19 Şubat 1930 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 19 Şubat 1930 AKŞAMDAN AKŞAMA Darülbedayi'in piyesleri Darülbedayi , — şehremanetinin makdi muavenetile, kendi ismine izafeten önbeşgünlük bir mecmua çıkarmağa başladı. Bunu, elilânı suretinde seyircilerine — satacak, Piyasa bayilerine tevzi edecekmi; Bittabi, maksatlardan başlıcası, Müessesenin aleyhine dönen umu- mai hissiyata mukabele eylemek... Göz gezdirdik. Oldukça güzel ve ı]ık.ı ı calip bir mecmua..Nevzada fakıyet ve uzun ömür dileriz.. Mecmuanın en son sahifasında münekkitler, takriben şöyle bir ankete cevap vermeğe davet olu- Huyor: “Hangi klassik ve modern garp piyeslerinin hangi muharrir- Terimiz tarafından türkçeye ter- cüme yahut adapte edilmesini istersiniz? Bunların bir listasını *'Münekkidin iki türlü olduğunu, (bir cinsinin, —tenkidi — kendine meslek yapmış mütahassıslardan, bu cins münekkit bizde henüz goktur, öbür cinsinin de tiyatro seyretmiş, okumuş, biyatın diğer şubelerinde zaman — çalışmış his ve Müstenit yazı yazan kim möürekkep bulunması Jâzım gel diğini) bildiğimden, acaba ikinci fasileye — dabil - olmaklığım - için Avrupa sahnelerinde - seyrettiğir üç beş yüz piyes birhaylı düşündüm; fakat dirl ği yapmakta bulunmanın emrivaki den alarak, bu ankete kendimi de muhatap sayıyorum; ve, cevap veriyorum; şöyle kiz Şayet “Darülbedayi,, bu anketi, mücssesenin — bugünkü — şekline muhbalif münekkitleri çürük tahtaya ile yapmadı da vi olarak yaptı ise, galil mazur görülsün — yaşa değilse bile azıcık nemliye bizzat kendi bastı... Öyle ya: Bu suretle, ezbabi. kalemin tiyatro işlerine kasmen müdahalesi kabul ediliyor; (sahsına pek hürmet etliğim (: faaliyet taryının bazı kısımlarına guarız olduğum) rejisör Ertuğrul Muhsin Beyin kat'i diktatörlüğü tezelzüle — uğratılyor... — Kat'i diktatörlüğe — muhaliflerin - belli- başlı söyledikleri de, bir. heyı edebiye teşkil olunması, piye “lerin bu heyete tayin ettirilmeş mütercim ve nâkillerinin - şimdi ekseriya —olduğu gibi cümle: bozuklar meyanından - seçilmeyip ibaresidüzgünler arasından seçil- mesi değil mi idi?.. Eh, demek, prensip noktasından iktilâf kal- madı şükür. — Ertuğrul — Muh- sin Bey, Primo de Rivera gibi diktatörlükten sarfınazar edi- yor.. — Fakat, bir. cihet — var? Darülbedayi piyeslerile uğraşacak kimselerin heyet halinde toplan- ması ve bu işi kendilerine vazife bilmeleri elzemdir. Yoksa, anketin istediği suallere tekmil münekkitler ve alelümum. münevverler münfe- riden cevap vermeğe kalkışsalar bile, faide memul değildir. Zira, her kafadan bir ses çıkmakla zeylerin mecmuu elde edilse bile muhassalası bulunamaz, bir; — reyler ciddi olmaz; iki! Misal göstereyim: — Filânca — gazeteye senelerden beri hergün bir hikâye tercüme eden bir muharrire, diğer gazetenin sahibi yolda rastlasa da: hu, sen bizim gazetedeki eleri beğenmiyormuşsun.Acaba bangi mubarrirlerin hangi hikâ- yelerini tercüme ettirtelim? Şun- İarın” bir İistasını yap ta lütfen — veriveri, — dese, — netice başka olur; © muharrirle - gaze- tesinde teşriki mesai ederse gene başka... Hasıli — ( şayct tabir kâfi mi diye | — M Venizeles Ankaraya gider- ken hariciye nazırı da refakat edecek Atina 17 (Hususi) — Bazı siyasi “mahafilde — söylenildiğine göre muhadenet misakının imzası için Ankaraya yapacağı seyahate M. Venizelosa hariciye nazırı da refakat edecektir. Zonguldakta Gazi Hz. lerinin heykeli Zonguldak 18 (Hususi) — Şehri- mizde dikilecek Gazi Hz. nin heykeli için teşkil 'olunan komis- 'yon dün fırkada toplandı. Komis- 'yon yapılan teberrular ve sair husu- Pamuk buhranı Bir pamukçuluk bankası açılması düşünülüyor Ankara 17 — Dün Adana meb'uslarının — iştirakile — Ziraat | bankasında pamuk ticaretimizdeki buhran hakkında mühim bir içtima | yapılmıştır. Geçen sene bu vakit- lerde 100 kuruşa satılan pamu; şimdi 65 kuruşa inmesi sebeplerinin başlıcası işin mutavassıt ellere düşmesinde görülmüş, 100 kişinin iştirakile S senede ödenmel üzere himaye ve muaveneti- 'min temini ihracat için bir limtet şirketi kurulması takarrür etmiştir. İki vapur çarpıştı | Vapurlardan ikisinin de yarası mühimdir Dün gece saat 10 buçukta Kız kulesi açığında iki vapur müsademe Karadenizden gelen bir ingiliz vapuru Kızkulesi açığında İtalyan bandıralı Bolma vapuru ile kar- şılaşmıştır. Her iki vapur manavra yapmamış birbirlerile müsademe | etmişlerdir. Bunun üzerine İngiliz vapuru Şemsipaşa — kıyılarında | karaya oturmuş diğer vapur da Kızkulesi ıçıığ:ıdı demirlemiştir. sabah yaptığımız tahkikata | göre İtalyan vapuru Liman şir- | ketinin motörleri tarafından tah- lis ediliyor. İngiliz şilebi de Sem- perparatos tahlisiye gemisi tara- fından tahlis edilecektir. Bolma vapurunun yarası ağır- dır. İki numaralı anbarı su almış- tır. Sular tahlisiyenin motörleri tarafından boşaltılıyor. Kazada nüfusça zayiat olma- rini sormalıdır. Aksi takdirde, kimse, işi benimseyip canla başla emek sarfına kalkışmaz. ( Şabsan Tayorsa Şimdiden istifamı takdim eylerim. ) Bu birleşmeğe, sahne tükrçesinin selâmeti namına mec- | buriyet Vardır. Görüliyor ya: Emelimiz ne basit; Ufak bir tebeddülü hükümetli Yeni tarza da, (İspanya'da riya- icumhur mevkiine Kıral Alfon- s'un getirileceği gibi) Ertuğrul | 5,400, 000 ki cem'an 20,300,000 Muhsin Bey riyaset ederli | ( Vâ - Nü ) Telefon haberleri Milli sanayi Muamele vergisinin tenzili düşünülüyor Ankara, 18 (Telefon) — İktisat vekili iktisadi programının ihzarına | devam etmektedir. Programda milli fabrikaların en çok şikâyet ettikleri muamele vergisinin tadili yabut milli müesseselerden hiç alınmaması meselesi zikredilmek- tedir. Bundan başka maden ihracatını teşvik için madenden aldığımız yüzde 10 resmin yüzde beşe hattâ icap ederse yüzde bire ilmesi mühtemeldir. Bu hu- susta tetkikat “icra edilmektedir. Ankarada bira fahrikası Ankara 18 ( Telefon ) — Bo- monti fabrikası bu.yaz Ankarada bir bira fabrikası yapacaktır. İngiliz kısraklarının yavruları satılıyor Ankara 18 (Telefon) — Yarış ve ıslahı hayvanat encümeni tara- fından — Fransadan — celebolunan ingiliz kısraklarından doğan tay- lar ağustosun on beşinde İ: bulda satılacal İthalât azah;ror Dört ay zarfında beş milyon liralık tasarruf Ankara 17 — Umum gümrüle lerin yeni tarifenin tatbikından- beri varidatı şudur : Teşrinievvelde 4,484,831, Teş- nide5,303,311, kânunusanide | lira tutmaktadır. 1928 senesinde ise teşrinievelde 6,494,371, teşrinisanide 6,733,987, kânunuevelde 5,908,822, kânunu- | sanide beş milyon yediyüz seksen | dokuz bin yediyüz yetmiş üç ki, ceman 24,900,000 lira varidat ol- muştor. Buna nazaran dört ay zarfında beş milyon liralık az it- halât yapılmıştır. Son dakika Fransız kabinesi istifa etti Paris 17 ( Hususi ) — Meclisi mebusan bütçe müzakere edilirken kabine ticaretle çalışan kadınların gündeliklerine ait meseleden do- layı 271 reye karşı 286 reyle ekalliyette kalmıştır. Kabine bunun - üzerine etmiştir. istifa | 3 kadın arasında Fındıklıda isminde 2 kanım; kendi evlerinde oturan Saniye hanımı dövmüşler, 7 dirasile 12 lira kıymetinde bir Binnaz ve Emine yüzüğünü almışlardır. Hadisenin sebebi meçkuldü BT b ingiliz lirası İngiliz lirası bu sabah 1047 kuruşta açılmıştır. Ünifiye bu sabah 154 kuruşta açılmışhr r İ | yegâne sebel Bugün resimli kuponlar bitti, Perşembe günü Çocuk Dünyası sahifesinde vereceğimiz tafsilâtı okuyunuz. Anlaşğmorlar Londra konferansı bir çıkmaza mı giriyor Londra 17 (Hususi) — Londra konferansında her gün yeni bir ihtilâf / çıkıyor. — Fransa - tahtel- bahir. inşasında rerbest olmak temişti. Amerika bu fikre raftar değilken şimdi yavaş ya- vaş Fransa'am — tarafını iltizam etmeğe | başlamıştır. Diğer taraftan Amerika İngili derin Nelson zıhlısma muadıl bir zırhlı inşasını veya ingilizlerin bu Fahlıyı tabrip etmelerini istiyor . Halbuki İngiltere bu iki tarzada | yanaşmıyor. Japonya bu son meselede in- BZ soktai nazanma taraftardır. iğer taraftan Almanya'nın da konferansa davet edileceği söy- leniyor. Kömür meselesi İstihsalât artıyor, fakat | satış durdu Zonguldak 18 (Hususi) — Dün ticaret odası yıllk — kongresini aktetti. Kongrede memleket ik- tisadiyatı ve saire hakkında mü- him kararlar verildi. İngilizlerin son zamanlarda kö- mürlerden 50 şilin tenzilât yap- ması meselesi konuşuldu. Kömür - satışımızın - durmasının in bu olduğu mev- zuubahsedildi.K ömürlerimizin ha- riçte rağbet bulması icin alınacak esaslı tedbirler münakaşa edildi. Verilen bir takrir - üzerine iktisat vekâletine bu hususta bazı temennilerde bulunulmasına karar | verildi. 929 senesinde Zonguldak hav- zası kömür istihsalâtı bir buçuk milyon tona yaklaşmıştır. Geçen senelere nazaran yarım milyon tonluk bir fazlahk vardır. İki seneden — beri — işlemiyen bir çok büyük — ocaklar faaliyete geçeceklerinden yakında istihsa- Jât daha artecaktır. Buna muka- bil sarfiyatımız 700,000 ton oldu- satmak ğu için fazlasını harice Tâzımdır. Kıskançlık Hem kadını hem de yanındaki adamı vurdu! Dün gece Unkapanında cerh vakası olmuş””İ kişi / yara- lanmıştır: Küçükpazarda oturan Mehmet; seyyar sebzeci Arifi ve yanında gördüğü Ayşe ismindeki kadını sustah çakı ile muhtelif mahallerinden yaralamıştır. Hadisenin bir kıskançlık yüzi den çıktığı anlaşılmaktadır. Un- kapanı polis merkezi tarafından ılan tahkikat Mehmedin uzun müddetten — beri — Ayşe ile münasebeti olduğunu, kadını sebzeci Arifle görünce kıskanarak hadiseyi ika ettiği anlaşılmıştır. Yaralılar Cerrahpaşa - hastane- nakledilmiş, Mehmet - firar etmiştir. bir bir Tramvay kazası Necmi isminde 16 yaşında bir çocuk Beyazıtta tramvay all kalmış, bacağından yaralanmıştır. Vatandaş: 21 Şubat 1930 Cuma günü saat onda Kadı- köyde Süreyya sineması salonunda — yapılacak büyük ictimaa sen de gel. Bu ictimada kadın erkek her vatandaş bulunacaktır. — Müli İktisat ve tasarruf cemiyeti 2 yangın Bir otomobil yanıyordu, itfaiye söndürdü! Dün Nişantaşında Hacı Emin efendi sokağında 5 numaralı evin baca kurumları tutuşmuş, söndü- rülmüştür. Yine dün şoför Mehmedin ida- resindeki 1938 numaralı otomo- bilin Arnavutköyünde — makinesi ateş almış , itfaiye tarafından söndürülmüştür. Homerik vapuru ile Amerikalı seyyah geldi Bu sabah İngiliz bandralı Ho- merik vapuru İimanımıza gelmiş- tir. Homerik vapurunda 280 Ame- rikalı seyyah vardır. Seyyahlar bu sabahtan itibaren şehrimizi gezmeğe başlamışlardır. Homerik yarın limanımızdan Akdenize ha- reket edecektir. Homerik dünyanın en büyük vapurlarından biri olup evelce de Hırsızlık vakaları . 1 — Meçhul bir şahıs; Kasım- paşa camiinden bir halı çalmıştır. da balıkçı meçbul bir adam tarafından çalın: aıştır. — Eskişehirli Mustafa efendi- nin zarfçılık suretiyle 124 lirası çalınmıştır. Failleri meçhuldür. Süleymanın — sandalı 4 — Demirkapıda —madam Cemilenin — evinden bir elbise çalınmıştır. Hırsız. belli değildir. 5 — Meçbul bir hırsız; Sirke- cide komisyoncu Mahmut beyin yazıhanesinden 13 tane sansar derisi çalmıştır. 6 — Bahçekapıda 36 numaralı dükkândan 300 lira çalınmıştır. 7 — Beykoz gaz fabrikasından 188 kilo kalay çalınmıştır. * Milli iktisat ve — tasarruf cemiyeti İstanbul şubesinden — İstanbulda mevcut küçük büyük bilümum yerli mamülat amillerinin 22 Şubat 1930 Cumartesi günü saat on dörtte — Cağaloğlunda C. H. F. merkez binasında cemiyet şubesinde hazır bulunmaları mer- cudur. * 275 mil giden otomobil — Otomobilci Kayedan — Florida'da yapılacak olan otomobil - sür'at yarışına iştirak etmek üzere bir kaç güne kadar Londradan yola çıkacaktır. — Mümaileyhin — rakip olacağı otomobilin firenleri hava- dadır. Dakikada iki bin devir yapan ikişer bin beygir kuvve- tinde silindirli iki makine ile mücehhezdir. Otomobil tecrü esnasında saatte 275 mil | Evvelki rekor 231 mil idi. Daktilograflar | piyangosu