SAYISI HER YERDE İdarer Nuruosmaniye Not 17 Tel adreslı «YENİ SABAH> STANBUL Telefoni 2oTos Perşembe 20 OCAK 1949 BEDELİ Konebi #2100 KI ABONE Türkiye Benelik 2600 Kr. Onbirinci Yıl No. 3528 G aylık 1500 a daylik D00 4 Yaylık 300 > çe0 g teco 8 | KURUŞ 600 3 *xkk HÜRRİYET HAKKIN YILMAZ MUDAF Yeni Sabah LA A Bir İnşaat Şirketi Mühim teşebbüs ve kârlı işlere başlamıştır. Nakdi sermaye koyacak ortaklara Ihtiyacı vardır. Hahsen müracanti Beyoğlu Tokatliyan Otell arkası Balo sokak No, $4/1. ükümetin seçim kanınınu | 92 vatandaşımızı kurşuna dizenler değiştirmesi çok muhtemel Hükümet programını tamamlamak için Bakanlar dün de çalıştılar Yeni hükümet 260 milyon lira büdce açığını 70 milyon liraya indirmek için gayret sarfediyor “Ankara, 19 (Hususi) — Bakanlar, bugün ayrı ayrı hükü- metin programına esas olacak maddeleri tesbit etmekle meş- gul olmuşlardır, Bu mesainin yarına kadar biterek Bakanlar Kurulunda programın okunmasına geçilecektir. Program esas- ları göyle hülâsa edilebilir: 1 — Dış politikamız m vam olunacaktır. & 2 — İç politikada sağ ve sol ifratkâr Hükümetin vazifesi ve aramızdaki fark iktidar ile muhalefetin ayrıldıkları hükümetin otoritesini istiyor. Yal- «İşte, mokta. - Herkes, mnız herkesin istediği, hükümetin otoritesini, sefale- # arttırmak için kullanmamasıdır; lâzım olan oto- rite, sefaletle savaşabilecek bir otoritedir.» Yazan ükümetlerin en esaslı vazifeleri nizam ve inti- zamı muhafazadır. Bu noktada muvafıklar ve muhalif- ler arasında hiç bir Thtilâf 6la- maz. İhtilâf nizam Ve intizamı muhafaza için - başvurulacak u- süllerin seçilmesindedir. Coğrafya tâbirleri Içinde yer Rlamıyan: ne bir. memleketin, me bir ırkın adı olan ve fakat birleştirilmiş kıtaların, ülkelerin milletlerin müşterek adları kılınmış bulunan «Osmanlı» ke- Mmesi bir siyasetten ziyade bir Mdarenin taşımış — olduğu addır. © idarede muvazene «kuvvet» 1- le vücude getirilebilir ve nizam 've intizam hükümdara tanınmış mütlak yetkiler İle temin e bilirdi. Bu muhtelif cins ve mez- hebden olan insanların muhtelif ırklardan olan milletlerin arala- rında anlaşmalarına ve birlikte hareket — eylemelerine — imkân yoktu. Bu sebebden bütün otori- te hükümdarın iradesinde mün- demiçdi. Çünkü istibdad anarşi- ye üstün futulmuştu. Hürriyet bir yaşama tarzı ise nizam ve İntizam hayat şartıdır. Bügün İse bütün halkı Türk 'Oolanı milli devletin vatandaşları kendilerini hürriyete olgun bul- maktadırlar; eğemenliğin Kendi- lerinde olduğunu İddia eylemek- te ve kendi kendilerini idare et- meyi İstemektedirler. Bununla beraber milletin hâkimiyeti pren sibi, otoritenin büsbütün İnkârı demek değildir; bu hususla da muhalifler muvafıklarla birlesir. ler. Osmanlı mutlakiyeti hürri- yetin tamamiyle inkârı idi. Tür- kiye Cumhuriyeti ise otoritenin tamamiyle inkârı asla olmad Hürriyetle - otoritenin âhenldi bir birleşmesinin ifadesi oldu, O- torite herkesin arzusudur. Yal- mız herkesin arzu ettiği otorite, n çerç ' taşmıyan bir otori: fedir. Baskı ne cumhuriyetin, ne kanunların çerçeveler bulur. 1 içinde yer $e İktidar İle muhalef Hin ayrıldıkları birinci nokta, Herkes hükümetin otoritesini 15 tiyor; Yalıız. herkesin istediği, hükümetin otoritesini - Sefalet artlırmak İçin kullanmamasıdır. lâzım olan otorife sefaletle sava gabilecek bir otoritedir. İşte ik tldar ile muhalefetin —ayrıldık leri İkinct nokta. Hükümetin hallın itimadı k mülitac bulunduğu bu güç ve buhr; zamanlarda halkın istediği, hü- kümetin medeni hasletleri şüphe Kötürmez kimselerden mürekkeh olmasıdır. malşhalefet, İktidarın otoriteşi layışını, Allahın gölgesi olduk Jarını ve ilâht haklarını halka Şaabul ettirmiş hükümdarların Anlayışlarından pek farklı bul- Şauyor. Muhalefet, iktidarın A. ABayasayı anlayışını, kanunu esa- lümdur. Ayni esaslar Ord. Prof. VASFİ RAŞİD SEVİG içinde de- Gereyanlara karşı birinci silerini halka kabul ettirmiş hü- kümdarların anlayışlarından hiç de farklı görmüyor. İşte bütün ıstırablarımız bu anlayış farkın- dan doğüyor. Mütlakiyet ve mes, rutiyet devirlerini çoktan geç- miş ve aşmış bulunan vatan, lâ hürriyet misakı pe Vatandaşlar hâlâ harekete, fik- re, tenkide, hülâsa Anayasanın kendilerine tanımış olduğu hak- | lara susamış yaşamaktadır. — | Halkımıza teselli olarak bakımsız yurdun arkasında ve tesinde vâzih durmakta ve gö zükmekte olan o hariknlâde ma- zi kalmıştır. Bu çıplak, sana; ve ticaretin barındırılmamış ol masından metrük duran toprak- ları, ziraatin terkeylediği o gü- zel ovaları yalnız o mazi L leştirmektedir. Bu da memleke- tin iktisadi hayatına gittikçe faz la karışmış olan iktidar için n acı bir serzeniştir. İşte muhalı fetin iktidara affedemedij içtimai terakkiyi köstekli ciz!. Vatanın, vatandaşların fu- ziletlerinden şüphe edildiği nis- bette harab olacağı hakikatına iktidarı acaba nasıl inandırmalı? Cumhuriyet bir itimad işidir ve sadece vatandaşa itimad işidir. umhuriyet, vatandaşın fazileti- ne itimaddır. Köylünün, hiç bir Mağlübiyetin, hiç bir sefaletin solduramadığı faziletine İnan- maktır. Hiç bir mahrumiyetin, hiç bir mağlübiyet gibi yıldı bu €en - 690000000003003003DLLBASDEALALLASDCASLELLEDECCADCAN” müteyakkız bulunmak, memleket âsâyişi işlerinde hassas ol- makla beraber memleketteki demokrasiye uygun mutedil bir politika takib etmek, 3 — Mali siyasetimizde azam! tasarrufa riayetkâr, müte- vazin bir büdee ile çalışmak, vergi sisteminde adaleti gözönün- de bulundurmak, diğer taraftan mükellefleri sıkmıyacak ge- kilde bir vergi siyaseti takib etmek, - ziraat, yol, ulaştırma (Devamı: Sa, 3 - Sü. 1 de) Ki e ' Telbeci Maraştan bir görünüş ve Sağlık Bakanı Dr. Kemali Beyazıd Maraş köylerinde Tifüs mü var?. Göksun kazasına bağlı Çukurhisar köyünde 50 ü hakkında bir haber var musabdan 16 sının öldüğ Sağlık Bakanı ihbarı tahkik ediyor Maraş : ilini Şiddetli kaş - hüküm sürdüğü 1- dan bize gönderilen bir telgrafta| çin Çukurhişar köyü ile irtibat te tifüs ve tifo hastalıklarının salgın| — sis,edilememiş va kâfi mhht im n Göksun kazasın de elli hastadan 18 nin öldüğü bi Dün gec> telefonla - malüma Ankara cinayeti duruş- vee srrr daşamıaz, YA ması kesin olarak sona erdi eakinen Haşmet Orbaya verilen 18 ve Reşid Mercana verilen 9 sene hapis cezası katiyet kesbetli tüt gerek Buradaki mesat arkadaş larımdan, gerekse Maraş Vali ve) Sağlık müdüründen malfümat İste Gim, bana verilen cevapta, böyle bir ihbarın yapılmadığı bildiril mekte idi. Maamafih yarın (bu Bün) adı geçen Çukürhisar köyü ile muhabereye geçilerek bu gayi anın nasıl çıktığı tahkik edilecek- Madığı halkın faziletine maâktır. Mahalefet, iki naâ İnanı an- darın bu. ayışına düşmandır. Vasfi Râşid SEVİGİ İK. de Bhazo, dört kursa x. Küre gunlardır;. Topçulük mekaniki, Genelkurmaylıkı, doktrinini ve modern savaş topçul ilan Türk ordüsü: personeline hital Amerikan. teçhizatiyle. birli Harekâta elverişli olan bu en modern 1 n e b Ankara, 19 (Telefonla)— An- | tir. Bununla beraber, memleke » karada Doktor Neşet Naci Ar-«| 'in muhteli£ yerlerinde tek tük zan'ı öldürmekten sanık Haş-| vak'alâr olmakta ve bunlar, teş - kilâtımızın- 2âmanında / aldığıtede birler sayesinde önlenmektedir.» met Orbay Ve Reşid Mercan (Devamıı Sa. 3 - SÜ, 2 de) YENİ TOPÇU OK ULU Son zamanlarda Polatlı'da açıl; açılan yeni Sahra Topçuluk Okulünün Amerikan müşavir başkanı Albay Thomas 'diyor; Polatlı Topçu Okulunda açılan dört uçak mekaniği, esas subaylar, İleri subaylar, ileri subay kursuna Türk iştir. Bülün tiplerdeki Dün Meclisde, Başbakan Yardımcısı ve Adalet Bakanı tahkikat seyrinin ne safhada olduğunu bilmediklerini söylediler Amerikanın—I Güvenliği ve _Tgr_kiye Türkiyeye silâh yardimı bu güvenlikle ilgili gösteriliyor —— Vaşington, 19 (A.A.) — <Afp>: akan vekili Lovett, dün lerine — silâh ve mal- işinde Birleşik Ameri- kanın muhtemel dürumu hakkında beyanatında ihtiyatlı davranmıştır. İyi haber alan çevrelere göre, istan — ve Türkiyeye yapılan 'dim programının da de- üzere, Birleşik Amerika #adece kendi güvenliği icabettirdiği Aâkdirde herhangi — bir momlekete Silâh göndermeyffkararlaştırmıştır : Ayni çevreler şu mütalâayı yü- rütmektedirler « Rio müdafaa paktını imza eden Tâtin Amerikası milletlerine henüz #ilâh gönderilmemiştir. Çünkü A- fikrince bu Dışişleri ya demoki zeme tev; merikan idarecilerinin bölgelerde sözü geçen (Devamı: Sa, 3 - Sü. 3 de) milletlerle “Memleketime bağhyım, bulan hâdise bir sinir Bulgar basın ataşesi Peter Trüf kinin cumartesi günü akşamı ya rı kalan ilticası halâ esrarını mü- bufaza etmektedri, Trufkin Üünde Firüza- Badaki evinden dişarı çıkmamış ve konsoloshane İle teması 12 ya gındaki oğlu ile ” temin etmiştir. Trufkinin oğlu bir kaç defa kon- Çan - Kay- Şek Komünistlerle barış müzakerelerine başlanmasını istedi Nankin, 19 (AA.) — Rei- Ber'in muhabiri bildiriyor1 Komünistlere karşı 22 sene garpışmış olan Mareşal Çan- Kay-Şek bugün her iki tarafın kayıtsız gartsız ateş kesmeleri: ni ve barış müzakerelerine baş lanmasını istemiştir. Diğer taraftan hükümet, Kan- ton'a nakletmek niyetinde bu: lunduğunu bu akşam resmen bildirmiştir. Vaşington, 19 (AP) —. Bugün Çin hükümeti Nanking'den K Ba taşınmakta olduğunu Amerikan king'dekf Amerikan elçiliği hükü meti takibe, davet edilmiştir Yeni Yunan hükümeti teşekkül etti j — Londra, 19 (B.B.C.) — Yunan konlisyon kabinesi teşek kül etmiştir, Kabinç başkanı So- fulla'tir; Çaldaris; Yeni kabine 'de yine Dış Bakandır. Yeni ka- bine, bugün parlâmentoda gü- , İlk defa olarak bir Türk Okulunda Amerikan taktik Bünün İstimal zihniyetini belirtmektedir. ven oyu Yarın and-de| gecektir. almıştır. Bulgar Basın Ataşesi ile konuştuk “Ankara 19 (Telefonla) — Bu gün, Büyük Millet Meclisinde 32 vatandaşın ölümiyle netice- lenen hâdisenin cereyan - tarzı üzerinde Fikri Apaydının M: lisin bilgi edinmesi için bir 80- ruşturma açılmasına dair vere Giği önerge münasebetile hükü« met mekanizmasının nasıl işle- diği hakkında çok şayanı dik« kat-bir misal daha verilmiş bu- lunmaktadır. 943 de vukubular bu hâdise Meclise intikal etmiş, o günden bugüne kadar muhtelif safhalar” geçirmiş, bir buçuk ay evvel İse mail Hakkı Çevik tarafından bir soru önergesiyle Meclis u- (Devamı: Sa, 3 - Sü. 2 de) Adalet Boğamı Fuat Sirmen Bu itiraflar, Meclisde, hükümetin çalışma tarzı hakkında bir fikir vermesi bakımından hayretle karşılandı AMERİKAN | Donanması —— akında atomla işleyebile-| cek gemiler yapılacak | Nevyork, İ9 (Nafen) — Bir« Teşik Amerikanın donanma uz« manları atom enerjisi ile Te« kete geçecek harb gemileri üza« (Devamı: Sa. 3 - Sü. & de) Hayatı ucuzlatma mücadelesine yeni ve parlak-bir misal daha Sümerbank mamullerine yüzde on zam yapılıyor Sümer Bank iplik ve dokuma müessesesi İstanbul şubesi mü- dür muavini olan zat, dün ga- zetecileri nezdine davet ederek, Sümer Bank'ın türlü faaliyeti cumartesi gecesi vuku- 1 nelicesidir. buhr: Ş bir çanta ol - Ş, gelmiştir. Bir duğü halde gitn muharririmiz Peter Trufkinle e - vinde kısa bir konuşma yapmış-, tır. Trufkin muharririmizin muh-| telif mes'eleler hakkında sorduğu, suallere şu cevabı. vermiğtir. — Cumartesi akşamı olan hâ- dise hakikaten tamamiyle marazt bir halin neticesidir. Bir müddet tenberi zaten asabi rahatsızlıklar geçiriyordum. Benim gibi. memleketini seven bir adam için böyle bir halin nor mal olduğu kabul edilebilir mi? Hakkında yapılan muhtelif tefsir derin hepsi yanlıştır, Her zaman memleketime gide - bilirim ve memleketimin emrin * ÇDevamı: Sa, 3 * Sü. 2 de) Ulaştırma Bakanı Dr. Kemal Satır Çocuk hastalıkları mütehassısl imtihanına giremiyecek | Ankara, 19 (Telefonla) — naltay hükümetinde Ulaştıe- ina Bakanlığına getirilen — Dr.| Kemal Satır'ın Ankara Nümu-| he hastaharlesinde çocuk hasta- | hkları üzerinde mütehassıs eh- İlyetl almak için çalıştığı ma- lümdur, Kendisinin bu kere U- laçtırma Bakanlığına getirilm &l Üzerinde yakında — yapılacak İhtisas imtihanlarına — gireml- eceği ve mütehassıs olmak hak kamı şimdilik kaybedeçeği tabii görülmektedir. hakkında izahat vermiştir. Fa- kat, bu izahat arasında asıl mühim olanı, pamuk ve yapağı fiatleri yükseldiği iddiasile, Sü- mer Bank mamüllerine yüzde 8—10 nisbetinde bir fiat zammı yarılacağının anlaşılmış bulun- masıdır, Bu karar, hükümetin hayat pahalılığı ile nasıl müca- dele ettiğine dair en yeni misal- dır. İplik dekuma milessesesinde dün gı Müessesenin faaliyet' hakkifle a verilen istatistik malümat kudur! &— Sermayesi 50.000.000 Ka nunf ihtiyatlar 7.122.000, ihti« jyat sermaye 50.660.000 lira ol. mak.üÜzere müessesenin haliha« zır sermayesi cem'an 107 mil- yon 782.000 liradır. 1949 seensi çalışma program- (Devamı : Sa. 3 - Sü. 5 de) -- »e zetecilere, bu pahalım Taştırma haberi verilirken... D V GNY TTTODUTOUYUUNUUAADODĞUU Ka sTAKVİMDEN BİR Yi <.es000a RAK Selamdan sonra ENİ Başbakan, — Iktidara gelir gelmez / gazetecilere ü hitab ettir. «Deruhte et- tüğimiz — bu — mühim Ç” memleket — vazifesini lâyikiyle — başarabil. ——— memiz için Türk basınının da yar- dımına iİhtiyacımız tabildir. Ben de Benç yaşımda — gazetecilik yaptım. Eski bir arkadaşınız - olarak sizin şahsiyetinizde bütün arkadaşlarımı ve Türk basını mensublarını selâm larım.» Bu efendice Iltifata -kendi hosa- bimas teşekkür ederim. — Biz gazes tecller yeni Iktidara gelen Başba- kanlar tarafından dalma böyle ok- şanagelmişizdir. Merhum Refik Saydam zamanın* da matbuat mukayyed Idi. O ha dar ki, hor gün talimat talimat ü- zorine gelir, — gazete — sekreterleri Bazeteyi bir kayaya — çarptırarak kazaya — sebebiyot — vermemek Için dümenin başında tir tir titrerlerdi. Saracoğlu, merhumu İstihtâf eder etmez, matbuat İle temasta bu narak gazetelere bir takım Sual ULUNAY irad etti, hattâ harbe neden müs habir. göndermediğimizi de sordus Bunu hatırlarız. — Halbükl mühabir. göndermek şöyle durs sun, — herhangi — bir harb haberini iki süs tun Üzerine —dahi — koyamıyorduk« Başbakanın bu görüşü matbuatta © kadar güzel bir akis husule ges tirdi Kİ artık biraz nefes alacağıs mizi Ümld ederek — Adeta bayram yaptık. Fakat ne yazık ki gündani Büne oıvata sıkışmıya başladı. Mats baalarda telefon rehberinin yanın da onun kadar kalın bir talimat elldi duruyordu. Bir. haberin kar şısında sıkışırsak hemen bu kitaba el atıyor ve bir fürce — arıyordüke Bazı gün İki üç emir geliyor. Sas bahki emir, öğleyin gelen bir e mirle ya teşdid yahud. tecdid edie fiyordu. Tabli gazete — kapanmasış pencere yahud kapı kapatmak ha« dar tabil bir 15 olmuştu. Saracoğlu meri, — mevkiinl Receb Peker — kabinesine terketti. Kabine rolsinin — lik İşi matbuat (Lütfen sahifeyi çeviriniz)