25 Kasım 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

Akşam. 25 Tesrinisani 1932 könce Tatar deği öz Türkoğlu ve Hstanbullayum. o Yazının dürteği *ötkünç, ön beğeni çünkü bir zevk işidir, okuyucunun hakemliğe cağrılma- sıdır. Bundan dolayı şu satırları karaladım. Baş sözüm: Tatar Türkçeside “Türkce, dir, bunu lütfen unut- mayalım. Vâkan söylenişi yani telaffuzu, daha serttir. Ne çare; hep şimal dilleri öyledir. Bu kadar göleyönü (cihatı arbaa ) aykarılığında bulunmayan bir Ital- bir Ispanyol konuşurlar. cenup Türkü ile şimal Türkünden, mümkündür ki daha kolayca anlaşsınlar. Şu kadar var ki, saygı - değer -Nü, B, karşılaştırdığı © iki dilin anlaşılıp anlaşılamamasındaki güçlük hakkında “ lâakal eştir. in, sözü uzatmağa hacet şunu söyl ine gelince; tesadüf, tatarca yazılmış bir kaç hikâye ve tiyatro elime düşürdü. Oku- dum. Itiraf ederim ki biraz güç- lük çektim. Doğru sandığım bir nice gez (defa) boş ve fos çıktı. Meselâ: Kötülmeken kaderli ka- derli konak, diye hecelediz'm tiyatro başlığı önünde benilledin. Acayıp; bunlar taşınır evlere dair himayeli eserler mi yazma; başlamışlar! | Halkımız ise ameri- kanca bu işlerin henüz pek far- kında değil bile, deye söylenip şaştım. Halbuki. okuyunca, söz gelişinin verdiği sezişle anladım ki, bize gelip yerleşirken “misafir,, konak, yerli. töremizce “ konuk , olmuş ve ayak tozu gibi “K,, yı da sikip atmış. İstanbullunun Şimdi komşusu, il andiğe “konu, Kaderli : Kıymetli, © hörmetli demekmiş. Kölülmeken de, ön sandığım gibi götürülmeyen değil fakat teşrif etmeyen veya bekle- pilmeyen gibilerpen bir şey olmı Bugün dabi o sözün manaca na varmış değilim, Çünkü eski Türkçede külarmek, kaldır- mak demektir ki, kötürüm ondan gelir Destekle kaldırılmağa muhtaç olandır. Yoksa “ gütme , ile mi ilişiği var; bilmiyorum. Her me işe, yıldız ile İable türkçeleri arasında bukadarcık değişiklik olmasın mil Bahusus ki ortaklama edebi bir dilimiz de yok. Tanrı dilerse © ileride belki olur, Kendi — ölkemizde. bile © bu türlü mana ayrılıklarile karşılaş iyor muyuz? İstanbul leheesinde acar: Sertee, acı sözlü, huyu biberimsi adamın sıfatıdır. Ana- dolunun bazı yerlerinde ise, yeni demektir; - diğerlerinde — güzel, Merak buyurulursa mehaz göste vebilirim, Ödünç, ürkünç, korkunç, gülünç, sevinç v. ilbr. ile ötkünç, sanki bıçak bıçağa düşmanmı kil Hemde neden olsun? Tatar türkcesidir de ondan mı? Birincileyin (evvelâ) bu, yetecek bir sebep olamaz. Ikincileyin (saniyen) de, tatarca değildir. Abdülnâsır oğlu Abdül kayyumun * Leheci Tatari ,, sinde im; bulamadım. Eski, son irkçedir. Brokelmann “ Divanı Lugatüt Türk, tereümesinde, bu Almancı“ Gesehichte , rak bildiriyor ki, hem hil bem tarih mukabilidir. Belki “arapça - türkçe., sinde, yönl aslında, bikâyedir. Araştırıp. Istanbul 24 Teşrinisani 1932 şam atli) İstikrazlar Tahvilât et dahi 2550) Elekrik Şark ye S0) Tramvay D, Merahhede © 650 gümrükler di Haydi mak > Bagda, — Esham Bakan © TO)U, Terkos 24530) Çimento An 408. Ünyen dey 1450 Şark dey, 30, Balya Şark eee 7840 Telefon Çek #latleri (icp sa 10) Elllur sarayda yalak odası Londranın ortasında parlamen- toya yakın bir yerde kibar bir ingiliz kadını bir ev yaptırmıştır. Ey kâmilen billurdandır, ismi de Billur saraydır. Od: tan diğer tarafın gö in perdeler konulmaktadır. Bu per- deler kalkınca evin ber tarafını görmek kabildir. günkü kök mânasile öledenberi tanışlığım vardı Eski türkçede ötmek, bir taraf- tan öbür tarafa geçmek demektir ye mecazen de kullanılır, Osmanlı Türkçemizde öte, öt ötesi buna tanıklık etli; gibi, kuşun ötmesindeki ses dahi bunu yapmaktadır. Komon Türkçesinde, ki Osmanlıcamızın aşağı yukarı üçte biri bundandır, karşılamak, is'âf ve kabul demektir. Netekim: Kayma gerekmiz örtü gel kil,, “Her hacetimizi karşıla, nun tıpla tıpkısıdır. O halde ötkünce karşı kapu | kapayacağımıza, hikâye tarih (vukuat) ve date (rakkamla lan tarih) gibi özge mefhumlar ünde sırıtan yoksulluğu gider- mek için bir kelimeyi tek bir manada durumlandırarak benim- sememiz daha akıllıca hareket olmaz mı? “ÖTKÜNÇ , e orm- daklıkla (vekâletle) saygılı Va. Nü, beyin saflarına sığınırım, Köse Tai Tasarla M. Fuat e aye amı | Yam ad Pare imi | mad Sa ei az) Benle ps rik AN Vara ina skar | Fe an Gnemce ans) Bükreş Sana <6 | Bt ag Karlerdem © YzaS | Monkara A0 Nukut (atış) kuroz kuruş gine çil bn LE Tün peni SU, Fransız içe) Ellerle e an) İRİ, A8 k, Belçika (O 118—) iç Tubaf ve güldürücü evzar ile maruf komik EUSTER KEATON (Malec) Dün akşam GLORYA siremasnda ANDRE LUGUET, MONA GOYA FRANCOİSE, ROSAY, JEANNE, HELBLİNG ve ANDRE BERLEY ile beraber temsil ettiği MALEK EVLENİYOR Bınsalsiz kahkahalı komedide halkı ağlarcasna güldürmüşler 1 Şehzadebaşı HiLÂL SiNEMASI Talep ve arzuyu umumi üzerine EMDEN KORSAN KRUVAZÖR leri yalmız. bugün ve bu gece gösterilecektir Trogranıs ilâyelen PALARMO CİNAYETİ ED ai FOX JURNAT/da : Herriot İspanya'da - Bamarger borçlardan ve terki terli” Bugün “üevamı atinmeri “Ji de | hattan bahsetiyor.Paris kadın parukülarınn müsabakası < 10 yaşla bir viyole” başlar Savar 5 1fİ ta ist Pariste » Tehaikowaky'aln konsertosunu çalıyor. - Antewi'de sonbahar Yarından itibaren DÜZTABAN, BASTIBACAK KADIN AVCISI mükâfalı yestire,. vk Buyin ELHAMRA Sinemasinda Haftanın en güzel filmi... en cazip musikisi.. en büyük meşeyi ve en fazla muvaffak olmuş eseri olan Bu akşam. mü Gelse suvare 21,30 da ŞehirTiyaftosul üç saat ti > <2 tere MİMİ İC ANDAN SEVİYORUM > mm i İ, NI li filmini gidip görünüz. İki ssatlık neşe ve zarafet “Ria Büy Baş rollarda: FERNAND GRAVEY UML NN FLORELLE ve KOVAL (Bouftes - Parisienne) tiyatrosundan İlâveten; Paramount Jurnal halihazır dünya havadisleri, Radyo 25 teşrinisani cuma akşamı Istanbul 17- 17,45 Saz ( Müşerref hanim ), 17,45-18 gramofon, 18-19 Ke: mal Niyazi bey ve arkadaşları, 10-90 Orkestas, 90 - 20,80 saz (Belkis barım), 20,30 - 21,80 hanımlar saz heyeti, 21,40- 22,80 orkestra, ajans ve borsa hterleri, Saab ayan. Bükreş (394,2 m.) — 10,10 kon ferans, 19/25 orkestra, 20 konferans, 20,40 gramofon, 21 konser Budapeşte ( m.) — 195 lenağröli dersi, 20/45 komedi, 12,6 || Gaubant, | Londra (3ööğm,) — 24 askeri | musika, 20 konser, 12,15 dans musikisi, | (179öm.) — 20,80 orkestra, 2I Konferans, rkestrs, 23 gramoln, Prağ (458,01 ) — 1990 Alman radyo neşriyarı, £1,05. komedi, 2146 iki dul operas, 2380 son haberler, bant LML2 m.) — 21 havadis, tea, 2,45 senfoni orkestra, || 2855 havadis. | Varşova (1411 m.) — 1s kon: MELEK Sinemasının Vasi salonu emsalsiz ve şayanı hayret bir harika olan MAVi TUNA filmi ile alkış tufanları ile çmlıyor ve ilâhi artist BRiGiTTE HELM ve Budapeşte'nin meşhur “RODE, ZIGAN orkestrası nazarı takdirle seyrediliyor. İlâveten : Paramount Jurnal mmm! Bütün İstanbul halk, mamanın ARTİSTİK Sinemasına koşup meşhur bestekâr GEORES BİZET'in kiyemut OPERA'sı KARMEN'i seyredecektir. İlâveten : Son FOX dünya hava: bir film; MANTARLAR. lerile fenni meyi mik m, e Bugün OPERA sinemasında 81,15 keman, 2845 radyo Jurnal, 24 Esrarile, yırtıcı, vahşi hayvanlarile ve arslanlarla timsahlara das musiki Viyana (517,2 m.) — 19,35 inse cücelerin ahval ve adatı ile balla gitmemiş bakir ormanlarını karşı mücadele eden se mwel KONGORİLLA Fransızca sözlü şayanı bayret filminde göreceksiniz. İlâveten: PARIS GECELERİ ve MIKEY MOUSE Bugün ALEMDAR SiNEMASINDA 26 Tşgrinisanl cumartesi akşamı Istanbul — 18-18,45 saz (Darnlialim), 845 - 1080 orkestra, 19,20 1945 | #rumszen Gers (inhptedilere m 19445 - 80. orkestra, 90 2180 Tüm, 21:90 - 29,90. orleeetra, ajans ve R Sri borsa haberleri, saat syarı, İki büyük sesli ve sözlü film birden Bükreş (804,9 m.) — 18 konser, 18410 konlarıne, 19,25 konsere davam, 20 kanlerans, 20440 gramoloı, 31 or kestra, 21,30 konferans, Si5 şarkı, 22.05 orkesire Budapeşte (600p m.) — 1882 Serdalılar Kervanı GARY COOPER ve | LiLY DAMITA | ilam Ediyorum MARGELLE CHANTAL tarafından temsil edilmiş Fran- m a tarafından temsil edilmiş. sızca sesli ve sözlü Film, inik, b barla, 8 nca al Gündüz: 1-3-5 - 7 gece 92'da li e Dün akşam MAJIK sinemasinda kesri, 2200 gramofon, ES askeri 7 mum“ Richard Bartihelmess lm ÇİNE m) — TAS dans VEDA PUSESi il musikisi, 1846 konser, 21 yemek yemeği öğrenelim, 23 edebi rna, BOO gelme. Filiminde “ŞEFAK KEŞİF KOLU,ndan daha kuvvetli ve daha Pİ an, 2430 askeri muzik yüksek olduğunu göştermiş ve kemali takdirle alkışlanmıştır. Prağ (488,6m.) — 10, İlâveten: R. K. O. dünya hadiseleri radyo. neşriyatı, 20 hava Brtnndan akil, 20,05 salon orkesiras, z 21,95 Şarkı, 22 fanlar, 23 radyojurman, ROMATIZMA AĞRILARINI KESTİRİNİZ 2415 Ostrandan nakil Alyan adaleleri gavgetmek ve islikaya uğramş inafallar Roma (4i12m.) — 1800 grame- yamşatnak. ve ağrıyı izel etmek için hemen Sican'e yal don, 21çl5 sikli komedi kullanmız. Derhal ensicenin içine müluz eder 'arşova (1411 m) — rafi m hfif hassasiyeti ve sertlikle ağrıyı eder. Roma: siki, 20 müleferrik, 5045 radyojumal, 21 barif musiki konseri, 9BO5 Konsar, binlerce kişi Sioan'a mahlilinn leşimişlerdir. Tomatizma Isrlağo (bel 2840 çün, 24 dans musiki N ağnsı) siyatik yecti vereki Gr ağrılar Viyana (517,8 m.) — 105 fanlar, burkulma, bere ve sair adele ağrılarına 20,26 ilyojumasi, 2, sent Konser, karşi Slcan raabltlünü Kullanınız 5 yadyojurnal 40 konser, SLOAN'S LINDMENT — Ağrıları Keser Fransada mütekaitler Paris, 24 (A, A.) — Mesai na Tashih arın. teklifi üzerine kabine, Gazetemizin 17/11/938 tarih ve 5007 Beşeriyete Belâ.. lasarruf olmak üzere ne nam ile v Kolu. nüstamazdn Istanbul dördünü olursa olsun muhtelif devlet mü. KOKA N yarma HA NO esseselerinde bulunan mütekal i a Mk ere yol vermeğe karar vermiştir. | yazdı task sn olunur,