Sahife 2 Akşam 20 Nisan 1923 Terkos Musluklarda geceleri de su bulunacak Terkos şirketinin şehre fazla su temini için bazı yeni tesisat yapmak istediğini yazmıştık. Bu mesele hakkında şirket müdürü M. Castelno şu izahatı vermek- tedir : — Terkos gölü Istanbuldan birkaç defa büyük bir şebrin su ihtiyacını tatmin edebilir. Istan- bula fazla su vermek için göl kenarındaki sifonların adedini ve kuturlarını fazlalaştıracağız. Bu takdirde şehre günd 2500 metro mikâbı su verilebilecektir. Bu suretle evlerde geceleri de su bulunabilecektir. Yeni tesisat için 120 bin lira sarfedeceğiz. Getirteceğimiz mal- zeme kontenjana tabi tutulmaya- çaktır. Bunun için 1928 de yapılan projenin tamamen tatbiki lâzımdır. Halbuki biz şimdi o projeyi kısmen tatbik ediyoruz. Projenin tamamile tatbiki için 2 milyon lira sarfı lâzımdır. Tesisatın mübayaası hakkında hükümetçe kati karar verilmiş değildir. Tesisat mübayaa edilsin edilmesin, Istanbulun su ihtiyacı- nın tatmini lâzımdır. Bunun için de tesisat yapıyoruz. Su ihti- yacının tamamile tatmini için büyük projenin tatbikine kimin memur edileceği malüm değildir. Bunu biz mi yapacağız, başka bir grup mu, bükümet mi?.. Malüm değildir.,, Vezirin çadırı Kara Mustafa paşanın otağı açıldı Askeri'müze binasının önünde veziri azam Kara Mustafa paşanın otağının kurulduğunu yazmıştık. otağ bayramın ikinci günü halka açılmıştır. Üç çadırdan mürekkep olan otağ müzenin başlı başına bir şubesi addedilecek kadar mükem- meldir. Bilhassa eski kıyafetli askerleri canlandıran, mankenlerle otağın dahili manzarası çok gü- zeldir. Veziri azamın çadırları müzeyi gezen Alman ve Ameri- kalı seyyahların pek hoşuna git- miştir. Kara Mustafa paşanın kellesi Viyana seferinden dönü- şünde bu çadırın içinde padişahın cellâdı tarafından uçurulmuştur. . . Rasim Ali bey (Baş tarafı birinci sahifede ) ile alâkadar değildir. Bu iki zat fazla meşguliyetlerinden dolayı divandan istifa ettiler ve yerlerine Akıl Muhtar beyle Tevfik Salim paşa intihap edildiler. Rasim Ali bey meselesi hak- kında henüz verilmiş yeni bir karar yoktur. Bugün toplanacak divan bu mesele ile meşgul ola- caktır. Evvelce diyan kararını vermişti. Vekâletin işaratı emir mahiyetinde (o değildir. £ Yalnız vekâletinin işarı üzerine divan meseleyi yeniden müzakere ede- cektir.,, Diğer taraftan Akıl Muhtar bey de vaki meracaatımız üzerine : « — Divanla fakülte arasında ihtilâf olduğu haberi doğru değil- dir. Divan Rasim Ali beyin fakülteye iade edilmesinde ısrar etmiyor. Divan azası oldu- gum için fazla söyleyemiyeceğim. Bugün divaha çağırıldım, gide- ceğim. Bayramda Bursada idim. Esasen vaziyetten de tamamile habernar değilim.,, Demiştir. Doktor Tevfik Salim paşa da bayramı geçirmek üzere geçen hafta Atinaya gitmişti. Cenevre 19 — Tahdidi teslihat konferansı dün silâhların azaltıl- ması hakkındaki teklifleri müna- kaşa etmiştir. Bu teklifler üç nokta etrafında toplanıyor: 1 — Silâhların şimdiden kat'i surette tenzili, 2 — Silâhların mümkün olduğu kadar azaltılması, 3 — Silâhların yavaş yavaş azaltılması. Türk tezi birinci esasa dahildi. Iptida murahhasımız Cemal Hüsnü bey söz alarak mühim bir nutuk irat etti. Cemal Hüsnü bey hülâ- satan şu beyanatta bulundu: “— Hariciye vekilimiz türk tezini müteaddit defalar vazih surette anlatırıştır. Teklifimiz en kati terki teslibat usulüdür. Bu akşam Sofya zesi tarafından selâmlandı. istasyona şitap kompartımanında bir bir mülâkatta bulundu. Ingiliz başvekili M. Makdonald bugün Cenevreye gidiyor Paris, 19 ( Hususi) — İngiliz başvekili M. Makdonald, yarın tayyare ile buraya gelecek ve başvekil M. Tardieu ile görüştük- | ten sonra akşam üzeri Cenevreye hareket edecektir. Fransız baş- vekilinin Cenevreye ne zaman gideceği malüm değildir. M. Makdonaldın sıhhi veziyeti Londra, 19 (A.A.) — Başve- kâlet dairesi tarafından neşredilen tıbbi bir raporda M. Makdonal- d'in sağ gözünde görülen salâhın devam etmediği çünki son beş hafta azrfında meşguliyetinin son derecede fazla olmasının kendisine yapılan tıbbi vesayayı takip et- mesine imkân bırakmadığı bildi- rilmiştir. Başvekilin sağ gözü bugün öyle birhalde bulunmaktadır ki doktor- lar kendisine tam bir istirahat tavsiye etmişlerdir. Bununla bera- ber M. Makdonald Cenevreye gidecektir. Bekârlık vergisi kabul edilmedi Ankara, 19 — Bekârlık vergisi teklifini (o tetkik eden komisyon böyle bir vergi ihdasına lüzum olmadığına karar vermekle bera- ber nüfusumuzun tezyidi çarele- Bugün Vekil kimseyi rahatsız etmemek maksadile geçi- şinden Sofyayı haberdar etmemişti. Buna rağmen ve geç vakit Türkiye hariciye vekilinin ekspresle Bulgar payıtahtından geçmek üzere olduğu hudut- tan kendisine telefonla bildirilen ederek (o müşarünileyhle çiyrek saat Tahdidi teslihat konferansı Silâhların azaltılması hakkındaki üç tez müzakere ediliyor uğramaktan korkmıyacaklardır . Türk tezi halledilirse emniyet ve selâmet meselesi de halledilmiş olur.,, Cemal Hüsnü beyden sonra Çekoslovak hariciye nazırı M. Benes söz alarak demiştir ki: “ Tahdidi teslihat ( konferansı, Cemiyeti Akvam misakının 8 inci maddesine. tevfikan (toplanmıştır. Bu madde bütün devletlerin kuvvetlerinin müsavi bir hadde inmesine mugayirdir. Türk tezi çok cezridir. Herkesi memnun edecek bir esas bulunmalıdır.,, Bunun üzerine birinci nokta hakkında konferansın | ittifakını toplıyacak bir peroje tanzimi için Türk - Bulgar dostluğu Hariciye vekilimiz Sofya istasyonunda bulgar başvekilile görüştü Sofya 20 (Telefonla) (A.A.) — Hariciye veki- limiz Tevfik Rüştü bey Cenevreden dönerken dün istasyonunda bulgar başvekili M. Muşanof ve diğer bulgar ricali, sefaret erkânı ve bulgar matbuat mümessilleri tarafından fevkalâde samimi bir surette karşılandı ve bir polis müfre- kuvvetli havası cari miyet noktai vağon devam eden bulundu. Cemiyeti Akvam komitesinin kararı Cenevre 20(A.A.) — 19 lar | komitesi, ittifak ile bir karar sureti kabul etmiştir. Bu karar suretinde Japonya tarafından Şanghay mütareke projesinde kıtaatını o mümkün (olduğu kadar kısa bir müddet zar- | fında geri çekmek suretinde bir taahhüde girişilmiş oldu- $ mii tahliye | ğu ehemmiyetle o kaydolun- maktadır. Komite, kıtaatın tamamen çekilmesi olüzumunda israr etmekte ve ancak ifa edildiği Y zaman bu taahhüdün yerine İY) getirilmiş (olacağını beyan eylemektedir. Proje, Çin ve japon mümes- sillerine tevdi edilmiştir. Bun- Y) lar, şahsen projeyi kabul etmekte olduklarını ve fakat | hükümetlerine müracaat ede- ceklerini beyan etmişlerdir. Ispanyada bir suikast Sevil, 20 ( A. A.) — Müsellâh bir şahıs dahiliye nazirı ile Sevil valisine taarruz etmiş ve valiyi yaralamıştır. Tevkif edilen müte- iz, mazırı vurmak istemiş ol- suretle devletler ansızın taarruza Her iki devlet adamı bu kısa fikir teatisi dostluğa has Rüştü bey bumülâkatı müteakip kendisile görüşen gazetecilere bu defaki ziyaretinde Cenevreyi kendi nazarından daha iyi bir vaziyette görüp mütalâa ettiğini söylemekle iktifa etti. Hariciye vekilimiz Sofyadan ayrılırken gösterdiği çok nazikâne alâka ve dikkatten dolayı M. Muşanofa bilhassa teşekkür etti. M. Muşanof Bulgar (o başvekili kendisinden Gazi Hz.ne tazimatlarının ve başvekil Ismet paşa Hz. ne selâm ve hürmetlerinin arzına delâlet etmesi ricasında bir komite seçilmiştir. Komiteye Türkiye de dabildir. Bundan sonra ikinci nokta hak- kinda müzakereye başlandı. Buna göre silâh kuvvetleri omümkün olduğu kadar her devletin coğrafi ve hususi vaziyeti nazarı dikkate alınarak azaltılacaktır. Bu hususta birçok projeler verilmiştir. Bilhassa Italyan murahhası M. Grandi silâhların cins ve kuvvet itibarile tahdidi meselesinin de ikinci prensip olarak kabulünü istemiştir. M. Litvinof Sovyet teklifini müdafaa etmiş, Alman, İspanyol murahhasları oltalyan (teklifine müzaheret etmişlerdir. Nihayet kat'i bir metin hazırlamak üzere bir komite teşkil edilmiştir. arasında cereyan eden iki Oomemleket arasında büyük bir sami- içinde cereyan etli, Tevfik Rusya - Japonya Gerginlik haberi tekzip ediliyor Londra 19 (Hususi) — Tokyoda neşredilen bir tebliğde Rus- Japon münasebatının gerginleştiği (o ve Mançuri - Rus Obududuuda bazı hadiseler olduğu haberi tekzip edilmektedir. Hatta Japonyanın Mançurideki askerlerinden | bir kısmını geri çekeceği de söyleniyor. Japonyada bir infilâk Tokio, 19 (A.A.) — Tokio civarında bir mühimmat deposnn- da bu sabah bir infilâk vukua gelmiştir. Bir çok yaralı vardır. 50 ev yıkılmıştır. Iofilâkın kendiliğinden vukua gelen bir ibtirak neticesinde hasıl olmuş olduğu zannedilmektedir. Konyada Ankara şampiyonu galip geldi Konya, 19 (Hususi) — Ankara şampiyonu Gençler birliği futbol takımı ile Konya idman yurdu, askeri orta gedikli ve mubhtelit orta mektebi gençlerinden müte- şekkil Konya muhteliti bugün son maçını yapmış, neticede bire karşı altı sayı ile Ankara şampiyonu galip gelmiştir. Ankaralı gençler, bugün otobüsle şehrimizden ha- reket etmişlerdir. Almanya - Macaristan Berlin, 19 (Hususi) — Almanya ile Macaristan, iki hükümet ara- Askerlik Yeni lâyihalar yakinda meclise veriliyor Izmirde münteşir Anadolu ga- zetesinin Ankaradan aldığı bir telgrafa göre askerlik müddetinin tenkisi hakkında milli müdafaa vekâletince yapılmakta olan tet- kikat ilerlemiştir. Piyadede bir sene, fen kıtaa- tında da bir buçuk sene müddetin talimü terbiyelere katiyyen mâni olmıyacağı hemen hemen tesbit olunmuştur. Müdafaa vekâleti bu husustaki tetkikatına devam etmektedir. Buna dair bir kanun lâyihası ibzar edilerek bayramdan sonra içtima edecek B. M. Meclisi heyeti umumiyesine arzolunacağı tahmin ediliyor. Bir ev yandı Eşya kaçırırken bir kadın muhtelif yerlerinden yaralandı Eyipte Islâmbey mahallesinde oturan Halil Fuat efendinin evin- den dün gece yangın çıkmıştır. Ev ahşap ve eski olduğu için ateş birdenbire etrafı sarmıştır. İtfaiyenin gayretine rağmen iki. kattan ibaret olan bina kâmilen yanmıştır. Evin alt katında oturan Adviye hanım isminde bir kadın da yan- gında eşya çıkarmaya çalışırken elleri ve yüzü yanmış, muhtelif yerlerinden yaralanmıştır. Kadın hastahaneye kaldırılmıştır. Iki sarhoş kadın yakalandı Maryam ve Mukaddes isimlerin- de iki kadın dün gece sarhoş bir halde Beyoğlu caddesinde bağırıp çağırırlarken yakalanmışlardır. Bıçakla yaraladı Dimitri isminde birisi dün Lan- gada kız kardeşile beraber dola- şırken Yorgi isminde birisi kıza takılmak istemiş, Dimitri buna kızarak o bıçakla Yorgiyi yarala- mıştır. Ismet Pş. gayrimübadiller heyetini kabul etti Ankara 19 — Gayrimübadiller heyeti burada Başvekil Ismet paşa tarafından kabul edilmiştir. Heyet, vaziyeti başvekile bildirmiştir. Heyet, bir kaç gün daha burada kalarak temaslarına devam ede- cektir. Gayrimübadiller heyetinin gayesi, gayrimübadil bonolarını kıymetlendirmek, bunlara faiz verilmesini temin etmektir. Cenevrede mülâkatlar Cenevre 19 — Alman başvekili bugün Amerika hariciye nazırı ve tahdidi ( teslihat (konferansında Amerika heyeti reisi ile müddet görüşmüştür. Mtinada bir tayyare kazası Atina, 30 (A.A.) — Bir askeri tayyare Tatoi tayyare meyda- nında düşerek parçalanmış ve iki zabit telef olmuştur. Fransada vergi tahsilâtı Paris, 19 (A.A.) — Geçen mart içindeki vergi tahsilâtı 2 milyar 526 milyon frangı bulmuştur. 1931-32 bütçe senesinin 12 ayı zarfındaki tahsilât 42 milyar 536 milyon franktan ibaret bu- lunmuştur. Bu miktarda bütçe tahminlerine nazaran 1123 ve 1930-31 senesinin ayni devresine nazaaran 2528 milyon franklık bir noksan görülmektedir. Nisteki yarışlar Nis, 17 — Beynelmilel birincilik yarışları başladı. Mülâzım Saim bey Kısmet ismindeki atile ikinci mükâfatı kazandı ve zaf: : uzun