17 Mayıs 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Ismet paşa Hz. ve re- için Teverede 25 kişilik yer fakatindeki zevat tutuldu. KŞAM Japonya'da müfritler hükümeti Rusyaya harp ilânına sevketmek isti- yorlar. Sene 14 — No: 4884 — Fiatı her yerde: 5 kuruş SALI — 17 Mayıs 1932 Telefonlar: Tahrir 21686 — Idare 21434 — Klişe 20113 Millet meclisinde bir münakaşa Millet meclisinde, çifçileri pek yakından alâkadar eden traktör meselesinin omüzakeresi, ziraat vekili ile Manisa mebusu Refik Şevket Obey arasında (biraz hararetli bir münakaşayı mucip oldu. Muhterem Manisa mebusu va- tandaşların hukukunu daima kes- kin bir hitabetle müdafaa eden tam bir millet vekilidir. Zekâsı, kuvvetli mantığile, en karışık bir davanın, en can alıcı noktasını derhal bulur, ve bunu, hasmını âciz bırakacak bir şekilde ortaya atar. Pek muhterem ziraat Vekili tam yerinde... Hemen hiç bir memlekette vekâletler, nezaretler ihtisasa göre tevzi edilmezken milli hayatımızın temeli olan ziraat işlerinin tam ehline tevdi edilmiş olması büyük bir talidir. Ziraat vekilimizde (e “Ibtisası,, müdafaada kıskanç fakat haklı bir asabiyet var... Işte muhterem vekilin bu. asa- biyetile, (Refik Şevket beyin harareti, geçen gün çarpıştı ve bu, alelümum intihabi hükümet- lerin bir zaafı üzerine nazarı dik- katimizi celbe vesile oldu. Ziraat vekili, Refik Şevket beye avukat olduğunu, binaen- aleyh ziraat işlerini bilmeyeceğini, pek mantıki, fakat siyasi hukuk ve taamüllerimize göre, haksız olarak ibtar etti, Nazari ye hukuki olarak, hiç bir Omillet (mümessilinin, her kangi bir meselenin cahili olduğu kabul edilemez... Eğer bugünkü siyasi teşkilât ve hayatta, yalnız bizde değil, fakat her memlekette, yalnız mütehassıslar hakkı kelâmı haiz olsalar, müzakere edilen meseleye göre, değil yalnız ekser mebusları hatta bir çok vekil veya nazırları da söz hakkından mahrum etmek kabil olur. Mesleki gazetecilik olan bir mebus, - meselâ Fransada Adre Tardicu gibi - sıra ile nafıa nazırı, ziraat nazırı, harbiye nazırı oluyor. Bu şubelerin hakiki mütehassısları, hiç bir zaman bu nazırı “ihtisas, namına, ;söz hakkından mahrum etmeye teşebbüs etmiş değillerdir. Fransanın en büyük devlet ricalinden olan Poincare, ve daha bir çok zevat sıra ile bir çok nezaretlerin başında bulunmuşlar- dır. Siyasi rical, ekser memleket- lerde hayatlarında, bir çok neza- retleri işgal ederler. Ve bunda ihtisas aranmaz. Iş başına geçen nazır veya vekillerde “ ihtisas ,, bir zaruret olarak kabul edilmediğine nazaran, bir mebusun meslekten olmaması, kendisini tenkit ve münakaşa hakkından mahrum etmek iiçin, evleviyetle, bir sebep olamaz.. Fakat, mantıkan ve cemiyeti hazıranın ihtiyaçları düşünülecek olursa, bugünkü teşkilâta göre haksız bulduğumuz ibtarı, yarını gösteren bir işaret, istikbali hazır- lıyan bir temenni addedebiliriz. Yunanı kadimden beri kabul edilen bir fikre göre, kanun ihzarı, Cevat Nizami (Devamı ikinci sahifede ) Dün matbuat omümessilleri bir kabul görmüşler, geminin hemen her tarafını limanımızda bulunan Janne d'Arc mektep gemisini ziyaret etmişlerdir. Gazeteciler vapurda çok iyi gezmişlerdir. Yukarıdaki resim gazetecilerden bir grupla kendilerine mihmandarlık eden kumandanı gösteriyor. Dün bir çok halk da gemiyi ziyaret etmiştir. Sefirlerimiz Yahya Kemal bey istifa etmiş addedildi Ankara 17 (Hususi) — Hariciye vekâleti büyük elçilerde yaptığı tebeddülât üzerine hükümetlerden yeni elçiler için muvafakat iste- miştir. Paris büyük elçiliğine tayini takarrür eden Suat bey şehrimize gelmiştir. Madrit elçimiz Yahya Kemal bey müstafa addolunmuştur. Niste muvaffakıyet gösteren zabitlerimiz Ankara 17 (Telefon) — Milli müdafaa vekâleti de Niste mu vaffakıyet gösteren süvari zabit- lerimize nakdi mükâfat vermeğe karar vermiştir. İnhisarlar Tütün inhisarı bütçesi Meclise verildi Ankara, 16 — Tütün inbisarı bütçesi meclise verilmistir. Idare- nin yeni sene varidat bütçesi 26 milyon 498 bin 250 liradır. Masrafı beş milyon 498 bin 250 liraya baliğ olmaktadır. Memurin ve müstahdemin kad- rosu aynen bırakılmıştır. İnhisarla- rı tevhit lâyihasının kabulünden sonra bir kısım memurlar açığa çıkarılacaktır. Bunlardan bir sene çalışanlara bir aylık, iki sene ça- çalışanlara Oki aylık, fazla çalışanlara iki sene için iki aylık, mütebaki senele için yarım aylık tazminat verilecektir. Müskirat inhisar idaresinin de masrafı da geçen seneye nazaran 700 bin lira noksapdır. Bu seneki masrafı | milyon 841 bin liradır. Ismet Pş. Macar resim sergisini ziyaret etti Ankara 16 — Ismet paşa refa- katinde Istanbul mebusu Halil Etbem bey olduğu halde bugün Macar resim sergisini ziyaret etmiş ve takdirlerini macar sanatkârlara ifade etmiştir. Başvekil “ Koşan atlılar ,, isimli eseri de satın almıştır. Maliyemiz hakkında istatistik Ankara 17 (Telefon) — Istatistik umumi müdürlüğü memleket mali- yesinin son senelerdeki umumi ve hususi seyri etrafında tetkikat yapmakta, devlet varidatının muh- telif senelere nazaran tahakkuk ve sarf esaslarına müteallik bir istatistik hazırlâmaktadır. l İrtişa meselesi Bir mebus hakkında parlamento tahkikatı yapılması isteniyor Haber aldığımıza göre irtişa meselesi etrafındaki tahkikat ilerlemektedir. Ankara adliyesi tahkikatın ikmali için, tahkikat esnasında, ismine tesadüf olu- nan ve hadisenin cereyanı sıra- sında bir vekâlet işgal etmekte! bulunan bir mebus hakkında anket parlamanter yapılmasına karar varmiştir. Keyfiyeti adliye (vekâleti vasıtasile hükümete arzeyle- miştir. Bu hususta bugünlerde bir karar ittihaz edilecektir. a ilemi emmeli; Döviz beyannamesi Ellerinde döviz olanlar mayıs sonuna kadar beyanname verecekler Ankara 16 — Türk parasının kıymetini koruma hakkındaki beş numaralı kararnamenin madde- sinde musarrah döviz beyanname- leri için tayin edilmiş olan 15 günlük müddet hakkında yeni bir kararname neşrolunmuştur. Bu kararnameye göre (Türkiye- de mukim hakiki ve hükmi şahıs- ların ellerinde bulunan dövizlerin bir beyanname ile 15 gün zar- fında Cumhuriyet Merkez banka- sına bildirilmesi mecburiyeti 16 Mayıs 932 tarihinden itibaren başlayacaktır. Bu maddenin sureti tatbiki hakkında bir de izahname hazırlanmaktadır. Yakında neşro- lunacaatır. Sermayeleri ecnebi nukutu olan bankalar yalnız memleket dahilin- deki eşhasın kendilerine vâki olan mevduatını bildirmekle mükellef- tirler. Bu dövizlerin ne zaman ve nereden tedarik edildiği hakkında beyannamelerde ayrıca izahat ita- sına lüzum olmayacaktır. Memle- kete seyahat suretile ve muvak- katen gelenler beyanname ver- mekten mütesna tutulmuşlardır. Meclis reisi geldi Meclis raisi Kâzım Paşa haz- retleri bu sabahki trenle Ankara dan şehrimize gelmiştir. Kâzım Paşa hazretleri şehrimizde birkaç gün kalacaktır. Ayni trenle adliye vekili Yusuf Kemal bey de şehrimize gelmiştir. — Aksayı şarkta vaziyet Rus - Japon münasebatı çok gerginleşti Japon müfritleri harp ilân edilmesinde ısrar ediyorlar Bir japon bahriye müfrezesi Rus - Japon münasebatı son günler zarfında yeniden gergin bir şekil almıstır. Japon müfritleri dünyanın bugünkü vaziyetinden istifade ederek Aksayı şarkta kendilerine (o rakip (olabilecek bir kuvvet bırakmamak için her- (Devamı ikinci sahifede ) Roma seyahati Tevere vapurunda 25 kişilik yer tutuldu Başvekil Ismet paşa Hz.le ha- riciye vekili Tevfik Rüştü bey Roma seyahati için cumartesi akşamı Ankaradan hareket ede- cekler pazar sabahı şehrimize vasıl olacaklardır. Baş vekil ve harici; Istanbuldan Loyd Triyestinonun Tevere vapuriyle Brendiziye gide- cekleri yazılmıştı. Vapurda yirmi beş kişilik yer tutulmuştur. Tevere pazar sabahı hareket ettiği için baş vekil ve hariciye nazırı şehrimizde kalmıyacaklardır. Tevere seyahat esnasında Pireye uğrayacağından (o başvekilimizin, Yunan başvekilile görüşmesi ihti- mali vardır. Ankara, 16 — Romanyaya gide- cek olan heyetimiz cumartesi akşamı Ankaradan hareket ede- cektir. Ankara valisi ve belediye reisi Nevzat bey heyete dahil — Kübik evim nasıl ? — İyi amma azizim, ev midir, depo mudur, köşk müdür, ambar mıdır, kışla mıdır anlaşılmıyor |.. — Kübik dedik a birader! AAA Kontenjan Bugün fırka grubunda müzakere devam edecek Ankara, 17 ( Telefon) — Bu- günkü fırka grubunda kontenjan ve hayat pahalılığı meselelerinin müzakeresine devam edilmesi ih- timali vardır. Muhtelif mutalâalara © karşı, hükümetin noktai nazarı li tir, Başvekil Ismet TE da be o yanat vermesi muhtemeldir. Key- fiyet, bir tebliğle ilân olunacaktır. Hariciye vekili Tevfik Rüştü bey, hariciye encümeninde izahat verdi Ankara, 16 (A.A.) — Hariciye vekili Tevfik Rüştü bey,' hariciye encümeninin bugünkü içtimaımda Rusya seyahati ve vaziyeti umu- miye hakkında izahat vermiştir. Müteakıben Iran ve Amerika ile aktolunan muahedeler mevzuu- bahsolmuş ve encümen bu mua- hedeleri ittifakla kabul etmiştir. Encümen diğer muahedelerin mü- zakeresii i