9 Eylül 1949 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 5

C. H. P.nin artan faaliyeti karşısında D.P.nin durumu Çeşme, 8 (Hususi surette gön- derdiğimiz arkadaşımız bildiri- jyor) — Bugün burada Demokrat Partinin son derece salâhiyet sa- Bibi bir rüknü ile yaptığım ko- nuşmayı bildiriyorum : — Hükümetin aon aylarda ta- kip ettiği siyaset, Gumhurbaşka- Bının ve birçok hükümet adamla- fının seyahatleri hakkında ne düşünüyorsunuz? — Bugünkü hükümet, Cumhu- riyet Halk Partisinden mürekkep olduğuna göre biz hükümetle iş- başındakileri siyasi rakiplerimiz olarak telâkki ediyoruz. Binaen- aleyh hükümetle Halk Partisi a- rasında nazarımızda bir fark yok tur, Hâlk Partisi bistm umum! kon- gremizin tam bir hezimetle &» 'na ereceğini umuyor ve bütün - mitlerini buna bağlamış bulunu- yordu. Kendilerine Demokrat Parti hakkında verilen malümat bu yolda idi. Fakat kongremizin neticesinde partimizin parçalen- ması şöyle dürsun, bilâkis bir kat daha küvvetli olarak çıktık. İşte Halk Partisinin tahammül c- demediği şey de budur. Dikkat ederseniz, partimize karşı tev- cih olunan şiddetli hücumların başlama tarihi de, kongremizin büyük bir muvaffakiyetle toplan- tısını bitirdiği tarihe — tesadüf eder. Bundan sonra Halk Partisi ve ona dayanan hükümet adamları- nın hâlâ devam etmekte olan yurt gezintileri başladı. Evvelâ Nihat Erim Egeye geldi. Biz ken disinin yaptığı bütün gizli ve a- çık toplantıları takip ettik. Bu gizli toplantılarda memurlar ve askerlerle de temas ettiği muhak kaktır. Nitekim kendisi de <«kar- gımda bazı üniformalı insanlar gördüm» demekle bu hakikati iti raf etmiş bulunuyor. Nihat Erimi takiben Çeşrhede- ki zelzele üzerine Cumhurbaşka- 'nı da buralara geldi ve uzun müd det kalarak her tarafta dolaştı. Halkla temaslar yaptı. Bir Cumhurbaşkanı olmak &- fatiyle ziyaretlerde ve temaslar- da bulunması pek tabifdir. Fakat gayın İnönü Yaptığı konuşmaları bir parti propagandası şekline döktü. Vatandaşlar arasında a: lan mevhum uçurumlardan, do- ğan tehlikeli düşmanlıklardan bahsetti. Vatandaşların bunları unutmalarını istedi. Dostluk bağ larının eskist gibi sıkı olması lü- zumunu ileri sürdü. Fakat sayın. İnönü'nün bu tavsiyeleri, ortade yatandaşlar arasında böyle — bir düşmanlık meveut olmadığında 1. lüzumsuz ve bir hayli garip kaç- mıştır. Bu vaziyet karşısında biz Demokratlar muhtemel bir ter- tip karşısında bulunduğumuzu zannediyoruz. Başbakan Şemset- tin Günaltay'ın Şarkta yükseler. tehditleri de bu kanaatimizi tak- viye etmektedir. — Bütün bunların sebebini nasıl izah ediyorsunuz? — Bizce iktidar, yaklaşmakla olan umumi seçimlerde kaybede- ceğini biliyor. Cumhuriyet Halk Partisi içinde de her ne pahası na olursa olbun iktidarda kalmak arzusunda bulunanların sayısı hiç de az değildir. İşte bu çev: harekete geçmiş bulunuyor. Hak- kımızda iftiralar çıkaranlar bır lardır. Meselâ milis teşkilâtı k ruyormuşuz.. Kanun dışı hare- ketlerde bulunuyormuşuz. . Bun- lar hep-yalandır. Demokrat Pa: ti daha büyük iftiralara uğrama- yı da bekliyor. Hakkımızda bei- ki de isyan hazırlığı, ihtilâl ha- mırlığı iddiaları da ortaya atı.â- cak. Bazı düzme tertipler meyda- na konacak. Peginen gu hakikati kat'i olarak ifade 'ederiz ki De- mokrat Parti her ne pahasına 0- lursa olsun, asla - kunun . dişira çıkmıyacak, kanun dışı faali; te bulunmıyacaktır. — Anayasanın tâdili ve yeai seçim kanunu fsa'iyetleri — hak- kında partiniz ne düşünüyor? — Bu hususta yapılan hazırlık tâdiline gitmeden evvel tam ml- nasiyle tatbiki cihetine gidilirse daha iyi olur kanaatindeyiz. Se- çim kanununa gelince, bir kanun me kadar mükemmel olursa olaun eğer iyi tatbik edilmezse hiç bir zaman matlüp neticeyi vermez. — İktidar partisinin bir sene daha kazanmak İçin seçimleri bir sene daha sonrava bırakması ih- timali var mıdır? — Zannetmiyoruz. Böyle bir gey yapmak için harb gibi çok mühim bir hâdise lâzımdır. Hal- buki ortada böyle bir gey yok- tur. Dünya efkârı umumiyesi mü vacehesinde Cumhuriyet Halk Partisinin böyle bir şeye teşes- bila etmesine ihtimal vermiyo- rum. Parlâmento ananelerine gi re meclisler umumi kararla daha evvel kendi kendilerini feshede- bilirler. Fakat mühim ve hayati bir sebep olmadan içtima de' sini uzatmalarına şimdiye kadır dünya parlâmentolar — tarihinde tesadüf edilmemiştir. Cumhuri- yet tarihimizde de teşril müdd tamamlanmadan dağılan meelis- ler çok olmuştur. Buna mukabil, aksi vâki olmamıştır. Hazır sirası. gelmişken — bir noktayı daha açıkfamak isterti Atatürkün vefatı devresine te- sadüf eden Türkiye Büyük M: let Meclisi, Dört senelik müdde- tini tamamlamıyan nadir cumhü- et meclislerinden hiridir. Ve o zaman Başbakan bulunan Celâ! Bayara meclisi dağıtmak ve yevi seçimler yaptırmak yolunda çok teklifler vâki olmuştur. Efer Celâl Bayar isteseydi bu mecl'si dağıtahilir ve nüfuzundan İstifade ederek ke disine muhasım olan Meclis G punu —ki, bugün ikt'darı teşkil edenlerdir— olduğu gibi meeli! 'ten uzaklaştırabilirdi. Jâl Bayar bütün teklit va telkın- lere rağmen bunu yapmamıştır. Başbakanın konuşması (Baş tarafı 1 Incide) Başbakan — konuşmasında, — in> san cemiyetlerinin tekâmül istihale- lerinin bir tarihçesini yaparak : <Ah- lâkı sağlam olmıyan bir cemiyet yı- kılmağa mahkümdur. Ahlâkı yetlendirmek için fertlerdeki ku Şet Gdauygusuna da - canlandırmak mecburiyetindeyiz. Bu kutsiyet fikrinin kaynağı din- dir. Bunun içindir ki, biz çocuklar mızı daha yavru iken kutsiyet du; gusu ile teçhiz etmeyi memleketin hayrma matuf bir bareket görüyo- ruz, Fazilet kaynağı kutsiyet duy- gusudur.> demiştir. Vaşingtondaki mali konferans (Baş taratı 1 ineide) tanya şu yolda bir görüş ileri sürmüştür: Marshall — plânının şimdiki işleyiş tarzında değişik- likler yapılmaması halinde, İngil- tere, azalmakta olan dolar mevcu dundan yüzlerce milyon daha sar fetmek zorunda kalacaktır. Diğer taraftan gizli cereyan e- den görüşmeleri müteakip gaze- tecilere demeç veren maliye ba- kanı Snyder, ekonomik işbirli; idaresi şefi Paul Hoffman'la bü- yük elçi Averell Harriman, bu sabahki oturumda Büyük Britan yanın dilar kazançları konusunu genişlettiklerini ve- şimdi ekono- mik işbirliği idaresine dahil bü- tün memleketlerin dolar kazanç- ları meselesinin görüşülmekte olduğunu söylemiştir. C.H;l;.M;ıra(E; kongresi ocağı Bepiklap Müradiye C,H P, oca: gnn yıllık kongresi Beşiktaş ilçe merkezinde Salih Kırdarın başkan lığında, yapılmıştır. Ocak başllanı avukat — Muhlddin Güneşhan tarafından okunan çal ma raporu kabul edildikten soarı Gilekler faslına- geçi Bu arada söz alan Azalarından Ekrem Amaç Ve Ya ları gimdilik uzaktan takip edi- yoruz, Anayasanın tâdili mühim bir meseledir. Fakat bu kanunın Bulunmu: yar Tümbek kongre Üyelerine Bele diye ve Parti çalışmaları hakkında izahat vermişlerdir, ş Eşya 1949 Ağustos Ayında Tramvay Tünel ve Otobüslerde Bulunan Eşyanın Müfredatlı Listesi L E. T. T. Umum Müdürlüğünden Mühtelir Tek ve Tek ve çift kadın Baston : Kitap ve evrakıar : Beler tasları : Yün atkı ve eşarplar : Dolma kalem : ve kasketler 1. cins çantalar: bere Gözlükler Röl Şapkı gen filimi : Fotoğraf makinesi : Erkek aaatidki : Hırdavat ve muhtelif eşyas Bir miktar para Bu eşya sahiplerinin Galata TTünel arkasında Türk Ha 1 kadın ve erkek eldivenleri” erkek ayakkabı ve Çocuk patikleri va Kurumu Bursa ubesinden 169 * Dair Hareh Bu yıl Kurban Bayramında teşkilâtımız tarafından toplanacak deri ve bağırsakların satışı 1 Eylülden 21 Eyiüi 949 Açık arttırmaya konulmuştur. tarihine kadar İstekliler garthamelerini görmek üzere Bursa - İstanbul gubelerine 've pey sürmek idere de Buraa subosine müracaatları ilân olunur, (12066) (Baş tarafı 1 incide) rafta büyük basara ve insanca yi olmuştur. Marmara çevresinde seforde ve kı pılardaki deniz vasıtâlarından bazı- ları batmış, Haydarpaşa, İzmit ara- vında da seller yüzürllen bir tren devrilmiştir. Siddetli yağmurlar esnasında te- lofon ve telgraf hatları da bozuldu- | ğundan mühaberat yapılması müm- | kün, olamamaktadır. İstanbul, İzmit | arasında telefon ve tolgraf muhabe- resi ancak dün akşam üseri müm- kün olabilmişgir. Çayırovadaki hüdise Sağnak halinde yağan yağınurlar dan meydana gelen seller Çayırovada ki tren yolu Bekçi kulübesini yıkmış ve bekçiyi sürükledikten başka bu- raya yardıma giden bir lokomotifin | emnada bir ateşçi ölmüş, —makinist ile şefdötren ve Gebae istasyon me- | muru da ağır surette yaralanmış- | lardır. Kaza nasil oldu? | Mücssif kaza, avvelki gün öğleden sonra bu civara soğnak halindo y: an yağmurdan sonra olmuştur. Sağ 'nak halindeki yağınurlar etrafta mü tenddit seller halinde Çayırovada planmıştır. — Bu esnada Çayırova , istasyonundaki bekçi kulübesinde bu | lunan demiryolu bekçisi Ali telefon | başında vaziyeti Gebze istesy bildirmiştir. Ali telefonla evvelâ «— Sular yükseliyor, vaziyet teh- likeli!> diye bir haber vermiştir. radan bir kaç dakika geçmeden Al, 'den ikinci telefon haberi : — Vaziyet çok tehlikeli kulübe yıkılıyor» diye gelmiştir. Ve ondan sonra Aliden bir haher çıkmamıştır. Vasiyetin tehlikeli olduğunu sezen Gebze istasyon şefi İzmitten Gebze- ye Adapasar lokomotifini kestirmiş şefdötren ve kendisi de beraber olmak üzere bek- çiyi kurtarmak için lokomotifle yar- treninin | dıma koşmuşlardır. 'akat Çayırovaya yaklaştıkları sı rada demiryolu sular altında kaldı- fandan yolun vaziyeti görünmez ol- muştur. — Bu suların altını oymuş olmasından demiryolu- aun birisi çökmüş bu suretle müva- Tilmiş- | zenesiz kalan Iokomotif de dir. Bu devrilme esnasında lokomotifin stoşgisi A tifte bulunan makinist, şefdötren ve! yefi de ağır surette | zilerek ölmüş lakomo- | Gebzo istasyon yaralanmışlardır Bilâhare hâüdise ikinci bir ekip sağ kalan kazazede- leri kurtarmıştır. Bekçi Ali 'de bü- tün aramalara rağmen — buluna maştır. Vazifeşinas bekçinin -vazifesi başında iken seller tarafından sürük | lendiğinden şüphe edilmektedir. Yalovayı sel bastı Yalova: 9 (Hasusi) — Yalova dün gece büyük bir sel felüketine uğramıştır. ğnak halinde yağan yağmurlar bü | yük sellere sebep olmuş ve — seller bütün Yalavayı basmıştır. mahalline gelen | | lece yarısından sonrâ | Bütün halk uyandırılmış su ba- san evlerdekilor diğerleri tarafından | kurtarılmıştır. Bu ee fırtına yüzünden 'deniz vasıtaları da parçalanmiş bat- mıştır. Bu arada Samanlı deresini | protesto notası verdi (Baş tarafı 1 incide) Dün Bulgar basın bürosu tara- fındanm metni açıklanmış olan nota, Türk polisinin mütecavizleri yaka. Jamak hususunda bir gayret mediğini iddia etmektedir, Bulgaristan aynı zamanda, İs- tanbul ve Ankara basınının Bulga- ristan hakkında kullanmakta ol- dukları lisana da Türk hükümeti. nin diksat nazarını — çekmektedir. | Gene aynı nota, 4 haziran terihin- da Bulgar — hükümeti — tarafından Türk hükümetine tevdi edilmiğ 0- lan ve Türk matbuatının Bulgaris- tana tevcih etmiş olduğu iftiralara | mütedajr bulunan notayı da hatı Jatmakta ve Paskalya zamanı, bir kımım <Bulgar faşistlerinin> sebep olduğu hâdiseyi o zaman protesto etmiş olduğunu belirtmekte ve - bu 'nota ve protestosunun da cevapsız kaldığına işaret etmektedir, | BULGAR KONSOLOSUNUN BU. GÜNKÜ KOKTEYLİ Bulgaristanın Komünist rejimini kabul ettiği günün yıldönümünü kutlamak Üzere bugün Bulgar kon | solosu Park Otel salonlarında bir | kokteyi parti verecektir. HEY'ETİ Paris, 8 (A A.) — (afp): Moasko va radı un bildirdiğine — göre, Başbakan yardımcısı Mareşal Bul- S1 Lavriçef'in başkanlıkları altında bir heyet, Bulgarlatanda halk cum hüriyetinin kuruluşunun ikinel yıl dönümü töreninde Sovyet Birliğini | K üzere dün Sofyaya| ETİN YAPTIĞI TAHKİKAT losluğuna ahkii bugün tecavüz Vilâyeti dün da bitir K Tahkikatın ve Bulgar Başkcı Iâmat verileceği ktadır taramakta olan romorkör de batmış tır, Bimdilik insanca ne kadar zayist olduğu tesbit edilememiytir. anlaş'lm 'de devrilmesine sebap olmuştur. Bu |4 ler (l , tet ganın ve Diğişleri Bakanı yardımcı | ” Şu saate kadar ancak üç köydem habor alnabilmiştir. Bafran köyüne do insanca kayıp olmadığı öğrenik miştir. Fakat köyün bütün harman> Jarı ve sebze bahçeleri tamamen mah yolmuştur. Kılınç. köyü bucağında ise bir tuğla ocağında bulunan 8 ki yinin hayatından endiye edilmekte- dir. Şehirdeki hasar çok büyüktür. Su Jar ancak öğleye doğru çekilmiye baş damıştır. Buraa yolunda bir köprü yıkılmış bir kısım arasi de kaymış- tar. Vilâyete gelen malümat Bon şiddetli yağmurlar neticesin de civar ilçelerde maydana gelen tah ribat vilâyete bildirilmeğe başlamış- tır. Yalovadan — vilâyete bildirildiğine göre, Yalovada sular 39 santim kar r yükselmiş, bir ev yıkılmış ve 30 kadar ev de su baskınına marus kalmıştır. Ayrıca Yalova - Kaplıca arasındaki beton köprü münakaleyi kânsız bırakacak derecede Rasara uğramıştır. İnsanca zayiat olmamış- tır. Evler, dün itfaiye ve halkın yar dimile tahliye edilmişti Mahsulün vaziyeti Vilâyet tarım müdürü, dün sabah, Çatalcaya; müdür muavini de Pen- dik'e gitmişlerdir. İlgililer, orada yağmurların mahsul üzerindeki tah ribatını tesbit edeceklerdir. Trenler İkl gündür iştemiyor k balinde yağan yağmurla- rın Haydarpaşa ile İzmit arasında Çayırova kızmmında tron yolunu tah rip etmiş olmasından Anadoluya gi dccek ve Anadoludan gelecek tren- ki gündür İzmit ile Haydarpa- şa arasında işliyememekte, münaka Üat İzmit ile İstanbul arasında vı İpur aktarmasile temim edilmektedir. Evvelki “akşam Haydarpaşadan kalkan iki tren Pendikten geri çeve rilmiş Anadoludan gelen trenler de İzmitte alıkonmuştur. Dün sabah İstanbuldan tahrik e- dilen Suvat vapuru sabahleyin Hay darpaşadan kalkacak tren yolcuları- 'nı İzmite götürmüş oraya gelen yol cuları da İstanbula getirmiştir. Ayrıca dün akşam saat 18.15 de Haydarpaşa rıhtımından tahrik edi- len Maltepe vapuru İstanbuldan An gidecek — Anadolu ekspres yolcularını, 20.50 de tahrik Jilen Büyükada vapuru da Diyarba kar istikametine gidecek tren yol- alarını İzmite götürmüştür. Bu su retle Anaı erini devam et- tirmek mümkün olabilmiştir. Tahrip olan demiryolunun rine çalışılmaktadır. D. D. Y. birinci işlı lüğü bütün yol amel kısmına toplamış bütün — teşkilâtile geceli gündüzlü çalışarak tâmirata devam etmektedir. Tâmir işinin bu- Kün akşama kadar bitirilebileceği ve ra istikamete olu. sefe: tâmi- meMhüdür- üni Çayırava |doğra tren seferlerine başlanabile- ceği umulmaktadır. Birinci işletme müdürlüğü alâkah âmir ve memur- ları hâdişedenberi yol boyunda vazi- fa başında bulunmaktadırlar. Salâhiyetli Devlet Demiryolları âmirlerinin söylediğine göre yol bo- yunda yer yer bazı tahribat olması / men çok korkulan tren yolu köprülerinde hiç bir tahribat olma- mıştir, Bu vaziyetin normal sefer- lerin başlamasını kolaylaştıracağı ve çabuklaştıracağı olunmakta- dir. Haydarpaşa - İzmir kara yolu işliyor. Şiddetli yağınura ve tren yolunun sellerin tahribatile sına rağmen Haydı arasındaki kara şolü kapanmamış- tar. Dün sabahton akşama — kadar ra yolundan İstanbul ile İzmit a- rasındı kapanmış. olma- paşa ile İzmit tomobillerle yolcu nakledil Tren zamanları Haydarpaşa rıltımına çıkan yolculardan bir k miştir, mı tren buradan taksilerle İzmite gitmişler- Taksiler İzmite kadar bir kişi- yi 10 liraya naklediyorlardı. rin — işlemediğini - görünce Tren yolcuları İzmitte aktarma ediliyor. Ankara: 8 (Hususi) — Tuzla ci- varındaki tren hattını suların istilâ etmesi yüzünden Bugün Ankaradan tron hareket ede- saat 19 da Toros etmiştir. İstanbula hiç b Bnde ket Gicek, yolcular İz ekspresi har Bpres İzmite kak mitten vapura binerek aktarmalı o- Jarak İstanbula gelecektir. Aktarma İk nakliyatın bir iki gün devam ede- ceği anlaşılmaktadır. Şiddetli yağ murlar neticesinde telefon ve tol graf batları da bozulduğundan yal- m, Ankara, İzmir İstanbul ve İz- mit arasında konuşmak mümkün 0- Bu partinin ayat zamanda kon- | lahilmaktidir. SEİRa dâ partial olacağı GEÇEÜŞ | Yolcular Suvat vapurlle nasıl Ka :. e İ İstanbula getirilebirai Ç go arda peyk dör. | “eyrelki gün Ankacudan kalkan ye leri arasında bir temizlik hareketi| (akl ekspres ile Konya ve diğar yar başlamış Ve geri çağırlan Rumen l9fden gelen baş tren bü sabahi ai KOREIDRU ApreSCU. vo — Yugoslav | Mekizden itibarn Tamite “gelmeğo Kantoleak Vileriş'ten sonra gima | Poslamışlardır. -Boş trenin yokculanı Hulgar konmoldsı, Pentiat ae Bğeya | ekmaan mab İ7 de/ İstanbuldaa” g y çağınlnıştır. rilmişlerdir. Telefi ıuA ve telgraf hat- SOFYAYA GİDEN RUS — İea yadizündan set sakirden o e| na kadar İstanbul ile mub mek mükün olamamıştır. Yolcuların ısrarı üzerine nihayet tolsizle İstan bulla konuşulmuş, fal ular için hususf vapur tahsis © dilemiyocoği, husust Vvepur — tahsisi müsaadesinin ancak Ulaştırma Ba- kanının emrile mümkün olacağı bi dirilmiştir. Nihayot saat 16 da İ tanbuldan Suvat vapura gelmiş, An kara için getirdiği yolcuları İzmite ikardıktan sonra İst ni al de barel Tuzlaya da uğrıyan vapur oradan di İbir miktar yolcu almış ve 22.30 da| Haydarpaşaya — gelmiştir. - Yolcular Haydarpaşada Devlet Deniayollar n yolcuları buraya kadar getirmok | . ef olduğu söylenerek yen n bilet ahmmak İştanmiştir. Yolcu | ardan bir kısmı vapuru terkedorek başka vapurlarla Köprüyo gelmişler. dir, Avni vapurda D, P. milletvekil- Yağmur ve sel yurtta felâket halini aldı len Refik Kofaltan da bulunu- yordu. Küğıt fabrikasını da sular bastr İnmit: 8 (Telefonla) — İki gün- dür giddetli ve fasılasıs olarak yar ian yağmurlardan İsinit şehrl bü- 'yük bir sel felâketine marus kalmış- Ür, Bütüp şehir baştan başa sular altındadır. Billağma Pap mıntakasın da evlerin ait katlârım sular bi miş olup, halk evlerinden çıkama- maktadır, Bü mahâllede suların tax yikine dâyanamıysa sekle ev yıkıl- maştir. Hanüm ölüm vakâsı tesbit edilmemiştir. Sularin falilâsına mârus kalan kâğıt fabrikasında- sarar ve siyanın çok yüksek olduğu söylenmektedir. Bömiryolu geçidi de sular altında kaldığından —Adapasar ve —Ankara postaları yokla kalmıştır. Bu vuret- le civar şehirlarl olan her türlü mü nakale dürmüştür. İamit ovası ta- mamnen bir göl halini almıştır. Gey ve deresi de taştığından Geyvenin kenar mahalleleri de sular altında kalmıştır. Kabaran Sakarya nahri- 'de Adapazarını tohdit etmektedir. Kandırada sülar. köprüleri alıp Bötürdü Kandıra: 8 (Hususi) — İki gün- dür devam edem şiddetli yağmurlar kasabamızı bir sel tehlikosine maruz bırakmıştır. İzmit, Adapazarı, Üzkü /dar yellarındaki köprüleri sular a- hp götürdüğünden civarla münaka- le kesilmiştir. İnsanca zayiat olma- makla beraber ayçiçeği mahsulü çok zarar görmüştür. Bursa: 8 (Hususi) — Dört gün- denberi devam eden şiddetli yağmar lar ilçe've köylerde büyük tahribat yapmıştır. Mudanyada bazı evler yi kılmıştır. Sular Mudanya asfaltı ü- zerindeki tren köprüsünü de yıktı- fından münakale kesilmiştir. Halk karşıdan karşıya hamallar sırtında geçmektedir. Gemlikte de bazı evle- ri sular denize sürüklemiştir. Gem- lik yolu da kapanmıştır. - Bursayı Eskişehir, Bilecik ve 'Karaköye bağ- layan yol da kapanmıştır. Bursada hâlâ şehirlerarası telofon muhavere- Si temin edilememiştir. Hava hâlâ kapalı olup yağınur devam etmekte- dir. D. P. Istanbul il Başkanının tikri Başbakanın Kars nutku üzerinde şehrimizdeki muhalefet çevrelerinde mühtelif — yaru yapılmaktadır D. P. İstanbul il idaro kurulu b anı avukat Esat Çoğa Başbakanın hitabesi hakkındaki şahsi müt sını 'dün 'kendisiyle görüşen gazete- cilere şu gekilde izah etmiştir — Başbukan sayın Şemsettin Gü- naltay Karsta Türk matbuatını he- def tutarak irat ettiği nutuk bak- kında partimizin noktai nazarı bu- (gün Adnan Menderes tarafından u- mumi efkâra bildirilmiştir. Benim kanaatime göre; Başbaka- nin nütkü, D. P. ikinci büyük kon- gresinden esi ilo başlıyan, sayın yardımcısı, diğer bakanlar ve s: İnönünün Ege seyahati edegelen vukuat zincirinin son hal- kalarından birini teşkil etmektedir. Başbakanın nutkundan bugün daha iyi anlaşılıyor ki, iktidar hüki meti, muhalefete karşı; belki de muhalefe tin tamamile - bertaraf 'edilmesiyle neticelendirilmek istenilen muayyen at programına göre harı tmektodi D. P. nin üç senelik mücadelesin- 'den sonra, bugün Türkiyede çok par tili vo demokratik bir sistemin lüzu bu mem muna kani olmayan pek daş kalmıştır. C. H. P. nit leketin iyilik. ve refahım, istediğine tüphe olmuyan -i kimselerinin bu Tüzuma kani olduğunu mühtelif Fesilelerle müşalıade etmekteyiz. Bu 'itibarla vatanunızda demokra- inin, balk idaresinin tocssüsü milli bir istek ve siyaset halini alm Momleketi — senclerdenberi anatı ile idare etmeğe alışmış ,bü günkü iktidar zimamdarlarının bu dürumu — gördüklerinde hiç şüphem iyoktur. Gene bu hal kendilerini şim diye kadar bir kaç dofa tezahür eden isteklerine rağmen, muhalefete kar n fili bir harekete geçmelerine mü-> ni olmuştur. Bu zevatın isteklerine nail olabilmeleri için demokrasinin üzumu bakkında bir- şmiş olan millet efkârnı parçala- ak istemeleri için mantık icabıdır. İşte bunun içindir ki iktidar ovve- lâ çok partili rejimin yaptığı ve mil- l Birliği ihlâl ettiği toran evvelemirde sini tut 'e gerek dünya gerekse mem leket efkârımı inandırmak — için bu nokta Üserinde en mes'ul ağınları i- le israr etmekte bulunmuştur. Eğer bu telkinler neticesinde u- mümi efkârın parçalandığı anlaşılır » iktidar için füli hareketo geçmek amanı gelmiş olur, Sayın Başbakanın Kara nutkun- dan kendilerinin bu zamanın geldi Gine kani oldukları seziliyor. Halk: an olan bir adam Sifatile şunu ka: tiyotle söyliyebilirim ki: — İktidarın lkini, millet ofkürı üzerinde hi bir tesir yapmamış, bilükis demo rasiye inananların adetini arttırmış, aflarını sıklaştırmıştır. Başbakanın bu hakikatten tegâfü lünü gösteren — sözleri büyük - bir pottur, Başka momlekotlerde milli arzula- ra bu kadar aykırı gelen — düpünce ahibi Başbakanlar şerlerinde dura- D. P, Eminönü — ilçesine - bağlı Beyazıt bucağı ve ocaklarının tar» tip ettikleri büyük sünnet düğünü 10 Eylül 1049 cumaresi gecesi Çit tesaraylar bahçesinde — yapılacak- tır, ““Memleketin tanınmıg yüksek #c4 sanatkârlarının iştirak edecek leri bu muheyem düğünde tdâvelik lerin eğlenmesi için 'her türlü ter. tibat alınmıştır. Çok yerinde Bir açıklama (Başmakaloden devam) Son seneler ve devirler zarfında ya uğramış ve o derece Ikaz & dilmiştir ki bir müddet bu hal- z İHratları olsa ve yazılar birer hücum ve taarrazdan doğacak ma pekalâ giderilebilir. Yanlış habar ler, uydurma ifadeler, haksız te- cavüz ve Isnatlara cevap vermek için, iktidarın elinde, binbir va- sıta vardır, çeşitil gazeteler sa- hifelerini hükümetin — emirlerihe açmışlardır. Hele radyo gibi inhisarı altında bulundurduğu bir silâh ve pro- paganda kaynağı vardır ki hiç bir gazete onunla boy ölçüşemez. Batışı en çok gazetelerin baskı adedi malümdur. Elli, Altmış bi- ni aşanı yoktur. Halbuki radyo dinleyicileri her halde yurtta on milyonu bulur. Bazı yazarların mütalealı ve yanlış düşüncdeleri- ni düzeltmek için elde bu kadar kuvvetli bir vasıta silâh iken hâlâ başka yollara sapmaj; sünmek her balde, İktidar için, iyi bir alâmet sayılmaz. Doğru ve dürüst hareketleri olanların ya- lan ve iftiralardan pervaları ni- hayet mahdattur. Hele derdini anlatmak ve kendini müdafaa e- derek hakikati yaymak için Ifti- racı ve mütecavizden daha fazla imkâna malik bulunulursa... Basın hürriyetini çerçevelemek için bizzat basın disiplini ve ha- kikat güneşinin şuaları yeter. Bu 'nun dışinda ayrıca hususi ve Baş bakanın ifadesince «Başka yo- lardan çerçevelemeğe» pek ihti- yaç yoktur sanırız. Her ne hal i- se Erzurumdaki ufak heyecanın Elâzığda zall olması ve gösterilen duyarlık matbuat hürriyeti ba- kımından çok aleyhte sayılamaz. YENİ SABAH TAKVİMDEN BİR YAPRAK Atlatdık diyenler var! ULUNAY /Baştarah 1 incide! oraların sükünunu ihiâi edecekmiş. Tramvayların Belvü önünde uğ- radıkları müşkilâta, plâj önüne nis betle daha fazla olan köşklerin sü- künuna ehemmiyet veren yok. Şu memlekete bir faydası olmu yan Mösyö Prost böyle düşünmüş. Yarın öbür gün umumun menfaa- 'ti namına bir yerde cadde açmak, yahut köprü kurmak iktiza Mösyö Prost da «Bu cadde burada açılamaz. Bu köprü burada kuru- damaz, semt halkınım sükünunu Bo zar> dese bunu «nass-ı> kati tetâk- KI ederek öylece kabul edeceğiz. Böyle şey olur mut Mösyö Prost imâr mütehassısı midir? — Yoksa - Çtakrir-i- sükün) müfettişi mi? Bu memlekette köşklerinin lük- ve halka gösterilmesi lâzım gelen kolaylıkları hiçe sayanların müda- faası Müsyö (Prost) a biraz çoğa oturur. Zira bu memlekette halkın | rahatından - üstün hiç bir İş yok-| tur. Mösyö Prost, biraz da kendi çöp | düğünde ötse masıl olur? Mareşali ziyaret eden M. P. liler (Baş taratı 1 incide) İdare Kurulundan Enis Akayger,, Fuat Arna, Avukat Halük Uluğ, Mehmet Günsay ve Lütfi Borna- valıdan müteşekkil bir heyet zi- yaret etmiştir. Mareşal, ziyaretçileriyle uzun müddet konuşmuş ve kendilerin: iltifatta bulunmuştur. Kolombiya meclisinde (Baştarafı 1 incide) parti mebuslarına ateş açmış - ve birkaç saniye içinde salon harb meydanma dönnüştür. Ölen mebrr sun Jimenez olduğu söylenilmekte dir, Yeni alınan gemilerin çürüklüğü (Baş tarafı 1 Inelde) l gilep, iki tanker " bir halde çalışmakta ol- dağu gibi Ordu gemisinin silindirin> de görülen ufak bir Arısa bir günde Trab nir edilmiştir. (4 gemisinin ontr inmiştir. Bu geminin de n takdirine a: har olan gemilerimiz hakkında çıkan bütün a bil dirmeyi vazife bil Mübayaa höyetinden bir zatın söyledikleri u yolda-da de- Dij dikoduları takip eden ve gemi mi- ba; a höyetinden bir- sat, — şunları — Eğer bi aydı/ Amer T sağlam olma nn on büyük sigorta igorta edilmezdi. edilebilir. Sonra gemiler, ilk sıralarda en son Ârıza sür'atle S Tettirilmişlerdir. bu sebop olmuştur. Azis Derya kaptan ga: diği beyanatında bu üç motörlü ge- milerin alınmamasında wrar ettiğini ylüyor. Halbuki Azin Derya kap- tan gümdi seforlerihe muntazam ola rak devam eden İstanbul, Ankara, Adana Trabzon, elero ver milerinin alınmamasını ve esım, Ordü motörlü ge Birmen tarafından tertip edilen bu| şartlarından ileri matbuat ve fikir o kadar baskı- (toplantıda son günlerde hâdis olan | çok azalacağı ve tamamen ortadan uçak kazaları hakkında hakikate uy | kalkacağı ümit edilmektedir. mayan ü den vüreste kalmağa — tamamile | bolirtilerek, bu mı hak kazanmıştır. Gazetelerin ba- | .çıklamada' bulunulmuştur zehir mahiyetinde bile bulumsa | geldiği ve gittikçe artıp artınadığı | nebilir ki, bunun devü veya tezehhürü yine | çibi bazı soruların hatıra Uçak kazaları hakkında Genelkurmayın izahatı (Baş taratı 1 Incide) — |miyordu. Bundan böyle fena hava gölen — kırımların tesadüf edildiği| Pek yakında seyrüsefer yardımcı etrafında gu| vasrtalarından geniş mikyasta fayda Tanılması imkânı da hasıl olacaktır ileri| 3 niyet ve katiyetle söylee imdiye kadar vukus ge- gelmesi |len kaza - kırımların hiç birisinde neşriyi Tayyare kazalarının — neden Süne gömülerek halkın istirahatini | e) Müteferrik. olmak üüzere üç e- zarratlar hükümet organları ile , başlik altında toplanır. «) Porsotel hatllarının en mühim yf mükakeme, dikketsinlik, pilotaj yetersizliği) gibi esse sebeplerden i- leri gelir. Besloğe girerken bütün uçucu per sonel teknik sıkı bir whhi muayene ye tâbi tutulurlar. Bu muayeneler her sene tekrarlacır, ve bilhassa fi- zi durum, refleka, ve rahi özellik- ler tesbit edilir. Böylece seçilen hava kuvvetleri pilotları, hava okulunda, büyük har vacı devletlerin standart —uzüllerile yetiştirilmektedirler. Kıtalarda pilor tun yapacağı en az yıllık uçuşlar da tesbit edilmiştir ki, pilot eğitimi, her memlekette olduğu gibi kuvret lerimizde de normal bir seyir takip etmektedir. b) Malzome hatâlarını başlıca (İ- mâl ve bakım) olmak üzere iki kı- sımda mütalen etmek mümkündür. Askeri tayyare imalâtçısı olmadı Kımız için bu konuda durmıyacağız, esasen elimizde hizmetteki tayyare- ler harpte tecrübe edilmiş ve halen de kullanılmakta olan birinci sınıf malzemedir. Bakım ne kadar mükemimel olsa, hiç bir memlekette malzeme yüzün- den vukna gelen kazalar tamamen önlenemcmektedir. Bununla beraber, bu sahada yeni yeni gayretler sarfe dilmektedir. €) Müteferrik sebepler içerisinde, meydan, —meteoroloji ve — seyrüsefer kolaylıkları en mühim yorleri işgal ederler. Son senelerde büyük fedakârlık- larla, ana meydanlarımızda ve birçok meydanlarda modern tayyarelerin u- çuşlarını sağlamak- için” pistler inşa edilmiştir, bu meydanların bir ku- mı henüz tek pistlidir ve aralarında coğrefi durümumuz icabı büyük me- safeler vardır. Bu konü — üzerinde önemle durulmaktadır. Kısa zaman- da piste yan esen rüzgürm sebebi- yet verdiği kırımlar da önlenecek- tir. Metboroloji teşkilâtı yakın zama- na kadar tam bir himaye temin ede “Yarın Akdeniz Atletizm şampiyonası başlıyor (Baş tarafı 1 incide) demiyeceklerin. bildirmişler ve İz- rall ile İspanyadan is: hiç esvap gelmemiştir. Evvelki gece uçakla İtalya atle- tizm federasyonu asbaşkanı Sin. yor Messini'nin başkanlığında gei- Miş olan İtalyan ekibi beş atletter mürekkeptir,. Geleceği bildirilmiş olan 1948 olimpiyat disk şampiyo. nu Consolini geçen hafta- İtalyada yaptığı bir müsabakada karın ada- lesi koparak fıtık olmuş ve derhal hastahaneye kaldırılmıştır. - Gelen atletler dereceleri bakımından bü- yük kıymette elemanlardır. Siddi: Dünya çapında şöhret a. lan Siddi 15 gün evvel yapılan bey nelmile) bir karşılaşmada 100 met reyi 10.7 de, 200 enetreyi 21,9 da 400 metreyi 47,7 de koşmuştur. Tadda: Macar Nemeth'den son- ra çekçte tikinci olan Tadda böy. lece şöhrete sahiptir. Dezecesi 55,38 olup geçen hafta İtalyaca 55,28. yapmıştır. Frocassi: Değerli bir atlet olan Frocassi 800 metreyi 152.7 de ve 1500 metreyi de 3.55.1 de koşmak. tadır. Frofeti: HCen — 15437 ile İtalya gülle atma rekortmeni olup on beş İ gün evvel Peştede 15.15 atmıştır. Ayrıca burada disk atacaktır. Dlak te derecesi ise 46 metredir. Albanese: On beş gün evvelki müsabakada 110 engelliyi 14.7 de koşmuş, 189 yüksek atlamıştır. Ayrıca 6.87 mt, uzun atlamaktadır. FENERBAHÇE BUGÜN İZMİRE GİDİYOR. Geçen hafta Ankarada — yaptığı iki maçı da kazanan Fenerbahçe ta kımı, Altay klübünün bayramında oynaması için yapılan dâveti kabul etmiştir, Sarı - Lücivertiller tam kadrosile bugün hareket ederek cu | martesi günü Demirsporla karşıla- şacak, pazar günü de Altay bayra mında altay takımile - uyuyacak- tır g benerbahçenin salı güzü de Al. tanordu ile Üçüncü bir maz yapma: a ihtimal dahilindedir, FUTBOL HAKEM L BAŞLADI Yeniden futbol hakemi yötiçtir. mek üzere Beden Terbiyami Böşe alnasırda bi hakem kurs1 açıka 3) tır, Adnan Akın tarafından idare edilmekte olan kursa 40 hakem namzet$ İştirük etmektedir. - Bu kurs iki ay devam edecektir, TENİSÇİLER GİTTİ Bir mülddettenberi memleketimiz do bulgnan beynelmilel - tenisçiler dün uçakla şehrimizden — ayrılmış- lardır. Öğrendiğimize göre Dağcılık klü bü İstanbulda yapılan maçlar için 19 bin Hrahk bir masrafta bulun. mup ve elde edilen hasılât bu mas- rafı karşılamıştır. Buna mukabil Ankara organizasyonu zarar etmiş tir, İstanbuj bölgesi Dağcılık Klübü nün organizasyonuna hiçbir. yar. dimda — bulunmamıştır. — Sonradanı ümum müdürlük tarafından yapı- dan 200 liralık yardımı, Dağolık Klübü, zarar görmüş olan Ankara milerinin alınmasında 1rar etmiş- di. ya bırakılnıştr, » 'yazı ve fikir bürriyetidir. Çünkü | gümkündür. bir patlama eseri görülmemiştir. Böy yalıtz hükümete hücum edenler | 1 —. Tüyyare kazaları sebepleri:|le bir hareket esasan, memleketine serbest de hükümet ve gazetele-| .) Porsonel, sönsüs sevgi ile bağlı insanlardan Ti bağlı mıdir? Değil, O halde| ») Malzeme, boklenemez. 3 — Son zamanlarda kazalar art- fta mı konusuna gelince: Her gün devamlı bir gelişme kay mi pilat batâlarıdır. Bunlar da (8- y Jan Hava küvvetlerinde, sorunun tamamen aksine olarak, kaza - ki- tımlar yolundadır. Tayyare kazaları güzelelerde ev- vekle yayınlanmazdı. Bazı kazaların 'da Heyecanlı hâvadisler şeklinde yanlış bilgiye dayanılarak yayınlan- masının halk elkârında şaşırtıcı bir tesir yapması çok muhtemeldir. 1949 yılı dahil geçen on sene için: 'de 1940 senesi kaza - kırım miktarı en yüksek olan bir senedir. Bugün bava küvvetleri bir kaç mizli büyü düğü halde, 1940 senesinde vakua gelen kaza - kırım miktarına ne bu sene, ne de ilerdeki senelerde yak laşılması mühtemel değildir. Diğer laraftan, istatistik için kaza - kı- rım sayısından ziyade kaç #aat uçuş ta bir kaza - kırım olduğu esas ola- rak alınır. Bu taktirde darum daha çokk lehtedir. Sen beş senenin, 1944 senesine na taran kaza - kırım başına düyen u- çuş saatlerinin yükselişlerini kıvar larsak : 1844 sanesine nazaran F B iH sEzi İzzi ü 2487 SX2> 1945 te — SS gdo 1946 da 96200 65200 19547 de <c200 90240 1948 de ©6183 Seano 1949 da (8 ay) 96240 90260 Görülür ki 1949 senesinde kaza « kırım ortalama uçuş saatleri miktas zi yükselmiştir. Ba nisbet 1944 sene #ine nazaran 2,5 mislidir. Sene sonu na kadar asgari üç misline çıkması beklenmektedir. Şayanı dikkat olan bir nokta da şudur, 1944 ve 1948 yılları yeni mal zemenin bizmete tam olarak girmiş oldukları Çintibak yılları) dır. 1948 yılında yeni malzemeye -O44 ten da- ha çabuk intibak edildiği gene bu basit istatistikten anlaşılmaktadır. Bakım persöneli ve pilotlar yeni mal zemeyi daha çabuk kavramışlardır ki, bu da bakım ve eğitimdeki gelişmes Yi açık olarak ifade etmektedir. İkl avcı uçağımız Üssüne dönmedi Ankara 8 (Hususi)—Evvelki gün 'sant 9 da Kütahya hava meydanıns 'dan vazife uçuşu için havalınmış olan Yüzbaşı Muhteşem Esenar ve yüzba ı Muzaffer Gürlerin idarelerindeki iki avcı uçağı müayyen zaman geg halde üslerine dönmemişlerdir. Bir kazaya uğradığı tahmin edilen uçakların araştırılmasına her tarafi ta başlanılmıştır. Izmir bugün 9 Eylüâlü kutluyor (Baş taratı 1 Inoldo) şehirde bir ekseriyet teşkil etrieke tedir, Otellerde yer bulamıyanlar kahve iakemielerini yüksek flaca kizaın. maktadır, Alayın geçeteği uw Ce lerdeki bütün kahvehaneler de ise kemlelerini kiraya — vermişlerdir. Bazan bir iskemle Üç liraya ka dar kiralanmıştır, D.P, tarafından hazırlanan prog rama göre resmi geçide — iştirak nisbeti her seneden fazla olacak- tır, 400 otobüs yarım sabah De. mokratları İzmire getirecektir. Al fabe &ırasına göre geçecek olan D. P, kafilesinde Efe kıyafetinde atlı lar da olacaktır. Halk Partisi de — hazırlıklarına devam etmekte ve - fabrikalardakf işçileri iş yerletinden akmak için gayretler sarfetmektedir, ——EEE li Konya - Ereğli As. Hukuk Yarğıçlığından Konya - Ereğlisinin Gargacı kös yünden Hüseyin kızı Ümmügüisüm Öztürk tarafından vâki düvada; oğlu 329 doğumlu Behçecin İstan- bula askere giderek bir daha duü. mediğini ve son olarak 1942 senesiri de bir mektubunu aldıklarım, bun dan sonra hiçbir haber alanıamı!. larını galp olduğuna Yanı bulun. duklarından garpllge «arar - verli. mesini istemektedir, Keyfiyet du« yurulür, Zayi 1 varakk 7 sayılı (8000) Henlik tex Ist, Üniversitesinden aldığım cilt vi makkanıni, kaybekin B hi yaktlr Bezai Bayraktar K Ş Doktor Şemsettin ÖGET Beşiktaş — bahçest — sineması kargısında No, 41, Müayene saatleri: 17221 e kadar. Cumartesi günleri yok sullara meccanendir , N Neşriyatı fülen idare edenı REŞAD FEYZİ YÜZÜNCÜ Dizlidiği yeri «YENİ SABAH» mürottiphanes! sıldiği yörı «Son Telgraf> matbaası