21 Mayıs 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

21 Mayıs 1932 Sahife, 5. an GÜNÜN HABERLERİ Hankalar Memlekette banka miktarı artıyor Altısı ecnebi olarak 29 banka var Devlet istatstik (o müdiriyeti tarafından yapılan istatistiklere göre, Türkiyede bankaların adedi gittikçe artmaktadır. 1920 senesinde Türkiyede iki milli, üç ecnebi banka vardı. 925 senesinde milli bankaların mevcudu, 7, ecnebi bankaların mevcudu da 8 olmustur. 927 senesinde milli bankaların adedi 10 olmuştur. Bu miktar 928 sene- sinde 13 e, 929 senesinde 17 ye çıkmıştır. 931 senesinde Türkiyedeki ban- kaların mevcudu 29 olmuştur. Bunlardan altısı ecnebi, 23 de türk bankasıdır. Yapılan hesaba göre bankalar- daki mevduatın yekünu da seneler» geçtikçe artmaktadır. 920 senesin- de, bankalardaki mevduatın ye- künu bir milyon kusur lira idi. Bu mıktar 921 de iki milyon küsur liraya, 922 de 3 milyona, 924 sene- sinde 4 milyona, 925 de 7 milyona çıkmıştır. Nihayet bankalardaki mevduatın yekünu 38 milyon 213 bin liraya çıkmıştır. Mevduat ye- künuna ticari maksatlarla, ban- kalara yatırılan paralarda dahildir. Arpa ihracatı Arpa birinci derecede ihracat maddesi oluyor Arpa ihracatımız, gittikçe art- maktadır. 930 senesinin ilk dört ayı zarfında, 48 bin liralık arpa ihracatı yapmıştık. Bu miktar 931 senesinin dört ayı zarfında, 370 bin 921 liraya çıkmıştır. Bu senenin ilk dört ayı zarfında arpa ihracatımız 2 milyon küsur lirayı bulmuştur. Yapılan tahminlere göre, bu seneki arpaihracatımız, 25 milyon lirayı bulacaktır. Bu suretle arpa mahsulü birinci derecedeki ihracat maddeleri arasına dahil olmaktadır. Son yağmurların tesiri Son günlerde (Eskişehir ve civarına yağan yağmurlar, ekin üzerine ( iyi tesirler (yapmıştır. Eskişehir, Bilecik, Eminönü, Kara- köy taraflarında hafif surette ku- raklık devamediyordu. Son yağ- murlar bu kuraklığı tadilletmiştir. Damızlık boğalar İzmir vilâyeti için 40 boğa satın alındı Izmir, 15. — Izmir vilâyetinde sığır cinsinin ıslahı için boğa mubayaa etmek üzere Balyaya gitmiş olan baytar müdürü Âdil bey avdet etmiştir. Âdil bey, Balyadan 21 Plevne boğası mubayaa etmiş, oradan da Karaca bey harasına geçerek 5 Montafon melezi ile birer, yaşında 14 Plevne boğası satın almıştır. Balyadan alınan boğalar elli üçer liradan, Montafon melezleri dok- sanar liradan, bir £ yaşındaki Plevne boğaları altmışar liradan mubayaa edilmişlerdir. 14 Genç boğa 6 ay sonra İzmire getirile- cektir. Âdil bey köy sandıklarından verilen paradan 800 lirayı tasar- ruf etmiştir. Bu para köy sandık- larına iade edilecektir. Tütün r mahsulü Bu seneki mahsul çokitinalı yetiştiriliyor Akhisar 20 (Hususi) — Tütün zeriyatı kısmen bitmiş gibidir. Ekiliş, diğer senelere nispeten azdır. Çifçi bu seneki mahsulü gayet itinalı ve temiz yetiştirmeğe gayret etmektedir. Bir kısmı çapa ameliyatına başlanmıştır. Avusturya rejisi tütün alacak Avusturya o rejisile, oYunan tütüncüleri arasında ihtilâf çık- mıştır. Neticede Avusturya rejisi, Yunanistandan tütün satın alamı- yacağını OYunan o tütüncülerine bildirmiştir. Avusturya reji heyetinin, birkaç güne kadar, şehrimize geleceği söylenmektedir. Tütün konferansı, bugün öğle- den sonra son içtimaımı akede- decektir. Lindbergin çocuğunun kaçırılması ve sonra ölü olarak bulunması üzerine her taraftan tayyareciye binlerce taziyet mektubu ve tek grafı gönderilmektedir. Bunları sureti mahsusada bir müvezzi bir çuval içinde Lindbergm evine naklediyor. Resmimizde müvezzi binaya girerken görülüyor. Yunanistan ve alacaklıları Atina 20 (A.A.) — Italya sefiri ile Fransa maslahatgüzarı ayrı ayrı M. Mihalakopulosa müracaat etmişlerdir. Mumaileyh, Yunanis- tanın alacaklılarına karşı taah- bütlerini (Ohayati ihtiyaçlar ile kabili telif olacak şekilde ve vâsi mikyas dahilinde ifa edeceğini söylemiştir. ..y e Amerika gümrüğü Eşya üzerinde m menşeini göstermek lâzımdır Amerika hükümeti tarafından kabul edilen 1 Şubat 932 tarihli kararname ile şu hususat karar altına alınmıştır: “Çuval, torba, kasa, sandık, varil, fıçı, bomba ve saire gibi kap ve ambalaj derununda olarak ithal edilecek bilcümle mamul, nim mamul ve gayri mamul eşya, emtia ve mevat kapları (mazruf mevat, marka kaydına tabi olsun, olmasın) omenşei (memleketleri vâzıh olarak gösterecek bir surette işaret edilmiş bulunmalıdır. Bu işaret keyfiyeti; yakılmak veya silinmez oboya ile yazıl mak gibi mümkün olduğu ka- dar sarih bir şekilde yapıla- caktır. Amerikaya vürüdundan evvel kapları bu suretle mar- kalanmamış emtia ve eşya için 1930 tarihli tarife kanununun 304 üncü (Oomaddesi mucebince muhteviyat kıymetlerinin yüzde onu nisbetinde cezayı nakdi tahsil olunur ve markalanma keyfiyeti itmam edilmeden Ame- rika ogümrüklerinden imrarına müsaade edilmez. Balta ile ile Kadın yüzü yüzünden bir cinayet Katil yakalandı, ağır cezada muhakeme edilecek Çatalcada feci bir cinayet ol- muştur: oÇatalcanın Nakkaş kö- yünden Mevlut ve Osman ağa isimlerinde iki rençper arasında bir kadın yüzünden kavga çıkmış, bunlar birbirlerine kin gütmeğe başlamışlardır.' Aradan bir müddet geçtikten sonra bu iki rakip tekrar karşılaşmışlar ve kavga yeniden başlamıştır. Bu kavgada Mehmet elindeki balta ile Osman ağayı feci bir surette parçalayıp öldür- müştür. Vakayı mütenkıp firar eden katil bir müddet sonra yakalan- mıştır. Mahalli istintak dairesi tahkikatın yaparak maznunu jan- darma muhafazasında Istanbula göndermiştir. Mevlut burada ağır ceza mahkemesinde muhakeme edilecektir. Yunanistanda grev Atina 20 (A.A.) — Neşredilen kararnameler, posta - Telgraf - Telefon grevcilerinin (seferber edilmesi ve hemen işleri başına gitmeyen memurların azlini natık bulunmaktadır. Sadakat yemini Irlanda parlâmentosu yeminin ilgasını kabul etti Doblen 20 — Irlanda hükümeti mebusan meclisi bugün krala sadakat yemininin (kaldırılması meselesini müzakere etmiştir. Mu- halifler yeminin muhafaza edilmesi için bir tadil takriri vermişlerdir. Başvekil M. de Valeranın nut- kunu müteakip takrir 69 reye karşı 77 reyle reddedilmiştir. Muhalifler ikinci bir takriri vermişlerdir. Bu da 69 reye karşı 77 reyle reddedilmiş ve sadakat yemininin kaldırılması kabul edil- miştir. Kanun lâyıhası ayan mec- lisine gönderilmiştir. Tom balığı ve konservecilik Izmir 19 (A.A.) — Konservesile meşhur tom balikları avı için Çeşme kazasının dalyan mevkiine faaliyet başlamıştır. 400 hattâ 500 okkalığı bulunan bu balıkların elyevm 15 okkalığı tutulmaktadır. Konservecilik hakkında tetkikat yapılmaktadır. Valnız başına.. Bir kadın tayyareci Bahrı Muhiti geçecek Nev York, 20 — 1928 senesinde Bahrı Muhiti geçen Frienship ismindeki deniz tayyaresinde yolcu sıfatile bulunmuş olan kadın tay- yareci Amelia Earhart yalnız başına Bahrı Muhiti geçmeğe karar vermiştir. Kadın tayyareci ilk merhale olarak (OHarbourgrace (gidecek, oradan Irlandaya doğru uçacaktır. Tayyareciye Harbourgrace kadar Norveçli tayyareci OBertbalchen refakat edeçektir. Bedel verenlerin iaşesi Ankara, 19 — Bedeli nakdi vermiş efradın bedelleri kendi taraflarından (o tesviye (edilmek şartile ilbas ve iaşelerinin mensup oldukları kıtalar tarafından temini hakkında askerlik mükellefiyeti kanununa bütçe encümeni bir fıkra ilâve etmiştir. Bu suretle elbiselerin yeknesak bulunması temin edilecektir. AKŞAM"ın tefrikası: No: 117 BALA 2 Ke 221, rem 1932 ZINDAN HATIRALARI Abdülhamit devrine ait hakiki maceralar Muharriri : * Perens Saba - w» haddin bey Er- meni fırkalarına hitap (o etmekte devam ediyor: a Türklere ermenilerin ede- ceği hizmete ge- lince; böyle bir ittifak semeresi olarak anasırı is- lâmiye ve hıris- tiyaniye hep bir ağızdan ayni 1s- lahatı talep ey- ledikleri | halde Düveli garbiye- nin muaveneti ma- neviyesini istih- sal etmek daha kolay olur. Av- rupada ıslahat istihsaline çalışan vatandaşlarımızın mevkii bir kat daha tahkim edi- lir. Ermeni taraf- “tarı olup ta Türk- ler eleyhinde bu- lunanların odüş- manlığı dostluğa münkalip olacağı gibi Ermeni ta- raftarı (o olupta ermenilere karşı buğuz ve adavet besleyenlerin his- siyatı az zaman çinde tebeddül eder. Türk taraftarl arıile Ermeni taraftarları elele verirler. Şarkın hürriyeti ile iştiğaleden garplıların adedi tekessür eder, ve böylece bu ittifak sayesinde şark meselesinin faslı kesbi sühu- let edeceğinden meseleyi halle Avrupa daha kolaylıkla cesaret alır. Neticei kelâm, usulü meşrutanın tesis esasi tutulmak üzere erme- nilerle ittihada| biz her daim; âmadeyiz. Bu ittifaktan ermenilerin dahi türkler kadar ve belki türklerden daha müstefit olacakları meydan- dadır. Binaenaleyh türk muhibbi olan ermenilere türklerle ittifak etmek üzere bir fırka vücuda getirmelerini rica ve tavsiye et- mekle hatmikelâm eyleriz.,, Ermeni fırkalarının cevabı Ermeni fırkaları Prens Saba- haddin beyin bu hitabına doğru- dan doğruya cevap vermediler. Esasen Paris ( Yeni Osmanlılar kongresi ) ne iştirakleri ciddi bir maksada istinat etmiyordu, bu muhakkaktı. Bütün ermeni komi- teleri (| birbirlerile (| anlaşmışlar, birleşmişlerdi. 17 temmuz 902 de Brükselde toplanan kongrenin ismi ( Ermeni muhibbi (Avrupalılar ) namına olmakla beraber gene ayni teşki- lât idi. Bu kongreye Belçika ayanından M. (Huz Dölehe) riyaset ediyordu. Ve beynelmilel bir mahiyet veril- mek için birçok memleketlerden iki bin kişi davet edilmişti. Bu davetlilerden ancak elli kişinin iştirakile (o akdolunan kongreye türklerden, bilhassa jön Türkler- den hiç kimse davet edilmemişti. Ahmet Rıza bey bunun üzerine davetlilerden belli başlı şahsiyet- lere birer mektup yazdı. Bu mek- tur. 1902 Paris arnmmı ANY KANSIZLI anizsizlik icin yegâne deva kanl ihya eden in muntahip etibba tarafından tertip edilmiştir. şara başlamıştır. 1900 senesi Londraya, ayni sene ey!ülünde Londraya yakın Manş sahilinde Folkesltoneye naklolunmuş- Osmani! gaztesinin başlığı ( Bu gazete lttihat ve terakki cemiyetinin vasıtai neşriyatı olarak 1898 de Cenevrede - onbeş günde bir - inti- hazlranında kongresini müteakip Osmanlı da prens Sabanaddin beyin Hürriyefperveran fırkası cemiyeti merkeziyesin vasıtal neşriyatı olmuştur. 15 ağustos 1903 de tekrar Ittihat v> terakkiye geçmiş ve Mısıra naklolunmuştur. 5 eylül 1904 de ise gene Cenevrede, Htihat ve inkılâp cemiyeti vasıtal neşriyatı olarak intişara başlamıştır. ) tubunda ermeni meselesinin de bir Osmanlı meselesi olduğunu ve bunu hal için ayni vatan ev- lâdından ve o vatanın ekseriye- tini teşkil eden unsurundan Türk- lerin davet edilmemesini protesto ederek şimdiye kadar yapılan muzur 'ermeni propagandalarına cevaplar verdi. Ahmet Rıza bey bu mektupla- rından çoğuna cevaplar aldı. In- giliz parlâmentosu âzasından ve İngiliz - ermeni oOkomitesi reisi misir Stevenson verdiği cevapta (Ben de ıslahatı umumiye taraf- tarıyım, yalnız ermenilere ait bir ıslahatın faidesiz olacağına ka- niim, tamamen haklısınız) diyordu. Bu zat kongrede de ayni fikri müdafaa etmiştir. Belçika âyanından M. La Fontaine se; “ Ben Türkiyede meşrutiyetin ilân ve teessüs edeceğine inanmı- yorum. Esasen bizim memleketleri- mize uyan bu usulü idare, asırlardan beri harp ve darp içinde bulunan memleketinize hiç de faydalı ola- maz , diye yazıyordu. Gazeteler ise umumiyetle şu tarzda idarei kelâm ediyorlardı : “ Ermeni meselesi şimdi sosya- listlerin elindedir... Bütün millet- lerin dostu ve bütün dünya pro- leteryasının kardeşi sosyalistlerinl,, Ahmet Rıza bey soruyordu: — Bütün milletlerin dostu di- yorsunuz, peki, Türkler bir millet değil midirler ? Sonra sosyalistlere : — Siz, diyordu, ermeni mese- lesinde en müteassıp bir hıristi- yandan o betersiniz, ermenileri ermeni ve hıristiyan oldukları için müdafaa ediyor ve Türklere müslüman oldukları için düşman oluyorsunuz! (Arkası var) ANNA Nörasteni, zaliyet ve Chlorose SIROP DESCHIENS, PARIS