitleri tara ile, muntazam bir piyade fır. fından idare edilen jandarma kuv. vetlerinden ibaretti, 1921 senesinde Şahinşah Rıza Han Hz. iş başına geçtikten sonra ordunun tensikine başlamış, ve İran ordusunda müstahdem olan ecnebi zabitlerine yol vermişti Şahinşah Hz. İrana milli bir or. du vermek için mecburi askerlik hizmetini kurmuştur. Bugün bütün İranlılar 21 yaşından 45 yaşına ka- dar İran ordusunda askerlik hi metlerini yapmağa mecburdurlar. Şahinşah Hz. zabitan kadrosu: nu doldurmak için iki tedbire baş vurmuştur: Birincisi İranda mey: cut askeri mektepleri ıslah ve tez- etmek, ikincisi de her sene ik- mali tahsil için Avrupaya zabit göndermek. İranda askeri tayyareciliğin ih- das ve tesisi de bugünkü Şahinşah Rıza Han Hz. nin himmetle ridir. Bu maksatla Tahranda bir tayyarecilik mektebi kurulduğu gir bi Avrupaya tayyarecilik tahs için de zabitler gönderilmektedir. iran sahillerinin emniyet ve in etmek istiyen de kur ki İran harp gemilerini tadil ve tamir ettirdikten başka İtalyada 'da altı tane yeni harp gemisi yap- memlekette sükün ve emniyet şi diye kadar görülmemiş bir şekil ve derecede mükemmelen tesis