18 Kasım 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Akşam 18 Teşrinisani 1932 Bankaların kontrolü ( Baş tarafı birinci sabifede ) Bu tetkiki kolaylaştırmak için bütün müesseselerin kabul ve riayete mecbur olacakları bir pilanço, bir vaziyet mümunesi ih- das edilmelidir. Bu vaziyet cetveli, müessesenin idatını açıkça gösterecek şekilde tespit edilmeli! Esasen bu derece, mevduat ile bunların istimal, işletme şekilleri arasında bir münasebet tesis edilerek asgari bir had olarak, kanun ile tayin edilmelidir. Mürakebenin en nazik safhası tevdi edilen cetveller hakkında mütemmim tahkikatın banka def- terlerinde yapılmasıdır. Burada her türlü yanlış tefsire ve tevdiat sahiplerinin endişesine mani olmak için hükümetin şahsi hesabatı görmek selâhiyoti olma- dığını, kontrolün ancak müessesin umumt vaziyetini istihdaf ettiğini Mi nk az hi elzemdir. 'Hatta yanlış telâkki ve telâş ların önüne geçmek için belki ihdas edilecek dairenin maliye hekalmar' deği, kak ikti vekiline yapi halam raliyat 'noktai mazarından, daha muvafık olur. Dye mbhim bi? yokta ds, bu mürakabenin, bir nevi manevi teminalı tezammun etmekle bera- ef ürik Kursi denli kefaletini ifade etmediğini tasrih etmektir. Bihassn Amerikada yapılan tecrübeler bu kaydın ehemmiyetini. göstermiştir. Amerikada kontrola tabi bazı milli bankaların evrak üzerine evle? mürakabesi allında , damgasını basmaları, halkı yanlış ve müfrit bir nikbinliğe sevk etmiştir. Kahin olen olkbileeği umumi esaslar bunlardır. İstihsal © edilecek netice, İşi ellerine alacak kimselerin kabiliyet we dirayetlerine tabidir. Kanun müdahalesinden kaçan ingilizlerin Nof measures butmen şanı tadil edilerek mez and mcasures yani “adam ve nizam, ak e sahada, rehberimiz olmalıdır. Cevat Nizami Bir silâh deposu meydana çıktı Luka isminde bi tevkif edildi Beyoğlu polis merkeği Luka isminde bir adam hakkında tab- kikat yapmaktadır. Yugoslavya tebaasından olan bu adan Beyoğlunda Tum Tum sokağında oturmaktadır. Son zamanlarda Lukanın bazı | şüpheli kimselerle sıkı Gil temasta bulunduğu nazarı dikkati celbetmiş ve tahkikata başlan- mıştır. Zabıta lâzm gelen tertibatını almış ve evvelki gece ani olarak Lukanın o Beyoğlundaki | evinde araşlırma yapılmıştır. Evin her tarafı aranmış, bir Şey » bulunamamış, bu sirada odanın duvarında bir kapı polisin hazarı dikkatini celbetmiştir. Bu kapı açılınca büyük bir dolap meydana çıkmıştı Dolabın içerisi bir silâh deposu hlaline getirilmiş olduğu görülmüş” tür. Dolapta alman mavzer tüfek- leri, tabancalar, bir çok mavzer ve tabanca fişekleri ve daha bir gok şeyler bulunmuştur. Zabıta derhal silâhları müsadere etmiş ve Lukayı yakalanıştr. Takanm bu elühları nereden ve rı ne için evine doldarduğu tahkik edilmektedir. Berlin, 17 (Hususi ) — Başvekil Von Papen bir temerküz kabinesi teşkili için giriştiği müzakerelerde çok müşkilâta ugradığından isti- fasını reisicumhura vermiştir. Reisi mhür istifayı kabul etmiş ve istişarelere başlamıştır. Merkez fırkası reisi Kaas milli yetperverlerin reisi Huzenberg, balk fırkası reisi Vingelday yarın reisicumhur — tarafından O kabul edileceklerdir. Faşistlerin reisi dan ve Oher zaman tecavüze maruz kalması il linden bahsederek dı “ Almanya vaziy: Seyrisefain Barem bugünlerde mecliste görüşülecek Ankara 17 — Seyrisefain ba- remi bu günler mecliste görüşü lecektir. Bareme göre umumi müdür 600, muavini 400, daire reisleri üçer yüz, reis muavinleri 200, şube müdürleri, kısım ami: ş hat birinci suvariler ve iler 100, iç bat süvarileri 140 - 130 tayfalar 30zar lira maaş (alacaklardır. Kaptanların maaşları birinciler 100 ikinciler 85, üçüncüler 75 lira maaş alacaklardır. ki itibarile her yıl dönümü Rus ihtilâlinin şebetile Gazi Hz. ve M. Kalenin, İsmet paşa ve M. Molotof, Tevfik Rüştü bey ve M. Litvinof arala rında samimi telgraflar teati edil- miştir. Ankara 17 Amerika borçları tecile razı olmuyor Mecliste böyle bir teklifi reddedecek Washington, 13 (A.A) — Ame- rika mebusanında demokrat fır. kası lideri Mister Rayney, hali | hazırdaki mecliste yeni bir mor | toryom İehine bir tek vey bile elde etmesinin müşkül olacağını beyan etmiştir. Mebus Mak Telden borçların tekrar tetkiki için M. Lavale giz'ice riciye nezareti hakkındaki itham- larını tekit etmiştir. Mebus moratoryomunun intihap. sendikaları başında millet tara- fından takbih edileceğini ilâve etmiş ve M. Hooverin bir mora- toryom daha teklif edemiyeceğini söylemişti Fransız ve Belçika seirleri M. Stmson ile mülakatta bulun muşlardır. M. Benös Pariste Paris 17 (ALA.) — M. Bönüs öğleden sonra Londradan buraya gelmiştir. müsade veren M. Hoover ve ha- | Bu Sabah Alman kabinesi istifa etti Yeni kabinenin beş fırka tarafından teşkil edileceği zannolunuyor Hitler ve Bavyera halk fırkası reisi Sehefer cumartesi güni için davet edilmişlerdir. Reisicimhar bu zevat ayrı ayrı kabul edecek, sonra hepsini birlikte davetle görüşecektir. Yeni kabinenin bu beş fırka mensup- ları arasından teşkil (o edilmesi muhtemeldir. Istifadan evvel Beril 15 (A.A)— Havas ajansı | dakika taarruza uğrayabilir. Bu itibarla Avrupada en kuvvetli devlet “olmalıdır. Bu tahakkuk sahasma isali için tabi zaman ister. Fakat bu bizim için mefküredir. Almanyanın bun- dan başka bir rejisis tabi olma- na imkân yoktu Bir mekteplinin marifeti Komşusundan 1500 liralık elmas çaldı! çe Kadıköy «zabıtası - bir çocuk tarafından yapılan büyük bir kırsızlık vakasını meydana çıkar- Baştır. Vaka şöyle olmuştur: Kadıköyünde Kurbağalı derede oluran Fevziye hanım polise mü- Yacaatla odasındaki dolapta bulu- askeri nan 1500 lira kiymetindeki mü- cevheratınm — çalınmış olduğunu söylemiştir. Zabıta derhal tahkikata başla- mış, ve bundan 20 gün evvel Fevziye hanımın Istanbula inerken evin anahtarını komşusuna bırak- tığı anlaşılasıştır. Bunun üzerine zabıta komşu- sunun oğlu Mehmet efendiyi bu- Mehmet lup isticvap efendi 100 lira tograf makinesi ülmüş ve bunu nereden aldığı sorulmuştur. Mehmet bu makinenin mektep arkadaşı Kemal efendi isminde birine ait olduğunu söylemiştir. Zabıta derhal Kemal efendiyi bulmuştur. Kemal efendi ifa- desinde makinenin kendisine ait olmadığını söylemiş ve: — Mehmet efendi geçen gün bir çok mücevherat (getirdi, bunları beraber | sattık ve makineyi de bu para ile aldık, demiştir. Bunun üzerine Mehmet efendi de suçunu itiraf ederek Fevziye hanım anahtarı kendilerine bırak- tığı gün bu mücevherleri çaldığını söylemiştir. Zabıta mücevherlerin satıldığı mağazaları meydana çıkararak satılan mücevherleri geriye almıştır. Tahkik etmeden çocuklardan mücevher alan mağaza sahipleri hakkında takibat yapılacaktır. Üç fransız âyanı hakkında takihat yapılacak Paris 18 — Bir sahtekârlk ve ihtikâr meselesinden dolayı ayan- dan Viyeyar, Ebremek, Jurden'in teşrü masuniyetlerinin kaldırı: mast istenmiştir. Bu teklif en. mene havale edilmiştir. etmişti ki 'Telgraflar muhabirinden : Rayiştagda yalnız 11 âzası bulunan halkçı fırkası, müstesna olmak üzere bütün fırkalar M. von Papenin temerküz teşebbünlerine hiç bir cevap ver- memişlerdir. Nazırlar hükümetin davetine icabet etmemişler, yalnız katolik- ler kabinenin usulleri değişme- dikçe temerküze iştirak edemiye- ceklerini ilân etmişlerdir. Almanya en kuvvetli orduya malik olmak istiyor Berlin, 17 — Alman başvekili von Papen mühim bir nutuk irat etmiştir. Başvekil nutkunda Al manyanın hudutlarının uzunluğun- bi “ Hiç bir muahede, biç bir imi- sak bizi silâhlanmaktan menede- Von Papen nutkunun sonunda | Almanyada mevkii iktidarda hangi fırka bulunursa bulunsun bu ti takip edeceğini, Alm m başka bir yol olmadığı söylemişti, Münhal mebusluk Sabık tütün inhisarı mü- dürü namzet gösterilecek Ankara, 17 — Sabıktütü inbi sarı müdürü umumisi Behçet bej münhal mebus namzetleri arasında bulunacağı söyleniyor. Ankara, 17 — Bugün meclis içtimaından sonra fırka grupu toplanmıştır. Ankara 17 (A.A) Büyük Millet Meclisi bugün Reis Vekili Refet beyin riyasetinde toplanmış ve Samsun mebusu Aziz Hızır beyin istifası okunmuştur. Bundan sonra Aydın mebusu Fuat Şahin beyin ziraat encümeninden | tifası © okunarak o mumaileyhin | yerine diğer bir aza intihabı ya- pılmış ve Hulüsi bey (Sinop) seçilmiştir. Meclis cumartesi günli toplana- caktır. Kar yağması ihtimali var Karadenizde şiddetli fırtına | hüküm sürüyor Karadeniz devam edi- yor. Dün müşkilâtla boğaza girmişlerdir. Karadeni deki bütün vapurlar limanlara iltica etmişlerdir. Karadenize çıkacak vapurlar, Kavakta havanın sükünet bulma- sını bekliyorlar, gelen haberlere göre Halkalı, Çanakkaleye birer, Antalyaya sekiz milimetro yağmur ğmıştır. Erzurum ve Karsa kar “düşmüştür. Yeşilköy — rasat © merkezinden aldığımız malümata göre bugün bava, bulütlu ve yağış olarak devam edecek, karayelden esmekte olan rüzgâr kuvveti devam ede- Dünkü havaya göre bugün dik. yoktur. bava tazyiki 758 mili metro idi. Dün en fazla sıcaklık 13, en az sıcaklık 5 derece idi. Bu sabah en fazla. sıcaklık B dereceyi bulmuştur. Ki lin devam (etmesi kışın adamakıllı başladığını ve kar yağması ihtimalı olduğunu gösteri- yor. İkinci Amca bey karikatür müsa- bakasına başlıyoruz! Geçen sene binlerce kariimizin iştirak ettiği AMCA BEY KARİKATUR MUSABAKASINA bir kaç güne kadar başlıya- cağız. Birinci müsabaka gibi ikinci “Amca bey karikalür müsabakası, da fevkalâde eğlenceli olacaktır. Tafsilâtını bekleyiniz, Muhiddin bey (Baş tarafı birinci sahifemizde) bizzat cevap vermediğini sormuş” tur, Muhiddin bey muharririmizin bu suali üzerine şa sözleri söyle- miştir: — Mezbaha hakkında serdedi- len tenkitlerin esaslar, riyasetce hazırlanmış ve haddi zatinde basit bir takım meseleler idi. Bu itibarla arkadaşlarım, meclis Ancak, en büyük i yetinde tenkitler yapan Tevfik Salim paşa, bir kere olsun mer- bahaya gidip vaziyeti görmediği halde mecliste ezberden konuş” muştur. Ben, bu sözleri şahsen cevaptan müstagni addederim. Mezbeha yalnız matbuata değil, bütün hemşehrilere, bütün vatan- daşlara kapılarını açmıştır. İstiyen gidip görebilir. Efkâriumumiyeye bunu memnu- niyetle ilân ediyorum. , Şehir meclisi Mezbaha hakkındaki tenkitlere cevap verildi Dün şehir meclisinde firtmak dat raporu okunmuştur. nazaran belediye val miktarda azalmıştır. Bu münase- betle söz alan azadan Mehmet Ali bey: — Rapor çok mühim, Bunu bir tehlike işareti olarak telekki edebilir. Eğer frenleri sıkmazsak uçuruma yuvarlanmak muhakkak- tur. Varidattaki eksilmenin mühim bir kısmı ihmal yüzünden ileri geldiği | muhakkaktır. Bu yol iflâsa gider. Reis muavini Nuri bey maka min raporu kanaatine muvafık olmadığı için imza etmediğini söylemiştir. Rapor, tetkiki hesap encümenine gönderilmiştir. Ikinci celsede mezbaha hakkın- daki | tenkitlere reis muavini Nuri bey cevap vermiştir. Nuri bey, mezbahadaki bütün müşkül lerin, manilerin izalesine çalışıldığı, mezbahanın en mükemmel müles- seselerden biri olduğunu bizzat gözile gördüğü Berlin mezbaha- sında bile bu şekilde kesim yapıl- dığını, her yere, her müesseseye ait bir koku olduğu gibi mezbada kesim zamanında da koku bulun- ması tabii olduğunu, şimdiye kadar mezbahayı gezenlerin mü- esseseyi takdir ettiklerini söyledi. Tavfik Salim peşa cevap vere- rek mezbahanın pis olduğunda ısrar etti, Neticede müzakere kâfi görüldü. Pazartesi tekrar içtima edilecektir. Kahve ve çay tacirleri Kahve ve çay tacirlerinin bir şirket yapmağa teşebbüs ettik leri yazılmıştı. Tacirler dün tekrar toplanmışlar ve bu hususu görüş müşlerdir. — Tacirler bir defaya mahsus olarak gümrükteki mall ın ilhaline müsaade edilm: istemişlerdir. Bundan sonra şi teşkili meselesi görüşülecekü