30 Ekim 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

Akşam. AAKŞAMDAN AKŞAMA —— ——— Dünyanın temeli iyor | “ Cemiyetimizin temeli iltisa- diyattır | ,, derler. Ben de şahsan buna iman edenlerdenim. Eğer, bu akideyi besliyenler, fikrimizde yanılmıyorsak, dünya temelinden değişiyor. Zira, eskiden ikt amına ne varsa, şu son bi 3ene zarfında hep tersine döndü: $ Daha bir kaç sene ewe bağırbağır bağırıyorduk : salâtımızı fazla- talebinden zi en geliyor. Amerikan otabilili- ğini mahveden budur. Bizim tür tüncüleri helâk eden gene bü. Binaenaleyh, Amerika otomobi leri nasıl imal miktarını kasmak mecburiyetile karşılaştılarsa, biz de, tütünü, eskisi. gibi değil, piyasanın miktarda ekmek; bu suretle reka- bet yüzünden karşı koymak zaruretinde kaliyo- ruz. Eski “istihsalâtımızı. çoğak talıml,, şiarı tersine döndü: — Aman! İstihsalâtimızı eksik istede altmışma, yetmişine ml $ Gine bir kaç sene evvel, en mergup şey, para biriktir. mekti, Amerik'da olsun, Fransa'da olsun makbul vatandaş, para biriktirendi. Bizde de bir kum- bara merakıdır aldı yürüdü. Fakat şimdi, her yerde, ahaliye para sarfetmeğe sevk ede- Jim diye propağandalar yapılıyor. Buda, buhranın önüne geçmek için en birinci tedbir sayılıyor. Amerikada duvar ilânları yapıştı rıyorlarmış: “Vatandaş Paranın üstüne oturmal nakdini tedavül ettirl, Bizde de yakında aynı feryadın kopacağına şüphe yok, Zira, kum- baralarda otuz sekiz milyon lira birikmiş. Anadolu kasabalarındaki panayırlarda, para olmadığı doğrudan doğruya, eşya delesi suretile alım satım yapık dığını bu haftanın gazetelerinde okuyoruz. Anhaminba, sanayi, ziraat, &- caret işlerinin durğunluktan kur- tulması. için, ahalinin hertürlü 'emtiaya rağbet etmesini, yani, parayı tasarruf değil, sarfetmesi, zaruri, O halde: “tasarruf yerine sarf, bu günün iktisadi şiarıdır.. $ Gine bir inşaat Oo okadar | lüzomlu görülmüş ki, bükümet, bunu bimayeyi | düşünmüş. Ev yapt randan iki sene vergi almamak üzere kanun yapmış. Şim; yet malüm. Evler, bir ta harıl. harıl yaptırılıyor. Dij taraftan kiracısızlıktan tam takı — Paralar, Nahak yere binalara kaç sene evvel, A A A ŞAŞMA ŞEHİR HABERLERİ Hamamlar Halk için ucuz ha- mamlar açılması düşünülüyor Istanbulda © mevcut | hamam sahiplerinden ekserisi su yolcu- larla anlaşmışlardır.. Bunlar, çeş imelere su gelmediği zamanlarda su buluyorlar. Buna senede verdikleri su bir iki lirayı geçmiyor. Valaf sularla beraber bu suların varidatı da belediyeye geçmi Belediye bu sene varidatıaı niyetindedir. Bu noktadan mamlara verilen meşgul olacakt Belediye ayni zamanda alaturka hamamları islah ederek hamam ücretlerini indirmeği de düşü” müyor. Bu münasebetle ucuz halk hamamları açılması için bir tasav- Vur vardır. Bu hususta şehir mec- Tisine bazı tekliflerde bulunulması mubtemeldir. Su meselesi Taşdelen suyunun sahile rilmesi için belediye fen heye tarafından yapılan harita mahal linde tatbik edilmiş ve muvafık görülmüştür. Taşdelen ile civarındaki suların kimyahanede tablillerine devam ediliyor. Tahlillerden sonra inşaata başlanacaktır. Belediye terkos, kırk çeşme, halkalı sularının içilecek bir hale meselesini de tetkik ha- su meselesile kapanıyor! - diye feryat kopaı yoruz. Yakında, “in meneden, lâakal tahdit eyliyen, müşkülleş- tiren bir kanun çıkacağı şüphesiz. $ Vaktile, rakabetin yükseltici, ilerletici bir iktisadi âmil oldı una kanaat getirmiştik. “Iktisadi müesseseler, rakabet sayesinde mallarının çeşidini güzelleştirirle tekâmül eder: ıstıfaya mazhar derdik, Halbuki, son zamanda, Fekabet yüzündan çikolata ve saire mü- esseselerinin başına gelenleri bili yoruz. Kimi battı, kimi batıyor. Tekâmül ve ıstıfa şöyle dursun, — Aman rekabetin önüne ge- ilsin! - diyerek, bizzat kendileri yalvarıyorlar. Bütün bunlar, bu buhran neti i, eski tarz iktisadın. değiş tiğini, yepyeni bir iktisat hayatile karşılaştığımızı göstermiyor mu ? Bu yep yeni iktisat, her halde, plana müstenit olan (Binaenaleyh, bir merkezden idare edilen ) bir sistem olmak zaruretindedir. Zira, yukarda anlattığımız. vaziyetlerin © başka çare yuktur! (Wa - Nü) Kadın hırsız | Cam kırarak eve girmiş, | eşya aşırmışl Zabıta bir çok evleri soyan bir kadın hırsızı yakalamıştır. Galatada bir evde oturan artist Şükriye hanım bundan bir hafta evvel evinde © bulunmadığı bir sırada odasında sandığından iki ipek fistan, bir manto, bir çok eşya, 3 altın lira, 3 beşi bir yerde vesairesi aşırılmıştır. Şükriye ba- nım polise haber vermiş, tahki başlanmıştır. Şükriye hanım © evvelki gün Arif iki tane fistan görmüş “ve şüphe ederek, satın almak bahanesile fistanları dikkkatle muâyene etmiş» tir, Tetkik neticesinde bu fistanların! kendisinden çalınanlar olduğunu anlamış ve hemen polise haber vermiştir. Zabıta memurları o dükkânda tahkikata başlamışlar, Arif efendi bu fistanları bir kadından satın aldığını söylemiştir. Diğer taraftan tahkikatla meşgul bulunan Galata polis merkezi de Cemile isminde bir kadından şüphe etmiş ve kendisini takibe başlamışlardır. Arif efendi fistanları kadından aldığını söyleyince zabıta Cemi leyi tevkif etmiştir. Gemile ilk defa bu işten haberi olmadığını iddia etmişse de elbiseci Arif efendi ile karşılaştırınca suçunu itirafa mecbur kalmış ve »İ Şükriye hanımın pençeresinin ca- mını karmak suretile odaya gire- rek eşyayı çaldığını söylemiştir. Kurnaz. hırsız. çaldığı eşyayı sa: tarken Arif efendiye kendisinin | dul bir kadın olduğunu, aç kak dığı için elbiselerini sattığını söy- lemiş ve yalandan. tezallümlerle eşyanın hırsızlık olması şüphesini kaldırmıştır. Cemilenin böyle “daha birkaç | yeri soyduğu anlaşıldığından tah- kikat devam ediyor. AKŞAM ABONE ücretleri Türkiye © Bene SENELİK 1400 karş 2700 kuruş AYLIK 760 » 1450 3AYLIK 400 > 800 TAYLIK 10 3 — 9, r- Abono Derüllri doğrudan doğruya AKŞAM idaresi namına gönderilmeli Adres tebdili için. yirmi baş ke Tuşlu pul göndermek: İâzumdır. Camazilaır 29 — Ruzmhuzır: 178 5. İmad Güney Öğle Ikindi Akşam Yata, ELMA A 69 SAN AZ Me a e e e ii darehane : Babıali civarı musluk sokağı 13 No, | İçtimai yardım Aşhaneler pek yakında açılıyor yardım. şubesi- iki. tarafında fakirlere ucuzea bir kap yemek satacak birer aşhane açmağa ka- rar verdiği yazılmıştı. Aşhanelerin açılması için hazırlıklar bitmiştir. Belediyenin yardım suretile bu bayırlı içe tahsis ettiği parada balkevine verilmiştir. Aşhane ci- varındaki maballe ihtiyar heyetleri aşhaneden istifade etmek isteyem- lerin miktarını bildireceklerdir. Bu suretle günde kaç ki aşhaneden yemek alacaş olacak ve ona göre aş pişirile cel Bu kabın bir adamı doyurabile- cek miktarda olmasına ve fiati beş kuruşu geçmemesine çalış lacaktır. Bundan başka çok fakir, basta ve himayeye muhtaç baz ailelere de Halkevi tarafından para ile yardım edilmesi düşünü- lüyor, Sarayburnu Gazino yeniden ihale ediliyor Belediye ile Derviş zade Ibra- him bey arasında aktedilmiş olan Sarayburnu gazinosu ile bahçesi- Bin mukavele müddeti bitmiştir. Belediye zdeki pazartesi günü İbrahim beyin işgal ettiği kısmı tesellüm edecekti Belediye, bundan sonra Saray- burnu ile gazinosunu yeniden bir talibine ihale edecektir. Bu me- yanda burada yeni tesisat yapılar | rak bir lunapark vücuda getirmek düşünülüyor. Belediye yeniden tetkikat yapa- cak ve gazino ile bahçenin ne suretle ihale edilmesi mümkün olacağına dair kati bir karar verecekti Sırnaşık âşık!” Nihayet polis kendisini yakaladı Kasım paşada oluran Bedi hanım isminde 18 yaşlarında bi kız sokaktan geçerken Ibrahim isminde birisi arkasına takılarak sarkıntılık yapmaya başlamış ve Bedia hanıma kendisile beraber gezmesini teklif etmişti Bedia hanım bu teklifi redde dince İbrahim işi daha ileriye götürerek kızcağıza elile sarkın- lık yapmağa ve tehdit etmeğe başlamıştır. Bedia hanım yakayı kurtaramı- yacağını anlayınca kaçmıya baş- lamış, Ibrahim gene takip ve sarkıntılığa devam etmiştir. Bu sırada polisler yetişmişler, Ibrahimi yakalansışlardır. Sokak ortasında zorbalık yapan Ibrahim adliyeye teslim edilmiştir. güne çogalması imiş... Otomobil, imendifer, tramvay, tayyare gibi uzun kulaklı ru... Bu havadisi okurken aklıma bir şey geldi... Daha evvelki se- meye kadar Fatihte bir Hacı efendi vardı. Hali vakti yerinde bir adamdı. Hattâ mahallede » diye çıkmıştı. sessiz. sokaklarında ilk ıh gürültüsü olarak mur- tazam bir tıkırtı duyuluyordu. Bu tıkırtıdan bir müddet sonra deve çanları ve iç mahallelere kömür taşıyan kervanların hafif yanık şarkı- tahta evli sokaklarda işitilen tıkırtı hacı efen- can yoldaşı bor eşeği Derviş i.. Her sabah günle beraber efendisini evinden alır, tıkır tıkır di, dervişi caminin önündeki ağa- a bağladıktan sonra mem kılar, besmele ile tekrar dervişin Sırtına atlıyarak dükkânının yolu- nu tutardı. Bazı sabahlar Hacı efendiden evvel uyandığım için görürdüm. bahçe kapısından çıkarır. Palanlarını iyiden iyiye muayene eder. Bir peder muhabbeti ile hayvanın kaba etlerine takdirkâ- kerre vurur. Sonra sene- — Haydi bakalım Derviş. Yol göründü... Bismillah. der zıplardı, Derviş tenha sokaklardan, zerza- vatçı katırlarından sonra ilk geçen hayvandı.. Ayaklarının. tıkırtı mahalle halkı için sabah zili yerine geçer, herkes bu tıkırtıdan sonra uyanırdı. Dairesine, mek- tebe geç kalanlar içi — Aman çabuk ol geçeli hanidir.. Derlerdi.. Derviş akşam dönerken mutlaka köşe başında bir kerre feryadı kopa- rırdı... Bu feryadı mahallenin akşam çanı yerine geçerdi. O gene geç gelen kocak Derviş geleli 2 saat oldu. diye hoşlanırlardı. Akşam döner- ken dervişleri kemerinin bir tara- fında içi öteberi dolu kırmızı bir mendil, öteki tarafında da mev zerzevatları asılı olarak mahalle den içeri girmesi mutattı. Gel zaman git zaman hacı efendi bir gün sizlere ömür. Kendisinin bir oğlu vardı. Mal tum bey babasının aksine iki dirhem bir çekirdek gençler dendi. Hacı efendinin vefatından (Devamı dördüncü sabifede) Hikmet Feridun MET MEM il 7 di il | A E nl 1 iğ K Mİ AŞIN > e mlm v // / yu a — Başıma gelenleri sorma | Amca Bey... . Bizim hanım bir tarafta... .. Kerime bir tarafta... .. Mahtum bir tarafta hasta İ yatıyorlar! tevekkell mi, eozanenin nl, AB.— Hun önünden göğsünü ger gero geçiyor