31 Aralık 1965 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 9
AKİS KIBRIS OLAYLARI | len , Çağlayangile: — Bedava muvafık olmaz, size de vuracağız” dedi. Birleşmiş Milletler koridorların- da yapamadığı kulisi TBMM kori- dorlarında yapabildiği için memnun görünen Çağlayangilin Bölükbaşıdan Vic ası ise şu idi: — Bu iş bitmemiştir. Yolda yü rürken tartışmak zararlı oluyor.. CKMP adına konuşan İsmail Hakkı Yılanloğlu, dış politikada milli istikamette revizyon isteği dı şında pek birşey söylemedi. Dinlen miyen -üstelik, iftar saatine rastla- mıştı: konuşmasında tarihin lâbi- rentlerinde kayboldu gitti. TİP adına kürsüye, Genel Baş- kan Mehmet Ali Aybar geldi. Konuş masına Kıbrısın inden giren Avbarın da dinlenilmiyeceği sanıldı. Fakat TİP lideri sözlerini ilgi çeki vi hale koymasını bildi. Kıbrıs me- selesini ekonomik ve tarihi açıdan tahlil etti, Türkiyenin durumunu in- celedi, güdülen dış politikanın yan ış olduğunu, emperyalistlerin va nında hareket etmenin memleketi- mizi bugüne getirdiğini belirtti ve ortaya kesin bir tez koydu: Kıbrıs üslerden temizlenmeli, milletlerara: sı garanti altında tarafsızlaştırılma- lı ve her iki tarafı temsil eden fede ratif bir devlet kurulmalı, bu amaç la yapılacak görüşmelere İngiltere davet edilmemeli. Sıra CHP'de (HP adına kürsüve gelen Nihat F. >< rim, konuşmasına: “- Kıbrıslı soydaşlarımız emin olabilirler ki, bütün türk milleti on- ların kaderivle ilgilidir” dive başla dı. Erim çok sâkin ve vumuşak bir üslüpla konuştu. Ama gerçekleri bu üslüp içinde, bir bir ortava koyma- sını bildi, Meseleye, son kararı tah- lille girdi: “Artık, Birleşmiş Milletle- rin aldığı bir tavsive kararı da dos- vava girmişti.." Erim, CHP İktidarı zamanındaki Kıbrıs politikasını ve gelişmeleri de açıkladı. Kıbrıs olaylarının nasıl başladığını, Türkiyenin hangi tedbir leri aldığını ve iş müdahale safha- sına gelince Amerikanın nasıl enge! olduğunu anlattı. Konuşmanın bu kısmında Meclisin dikkati Erimin iki dudağına çevrilmişti: Acaba “Johnson'un ' Mektubu” açıklanacak mıydı? CHP sözcüsü bu ilk raund da mektubun tam metnini açıkla- madı, Ama, 31 Aralik 1985 Nihat Erim Favori “- Bendeniz, bu safhada Ameri: kanın Türkiye ile temaslarında kul landığı ifadeleri şöyle bulâsa ede- ceğim” diyerek, herhalde orijinali. ne yakın olan cümleleri sıraladı. Erim daha sonra, türk - ameri- kan münasebetlerinde bir dönüm noktası teşkil eden “Johnson'un Mektubu”nun açıklanması zamanı» nın geldiğini, bunu Hükümetin yap masının doğru olacağını hatırlattı. Bunu, resmen istedi. Demirel, Erim bunu söylerken kafasını öne eğdi. Erim daha sonra, Çağlayangilin Taksimden bahsetmesinin hatalı ol duğuna değinerek “-— Çeşitli şekillerde konuşmak itibarı zedeler. Rusya ile 'konuşur- ken bağımsız ve federatif Kıbrıs, Amerika ile konuşurken iki taraflı Enosis!” dedi. Bu söz Demirelin kıpkırmızı ol masına vetti.. AP'iler ise, Erimin söylediklerini anlıyamadıklarından olacak, hiç bir tepki göstermediler, AP'nin -sükâtunün ikrardari gelip gelmediği, müzakereler . ilerleyince belli olacaktı. Erim, Birleşmiş Milletlerde alı- nan kararda AP Hükümetinin basi retsiz tutumunun da rol oynadığın, söyledi. Hükümetin Kıbrıs tezinin açıklanmasını istedi CHP sözcüsü, konuşmasını şöyle bitirdi: “— Bize “Miskin Hükümet” dedi-! ler. Biz demiyeceğiz, hattâ vardun! edeceğiz.” İktidar ile gölgesi (ÇAP'den sonra konuşmak için ısrar eden “herhalde AP verine kendisi cevap vermek için olacak- YTP'nin sözcüsü Raif Aybar, Erimin söyle. diklerinin doğru olmadığını imava çalıştı, Hükümetten, “Gizli Otu rum” talep etmesini rica etti. Bu ka: dar uslu ve Hükümetten yana bır muhalefet konuşması, bugüne kö dar herhalde pek yapılmamıştır. Sıra İktidara gelmişti. Lâcivert elbise giymiş, saçlarını itina ile tw ramış olan Talât Asal, -talihsiz Mei deresin avukatı- AP'lilerin şiddetli alkışları arasında kürsüye geldi. E- lindeki yazılı metni okumağa başla. dığı sırada Hükümet me mar ki kendisine bir pusula gönderildi. A salın elindeki metin, CHP sözcüsü: nün sert çıkış yapması ihtimaline hazırlanmıştı. Asal -talih- siz Menderes bu avukata düş müştü- bunun üzerine metni bi rakıp. irticalen, CHP'ye çatmayva başladı. Ancak Bozbeyli, kendisine, meseleyi iç politikava karışurma- masim ihtar edince, konuşması in- sicamını kaybetti. Neler söylemedi neler!.. Birleşmiş Milletlerde son ka rarın alınmasında esas suç CHP'nin- di. Kıbrıs Meselesinde federasyon tezini savunmak, akla, Rusvadaki sistemi getirivordu. Beşbuçuk haf- talık bir İktidarı basiretsizlikle suc- lamak olur muydu? Bu “beşbuçuk haftalık iktidar” sözü kahkahalarla karşılandı ve çok tuttu. Konuşmüsının yarısından fazla- sını da Erimin şahsına çatmak için ayiran Asal, zavallı Menderes- AP' liler tarafından bile “Başarısızdı” diye değerlendirildi. -Daha doğrusu, değersizlendirildi.. Büvük şanssızlı. ğı, Aybar ve Erimin konuşmaları nın peşinden kürsüve çıkması oldu. Ama başarısızlığında kendi gayreti de rol oynadı. Hükümetten önüne, pusula geldikce insicamını kavbetti, insicamını kaybettikçe önüne veni pusulalar geldi ve neticede , hum Başvekili mahküm etmekir sösterdiği başarıvı bugünkü parti: sini mağlüp etmek için tekrarlayı. verdi. Bir defa meseleleri hiç bilmi- vordu ve dış politika hakkında en ufak fikri yoktu. Elindeki metin 1 lâs edince, o da AP'si iflâs ettirdi. Asal kürsüden inerken, Demir»l başka tarafa bakıyordu. :
