11 Mart 1941 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 2
“18» Ay h İtalyan işgali altında Antalya ve havalisindennotlar ( :1 Yazan: Dâniş Remzi Korok '—_v — Birinci kısım — Antalya ve İtalya —3— Antâalyanın İtalyanlar tarafın- dan işgali meselesi ve buna ait hatıralar toplanacağı zaman bü- | tün dikkatlerin bundan bir çok seneler evveline kadar uzatma- gı ve Osmanlı hükümeti devir- lerine ait yıllarda; İtalyan- ların bu mıntakada oynamış o dukları teshir siyasetinin tetkik edilmesi lâzım gelir. Çünkü İtalyan hükümeti tıpkı Trablusgarp ve Bingazi üzerin de yaptığı siyasi oyunları, tam © zamanlardan beri aynen ve kâmilen Antalya ve havalisi için de tatbik etmiş bulunmak- tadır. İstanbulda bulünan padişah ve zimamı idare yalnız kendi burunlarının ucundaki ile meş- gul oldukları ve hattâ buraları bile leri halde deniz- ler aşırı bir devlet Antalya ve bir teshir siyaseti kullanarak, buraların ergeç İtalyan impara- torluğunun idaresi altına girme- Bini temine çalışıyordu. O zamanki devlet idare ve si- yaseti; her memleketle ve her milletle iyi geçinmek tarafını il- tizam ettiği ve hattâ bunun te- kunuyor —lıı-gun yeni bir hıııhıııv?ıdıqımıı ya- hut yeni bir İtalyan kolleji açıl- masında keyfi bir surette hü- küm ve kararlar vererek derhal İtalyanların bu suretle hare- ketleri; tâ hürriyet devresine kadar devam etti. Ve bu sıralar- da biraz durakladı, çekinilir gibi bir vaziyet alındı. Fakat İstan- bulun o sıralardaki dahili teşev- vüşü ve bir müddet sonra da firka mücadeleleri neticesinde meydanın yine boş kaldığını gö- ren İtalyanlar... Bütün bir gay- reti hükümet merkezinden ve| Anadoludan daha ziyade uzak bulunan Trablusgarp ile Bin- gazi —mımtakasında — temer - küz ettirerek bu havalideki faaliyetlerini kısmen tadil ile peçelemeye lüzum görmüş bu- hunuyorlardı. Trablusta yapılan tatbikat ile Antalyada yapılan dahili teshir siyaseti hemen hemen ayni bu- lunuyordu. Bunu daha çok muü- hitindeki tezahürleri ile tetkik ettiğimiz için buradaki tesiri si- ıyııejni.ıııredehil!—eüi- leceğiz. İtalyanlar burada yer yer hastahane ve dispanserler açı- yorlar ve bu müesseselerde yerti hastaları meccanen muayene ve tedavi etmekle beraber yatacak vaziyette olmıyanlarını da ayak. 'ta tedavi ederek kendi nam ve Türkiye SENELİK — 1400 Kaş. 2700 <rg. * AYLIK 7860 » KS0 » BAYLIK — 400 » 800 » 150 » — 300 » 1 Mart 1941 SALI 12 Sefer 1860 26 Şubat 1386 (Gün 70, Ay 3, Yil: 941 - Kadum 124 Öğle — İkindi 613 — 931 1224 5a Yatsı — İmsak 130 — 1029 — Ezani 1941 — 440 — Vasati DİKKAT €Yeni Sabah> « gönderilen yazılar ve evrak neşredilsin edilmesin lade , olunmaz ve bunların kaybolmaların. dan dolayı hiç bir mesuliyet kabul sdilmez. 1 AYLIK Güneş 12.08 618 Akşam 12.00 18.11 Ezani Vazatf besaplarmna ilâç tewzi ediyorlar- dı. Bilhassa bu mıntakanın sivri ginekli olması ve gayet ağır bir şekilde, hummalı bir sıtması bu- lunması İtalyanların biç gö- zünden kaçmamış olduğunda bol bol kinin tevziatında bulunu- | luyor ve köylülere, halka sıtma | mücadelesi için tedavi rejimleri | tatbik ettiriyorlardı. Bu hal ve hareketler hiç şüp-| he yok ki halk arasında İtalyan hastahanesine ve İtalyan dok- torlarına karşı bir kalbi merbu- tiyet ve medyuniyet uyandırı- yordu. Bundan başka rahib ve rahi- belerle misyoner geçinen İtal - yan memurlarının bu mıntaka- da yaptıkları teshir oyunu ve tatbik ettikleri teshir siyaseti de çok ziyade nazarı dikkati ca- . lip bulunmaktadır. Bunlar en ziyade halk arasında dolaşıyorlar ve bımlara karşı her yerde ve her vesile ile şef- kat, muhabbet ve merhamet gösteriyor, dostluk ediyorlar...| Bilhassa fakir muhitlerde bol bol bahşişler, ihsanlar, hediye- | lerile halkım gönlünü celp ve cezbetmekte büyük bir âmil o- Tayorlardı. Onlar bu işleri en bir münasebet ile İtalyadan, İtalyan hükümetinin millet ve memleke- 'te olar yakın alâkasından bah- sediyor ve padişahın hiç te ken- di milleti ile alâkadar olmadığı- ma ileri sürüp onları hükümet merkezinden ve saltanat idare- Binden soğutmaya çalışryorlardı. Bilhasta bü meslekte çok şöh- Tet kazanmış-olan bir pupaz var- dı ki bugün bile onu Antalyada hemen hemen tanımayan hic h“;l yaşlı kimse yoktur. İri yarı ve Küvvetli olan bu İtalyan i çok malümatlı, çok zeki ve hatırşinas ayni za- manda çoksta hoş sahbet bir. misyonerdi. Ona “patera,, deni- liyordu. Antalyadaki vazifesi de Bureta İtalyan Traltiblerinin v& rabibelerinin başlığını yapmak ; hakikatte ise bu rahib ve rahi- belerin başlığını sir lar için kullanarak maiyetindeki genç ve faal zümreye, Iu.lynlı dürektifler lâmlaşmadığı kimse yoktu. O zamanlar bir mutasarrıflık olan vilâyet müta- sarrıfından tutunuz da pazar ye- Tindeki en basit bir yük taşıyı- cızına kadar bütün Antalyalılar; büyüklü, küçüklü, çoluklu, ço- cuklu herkes Pateranın en ya- kın dostu, en candan bir muhib- bi bulunuyordu. Bu dostluğa biraz dikkatinizi celbetmek isterim. Çünkü bütün Antalyalıların hemen bir dostça Bönülle sevdikleri bu adam gö- Tünüşte belki de cidden bü sevgi ve alâkaya şayandı. Fakat onun bütün görünüş ve gösterişi sırf memuriyeti ve kendisine veri- len gizli vazife dolayısile olduu için samimiyetinden ve onun da bu mıntaka halkına karşı ciddi bir sevgi ve alâka hissettiğinden emin olabilmek biraz güççedir.| İşte bu sıralarda Pateranın asıl iç yüzünü anlatabilen kimsele- Slu vebi Aşmülüş bir mab- kük, ne zehirli bir engerek oldu- ğunu gizliden gizliye tetkik ve tahkik ile meydana çıkarmış ol- maları burada zikre değen bir büyük muvaffakiyettir ki bunu | da doğrudan doğruya yine Pa- teraya borçluyuz. Çünkü bu a- kıllı ve zeki İtalyan misyoneri, ne de olsa tahammül ve sabrede- miyerek bazı zamanlar baklayı ağzından çıkararak yerli mü nevverlerin dikkat ve şüphesini uyandırmak gibi gafletlerde de bulunmuştur. Antalya için hemen bir hiris- tiyan azizi gibi telâkki edilen bu koyu İtalyan cacusu yirmi beş, otuz seneye yakın bir müddetle Antalyayı teshir için uğraşmış ve bu çok kuvvetli adamın - te- siri de hakikaten görülmüş bu- lunmaktadır. Ancak yine kendi gafletleri ve hataları yüzünden dir ki bu tesiri yavaş yavaş kay- bederek zeki ve fıtraten vatan- perver olan Antalyalıların gö- Zimü açarak yıllarca gayret ve £ OKUYUCU İ DİYOR K Hademei hayrat terfih edilmeli | Bizler Kütahya Cevami ve || Mesacit memur ve müstah- | demlerinden bulunuyoruz. Ücretlerimizin aylık tutarı | iki liradan başlamak üzere en yükseği 25 liraya kadardır. Her şev tında görülen farklar dolayısile bu ücretlerle ailelerimizi - geçindiremiyecek bir dereceye geldiğimizden kıymetli gazetenizle Evkaf U- mum Müdürlüğünün dikkat nazarının celbedilmesini af di- leyerek cüret ettik. Bu ricamı- zan kabulü için derin saygıları- mizi sunarız. 6 - Mart - 941 | — Kütahya Cevami ve Mesa- || ct memurları. No, Yusuf Çetin Kaya 'YENİ SABAH — Hademei hayratın az maaş aldıkları malümdur. Hattâ bunlara ak- | çe üzerinden maaş verildiğini bir kaç gün evvel bu sütun- larda yazmıştık. Fakat bir devlet müessesesinde ayda (2) lira maaşla vazife gören vatandaş bulunduğunu — şim- diye kadar işitmemiştik. Alâ- kadar makamların nazarı BELEDİYEDE Tramvay malze- mesi temin için geni gayretler. İstanbul belediyesi - tranvay malzemesi temin için yeni gay - retler sarfetmektedir. Belediye BSon zamanlarda İsveçle. bükü - metimizin )ıphğı&ıı!ınlaı- madan istifade ederek ray, ban- daj ve tünel kayışı tedarik - âyyen saatlerinde tatil edilece- ğine dair yapılan neşriyatın &- sılsız olduğu anlaşılmaktadır. yalnız seyrekleştirilmesi mevm- ubahistir. POLİSTE Haliçte bir kaza Dün sabah, sis yüzünden bir motörle bir vapur çarpışmışsa da insanca zayiat olmamıştır.. 6 tonluk Ördek motörü yolu- na devam ederken birdenbire 11 numaralı Haliç vapurunun sa - demesine uğramış, baş tarafın - dan yaralanmıştır. Tramvay basamağından düşmüş Feriköyünde oturan Dikran Sıvacıyan, Necatibey caddesin - de tramvaya binerken basamak- tan düşmüş ve başından yara- landığından Beyoğlu hastaha - nesine kaldırılmıştır , İKTİSAD Gümrüklerdeki Alman kumaşları İstanbul gümrüklerinde ha- len 300 bin lira tutarında AL- man menşeli Zelvole kumaşlar bulunmaktadır. Bu kumaşlar, | malüm olduğu üzere nesçlerine sun'i pamuk karıştırılmış ku- maşlardır. Böyle sun'i pamuk- la dokunmuş kumaşların güm- Tük ithalât tarifelerinde ise ye- ri yoktur. Bunları, tam tarife üzerinden de ithale imkân gö- rülmediğinden keyfiyet Tica - ret — Vekâletine arzedilmiştir. Ticaret Vekâleti de Maliye ve Gümrük ve İnhisarlar Vekâlet- leri nezdinde teşebbüslerde bu- lunmuştur. " fetanetle tesis ve temine muvaf- fak olabildiği teshir kudretini birdenbire kaybetmek gibi müt- hiş bir hezimete uğramıştır. Bu rahip Pateranın Antalya- daki son muvaffakiyetsizliğine sebep olan zat ise Antalya lise- sinde yakın zamana kadar tarih hocalığı yapan ve şimdi müte- kaiden Antaltyada bulunan Zeki Bey isminde bir zattır ki ileride gırası gelince kendilerinden da- ha ziyade bahsedeceğim Tünel seferlerinin günün mu| | Tünel Bseferlerinin Şimdilik, | “Perşembe günü YENİ SARAN Dün Belediyede b toplantı a yapıldı Francala, makarna Ve pastacılara verilecek un miktarı tesbit olunuyor Şehrimizde dün sabahtan iti- baren yeni tip ekmeğin çıkarıl- masına — başlanmıştır. seımuyc[ Riyaseti yeni ekmeğin tatbikin- de herhangi bir hile yapılma - ması için dün sabah bütün tef- tiş kadrosunu fırın ve değer -| menlerin teftişine memur etmiş- B | Diğer taraftan dün belediye | reis muavini Lütfi Aksoyun ri- yaseti altında Toprak Mahsul- leri ofis müdür muavini Hâmit, İstanbul şubesi müdürü ve Fı- rıncılar Cemiyeti reisinin işti- râkiyle bir toplantı yapılmıştır. | Toplantıda değirmenlerin o-| fise devrolunmasından — sonra tahaddüs eden vaziyet ve Se"- rimizde yapılacak un stoku me- selesi mevzuu - bahsedilmiştir. | Un stoku iğin şehrimizin muh- telif yerlerinde depolar hazır - danacaktır, Diğer taraftan ofis ekmek fi- yatlarında daha bir mıktar u- cuzluk temin etmek maksadiyle değirmenlerin daha iktısadi bir gekilde çalıştırılması için ted- Birler düşünmektedir. Şehrimizde francelâ 'Gen fırın sahipleriyle, makarna: cı ve pastacılar da dün beledi- yeye müracaat etmişlerdir. Bu müracaatta kendilerinin gün- lük ihtiyaçlarının tesbit oluna- rak olise bildirilmesi istenmiş -| tir cağı un t Ofis belediyenin hazırlaya- bu ihtiyaç listesi üzerine tı yapacaktır. Belediyenin yaptığı tahkikat neticesinde francelâların günde 180 - 200, makarnacıların 250 - 300 ve pastacıların 120 çuval una ihtiyaçları olduğu tespit o- kunmuştur. Francala istihsalâtı azaltılıyor İstanbul Toprak Mahsulleri Ofisi, hükümetin, francelâ istih- lâkini tahdit etrafındaki dü- şüncelerine uyarak şehir için verdiği francelâlık buğday mık-| tarını tedricen azaltmağa baş- lamıştır. — Bu miktar ,evvelki gün 250 ton iken dün 186 tona | | | düşmüştür. Mıktarın daha da" indirileceği anlaşılmaktadır. Francelâ istihlâkini azaltmak | etrafında alınan kararlardan biri de lokantalara kâmilen yeni tip ekmek tevziinin karar altı- na alınmasıdır. Halk tipi ayakkabı meselesi —— — fiatlar karar- Jaştırılacak İstanbul Ticaret ve Sanayi| Odası, halk tipi ııyıkkıbılın-i nn hazirlanması etrafında gi- riştiği tetkikafa deyanı etmek - tedir. “ Oda mahafilinde mevcut ka- naate göre bu tipleri, zaten, Bey koz kundura fabrikası hazırla- yarak piyasaya vermiş - bulun- maktadır. Bir müddettenberi hazırlana- rak Yerlimallar pazarlarında 610 ve 760 kuruşa satılan er- kek ayakkabılarının, pekâlâ, halk tipi ayakkabısı olabileceği söylenmektedir. Ancak, hususi firmaların bu| fiyatlara itiraz ederek Beykoz kundura fabrikasının bir dev- let müessesesi olduğunu, bazı| avantajları bulunduğunu, bü-| yük sanayi devresinin kolay - lıklarından istifade ettiğini ile- Ti sürmeleri muhtmeldir. Bu itirazları karşılamak üze-| re Oda, fabrika müdüriyetinden mevzuubahis ayakkabıların ma- | liyet unsurlarını sormuştur. Diğer taraftan Ayakkabıcılar | emiyeti, halk tipi ayakkabıları- | ma hazırlamağa devam etmek -| tedirler. Nümunelerin, bugün, yarın ikmal edilmesi muhtemel- dir. Bu takdirde fiyat müraka- | be komisyonu, perşembe — gün- Yeni İkinci Şube müdürümüz Bor Kaymakamı "Turgut Baş- | kaya; İstanbul Emniyet İkmci[ şube müdürlüğüne tayin edil - miş ve dün sabahtan itibaren yeni vazifesine başlamıştır. W Genç müdüre muvaffakiyet- ler dileriz. İ Petrol Ofisi teşkilâtı * Petrol Limtet tamamile ofise devrolunucak İaşe müsteşarlığına beğlı ©- larak kurulacak olan / Petrol O- kadrolar ikmal edilmiştir. Bir müddetterberi şehrimiz- de bulunan Petrol Ofis Müdürü İit müştür. Umum — müdür, şehrimizde bulunduğu müddet — zarfında Petrol Limitet şirketinin tasfi- | yesi işiyle meşgul olmuştur. Şirketin, bugünkü kadrosu - nun tamamiyle ofise devredile- ceği söylenmektedir. | e 4 | | | | | | Suraski mağazası ihtikâr suçile Adliyeye verildi Fiyat mürakabe bürosu, dün toplanmıştır. Dünkü toplantıda komisyon muhtelif meseleler ü- zerinde görüşmüştür. Bu arada Suraski kumaş ticarethanesinin Alman menşei kumaşları güya İngiliz malı imiş gibi halka sat- ması işi de görüşülmüştür. Ne- ticede komisyon, bu teşebbüste halkı iğfal düşüncesinin hâkim olduğu kanatine vararak suçlu- ların Cümhuriyet müddeium- miliğine teslimine karar vermiş- tir. ğ İskeleden düşen meyvacı Şişlide Hürriyet âbidesi cad- desinde Kirkor kalfaya ait in- şaatta çalışan Mükerrem Güler sıva yapmakta iken iskeleden düşmüş ve sol kolu kırılmıştır. Yarayı İtfal hastahanesine kal- dırılarak tedavi altına alınmış- tır. | Borsa için münasip | bir bina aranıyor | Borsa açılması pe KD B SI DA . ESEEDEND | İstanbul borsası Hükümetin, İstanbulda da bir hususunda bir kararnam azırladığı — yazıl- mıştır. Kararnamenin bugün - lerde tasdikten edilmektedir. Diğer taraftan, İstanbulda münasip bir borsa binası ara - mak ve sair meseleler etrafın- da tetkiklerde bulunmak üze- re şehrimize gelen Borsa Ko- miseri İhsan Rifat ile menkul | Hakkı An-! kıymetler müdürü karaya dönmüşlerdir. Öğrendiğimize göre Ankara Borsası baki kalmak şartiyle İs- tanbul esham ve tahvilât bor-| sası 23 nisanda açılacaktır. İstanbul borsası, bundan 3 sene evvel, ayni tarihte —Anka- raya — nakledilmişti. nında müstakilen bir kat işgal edeceği anlaşılmaktadır. Avukatlar haysiyet divanının kararları Bazı cezalar refolundu Avukatlar haysiyet — divanı A.nk:ımda bundan bir kaç gün evvel yaptıkları bir- toplantıda' bazı kararlar - vermiştir. Haysiyet divanı — İstanbul, İzmir, Aydın ve Bursa baro- larında verilmiş'olup ta alâkü- | Hıların veya' mıntaka ağır “ces islerihin itiraz veya Adli? Seterim emriyle bozutma yapılmış olan bazı ka - tetkik olunmuştur. s<rarlâr Bu arada İstanbul barosuna ait üç dosyadan bir dosya bozu-| larak avukata tenbih cezası Vve-| rilmesi kararlaştırılmış ve bir çıkacağı ümit | İstanbul | borsasının dördüncü vakıf ha- 11 Mktaı M Biletleri: Tatbikatı Bütün hazırlık- lar tamamlandı Dün sabahtan itibaren şeh- rimizde tramvaylarda tek bilet sisteminin tatbikatına başlan- mıştır. Aktarma bilet sistemi- minin tatbikatma da 4 nisan - dan itibaren başlanacaktır. Hazırlanan karara nazaran aktarma biletler ancak bir güm için muteber - olacaklardır, Bi- letlerde aktarma yerlerini ve binilen istasyonu gösteren müş- irler bulunacak ve bunlar bi letçiler tarafından — zımbala - nacaktır. Aktarma biletler yak miz gidiş istikametinde mute- ber olacaktır. Aylık pasolar 'Tramvaylarda - tatbiki — için bazırlıklar yapılan aylık paso- lar da yakında tatbik mevkiine | konulacaktır. Bunlar her ayın | dördünden diğer ayın dördüne kadar muteber olacaktır. Aylık biletlerin fiyatları tes- bit olunmuştur. Bunlar - birin- ci mevkilerde 840 ve ikinci mev- kilende 600, talebeler için bi- rinci mevkilerde 480 ve ikinci mevkilerde 240 kuruş olacak- Ha Hariciye Vekili .. ee dün- gitti Biraderinin venâze “merasi « minde bulunmak üzere şehrimi- ze -gelen Hariciye Vekilimiz Şükrü Saraçoğlu: dün akşamki ekspresle — Ankaraya- dönmüş- tür. Mutat zevat tarafından teş- yi olunan ,Hariçiye Vekilimize Kâalemi Mahsus Müdürü, Zeki Polar vtfakat etmektedir, “Dükü ihracat nkü ihracatın yekünu 300 bin lira:olarak :tesbit edilmiş - tir. Bu meyanda dün, Almanya- ya yaprak tütün ve fındık, A« merikaya deri, Mısıra halı sa- MART 1941 ihtar cezası da x'ef”dilmişür tılm'jtır —İzzet anlatıyor:— Bir defa vurduğ umu hatırliyorum “Hakat üsttarafını bılmı/orum artık,, Evvelki gün Gardenbarda ağır bir yaralama vak'asını po- lis haberi olarak okuyucuları- yu.:un'kn çıkan bu arbedede bar sahibini yaralayan Çakır azgetin dün adliyeye verildi- ğini duyduk. Ve birinci Sül- tanahmet sulh ceza mahke- mesindeki duruşmasında — bu. hnduk. Suçlu İzzet hâdiseyi şöyle anlatıyordu : — Parmakkapıda Malyar a- İ partımanında 3 numaralı dai- î Emlâk komisyon- cuüsü — İzzi Özengizim Ben Çakır İzzet falan değilim. Ga- zeteler de hep yanlış yazmış- lap, — Eski bir sabıkan var mı? — Evet var.. Âşıkı ile bera- ber yakaladığım karımı ve ü- şıkını / öldürdüm. 10 sene mahkümi; — Peki bak evvelki gece de (Gardenbarda Alis — ismindeki kedınla meşgul - oluyormuşun. Reisin bu sözlerini suçlu der- hal kesti: — Yanlış reis bey, yalan, if- tira.. Bakın size ben anlata - rede oturan yım: Alis denilen kadın benim se- nelerdenberi metresimdir. — O- nunla beraber ni evde otu- ruruz zaten. kallap gene orada alâka olayım. Hiç mânası var mı bunun?. Fa- kat affı Şruren — söylü yorum. O gece hakikaten çok sarhoştum ve bu bârın sahibi ile aramız iyi idi. Ondan bir geceyi hoş geçirmek için sipa- rişte bulunmak istiyondum (?) Fakat sarhoşum diye yanıma çağırdığım halde gelmedi. Bu- na fena halde kızdım. Polise haber vermişler. Beni dışarı aldılar. Bunu iyi biliyorum. Fa- kat sonra nağıl oldu da bir de baktım ki gene içeriye tâ ikin- ci antereye kadar gelmişim. Burada Bekirofla karşı karşı- ya bulunuyorduk. Canım - ona çok sıkılmış olduğundan — he- men sustalıyı çektim ve ku- lak tozuna doğru bir savur- dum. Reis sordu burada: — Yani Ahmet Yaşara öy- le mi? İzzet birdenbire duraladı. Bi- raz düşündü: — Hayır beyim, Ahmet Ya- şar falan değil, onun ismi dos- doğru Bekiroftur. Biz öyle bi- liriz. Beyaz Ruslarla beraber mülteci olanlardan.. — Demek sonra beş kere daha vurdun öyle mi? — İşte orasını bilmiyorum artık, Bir kere vurduğumu iyi- ce hatırlıyorum amma, üst ya- ninı bulup çıkaramıyorum. bir türlü.. Bu itiraf üzerine mahkeme İzzet hakkında tevkif kararı verdi ve onu tevkifhaneye gön- derdi.
