14 Ağustos 1949 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

PAZAR Sahibi:- Safa Kılıçloğlu 14 İdarer Nuruosmaniyo Noi 17 AĞUSTOS Tel adreslı «YENİ SABAH» İSTANBUL Monı 20705—265188 1949 e Moskova, Tito'ya ateş püskürüyor Rusya vepeyklerinin, Tito ilesiyası münasebetlerini kesmesi muhtemel Yugoslavya ile Rusyaııuı arası her gün biraz daha açılıyor — Sermaye Çekmek Hüneri icaret ve Ekonomi Baka- ni Dicleli, İstanbul Ti caret Odasında — sanayi- cilerimizle uzun bir görüşme yap mıştar. Gazetelere akseden - tafsilâta eöre, genç Bakan, çeşitli mevzula ra dokurmuş ve bir çok nokta- larda aydınlatıcı izahlarda bulun muştur: Devletçiliğin hudutları, kredi işleri, ticaret müvazenesi, maden İşleri, yüksek İktisat mec- lisi, iktisadi plânlaşma gibi geniş mevzular dolaşılmış ve ve herbi- ri hakkında mütalcalar yürütül- Müştür. Bu konulardan her biri başlı başına bir Bakanı hattâ bir kar bineyi işgal edecek kadar mü- himdir. Faraza devletçilik bahsi, üzerinde ne kadar düşünülse, ye Fi vardır. Halk Partisi sallantılı bir politika takip ederek bazen devletçilik bazen serbestçilik güt- Mmüştür. Bakanlar arasında Ce- mil Barlas gibi, Behçet Uz gibi, zaman zaman, liberal bir politi- kaya taraftar olanlar bulunduğu gibi koyu devletçi elemanlar da, sürekli bir şekilde, İş başında kalmışlardır. Doğrusu iktidarın ne gibi iktisadi bir akideye bağlı olduğunu etmek kolay de- ğildir. Çünkü zimamdarlar da, bizzat ne istediklerini pek tâyin etmişe benzemiyorlar. 'Tek bir misal ele alınacak o- hursa Cumhuriyet İdaresinin ku- rulduğu dakikadan İtibaren, Baş- bakan sifatile uzun yıllar sayın | İnönü ecnebi sermayenin memle- | kete gelmesine ve yerleşmesine c Mübadelesi teklifleri alıyoruz. Yugoslavya Başbakanı Mareşal Tito, Makedonyadaki - seyaha - tinden sonra Belgratta karşılanırken Milli Eğitim Bakanı Tahsin Banguoğlu dün sabahki eka- - Presle Ankaradan şehrimize gelmiştir. Bakan garda kendi-. siyle görüşen gazötecilere şu beyanatta bulunmuştur: «— Son seneler içinde bir çok memleketlerden talebe Yeni Sabkbah 12 inci Yıl, No. 3733 HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFİİYİZ (Foto A.P.) Üniversitelerimiz tekâmül et- (Devamı Sa. 7 Sü. 3 de) Âmerikave Avrupailetalebe übadelesi yapılacak Milli Eğitim Bakanı dün Ankaradan geldi ve gazetecilere geniş izahat verdi | — Moskova, 13 a a. (Afp) — Tasa Ajansı Pravda — gazetesinde Slav Korentinası hakkında Sövyet hü. ikümetinin Yugoslavyaya verdiği no taya tahsis edilen başyazıyı yayın. Iamaktadır. Boşevik Partisi merkez komite « sinin organı — «Düşürülen maske> başlığı altında şunları yayınlamak mperyalistlerle birleşerek ya- 1 ve mürteci sermayenin hiz . metine giren Tito ve çetesinin hal- kı aldatmak gayesi ni güden politikasının köklerini or- taya koymuştur. Londra 13 aa. (Lps) — Dally Herald . gazetesinin siyasi yazarı bu notanın hakikt Mmaksadının Rus - Yugoslav ittifak antlaşması nın feshine zemin hazırlama oldu- ğunu ve peyk memleketlerin belki de Rusyanın hattı hareketini takip edeceklerini sanmaktadıı Yazara göre Yugoslav hududu (Devamı Sa, 7, Su. 2 do) Mareşalin sağlık duremü- Mareşal Çakmak'ın sıhhi duru- mu ciddiyetini muhafaza etmex- tedir. Dün sabah Mareşal'e ye- ni bir konsültasyon yapılmıştır. 10 doktorun iştirâk ettiği — bu (Devamı Sa. 7, Su. 2 de) giddetle muarız oldular. O kadar ki bütün gimendüfer hatlarını srt iç İstikrazlarla yaptırdılar ve Mmeyvası nesiller boyunca elde e- dilecek bir yükü bugünkü fertle- tin omuzlarına yüklediler. Ecnebi' sermayesine karşı o kadar şüpheli gözlerle- baktılar ki Türkiyede mevcut şirketlerin hemen hepsi- ne el koydular ve muayyen be- dellerle satın aldılar. Bunların & ginde bazılarının imtiyaz müd- detleri bitmek üzere iken ve bir kaç sene içinde kendiliğinden ku- cağımıza düşmesi mukarrer bu- kunduğu halde, İstical edilerek © kısa devreyi beklemeğe bile ta- hammül edilmedi. Yabancı sermayeye ihtiyaç ol- madanı iktisaden yükselmek lâzım geldiği en ralâhiyetli ağızlardan, Halk Partisinin birinci plândaki gahısları tarafından tekrarlandı. O zamanlar bazı İşlerin dış ser- maye ile yapılmasında fayda ve menfaat olduğunu İleri süren ba- z zayıf sesler, şiddetli hücum- larla hattâ yabancı sermaye âle- © ve vasıtası olmak töhmeti susturuldu. Şu halde Halk Parti- sinin yabancı sermaye hakkında- ki prens'bi böylece çeyrek âsır- hk tecrübe ile taayyün etti. Amma dün bakıyoruz, genç Ba kan, partisinin bütün bu geçmişin | den habersiz gibi İstanbul sana- yicilerine diyor ki: «Eenebl ser- | — Fransız Dişişleri Bakanlığı çev | dikkatle inceledikleri ve Zaaliye, | Mayesinin de memlekete sokul- İrelerinde söylendiğine göre Schu- |tini hızlaştıracak çareleri göz ö ma imkânlarını araştırıyoruz. Siz | manla Necmettin Sadak görüş- |nünde bulundurdukları söylenmek de ecnebi sermayeyi çekmek hü-| meleri esnasında İsrail mes'elesi- | tedir. neri gösterirseniz bizim için de 'no geniş bir gekilde temas etmiş- | — Strasbourg: 13 (A.A.) <Afp. teşebbüsler faydalı ve olacaktır.» Filhakika Türkiye ile Fransa Yabancı sermayeyi memlekete | Lozanda toplanan Uzlaştırma Ko eelbetmenin büyük bir hüner ol-| misyonunda temsil edilmiş bulun Devamı 8a. 7 Bü, 5 de) İduklarından iki Bakanın bu ko- kıymetli | lerdir, SPOR N' 'Sadak Schuman Bevin'le görüştü Ordu karması takımı ve dünkü döllerden birie. ve Israil meselesi konuşuldu Strasburg: 13 (A.A.) <Afp.>|misyonun gimdiki - İngiltere Dışişleri Bakarı Be- vin 'ile Türkiye Dışişleri Bakanı Necmettin Sadak arasında bu sa- bah bir görüşme yapılmıştır (Devamı Sa. 7, Su. 8 de) Ordu karması:'7 Iİstanbuilispor (Yazısı: 7 nj sayfamızdadır) My di Almanya'da bugün seçim edecek Frankfurt: 13 (A A.) <Afp.» 32 milyondan fazla kadın erkek seçmen yarın Batı Alman- İyada harpten sonraki ilk Alman Üç Dışişleri Bakanının Strasbur gda çekilmiş bir fotografileri: Soldan sağa: Sadak, Bevin, Şuman (Foto: A.P.) yapılac.:ık Ön at henedenberi ÜZEİ defa yapılacak bu seçime 32 milyon Alman iştirâk ral Parlâmentosunu seçecek nler 16 sene olarak - kendilerine “toplantıda, başka, Osman Bölükbaşı, Ahmet ran siyasi mâniaları da m parti gire bin sekiz yü: n Mücadel dört belli başlı siyasi Hirist an Demokrat mokrat, Liberal ve Komi t Partileri arasında cereyan e ktir. Bu partiler 1947 deki Laender Parlâmentosunda mrasi le 162, 143,32 ve 38 üyelik elde etmişlerdi. ı “I Tege Kuvvet Şurubu ZAFİYETTE, NEKAHA1 HAL- LERİNDE, DERMANSIZLIK VE SİNİR ZAFİYETLERİNDE KULLANILAN BİR KUVVET ŞURUBUDUR. GENİ (Foto: Y. 8. — İzmir) | İnönü seçimhakkındaki Egedeki siyasi faaliyetlerden bir goruınıg Bayar, Monioğı.m lilıc!em"dz halk Mr!l/mılaıı alkışlanıyor. Ş 9 Mıllef Partisi .- .. M ll ee Güşüncelerini açıkladı konuşacak * Millet Partisinin Büyükdere - 4 merkez bucağı lokali dün öğle- den sonra 1500 kadar partilinin iştirâkiyle açılmı Bu müna- sebetle yapılan törende, diğer hatipler meyanında parti genel başkanı Hikmet Bayur da ko- nuşmuştur. Hikmet Bayur, Mil- let Partisinin memleketin — ihti- yaçlarını düşünen yegâne parti olduğunu, düşüncelerini, kimse- den korkmadan ve perva etme: den açıkça ifade ettiğini, ba hakkı ne olursa olsun herkes hakkındaki kanaatlerini — belirt- mekten çekinmediğini — söylemiş İ" ve C.H.P. Genel Başkanı İnönü hakkındaki mütalâalarını tekrar- lamıştır. Bayur, Millet Partisi Fatih il- çesinin bugün saat 17 de yapıla- cak açılış merasimi münasebeti- le de konuşacaktır. Bugünkü — Hikmet — Bayurdan “ Serbest seçim demek, iktidarda olan partinin seçimi kazanmazsa iktidarı terketmesi demektir,, ae İnönü,Bayındırdaki nutkunda:“kanun dışına çıkan cereyanları, mutlaka kanun içine sokacağım,, dedi İzmir, 13 (Cumhurbaşkanıua refakat eden arkadaşımız Feyyaz Eronat telefonla bildiriyor) — Cumhurbaşkanı İsmet İnönü bu sabah saat 10 da refakatinde Şükrü Saracoğlu, Şevket Adalan, ir milletvekilleri ve basın T İzmize ış, Bayındır ve Ödes . Tref, Törbalı is- myonnnı.ı. 5 dakika kadar duce muş, daha sonra Bayındıra va. Bil olmuştur. Cumhurbaşkanı, Hava Kurumuna giderek 5 da« kika kadar istirahat etmiş, mü- teakiben halka hitaben verdiği nutukta ezcümle demiştir ki — Birçok işlerden ve birçok çetin yollardan geçtikten sonra şimdi beni işgal eden en büyük “ vazife, siyaset mücadelelerinin fırtınaları içinde vatandaşları. mın birbiriyle dost kalarak siya» si fikirlerini muhafaza etmeleci« dir. Seçim günü birbirinizin haya tına ve şerefine kastetmiş vatan- daşlar olmiyacaksınız. — Seçica (Devamı Sa. 7, Su. 1 de) Başbakan bu akşam dönüyor Bir müddettenberi şehrim'zda bulunan — Başbakan Şemsettim Günaltay, dün öğleden sonra Vi lâyete gelerek Vali ile kısa bir görüşme yapmıştır. Başbakan bu akşamki ekspres- le Ankaraya hareket edecekr tir. Beykozda hataklıkta boğulan adanı Dün akşam üzeri Beykozda feci bir kaza olmuş, bir işçi yüze, indekt| Tahtakılıç, Sadık Aldoğan, Fuat Arna ve avukat Halük Uluğ da konuşacaklardır. Solcu muharrir Aziz Nesin bulunamıyor Solcu muharrir Aziz Nesin, neşren Türklüğü tahkirden sanık olarak yargılanmak üzere — ağır ceza mahkemesine verilmiştir. Sanığın mevkufen muhakemesine karar verilmiş ve tevkif kararı- nın infazı için müzekkere de ya- zıilmışsa da sanık bulunamadı- ğından karar infaz edilememiş- tir. Bu sebeple de dün yapılması mukarrer olan duruşma yapıla- mamış, başka bir güne lunmuştur. Ticaret Bakam dün gazetecilerle görüşürken.., Ticaret Bakanının dü yaptığı Basın toplantısı Bakan, dün gazetecilere, buğday ve ekmek meselelerine dair izahat verdi Şehrimizde bulunan Ticaret Bakanı Vedad Dicleli dün saat -|11 de İstanbul Gazeteciler Cemi- yetini ziyaret ederek gazetecile- Belediye, İstanbulun ekmek meselesini halle'emiyor |- Halk, dün de ekmek sıkıntısı çekti, fırınlarin “|önünde türlü hâdiseler oldu rin muhtelif suallerini cevaplan- dırmıştır. Buğday ve ekmek du- rTumunun izahına girişen Bakan, (Devamı Sa. 7, Su. 5 de) Belediyoye vâki zam talepleri red- li olan malüm ekmek hikâyesi anlat| mek isterken Beykoz sal dedilen fırıncılar dün de şehirde ek.İmıştır. Belediye reis - muavinlerin- | bataklığa saplanarak bağıra, bas/ mek sıkıntısı yaratmağa dev len Suat Kutat'a verdirilen bu uzun | ğıra boğulmuştur. / mişlerdir. Fırıncıların bir nevi (Dovamı Sa. 7 Sü. 3 de) Devamı Sa. 7, Su. © da) mahiyetinde olan bu hareketlerine boyun eğmek mecburiyetinde kalan z halk, dün, sabahın erken satlerin-| TAKVİMDEN BİR YAPRAK: den itibaron fırınların önlerinde biri- | ——— Ğ kerek ekmek tedarik etmeğe çalış- Ed b'— h t mışlardır. B ebi ey'e Fırınların önünde türlü hâdiseler olmaktadır ULUNAY Bu vaziyetten istifade eden bir ta kım açık gözler, fırıncılarla daha ev- azetelerde — okuduğumuza — Bakanlığı mütercimlerinden - Lütfi vel anlaşarak Böre — senelerdenberi dedi- — Ay tâyin odilmiş. Bu zevat yakında toplanarak tl. yatro mevsiminde oynanacak piyat der hakkında fikir beyan edeceklor- miş. Müzakere dram yahut komedi hakkında olursa tiyatro san'atkâr. larından biri, opera olursa — opera artistlerinden biri. bulunacakmış. Yalnız müsaadelerile bir kodusu sürüp gitmokte olan «Ti- yatro edibi hey'etir Ankarada te- Şokkül otmiş. Allah mübarok otsin. Şehir Tiyatrosunda «Edebi hoy' et> den — bahsedilince — kıyametler koparan bazı san'atkârlar, bilmem bu teşokkülü nasıl karşılıyacaklar? Demek bir. tiyatro tesisi için un ekmek çıkartmak talep yaziyotin bu ğini açıkçe söy- nektedirler. l 04 Belediyeyo uçıkça| <Edebi hey'et> lüzümlü bir teşek- KÜL imiş Kİ Devlet / Tiyatrosu da buna uymağa mocbur olmuş. Şimdi Devlet Tiyatrosunun edo- bİ hoy'etinin kimlerden müteşekkil olduklarına gelelim. Bunlar <öte- denberi tiyatro tarihi ve edebiyatı- 'ma ait yazılarile tanınmış olan üç edi anlapıl - Hıı ün Müsl Dünya (şe nnn basaimin b ve beceriksizliği oldden ha imanları | Dün İstanbul vali ve Birliği il zat> imiş. 1r ı f n Biri Tokat milletvekili Refik Ah- 11 de bir toplantı yapılınıştır. | met Sevszzli, diğeri Ankara Ünl- nn - Bolediyonin halka anlattığı masal | versitesi Fransız edebiyatı profo- İSehrimizden geçen Pakistan 18 ya kadar devam eden bu | sörü Bedrettin - Tuncol, - üçüncüsü Talebe Birliği başkanının fikirleri (XYazın T ni sayfada) İbir takım Vaf ve güzal ve uzun, eze- de Ankara Üniversitesi İngiliz ede- biyatı - profesörü İrfan Şahinbaş; hey'etin başkâtipliğine do Maarif ntanın sonunda belediye, halka bol ekmek müjdesi vereceği y rayım: Aziz ve — mühterem — tanışığımız Tokat milletvekili Refik Ahmet So vengil bey tiyatrodan no anlar? Kendileri pek nâzik, pok döxerlle pek çelebi bir zattır. Bunda muta- bikiz; fakat tiyatro başka bir âlem dir. Bey - biraderimiz Ömürlerinde kaç piyes okumuşlar? — Kaç piyes seyretmişler? — Kaç büyük artist Börmüşler? Kaç tiyatro yazmışlar? Muharrir olmak, — hattâ — allâme olmak tiyafroya vâkıf olmak de. mok değildir. Tiyatronun ne olduğunu anlamak ÇOovamı Sa. T Sü. 5 de)