20 Nisan 1949 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

ÇARŞAMBA Sahibi 1949 2O | anuncman ş 'Tel adrosl: <YENİ SABAH> NİSAN İSTANBUL Safa Kılıçlıoğlu Telefonı goOS 21 VYeni Sabah HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFİİYIZ inci Yıl, No. 3618 Komünizm kanun İlÜNİ dışı addediliyor Sağ ve sol cereyanlara karşı hazırlanan rapor C.H.P. parti grupuna tevdi edild Rapordaki hükümler Zor kullanmayı hedef tutmıyan komünist cereyanlar dahi şiddetle cezalandırılacak Rus Politikası Ne Olacak ? Sözet Pa Atlantik paktının — imzasından ev- vel, böyle bir muahedenin akdo- lunmaması için elinden gelen gayreti harcadı. Zayıf gördüğü memleketler üzerinde ağır baskı- lar yaptı. Norveçe ve İsveçe ya- pilan tazyik bu mahiyette İdi. Norveç hükümeti Rusyanın iki sert sualli notası İle- karşılaştı, fakat Norveçliler ve parlâmento bu tehditlere kulak asmadı ve Alman işgalinin acı hâtırası tesi- ri altında Amerikalıların daveti- ne icabet etti, Danimarka da, do- lambaçlı yollardan ve Polonya vasıtasile tehdit edilmesine rağ- men demokrasilerin arasına ka- tıldı. Küçük memleketlere karşı böy- le bir baskı yapılırken İtalya ve Fransa gibi memleketlerde de be- gincikol rolünü oynıyan komü- hist partiler vasıtasiyle bin bir müşkülât çıkarıldı. Thorez, ve Toğllatti bu — İki memleketteki komünistlerin her halde Rasyaya karşı silâh çekmeyeceklerini ifade ederek hükümetlerin Imzalıyacak- ları taahhütlerin değerini azalt- mak İstediler, grevler, hattâ çar- pışmalar oldu. Fakat bütün bu p çarpışmalar bu devletlerin de parlâmentoların da — Anglosak- sonların dediklerini yapmalarına engel olmadı. Binaenaleyh pak- ta mâni olmak hususundaki Rus teşebbüsü tamamiyle suya düş- tü Bu durum ve mağlübiyet kar- şısında Moskovanın hareket hat- f ne olabilir? Bu suali Amerikalı diplomatlar ve matbuat sık sık sormakta ve önümüze çıkabilecek ihtimaller Hzerinde durmaktadırlar. —Böyle bir sual gu noktadan da çok va- Fd ve yerindedir ki Rusların pakt aleyhindeki hareketleri muvaffak olamadığı gibi Berlin ablukası da suya düşmüş bulunmaktadır. Bu abluka, Sovyetlerin elinde, Batı- hlara karşı, kuvvetli bir koz ro- lünü oynuyordu. Halbuki Anglo- saksonlar, her tarafta takdir u- yandıran bir himmetle, bu şeh- ri, en zor kış günlerinde bile, ha- vadan besliyebilmişlerdi. Bir haf- tadanberi İse günde (12'000) ton emtea ve mevad nakletmekle Berlinin eskiden şimendifer, as- falt ve şose yoliyle yaptığı itha- lâtı bulmuş hattâ aşmışlardır bi- le. Yâni fillen abluka diye bir gey kalmamıştır. Bu hareket şüp- hesiz Amerikalılara ve İngilizlere pahalıya malolmaktadır.Dakikada bir uçağın Berline inmesi lâzım dır. Fakat hareket muvaffakiyet- le neticelenmiştir. Tam bu daki- kada Sovyetlerin ablukayı kaldır- (Devamı Sa, 5 Sü. & de) — Gazi Osman P: Emniyet memurlarının sıkı takipleri neticesinde, dün, şeh- rimizde bir orta okul öğret- meni komünizm propaganda- S1 yaparken suçüstü yakalan- maştır. Yaptığımız tahkikata göre, hâdise göyle olmuştur. Gazi Osman Paşa orta oku- lu Türkçe öğretmenlerinden Saffet Topçuoğlunun bir müd- dettenberi talebelerine komü- n - Ling - Zung Otomobil fdrışl arı Şehrimizden de bir çok hususi ve taksiler i tirâk edecek Bir otomo bi yarışk Dünkü sayımızda Ankara Şo-| förler Cemiyeti tarafından tertip edilen otomobil yarışları hakkın. da verdiğimiz haber, İstanbul go- | förleri ve otomobil sahipleri ara- | sında büyük bir alâka uyandırmış tır, Dün İstanbul Şoförler Cemi- Wetine birçok hususi ve taksi oto- mobil sahipleri ve goförler mü: racaat ederi ışlar hakkında Anlaşıldığına göre 1 Mayısta Ankarada yapılması kararlaştırı lan bu yarışlara gehrimizden de pek çok hususi ve taksi otomobil. ler iştirak edecektir, Bir komünist öğret- men dün tevkif edildi Türkçe öğretmeni olan Saffet Topçuoğlu suçüstü yakalandı N aşa orta okulu nizm propagandası yaptığı a- lâkadarlar tarafından haber alınarak öğretmen Saffet hak- kında gereken soruşturmalara başlanmış ve neticede Saffet Topçuoğlu'nun, talebe bulun- duğu Üniversite Tıp Fakülte- ginde de arkadaşları arasında komünizm propagandası yap- tığı öğrenilmiştir. (Dovamı Sa, & Sü. 7 de) Şehrimize gelen Çinli kadın avukat Çinde kadın ve erkek ayni hakka sahip takat komünist liderinin 4 karısı varmış Çin'in tanınmış kadın avukat « ından, hukuk — doktorü Slen « Ling - Zung şehrimize gelmiştir. Beyruttaki — Ünesconun — kadınlar konferansından dönen Dr. Sien - Ling - Zung dün kendisiyle gö - Tüşen bir. muharririmize — şunları göylemiştir; <— Şimdiye Türkiyeyi tanımamıştım ve Türkiye hakkın. da da çok az bir bilgiye sahiptim. Yalnız Beyrutta — Türk Mihri Pektaş ile ayni komisyon da tanıştık ve kısa zamanda bir- birimize ısındik. kadar suallerinize cevap verme. den evvel bugün Topkapı müze - sinde gördüğüm bir yanlışlığa işa Tet etmek isterim. Müzede gümüş kakma ile yapılmış, Tan sülülesin den Prens Fuu Young'a ait bir Köşk gördüm. Altında yapanın ismi Tan - Yu - Ho olarak rilmekteydi. Yalnız üzerindeki Köşkün bir Japon yazılıydı. Halbuki Japon isimleri Çin 1 - simlerine nazaran — bambaşkadır. Bunun değiştirilmesi lâzım geldi . Bini söyledim amma hallerinden pek değiştireceklerini zannetmi - yorüm. Çinde levhada ayni Kköşkü kadınların durumu csklal ne nazaran çok düzelmiştir. Bugün Kadın — Erkek müsavi. dir.. Kadınlardan relsicumhur da , (Devamı Ba, 5 Sü. 5 de) Altın kaarmaktaıı sanık diplomat tekaüt edildi Lâhey sefaret kâtiplerinden 1- ken, altın kaçırırken Fran gümrükçüleri tarafından yaka nan ve altınları müsadere jTek kordiplomatiğe mensup - ol | ması dolayısile kendisi serbest bırakılan Orhan Kavur, Ankara: ya çağırılarak kadro haricine çı karılmıştı. Haber aldığımıza göre |*abık Lâhey sefaret kâtibi bu ke- Te tekalide sevkedilmiştir. Kastamonu ve Devrekâniyi ziyaret etti Tnönü'nün Gölköy köy enstitüsünün hâtıra defterine yazdıkları Kastamonu, 19 ÇA A.) - <Özel muhabirimizden» — Cumhurbaş- kanı İsmet İnönü bu sabah saat 11 de Kastamonu — Cumhuriyet meydanındaki halk arasından ge- gerek Halkevine girmiş, ticaret ve sanayi teşekküilleri ve muhte- Nf ilçelerden gelen heyetlerle gö- Tüşmüştür. Üç saat süren bu görüşmeden sonra meydanda kendisini bekli- yen halka teşekkür ederek ayrıl- mıştır. ü Öğleden sonra, Cumhurbaşkanı Devrekâni ilçesini ziyaret etmiş- tir. Birkaç senelik kaza merkezi olan Devrekânililer köylerden ge- len vatandaşlarla beraber az bir zamanda yaptıkları işleri ve daha neler yapmak istediklerini hep birden sevinçle anlatmışlardır. Devrekâini'de iki hususiyet Cum hurbaşkanını ayrıca — meşgul et- miştir. Birincisi, Devrekâni kaza- sının altmış köyünden elli birinde mektep olduğu ve 19 bine yakın kaza nüfusuna karşı 1800 küsur (Dovamı Sa. & 8ü. 4 de) İruman Yardım kanununu imzaladı Ankara 19 (Husust) — C. H. P. Parti grubu saat 15 de Falk Ahmet Barutçunun başkanlığın da toplandı. Grupta aşırı sağ ve gol cereyanlara karşı alına - cak tedbirler hakkında teşkil e- dilmiş olan parti komisyonu ra poru Milletvekillerine tevzi edil- di. Ve raporun konuşulması İ- çin Mecliste gizli oturum yapıl- dı. Söz alan üyelerden bazları raporun yeni dağıtıldığını oku- yabilmeleri için gelecek oturum da konuşulmasnı istediler. Bu teklif kabul edilerek, top lantıya son verildi. Uzun olan (Devamı Sa, 5 Su. 1) 16 -Avrupa-memleketine beş buçuk milyar dolar- hk yardım yapılacak Londra, 19 (B.B.C.) — Avru- paya yardım programının — 1950 Haziranına kadar - uzatılmasını sağlıyan kongre raporunu Baş- kan Truman bugün imzalamış- tır. Bu kanuna göre & milyar kü- sür dolarlık yeni tahsisattan - bir milyarı, Avrupa iktisadi işbirliği idaresi derhal kullanabilecektir. Bu para ile programa dahil 16 memlekete yardım malzemesi gön derilecektir. Başkan, imzasını atarken 8 ka- lem kullanmış ve bu kalemlerden her birini şahitlik eden 7 şahsiye- te hediye etmiştir. Şahitler meya- nında Dışişleri Bakanı Dean Ache son, ekonomik işbirliği idarecisi Paul Hoffman ve büyükelçi Ave- rell Harriman bulunmaktaydılar. Başkan Truman, kullandığı ka- İngilterenin yeni Ankara büyük elçisi Sir Charles Noel İngilterenin yeni Ankara Büyük Elçisi ai Bugün Londradan hareket edecek Londra 19 (B.B.C.) — İngil- lere'nin yeni Ankara büyük el- çisi Sir Charles Noel yarın Tür | lemlerden birini, bugünkü mera kiyeye müteveccihen Londradan | simde hazır bulunamıyan âyan Ü- ayrılacaktır. Büyük elçi, bugün, | yesi Vandenberg'e hediye etmek (Devamıı Sa, & Sü, 3 de) — Üzere saklamıştır. Dün ArRara'da Mamakta muhabere okulunun ikinci tekâ mül kursu merasimle açılmıştır. Merasimde —Amerikan yardım heyeti başkanı General Mo. Bride ve dider yardım heyetine men #up subaylarla Genelkurmay Eğitim Başkanı General — Rüştü Erdenhün ve diğer mâsafirler hazır bulunmuşlardır. Yukarı - daki resimde dâvetlileri okulun kapısında görüyorsunuz. Aşağı daki resimde iso Eyüp tstihkâm okulunda talim ve terbiyeye tâ bi tutulan Türk erlerinin mayınlanmış bir sahayı temizlemele- Fini görüyorsunuz, Bunun tçin kullanılan dedektörler memleke Bimiz devredilen Amerikan yardım malsemosi meyanındadır. Sayısı : 10 Kuruş Gözlük Deposu Cam, çerçeve ve gözlükçülüğe J. SARAGOSSI Bahçekapı Celâlbey Han No, 20 Her nevi fenni gözlük ait bütün malzeme İSTANBUL alkanlarda buhran Yugoslav ve Bulgarlardan sonra sıra Romenlerde mi? Peyk devletler Rus hoyunduruğuı;dan kurtul- mak için çareler arıyorlar. Romanyanın kızıl kadını Anna Pauker de hastalanmış Ankara 19 Peyk devletlerde baş gösteren buhran Ankaranın yerli ve ya- bancı siyasi mahfillerinde gü - nün mevzuu olarak yine ele &- hnmış bulunmaktadır. Umuümi kanaat bu gibi buhranların tabif olacağı merkezindedir. Belirtilen fikir, gudur; komü nizim kuvvetini hayale dayanan. Bir propagandadan almaktadır.. Komünizmin fiiliyat ve tatbikat ta sıfıra müncer olması yalnız peyk devletler halk — efkârında değil komünist geçinen şefler a (Devamı Sa. 5 Su. 1) —Idil, Pariste ilk konserini dün verdi B 7 yaşındaki san'atkâr hayranlıkla dinlendi Paris, 19 (A.A,) «<«United Pre- ssin özel muhabiri bildiriyor» — İdil Biret'in konserini dinlemek için, içlerinde bilha lhık konferansları tertip başkanı M. Guy Millot du Jourdain, kon- servatuvar konserler cemiyeti ge- nel sekreteri M. Andre Huot, yal- nız musiki bahisleri yazan Pran- sız gazetesi «İmages Musicales'in müdürü M. Jean Marie Granier- in bir din- nin bulundukları seçi leyici kütlesi toplanmış bulunu- yor. Konserci çok genç, T yaşın- da, anne ve babasiyle geliyor. (Devamı Sa. & Sü. & de) Amerikan film trostü Hükümete müracaatla Türk tilmlerinden daha az vergi alınmasına itiraz ettiler (Telefonla) — —— Nakliyı Yerli filmelliğimizi korumak içim| bir sene kadar evvel yerli — film) gösteren sinemalardan rüsum yüz, ü € indirilmişti. Bu vaziyet karşısında — bilhassa ikinci ve üçüncü sınıf sinemalarla Anadolu — sinemaları — Amerikan filmi göstermemeğe başlamışlardır Sinemaların — Amerikan — filmi göstermemeler ise bittabi film ithal Jatını azaltmıştır İthalâtin azalması — karşısında dürümü İstanbuldaki ithalâtçılar. dan soran — Amerikan film amille Fi bü. vaziyeti görünce; — film endüstrisi tröstü vasıtasıyla hükü mete müracaat etmişler ve — yerli ve yabancı filmlerden alınan ver gilerin aynı seviyeye getirilmesini tatemişlerdir. Amerikan filmcilerinin bu mü . racnatına karşı hükümetin alaca ği karar merakla beklenmekte - dir. Devlet Demiryolları Um num Müdürü Galip Güran dün nakliyecie lerle konuşurken. (Foto: Yeni Sabah — Burhan Tan) e meselesi Devlet Demiryolları Umum Müdürü dün İstanbul Nakliyecileriyle görüştü Devlet Demiryolları Genel Mü- dürü Galib Güran, dün saat 14.30 da Sirkeci 9 uncu işletme binasında şehrimiz nakliyecile- TAKVİMDEN BİR YAPRAK: rile bir toplantı- yapmıştır. Devş let Demiryollarile nakl yecller aA rasında tam bir işbirliği kurae ÇDevamı Sa. 5 Sü. 2 de) Yılan hikâyesi hterem Retik Ahmet geven: İM bein'bir İübile hakkında b ha yazmak nezakelinde bulunduğu mektuba verdiğim cevap hâl mat- iakta devam eğlyor. Ben İse bu Mesalayi bir kanaat asasına Istinat ellirerek mümkün mertebe münar Zara ve münakaşa kapısını kapamak lemişlm; olmadı. . Evvelü. geno arkzdaşım. Nustet Safa beni müne Kirlikle Tiham etti. Onunla gaha Mübahasamizi. tamama- erdirmeden, el meslekdaşim. Doğan. Nadi-de Sünlük Çkomprime) lerinden. birin: Fikret'in dediği gibiz ediyor. Kim bilir? Belki hepsi doğru da ben Bi haber kendi za'f - x hissimden Vari yok bilmek isterim yoku var! Sözü de hatıra geliyor. — Fakat gu son günlerde Şehir Tiyatrosu- 'nun görmek nasip olmiyan (Brand) Piyesi dolayısiyle İçinde bocaladı İnhitat Vve tezebzüb yine be- nim haklı olduğumu bir kere daha İsbat otti. Bu nasıl tiyatrodur. ki «payan- da> olduğu İddia odilen bir İstinat ihveri kısa bir zaman (nâ mevout) böyle Bürül BürÜL — yikil- olunca verir? Beğenmediğimiz Darülbedayi aylar ULUNAY a buhranlar Içinde çırpındı, Takat yıkılmadı; dayandı. Çünkü - orada küvvetlendirilen — san'attı... — Şahiti değill. Sonra şu ciheti de hatırlate mak İcaheder ki, İnsanlar fânidir.. İstanbulu bir Türk şehri yapan Kot ca Sinanlar, Mehmet Ağalar, Kas sım Ağalar bu camilerin, sebillerin, hanların, hamamların — altına girip onları bugüne kadar ayakta tutmuş değildirler; onlar çoktan gitti; ge- ride kalan eserler, bu - dâhilerin san'ata verdikleri ÇIâ yemüt) luğun senbolleridir. Bu remzler yıkılmıyor İşti Bizde en büyük noksan dalma her şeyi şahıslardan beklemek zaa- fıdır. Bir tarihte bir İngilizle görü- şüyordum. O esnada İngiliz impas ratorluğunun siyasetini Lord Kure zon İdare ediyordu. - İngilize: «Lord Kurzon'a bir hal olursa ne yapare sınız?» dedim. Gayet sâkin — cevap verdiz «Yerine Lord Lansdown ge- lir; o da giderse Lord Harding ge- lir; 0 da giderse bir başkası ge- dir.c> © zaman şaşmıştım; bugün onu haklı görüyorum. Doğan Nadi 2 tiyatromuzun porde derinin her akşam muayyen saatta açılmasını da bir muvaffakiyet ola- rak kaydediyor. Bunun — tiyatro (Ssan'at - 1 - nofiso) si il6 ne alâkat olduğunu, —ayıp değli a— anlas madım.