21 Ocak 1949 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 5

YAZAN: Eski bir politikacı” Ni Kemal mevkufen ve mahfuzen Aukaraya sevkedilecek iken ancak linç hâdisesinden sonra netice bildirilmişti | , bu asib olmadığı- itmek istemedi. ö<$ | | reddin paşanın tereddüdü Üüze rine, tereddüdle geçirilecek za- mâan olmadığını ihtar — ederek, bizzat «Nureddin kadar | yaklaşmanın mi ni söyliyerek Bi Canım sıkıldı: «Siz burada kala| icab eden toktainazarı bilirsi: dedim. Kemaleddin | dikte ettiğim zaman, Nureddin Sami paşaya: «Siz benimle ge-| pasa bana demişti ki: <Paşam liniz'» dedim ve otomobilime| Siz, bizi yalnız ve serbest bıra: kım iyorsunuz ! Buna, hazır. bulunan ünı Harbiyei Umumiye l — Fevzi Paşa Hazretleri, yolda ve elddi bir lisanla cevab verdi: <Paşa, paşa, dedi. Bu or yürüdüm. Kemaleddin paşa: SEmredersiniz!» dedi ve beraber ürüdü. Bu muamele üzerine, lürbününün başında yalnız bi-| lan Nüreddin paşanın da ar mızdan geldiğini gördük!>. Er- Re- su Atatürk, bundan sonra, bü- | du, bizim, bütün memleketin Yük taarruzu safha safba anlat| göz bebeğidir. Onun sevk ve i- makta ve bu taarruzda elde e- tesadlife — bırakama- Tefine dilen zaferlerin $ en az iştirüke hakkı olanlardan biri- nin Nureddin paşa - olduğunu açıkca belirtmektedir. Ordu İz- mire girdikten sonra «İzmir fa- tihi> diye kartvizit bastıran Nu reddin paşanın, taarruzun bu safhasındaki rolünü Atatürkün ağzından dinliyelim: Büyük taarruzda, Nureddin şayı, yalmız taarruzun ikinci günü «Kocatepe> de yalnız bi- rakmıştım. Çünkü, düşmanın üb olduğunu ve ric'at ede- ceğini anladık. Mağlübiyetini in hizama çevirmek, hattı ric'atini katederek düşman ordusunu e- sir etmek için, artık Kocatepe | de değil, daha umumt vaziyeti mütalea ve ona göre umumi tedbirler alacak yerde bulunma mız lâzımdı. O gün dahi, ceblıu] kumandanı İsmet paşanın mü- nasib görüp benim imzamla ya dığı teşvikkâr kısa bir telefon- la Nureddin paşanın kuvveima- neviyesini muhafaza için tedbir almak lüzumlu görülmüştü. 'Ondan sönra Nureddin şayı ve ordusuni bizzat tal ve sevki idareye bizzat müd: leye zaruret gördüm. Böyle masaydım, Nüreddin paşa: yaptığı hatâları tazmin ctmek olurdu. Dumlupınardü, er- ânıharbiye reisi Emin paşanın hazırladığı ileri hareket :mııuin) muhteviyatını anlayamıyan ve fakat, anlamamış değil da- ha iyisini düşünmek yve yapmak İstiyormuş gibi tavır alan Nu- *Dumlupınar'dan Uşak'a g derken, yolda Nureddin paşanın tedbirlerindeki — noksanı hisse dip, Nureddin paşa fırkalarına bizzat ek, tedbir al- dırmasaydım, Trikopisin esareti mümkün olmiyabilirdi. kta nâhoş bir manzaraya şahid ola bilirdik. İzmire girdikten ve hü kümet dairesine dahil olduktan sonra, cenubdan gelen top ve tüfek sadalarını — bizzat işiti) Nureddin paşanın tedbirsizliği ni ve gafletini anlayıp derhal bizzat emir vererek teübir al- dırmasaydım, İzmire girmiş ve İzmir sokaklarında ahaliye ka- rışmış kıtaatımızın, biz de dahil olduğumuz halde, paniğe uğrı- yarak hercümerc olması mü: teb'at değildi. «Siyaset ve kiyaset iddiasın- da bulunan, Nureddin p: İzmirde resmi ecnebi memurlar la mazbut mükülemesini bizzat tashih etmeseydim İzmire gir- mekten hasıl olan neşvei umu- miyenin inkisarını bâdi vaziyet lerden ictinab belki de mümkün olmıyacaktı! Atatürkün nutkund rıya aldığımız parçalar, İstiklâl Harbi esnasında, ve hele büyük taarruzda ve İzmire girdikten sonra Nureddin paşanın” hatâ- larının ve kimseye danışmadan giriştiği hareketlerin — Atatür- kün ağzından ve sert bir lisan- la tenkidini ihtiva etmektedir. (Devamı var) Amerikanın Batısındaki Çorak Arazi İslah edıleı:ek yuka- irleşik Amerikanın İslâ: 1947 yılına kadar hat Bürosu tarafındı İslâhat Bürosü tarafından tan Amerika Kongresine su-| zim edilen projlere nazaran 33 lan bir projede, yedi yıl de-| elektrik — istihsali — fabrikası ek olan bir programa | 2,228,487 kilovatlık cereyan te- istinaden Amerikanın Batı böl- | min ediyordu. Yedi yıllık pr rindeki çorak ve yarı çorak | ram gereğince ilâve edilece ulama ve hidro - ni elektrik istihsal fabrikaları, lektrik sistı kalkındı- | halen - faydalanılmakta olan Tok-| İlektrik cereyanını 6,547,987 | en| Iovata çıkaracaktır. azından ,»Hşm ihtiya Birleşsi! Amerikada islâhat termektedir. Bu projelerden bir| faaliyetinden doğrudan doğuya | kısmı daha şimdiden Amerikan| faydalanan Amerikalıların sayı- l rafından t: p sı 5.000.000, ayrıca bu işlerden dilmiştir. kazanç temin edenlerin — sayısı | 250 projedü 65 sülama proje- | da 10.000.000 mu bulmaktadır tur. Geriye kalan diğer | Birlegik Amerikada yüzde üç projeler de, çiftçiliklere, £ nisk-tinde halk, İslânat, Bürosu âzım gelen yerlere elek-| nun depo ettiği sudan temi kalara lediyenin tenvir et- | dilen elektrik cereyanından ve | trik sağlayacak su projeleridir.| yahut da depo edilen suyu su- | Bu program, — 464.000.000 hek lama işlerinde istimal etmek ü- | Afyondcı soğuklar Rivayetlere bakılırsa otuz Üüç Afyon (Hususi) — Otuz se | nedenberi misline tesadüf edil- miyen kara kış Orta Anadolu- da bütün şiddetile devam et - mektedir. (3 sene evvel yine A- nadolumuzu tarumar eden şehirimizde Koca kış diye a9m- lan âfet ayni tarihte şehirimi- zin tanınmış şairlerinden Veh- bi Çizmecioğlunun (Kış) isimli destanile hikâye edilmektedir.) Soğuyan havalar gün geçtikce şiddetini arttırıyor 45 günden- beri hararet (20 ilâ 30) arası da değişiyor. Kışın âni gelişi halkı gafil avlamıştır. Kömürün bulunamayışından bazı dükkân lar açılamıyor. Halkın 950 sin Gönen'e su getiriliyor Suyun menbaindan şişelere su alınarak Ankaradaki kim- yahaneye gönderildi Gönen (Hususi) — Gönen be lediyesi kasaba halkının su ihti yacını göz önünde tutarak kasa baya bir buçuk saat mesalede (Kaplan) köyü hududu dahilin deki yüksek dağların eteklerin- de süu aramış ve bol mikdarda bulmuştur. Bulunan bu sular mahallin- lere konulup şişelerin a- mühürlendikten sonra lediye memurlarından biri ta- ndan Ankaraya götürülmüs ve su tahlil işlerile meşgul da- ireye teslim edilmiştir. Yapılan tahlil neticesinde s yun 8 derecede içilecek iyi bir su olduğu anlaşılmı Belediye yakında bu suyu de- ve rafın mir borularla kapalı olar sabaya getirmeğe çalışacaktır. Kasabaya gelecek olan bu su halkın ihtiyacına kâfi gelecek- tir. Maraş vilâyet mektub. çusu istifa elti Maraş (Hususi) İlimi mektubcusu Necmeddin Küusey ri, istifa etmiştir. senedenberi soğuklar görülmemiş sühunel sıfırın altında 20-30 arasında şddeHı başladı şehirde bu gibi 'den fazlası zamanında mahruka tını temin edememiştir. Yine halk arasında iki jandarma cri nin kurtlar tarafından parçalan dığı, bilhassa geceleri şehirin so kaklarında kurtların dolaştığı- na datr bir çok rivayetler dolaş maktadır. Afyonda ingaatın 9650 sinden fazlasının damlarının toprak oluşu ve karların sokaklara a tılması sokak aralarında 2 - 3 metre irtifanda kar — yığınları hucale getirmiştir. Bir kaç ana vadde müstesna şehirin sokak- arından hiç bir vesait geçme- mektedii santimdir. Kadınına suyunun kifayetsiz- liği suların donması yine şehi- rin $670 gini teşkil ede mahallelerin susuz kalmasına sebeb olmuştur. Son günlerde gihirimiz fırınlarında ekmek bu lunmayışı çekilmez bir dert ha- lini almıştı. Şehir hamamlarının bir kısmı kömürsüzlükten faali yetlerini durdurmuşlardır. Biga kaymakamı köyler birliği parasına dair izahat veriyor (Köyler bankasına dair garib karar) başlığı altında çıkan bir haber hakkında Biga kay- makamlığından aşağıdaki mek tubu aldık. 937, 938, 939 yılla rında köyler bankasının kurul- ması için toplanan para 12000 Ta olmayıp 1371 lira 98 kuruş tur. Bu para iller bankası kanu nuna göre köylerin ortaklık pa yı olarak yatırılmıştır. Binaena leyh mezkür paranın Biga köy ler birliğine devredilmesine mud deten imkâri olmadığı gibi pasif korunma işlerine hasredilme: hakkında bir emir alınmamıştır. Maraşta meteoroloji istasyonu kuruluyor Maraş (Hususi) — İlimizd. bir meteoroloji istasyonu kuru: lacaktır. Bunun için Ankaradan meteoroloji mensublarından Ab dülkadir. Üşenmez gehirimize gelmiştir. 49 İZMİR. fuarı hazırlığı Segür | Ticaret Bakanlığı bu se neki Fuar'ın memleke- tin iktisadi çehresini be- | dirtecek şekilde — hazırla- || tılmasını istemi; İzmir (Hususi) — 949 yılı İzmir enternasyonal fyarı hazır lıklarına başlanmıştır. Ticaret Bakanlığı, 949 fuarının memle-| ketin yeni, ekonomik gehresini: belirtecek bir ehemmiyette ha- zırlanmasını İzmir belediyesin- den istemiştir. İstek yerindedir, fakat bele- diye bu isteği nasıl yerine ge rir... Belediye, ufak tefek deği- gikliklerle İzmir fuâtımı hazırla mak üzere Kendi büldcesine Tica Tet Bakanlığı * yardımı * olarak 200.000 Jira koymuştur. Bu 200.000 lira ile fuarda yapılacak yenilik hiç mesabesinde olacak- tar. Çünkü ışık tertibatını değiş tirmek ve pavyonların badana- sını yenilemek üzere 200 bin li- ra azdır. Yeni Inşaat istenirse hükümetin yarım milyonluk y dımına ihtiyaç vardır. li; başkanımız mlatmak üzere, bu retlerini An karaya gitmiştir. Hükümet mer kezinde yapacağı temaslarda fu | ara karşı nazari olmaktan ziya de maddi bir ilgi gösterilmesini istiyecektir. Temenni edelim ki başkanımızın Ankaradaki temas ları müsbet bir netice versin! Maraş Adliye Sarayı projesi hazırlandı Projeler yakında Bakanlığa gönderilecek Maraş (Hususi) — Maraş hi kümet binası ihtiyaca kâfi ğildir. Bilhassa mahkemelerin bulunduğu yerler çok küçüktür, Hiç bir mahkemenin dinleyi salonları hemen hemen yok bidir. Eğer milhim bir dâva ol sa, pek az bir dinleyici kütlesi bu dâvayı takib edebilecek Ühtiyacı gören vali Nuri Atay Adliye Sarayı projesini hazırlat mıştır. Bu proje pek yakında Bakanlığa gönderilecektir. Amerika'da göklerde yapılan © Ilinois üniversitesind merikan Ağaçlarla kaplı rı için ormanları göremezsini; şeklindeki sözlerle ilgili leri halletmek için uçaktan f dalanmaktadırlar., Bazı üni: N profesörler ldukla sitelerde ilim kurslarından fay- dalanan öğrencilerin bütün gi lişmeleri doğrudan doğruya sa hada kuşbakışı olarak veya ba- his mevzuu olan gelişmenin b zı fragmanlarını belirten yakın dan çekilmiş bir resimden bü- yük ölçüde faydalânabilirler. Bu alanda jeoloji bir misal te;- kil edebilir. Birleğik Amerikanın hemen hemen her tarafında je- oloji öğretmenleri öğre rini, doğrudan doğruya sahada tarlık bir arazide tatbik edile- | zere faydalanmaktadır. Nitekim cektir. Programın tatbik edile-| bir çok çiftlikler de bu sudan ceği arazi de böylece Birlesik| faydalanmak suretile bahçeler | Amerikanın — bütün - arazisinin | sulanıp temizlik — işlerinde kul yarısını aşmaktadır. | Tanmaktadır. Esaslı bir surett. Yapılan araştımalara, bugün-| filitre edildiği için ayni suyu ( kü sulama imkânları ile Batıda- | m. mümkündür. Bu ki her 40 hektarda 1,2 h di mir rının çiftlik mahsulleri yet len elektrik ( 4 | n Di modern ihtiyaçlar " ldiği tak ir. Pek tabil — ol lüni DÜYÜk a B” & dilen hidro elektrikle | | 1 ) bektrrk Yülakeleri tevzi edilmektedi! Bu vazi, argisında | — Birleşik, Amerikanın 24.000 ( aİli Moğusunda' V $6 batısın- | rişli çiftlikleri ke tile| da ikamet eden milyonlarcı ı’ YEYNA | san bu gibi kolaylıklardan fay ri İftliklerde yetiştirilen tazı afı da doğrudan doğru A 4 | lişmesile ilgilidir. Sular KaT KBOK İ ından Wönümülyet | meyc irli ktar artacaktır. | Kkendiler | ti ifet İA Yaydkklarını en-| Ve gibi su İ | rilerili t | rüsefer ve gerekse n t im- | i tü a ynl | künlarını elde etmiş - olacaktır. | cuza lektrik cere-| kolaylıklar arasında gerek rinde gerek - ziraa er larında avlanıp balık tutma ko- | evlarda Opali olabce W iBiklari We ae ni teçhizat ve kolaylıklardı d k Ka an isti-| da piknik yapma imkânları € e edilebilecektir. Mmevcuttur, azda) tetkikatta bulunmalarını sağla- mak gayesile gezintilere çıkar maktadırlar. Nitekim, okul &1- | nıfından ayrılan öğrene islerli yaptıkları gezintilerde | ap 1 gezintil ini, rüzgür ve kum | dırmalarını, derelerde ve di r su yollarındaki bölünme te- | irlerini yakından tetkik etmek | mkânından faydalanmaktadır- Fakat öğretmenler otobüsler le yapılacak seyahatlerin tahdi datı olduğunu belirtmektedirler. | Nitekim ağaçlarla kaplı, olduk | ları için ormanları gözden geci için £ Beçir | mek İmkânsızdır. Öğrenciler, ka | aların ıbaşına diz. çöküp | tetkikatta bulunabilir. Yine bi nehirin takibettiği Seyri gözden | rmek hususunda müşkilât | çekilmiyecektir Blt:çok durumlarda haya du il ılacak bir seyahat kerf bir misyonu andırmaktadır. | Öğretmen, öğrencileri tetkik u- çuşuna çıkarmadan önce tet € k arazi Üzerinde * pması Tâzımdır. 1 esi sında öğretmen, öğrenciler W termek istediği noktalar Üzerin notlar tutup harita Üzerin işaretler yapmaktadır. Bund; onra öğrencilerini bir ara; toplyarak uçuş esnasında h .. Dergisinden önünde tutulması lâzım geldiği mcilerin hari- aptir- ni belirterek & talarına ayni işaretleri ; Böylece, işaret edi maktadırlar seyahat | esnasında öğrenciler, len noktaların civarında gördük. —x —— Johin - Patil IoEs_ lerini not ediyorlar, Arazide, o- kulda münakaşa ettikleri topoj rafik hususiyeti farkedemedik- leri takdirde pilot, öğrencilerin notları tal lanıncaya kadar ayni nokta Üzerinde daireler çiz mektedir. Uçuştan sonra kısa süren di- ğer bir toplantıya başvurulmak- tadır, Öğrenciler tuttukları nöt ları aralarında ve öğretmenle- rinin tuttuğu notlarla mukayes etmektedirler, Bu şekilde sağ- lanan öğretimden büyük istifa ciler, uçuş halinde zaptettikleri notları kitaplarındaki — izahatla kargılaştırmaktadırlar. Bir. sa- | atlik uçuş esnasında öğrenciler | bir günlük otobüs seyahatindi ördüklerinden çok daha fazl nt müşahede edebilmektedir. | İllincis Üniversitesindi - lan jeoloji uçuşları ayni üniver- itenin havacılık enstitüsü tar fından temin edilen 30 kücük | uçakla Bağlanmaktadır. — Öğr tim sahasında küçük uçakların diğerlerine nazaran büyük avan tajları vardır. Küçük uçaklar, | alçaktan aŞ uçabilmekte- dirler, Böylece, daha iyi müşa hede imkânları elde edilehilmek- ektedir. A | mektedir. Ancak uçaklar küclll oldukları için Bir amifi iki v 1 takslm etmek ihtiyacı bağ- üktehekledir. nkak İ çt de hiç bir müşkülât çekilmemek tedir. Çünkü, öğretmen yer al dığı uçaktan kıisa mevcoli rad: 'odan — faydalanmak — süretlle müşahedesini öğrencilere ulaş ögğre (“The Christian Science Monitor, tim iktıbas — edilmiştir.) fuarın | | İllincis — Üniversitelerine de- varı eden öğrentilerin yapmış oldukları uçuşlar 100 millik sahaya istinad etmektedir. Fa- kat faaliyet sahası 100 mil < lan uçuşlarda — öğrenci — büt topoğrafik değişiklikleri tetk etmek suretiyle büyük — yar görmektedir Jeoloji — sınıfları için uçusl. tertip edenler diğer bilgi sah. larının da bu gibi uçuşlardan büyük ölçüde istifade — edebile ceklerine kanidir. Meselâ mancılık sahasında ihtisas yar mak istiyen öğrenciler, uçuşla esnasında orman — yangınlarını gözden geçirip bunlara — karsı koymak için nasıl mücadele c- dildiğini öğrenebilir. Diğer t raftan, proje hazırlıyan mühe disler de, tabli manzaraları göz- den geçirmek *tile daha İyi çalışmak imkânlarına sahiptir Zıraat — öğrencilerinin de hava yoliyle yapılacak tetkikatta fa dalana: ina şüphe edilm Nitekim, h ucuşlar, öğren ciye toprak korunması ve ç re çiftçiliği hakkında esaslı | fikir ww va Bu sahada İllincis Üniver tesi daha şimdiden büyük tera kiler kaydetmiştir. 1947 yılın. da Üniversitenin uçaklarına, fa dalanmak — suretile 100 topra koruma direktörü, otomobill. Üç gün sürec fakat uçakl bir saatte başarılan bir - t gezisi yapmıştır. Birleşik Amı rikada çiftçiler ve toprağı ko- ruma işlerile meşgul — grupla bir kaç yıldanberi uçaktan ist fade etmektedirler Üniversit acılığa elverişli a dığı takdirde g sınıflarının meydana getir sine imkün yoktur dalanmak suretile y kikat bakımından lan Ünlveraltelerin olvarda hava alanları inşa otmeleri ve alâkı _m o- da hususl hava uçaklardan faydalanama zımdır, — | Birleşik Amerikanın en çok reğbet gören Kokey teşkil etmektedir. Birleşik Amerikada buz süyısı yüzbini aşmaktadır.. Resimde, güyretlerine — rağmen korkunç bir süratle kaley sert K daireyi ağlara takmağa w4 kavç RESİMLE HABERLER Dünyanın en seri, Sporu: BUL HOKEYI SAYFA: X sporlarından Birini de buz üstünde oynanân üstünde oynanan bir hokey maçımı seyredenlerin ckan muhacimin, kalecinin bütün ı/fak olduğunu görüyorsumuz. Merih Yıldızına meıısub hir insan değil, Iıır Türk Kaynakçısıdır G şv:,_vv. Resimde, koruyucu bir helmet yan ve Gerede civarındal:i Dir şöse köprüsünde ' bir çelik kuşoğa'kaynak yapan bir Türk kaynakçısı görülmektedir. Yeni köprü inşaatı ve şose islühatı Amerikanın Türkiyeye yardım kurulunun Amerikan yollar misyonu tarafından görülen işlerin bir Kısınını teşkil etmektedir. Olüm Yıldızı SŞimdilik on tanesi küremizin .ıfıııda ılolasıvor ( de Amerikalıların — fırlattığı — bir ölüm yald Tede ve — va halde Resim srdüğünü: m inde faaliyete geçirilmektedir. | kine, bir ölüm yıldızıdı me Bu gezgin âletler arzla 10.000 | rikan Savunma Bakanı Forres- | kilometre uzakta olduğundan ar tal tarafından haber — verilen| zın cazibe kuvvetinden mütees-i un'i aylar» manzümesinin tak | sir olmamaktadır. Bunları ter ribi bir kopyasıdır lardan | kib eden cihazlar şunla oön kadarı, her an bir. kıt 1) Bir kıta ve bir memleket tahrib etmeğ r haldı rinde güneşin cazibesini tek kürrenin etrafında dönm Bif eden bir reflektör ayna var dir dır. Bu reflektör (güneşi aks Amerikalılar bir tiren âlet) sanayi — merkezler lar ar ğuk har ni, ormanları - tahrib etmeğ b rlar, ( öl ve urmakları kurutarak kır mizde, 10,000 kilometre gökler-| Jarı bir çöle çevirmeğe mukt z tindedirler. Bur İstenildiği yere 1 __mw i zaman atom bom | üzer rı yağdırılabilecektir | Atomik füzelerin hodef le otomatik bir suret| Bevkini mümkün kılan radioge rilen bu Aletl Ürldağe'e Hâveten bir radar sis 10.000 r hararet n redip 60.000 kilometre bir B 4) Arz kürresi üzerindeki a- m olan — #Müttehidli | tom İnfilâklarımı terbit eden bir Uluduğ;!okı— Kayakçılar Bir genç; kar tipisinden donmak tehlikesi geçirdi A 4 Bursa, 20 (Hususi) — Kayak yapmak üzere Bursaya gelerek Uludağ'a çıkmış olan İstanbul Amerikan Kolleji - öğrencilerin- den büyük - bir - kafile Kirazlı yaylayı geçtikten sonra şiddet- bir kar tipisine tutularak bin bir müşkülâtla Kayakövine gi- debilmişlerdir. Yolda, kafileden bir - gencin ayakları donmuş ve <Otelgözü nağına götürülerek tedavi- leri yapılmıştır. İçlerinden Va- sıf adındaki gencin ayakları he- nüz iyileşmediğinden tede visine Kayakevi doktoru - tarafından devam edilmektedir. 8. A. TÜRKOZAN Çatalcada bir orman memuru çif'te ile öldü ü Evyelki gün Çatalca civarında bir cinayet işlenmiş, bir orman bakım meuru çifte ile vurularak öldürülmüştü Çatalcanuı Hallaçcı köyü or « an bi uru Nüsret Ha a t clki gün — öğleden sonra ormanda — dolaşirken atılan — bir N olarak İszanbula — getirilirkem Cinayetin Halaccı, köyü “hal « kından Esat, Mustafa - ve — Nurf adlarındaki üç kardeş tarafından işlendiği: sanılmaktadır Xlıımm için - verilen Bıxlldlllı müddeti uzatıldı Bakan yerilen baren b » ı