20 Kasım 1965 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 28

SİNEMA nesi büyüklüğünde olan bu makine- lerin sahipleri, kalınlığı bir milimet- renin yüzde biri kadar olan manye- tik kuşakların üstüne her çeşit ha- vada, her yerde, her ışık altında, hattâ geceleyin bile renkli ve sesli film çekebilir ve görüntüler 50 met- rekarelik perdelerin üstüne hemen yansıtılabilir. Görüntülerin ve ses- lerin kalitesi mükemmeldir. Cathays- cope'ların iki mahzuru, fiyatının bi- raz yüksek oluşu -25 olar- ve, boyları çok küçük olduğundan, ko- laylıkla (o kaybolabilmesidir. . Buna karşılık, obu makineler 23 saatlik projeksiyon sağlıyabilecek uzunluk- ta film alır. Oysa XX. yüzyılın son- larına doğru Japonların piyasaya sürdükleri eigascope'lar ancak üç saatlik projeksiyon o sağlamaktadır. Fakat cigascope'ların fiyatı çok u- cuzdur ve bir sigara paketi büyük- lüğündeki bu makineler yine bir paket sigara fiyatına satın alınabil mektedir. o Eigascope'ların o içinde yalnız bir 'sigara' vardır ve bir pan talon düğmesi büyüklüğünde olduk ları için bunlara 'buttonscope" adı verilmiştir. 1985'te ancak ilk örnek- leri piyasaya sürülen eigascope'lar bütün dünyaca benimsenmiştir. Bunlar çok 'ufak bir para kaışılı- ğında günlük hayatin olaylarını, yıl- dönümleri, bebeklerin ilk adımları- nı, gezintileri, turistik ve ilmi gezi- leri, XX. yüzyılın ilk yarısındaki fo- toğraf makineleri kolaylık ve ucuz- luğuyla tespit edilmektedir." 2005 yılından sonra Sadoul'un kehaneti bu kadarla da kalmamaktadır. Yazı şöyle de- vam etmektedir: "Yeni nesiller, buttonscope'ları, bir zamanlar posta pullarının birik- tirilmesi gibi, biriktirmeye başla- mışlardır. Geçenlerde Kuala Lam- purlu genç bir malezyalının daha henüz 15 yaşında olduğu halde 150 bin buttonscope biriktirdiğini işit- tim. Bu delikanlının koleksiyonu a- rasında Shakespeare'in 'V.V.V.O.V. (Very, Very, Very Old Vic) tiyatro su tarafından temsil edilen bütün eserleri, ünlü G.M.O. (Gabon Milli Orkestrası) tarafından çalınan Mo- zart ve Bach'ın bütün eserleri, 1993 de 150 milli ve uluslararası şampi- yonada yapılan bütün futbal maç- ları, Griffith, Eisenstein, Marilyn Monroe, Greta Garbo, vs. nin bütün filmleri yer alıyordu. Fakat bu de- likanlının elindeki bütün hazinele- 34 rin hepsinin tadına varmak müm- kün müdür? Tek bir buttonscope'- un seyredilip dinlenmesinin 2 saat sürdüğü gözönüne alınırsa, bu deli- kanlının yalnız üç yılda topladığı bütün kültür hazinesini görmek için 2000 yıl gerekmektedir. Bilindiği gibi, 1995 yılındanberi lise ve üniversitelerde (o öğrenciler, eskiden olduğu gibi, ödevlerini yal- nız elyazısı veya daktiloyla değil, buttonscope şeklinde de hazırlıya- bilmektedirler. Bu teknik gelişmelerin o çoğu, 1994-1995 yıllarında, Edison'un film- lerini göstermeğe ve perde üzerine yansıtmağa başladığı yılların yüzün AKİS cü yıldönümü törenleri 70 başkent- te yapılırken, tamamiyle gerçekleş- tirilmiş bulunuyordu. 2095 yılında sinema nasıl olacak? Bu konuda hiçbir şey diyemem. Ge- çen yüzyıl boyunca meydana gelen bütün gelişmeleri kim önceden gö- rebilir (oOve söyliyebilirdi? o Guten- berg'ten önce Avrupanın ve birçok milletin medeniyeti henüz sadece elyazmalarında muhafaza ediliyor- du. Sonra basımevi medeniyeti baş- ladı. Şimdi, son yüzyıldanberi sine- ma medeniyetinde yaşıyoruz. Oysa bu medeniyet bugün, I Ekim 2005 tarihinde henüz gelişmesinin baş- langıcındadır." 20 Kasım 1965