25 Aralık 1940 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 2
Shibley on dokuzuncu asırda islâm âleminde iŞeyh Abdo ve Cema- leddini Efgani gibi sima lJarın uyandırdığı Ratio- Jalist cereyanın başlıca âmillerindendi Fakat coğrafi, iktısadi hatta milli hakikatler onların siyasi | birlik yapmasına müsait değil- dir. Bunun için Meylâna Şevket- VAlinin siyasetinin hatta Hindis- tanda bile ne temeli, ne de is- tikbali vardır. Mevlâna Süleyman Nadvi Hint müslümanlığının bir kısmını, ve fikriyatını kuvvetle temsil eden | bir münevyerdir. Kıyafeti biraz| Dr. Bagvandası hatırlatır. O-| nun gibi beyaz giyer. Fakat| Bağvandas ne kadar karışık bir | terkibin mahsulü ise bu o kadar vazıh ve kat'i, hattâ kuru bir cereyanın mahsulüdür. Süley-| man Nadvi hiç “mistik,, değil-| dir. O Bağvandas gibi ideoliji- sini dine istinat ettirmesine rağ- men kuvvetli bir Rationalisttir; yani hisse değil, mantığa ve di- mağa istinat eder. Ordu lisanında halka hitabı- ni dinledim, anlamadım, fakat tarzını daha çok “Bulabay De- , Bay,, a benzettim. Sade konuşu- yor, zarif nükteler yapıyor, mi balâğayı sevmiyor, Hindistanın romantik hitabetini Muharrem- de dövünenlerin gürültülü ve mübalâğalı tarzına benzetiyor. Siyaseti sarihtir. Milliyetçidii Hindistanın istiklâli Müslüman - Hindu anlaşmasile kabil olacağı- na inanmıştır. Fikri vaziyeti belki siyasi mevkünden daha kuvvetlidir. Lucknow'da “Nadwatil Üle- ma,, denilen, ve bir müslüman fikir hareketini temsil eden te- şekkülde azadır. “Hayatı Haz- reti Muhammed,, i yazan: mer- hum Shibley ile beraber — çalış- mış, bu eseri onunla beraber ğ "W—Dudınh:n de “Haz- eti Ömer,, isminde başlıca meş- hur olan bir kitap yazmıştır. Shibley on dokuzuncu asırda islâm âleminde Şeyh Abdo ve Cemalettini Efgani gibi simala- rın uyandırdığı Rationalist cere- yanın başlıca — âmillerindendi. Shibley bu cereyanın Hindis- tanda başı olan müslüman, Ali- gar Koleji müessisi Sir Seyyid | 'Ahmedin arkadaşlarındandı. Si- | yaset bakımından - değilse bile fikriyat bakımından Süleyman Nadvi bu mektebin yolunu takip eder. Bu cereyandan ileri- 'de bahsedileceği için Mevlâna Süleyman Nadvinin portresini burada kesiyorum. Sir Mehmed İkbal bütün Hin- 'distanın bir bakıma göre en bü- yük, bir bakıma göre müslüman Hindistanın en büyük şairidir. Nobel mükâfatına namzed ola- bilecek derecede bir dahi oldu- 'ğunu söylerler. Eserlerini meş- hur İngiliz Orientalisti Nickol- gon kısmen tercüme - etmiştir. Şirde çok büyük olduğu anlaşı- lan bu adamın fikriyat sahasın- İda da bir sürü eseri vardır. Fa- kat bütün fikriyatı islâmiyete juydurmaya çalışması ona biraz |Kurunu Vustaf bir sima - veri- “yor. Yani bana göre öyle. İslâ- Yeni Sabah ABONE BEDELİ Türkiye — Ecnabi SENELİK — 1400 Krg. 2700 Krş. S AYLIK — 760 » 1460 » 2AYLIK — 400 » 800 » 1AYLIK — 160 » B00 » 26 Birincikânun 1940 çarşamba 25 Zilkade 1368 12Birincikânun 1366 Gün 360 ay 12 yıl: 940 - Kasıc 48 Güneş — Öğle — İkindi 288 — 728 — BA8 — Hzani 824 — 1814 — 16.24 — Vasati Akşama 'ati — Imaak 1200 — 1380 — 1251 — Ezaal 1TA6 — 1924 6.26 — Vasati 4 DİKKAT eYeni Gal önderiler yazıla, ye evrak nepi Şlunmaz ve Han delayı big bir , Mmesuliyak. kabul. Gülünen | ki: | hadan geçti. Gençlik bu safha: A Ain liraya ihale etmiştir. N&% DA wş V KERYREOKILEANI SNDN ZLARCENER TT UDAN TUT ” ŞEHİR H HALİDE :EDİB No. 28 miyetin kendine mahsus bir fik- riyatı olduğuna inandım. Fakat her şeyi, her cereyanı o nokta- dan tefsiri herhalde ben anla: miyorum, Fakat ilmine, terbiye- sine ve kabiliyetine hürmet e memek imkânı yoktur. Bir tek meselede anlaşmadığımız halde konferaslarımdan birine riyaset | için Lahurdan kalktı geldi. Ma- | alesef sesi bir boğaz hasuıhgm—l dan dolayı kısılmış olduğu için | çok az konuşabiliyordu. İkbal ırkan Hindudur. Müslü-| man olmuş Brahmen bir ailenin | evlâdıdır Belki bundan'dolayı he- | yecanları çok” taşkındır. Bir Müslüman münevveri bana dedi | “İkbal siyasiyatta birkaç saf- haların birincisinde arkasından gitti. O zaman pek kuvvetli bir “Nasyonalist,, idi, hatta bunu bir din haline sokmuştu. Bu saf- hayı “Yeni Mabed,, isimli şiirin- de ifade etmiştir. Her genç bu ştiri bildiği içınt ve biraz da bunun başka sa.lıa—i larda tesiri olduğu için serbest bir tercümesini vermeği muva- fik buldum. “Ey Brahmen, sana hakika- ti söyliyeyim mi? Sakın darıl- ma ha! Mabedindeki ilâhlar ko- camış, bu putlar sana kendi mil mollalar da bize kin ve kavga telkin ettiler. Ben ü hem mabetten, hem camiden - çe' dim. Sen hâlikini hâlâ taş put- larda arıyorsun. Benim için va- tan toprağının her zerresi bir ilâhtır.,, İkbal siyasiyatta bu safhayı terketmiştir. Bugünkü siyasi umdesi bu kadar vazili değildir. (Arkası var) LBELEDİYEDE | Muavenete muhtaç asker ailelerine aid bir karar Askere alınan vatandaşların muhtaç ailelerinden — yardım üzere belediyeye müra- caat edenler arasında bazıları- nın askere alınan vatandaşlarla metres hayatı yaşadıkları gö - rülmüştür. Bunlara-yardım ya- pılıp yapılmıyacağı - belediye hukuk işlerinden sorulmuştur. Hukuk işleri askere alınan yatandaşların muhtaç ailele - rinden metres olanlarına kanu- nen yardım yapılmanın müm - kün olamıyacağını, ancak bun- ların derhal evlendikleri tak - dirde yardımın yapılabileceğini bildirmiştir. Diğer tarafdan bunlar ara- sında henüz babası tarafından tanınmamış çocuklar - bulundu- ğu takdirde çocukların yardım görebilmesi için babası tarafın- dan noter senedile tanınması lâzım gelmektedir. Diğer cihetten diğer vilâ - yetlerden muhtacı muavenet asker aileleri İstanbul beledi- yesine müracaat ederek yardım istemişlerdir. Mevcud kanunda bunların ancak kendi vilâyetleri tarafından yardım görecekleri sarahaten yazılmış olması — do- layısile bu kabil kimselerin ar- zularını is'afa imkân görüle - memektedir. Sıhhat müdürlüğünün güzel bir karaı Belediye Sıhhat —Müdürlüğü hasta nakletmek istiyen vatan- daşlara bir kolaylık olmak üze- re hasta nakliye otomobillerin- den birini bu şekildeki hususi müracaatlara tahsis etmiştir. 'Tophane garajında bulunan bu otomobil her davete icabet ede- cek ve hasta nakli esnasında taksi kullanarak bunun yazdığı meblâğı alacaktır. Eyüb - Rami yolu ihale olundu Eyüp - Rami arasında yapı - lacak olan şose dün Daimi En- cümen tarafından 10 bin liraya ihale olunmuştur. Daimi Encü - men ayni zamanda mezbehada kesilen hayvanların kanlarını 1130 ve Nişantaşı çocuk bah - çesinin mütemmim inşaatını 6 gö rümanen — MÜTEFERRİK | Piyango Bay dan fazla olan ikramiye- OKUYUCU DİYORKİ;: Sayın Lütfi Kırdarınl|, nazarı dikkatine —— Kitap hakkında k Börüş- hangi dostla — dertleşsenli nuhatabınızın kitap ve okuma se- ver bir zat olduğunu, ancak şu eya bu sebeble istediği gibi, is- tedliği kadar okuyamadığından şi- kâyet etliğini görürsünüz. İstanbul da dahil olduğu mem- leketimizde kitap tedariki Avru- pa şehir ve kasabalarında olduğu kadar kolay değildir. Meselâ Av- rupa şehirlerinin her sokak ba- şında tesadüf edilen gazete ve ki- tap satış barakaları henüz mem- leketimizde yoktur. — Haydarpa; Sirkeci istaşyonlarındaki — gazete ve kitap satıcısı dükkânla seyyar kitap arabasını — istisna edersek bizde gazeteler Ve — mecmualar alelümum seyyar gazete müvezzi- lerile dağılır ve tabii bunlarda ki- tap bulunmaz. Hattâ Köprüde Ka- dıköy iskelesinde son senelere ka- dar mevcud kitap ve gazete satış barakası ortadan kalktı, yerine bir şey yapılmadı. Kadıköyde, Haydarpaşada ve hat boyunda otu- ranların 25 seneden beri çok iyi tanıdıkları kitap ve gazete ba- yü Bay Kemal şimdi Köprünün altına sığınnış, yağmurdan ve bo- radan kendini ve kitaplarını güç belâ koruyarak bu ilim ve nur va- sıtalarını müşterilerine dağıtmaya uğrasıyor. Kitap ve gazete satışı yapan, cephesi ve camekânı renk- li mecmua, kitap kapaklarile süs- lenen muntazam ve Avrupal - bir baraka bir sokak başının, hattâ köprü — iskelelerinin - manzarasını bozmaz, bilâkis süsler. İstanbul şehrinin okuma malzemesi — satış kaları yoksulluğu hakikaten bir mahrumiyettir. Zevk ve kültür sahibi, yapıcı belediye — reisimiz sayın Lütfi Kirdarın dikkat na - zarığı Çekecek olursanız İstanbu- lun okumayı kolaylaştıran böyle medeni satış-barakalarına bir ân evyel kavuşacağına - ve emektar Bay Kemalin de zatjrrir olmak fehlikesine maruz — kâlmadan ha- yırlı tidaretine devam edebilece.. ceğine mühakkak nazarile baka- biliriz,.. Hürmetler.c Şirin tetanbulün herhanği bir hu- Susda herhângi bir Avrupa şeh- rinden geri kalmasına gönlü razı olmayan bir vatandaş YENİ SABAH Yukarıdaki mektubu, hakikaten yapıcı ve cid- den zevk sahibi bir idareci oldu- ğünu her vesile ile isbat etmiş o- lan muhterem Lütfi Kırdarın e- hemmiyetle dikkat nazarlarına ko- yüyorüz ve biz-de eminiz ki ken- dileri bu hususda elden gelen gay- ret ye himmeti esirgemiyecekler- diy | | | ri 10 lira-| leri ödemiyecekler Milli Piyango idaresi bayile- rin (10) liradan fazla olan ik-| ramiyeleri ödemelerini menet- miştir, Ankara, İstanbul ve İz- mirde (10) liradan fazla ikra-| miyeler doğrudan doğruya bıı şehirlerdeki Milli Piyango bü-. roları tarafından ödenecekti Milli piyango bürosu bulunma- yan diğer şehirlerimizde - (10) liradan fazla ikramiyeler Zira-| at Bankası şube ve ajanları ile posta idareleri - tarafından| K | ödenecektir. | Tiearet edası münte- hibisani seçimi bitti| Ticaret Odası meclisi idare| azalığı için müntehibi sani se- çimi dün nihayetlenmiştir. Ti- câret odasına bağlı tacirler 40 / gösterilmiştir. Müntehibisaniler | bugün saat 15 de Ticaret oda- sında bir toplantı yaparak 30 meclisi idare azasını seçecekler- dir. | Bu sene meclisi idarede sana-| yicileri temsil edecek azaların adedi yediden dokuza - çıkarıl- mıştır. Mürakabe memur- larına takib hakkı veriliyor Fiyat mürakabe memurları- nın vazife ve salâhiyetleri hak- kında Ticaret Vekâleti bir ta- limatname hazırlamıştır. Tali- namede mağaza, dükkân ve pazar yerlerinde rastlanacak ih- tikâr suçluları hakkında mo - murlara doğrudan doğruya ta- kib hakkı verilmektedir. İrarı bir'sene )İki sene çınde hasta- nelerimiz ne kazandı | Hastaneler yenıderı birçok yatak ve sıhhi tesisatla takvıye İstanbul beledıyesı sıhhat iş- , lerine bağlı hastahanelerle sıh-| hi müesseseleri, son iki yıl zar- fında ilâve olunan yatak ve te-| sisat ile takviye olunmuştur. —| Hastahane ve sıhhi müesse- gelerde iperiti ve süffokeleri| tedavi mahalleri ve tesisatı ve| sığınaklar yaptırılmış, her has- tahaneye iki canavar düdüğü, | bir oksijen verme cihazı, memur ve müstahdemler için 200 adet gaz maskesi temin edilmiştir. Yalnız müstahdimler için 625 maske alınmıştır. 939 - 940 yılları zarfında has- tahaneye bir poliklinik binası inşa ettirilmiş ve buna aid kalo- rifer tesisatı ve eyvelce inşa e- dilmiş olan mutfak, çamaşırha- ne binasının noksan tesisatı ta- | | | | | mamlanarak asri bir hale ko- mnulmuştur. Bir ticaret heye- | timiz Macaristana hareket etti Macaristanla bugünün - ihti- yaçlarına uygun.olarak yeni bir| ticaret anlaşması imza etmek | üzere Macaristana , gidecek he-| yetimiz dün akşamki konvansi- yonel trenile Peşteye hareket etmiştir. y Heyete Hariciye Vekâleti İk- tısad doktorlarından Bedri Ta- hir Şamal riyaset etmekte ve Ticaret Vi Zeki Zey- bekoğlu ile Kambiyo rü de heyete iştirak etmektedi | ——BOZULAN KARARI— Bir r. Dün yedinci asliye ceza mahkemesinde ikinci defa o- rak nakzan görülmekte olan bit rişvet davası neticelendi - rildi. İddia makamını işgal eden müddeiumumi muavini ilk du- ruşmadanberi ileri sürdüğü tezi gene müdafaa ederek çe- za talebinde bulundu ve suç- lunun mahkümiyetine — karar aldı. Hâdiseyi bir kere de bu sü- tunlarda gözden geçirelim: Carşı polis mevkii komiser muavini olan Servet o mınta- kaya yeni gelmiş bulunan yor- gancı Ömerin dükkânının önü- ne bazı raf ve kepenkler ilâve etmesine itiraz eylemiş. Ömer bu hali komşusu Todoriye aç- mış ve o da. — 'Bir iki lira sıkıştırıver. Göz yumarlar Demiştir. Nitekim de böyle olacağı pek çabuk meydana çıkmış. Ömerden 2.5 lira kadar bir para istenilmiştir. Yorgan- cı bunun üzerine ikinci şubeye baş vurmuş ve tertib edilen bir cürmümeşhud sonunda Ö- merin numarası - tesbit ettiği bir iki buçukluk banknotu ko- miser Servetin cebinde bulun- muştuı' Bunun üzerine hemen “rüşvet almak,, suçu ile adli- yeye verilen ve ayni gün tev- kif kararı alan Servet muh kemesi sonunda müdafaa hidleri dinlenerek beraet ka- rarı almış ve tahliye edilmiş- tir. Ancak müddeiumumi mua- vini ceza cihetine gidilmediğin den hemen bu kararı - temyiz etmiştir. Diğer tarafdan Servetin be- raet ettiğini ve yine ayni mev- kide vazife aldığını gören To- dori garip bir korku ve ihti yat ile herkese: — Bu zaten belli idi. Ben de viedan azabı çekiyorum, Cün- kü ben mâhkemede Ömerin | ta bakıcı ve hademe kadroları "kâdrosuna 15 yatak ilâve edil - vet suçlusunun beraet ka- “Hhapse tahvil edildi —— ——7 n olundu Belediyeye aid dahiliye ser- visine 17 yatak, intaniye servi- sine 3 yatak, fakülte kısmına 36 yatak ilâve edilerek 56 faz- lasiyle yatak adedi 356 ya çıka- rılmıştır. Hastahaneye bir cildiye mü- tehassısı, bir hemşire ve ayniyat mutemedi ilâve edildiği gibi has- da genişletilmişdir. 939 yılında asrifayt 38 bin li- rayı bulmuştur. Haseki hastahanesi doğum kısmında 25 fakülte, fakülte dahiliye kısmına 15 yatak il ve edilerek 40 fazlasiyle yatak adedi 340 yatağa iblâğ edilmiş hasta bakıcı ve hademe kadro -| ları tezyid edilmiştir. 939 - yılı sarfiyatı 150 bin lirayı bulmuş- tur. Beyoğlu hastahanesinin ameli- yathanesi ile çamaşırhanesi ta- mir edilmiştir. Zeyneb Kâmil hastahanesi doğum evine yeni bir çamaşır- hane, binası yapılmış, hastahane iştir. 939 yılında sarfettiği — 8010| 65 kurüştu. Zührevi hâstalıklar * hastaha- nesi; Zührevi hastalıklar teşki- Valının çayı Vali knnıoloılıra ikinci ziyafetini veriyor Vali ve belediye reisi Doktor Lütfi Kırdar şehrimizde bulu- nan yabancı devlet konsolos - larına verdiği ziyafetlerden ikin- cisini cumartesi günü saat 12- de Parkotelde verecektir. Bu zi- yafete şehrimizde bulunan or- dumuzun yüksek komutanları da davet olunacaktır. Zahire beyan- namelerinin müddeti biti Âzami satış fiyatları yarın konulacak e— Şehrimizdeki fasulye, pirinç, mercimek, nohut ve diğer bazı gıda maddelerinin stokları hak| kında verilmekte olan beyan -| name müddeti dün akşam bit -| miştir. Ticaret Müdürlüğü bu beyan- nameleri tesbit edecek ve elde edilen neticeyi Ticaret Vekâ - letine bildirecektir. Bu suretle yakın bir zamanda faaliyete ge-| çecek olan iaşe teşkilâtı yapa-| cağı stoklarda elde bulunan ra- kamları da nazerı itibara ala- caktır. Diğer tarafdan zahire mad-| delerine konulacak azami fiyat-| lar yarın mürakabe komisyo nunun yapacağı toplantıda ta:ı—W bit edilecektir. taplantıda | yağ vaziyeti de gi ecektir. | Alârm - tecrübeleri lâtı müdiriyeti 939 ” bütçesiyle| Üsküdar ve Kadıköy dispanser- leri tevhid edilmiş, Fatihde ye niden bir dispanser, açılarak bu | dispanserlere 5 “küçük sıhhiye| memuru ilâve edilmiştir. zoru ve teşviki ile şehadette bulundum. Diyerek bu hâdidede kendi- sini daraya çıkarmak istemiş ve rişvetverilmesinin bir ya- lan ve iftiradan ibaret bulun- duğunu işaaya başlamıştır. 'Tam bu sırada davae dosya- sı nakzen iade edilmiş ve Ser- vet tekrar yedinci. asliyede muhakeme edilmeye başlanmış, iddia makamının talebi ile de tevkif olunmuştur. Fakat mah keme riyaseti eski kararında ısrar ile yine suçluyu beraet ettirmiş ise de müddeiumumi muavini bu kararı da temyiz ederek sırası ile Temyiz mah- kemesine ve heyeti umumiye tetkikine arzetmiştir. Dava dosyası bu defa da heyeti umumiye tetkiki so - nunda kararın nakzı kararile iade olunmuştur. Bundan üç gün evvel tekrar başlanan mu- hakemede komiser — muavini Servet Müddeiumumi muavini- nin talebi üzerine gene tevkif || edilmiştir. Dünkü duruşmada Servetin müdafaa şahidleri dinlenerek Todorinin sözlerini - tekrar ile rüşvet hâdisesinin sırf uydur- ma bir iftira olduğunu belirt- miş iseler de bu şahidlere kar- şı mütaleası sorulan müddei- umumi muavini Bu şahidlerin ifadatı || c:ıu iddia ve talebimizi de - recek mahiyette değildir Servetin beraet kararı alma - sından sonra Todorinin - te sür izhar etmesi sade bir h kudan münbais olacağı aşikâr- || dır. Biz eski taleb ve iddiamız- da musırrız. Suçlunun tecziye- sini istiyoruz.,, Demiştir. Mahkeme. bir tatil devresinden sonra suçlu Komiser Servetin rüşvet aldığını sabit görerek bu s çuna uyan madde mucibin bir sene müddetle hapsine ka- rar verildiğini bildirmiştir J 'ak u için büyük bir toplantı yapılıyor Bu toplantıda Alârmın tarihi ve alınacak ted- birler kararlaştırılacak Yarin sabah, hava taarruzla-| rına karşı, hava pasif korunma komisyonu büyük — bir toplantı yapacaktır. Bu toplantıda şeh-| rimizde yapılması kararlaştırı- lan pasif ve aktif alârm tecrü- belerinin günü, yapılacak tecrü- | belerin saat ve mıktarları tesbit olunacaktır. | Alârm günlerinin halka ilân 0-| kunup olunmıyacağı da bu. ko-| misyonda kararlaştırılacaktır . Alârm tecrübelerinin geceleri| ve gündüzleri müteaddid defa-| lar yapılması Mmevzuubahistir .| Bu alârmlar esnasında gün: leri ve geceleri bütün vesaiti| nakliye duracak, halk - sığınak-| lara iltica edecektir. Bu esna- da” bütün aktif ve pasif müda- faa vasıtaları harekete geçecek- | tir. Geceleri yapılacak alârmda | şehirdeki bütün ışıklar tam o-| larak maskelenecektir. | | MAARİFDE Gazi Enstitüsü tevsi olunuyor Orta tedrisat öğretmeni ilk tedrisat müfettişi yetiştiren | (Gazi Terbiye Enstitüsü) tale-| be kadrosunun - bir misli arttı- rılarak - yetiştirilen — talebenin| mikdarı çoğaltılacaktır. Bu hu-| susda Maarif Vekâleti lüzumlu tedbirleri almaktadır. İlk tedrisat müfetti: yetiştirmek için İlk tedrisat müfettişlerinin| ihtiyaca kâfi nisbette bulunma-| ması yüzünden Maarif Vekâleti| ilk tedrisat müfettişi - yetiştir-| mek üzere yaz aylarında An -| karada bir kurs açmağı karar- laştırılmış! Yüksek mühendis mektebinin ordumuza hediyesi Yüksek Mühendis mektebi lebeleri hududlarda — bulunan lerimize kış hediyesi a - lınmak üzere aralarında 162 lira toplamışlardır. Bu para ile alı- nan yün eldiven, çorap ve fa- nilâlar Kızılay vasıtasile orduya gönderilmiğtir | bir meselenin | yik yarım atmosferle | fik | muhtelif -için 132,000 1940 5 Birincikânın Him Köşesi Yazan; Prof. Salih Murad Uzdilek Keşifler, ihtiralar —- —— Elektrik kabloları Elektrik kumpanyalarının si- parişlerini yerine getirmeğe ça“ lışan kablo fabrikaları başta bü yük zorluklarla karşılaştılar, İs- tenilen kablolar fenni muaye- nelerden muvaffakıyetle geçtik- leri Halde servise girince ça- lışmadıiğı görüldü. Yâni maka- ra üzerine sarılı bir halde bu- lunan kablolar şartnamenin lü- zum gösterdiği şartları ikna et- tikleri halde direklere gerildik- leri zaman ayni derecede mu- vaffakıyet gösteremiyorlar, Bu vaziyet karşısında kable fabrikaları asılı olan kablolar- da voltaj dalgalarının - tesirini düşündüler. Bu nazariyenin doğru olup ol- madığını anlamak — üzere kum- panyalar bir takım tecrübelere giriştiler. Bunun neticesi olarak yer altında kablolarında böyle pek te vârid ol- madığı anlaşıldı. Fabrikatörler boyu kısa kabloları yüksek voltaj tetrübesine kısa bir müd- det tâbi tutuyorlardı Uzun ve kısa boylu kablola rın dalga tecrübesinde - göster dikleri bu aykırılık fabrikatör- leri bir çıkmaza sokmuştu. Ni- hayet bilfül kablolar üzerindeki müşahedeleri lâboratuvar - rö- şerşleri davayı halletti Nihayet anlaşıldı ki bir kab- lo içindeki statik tazyik suhunet ile diğer şartlara göre değiş- mektedir. Makaraya sarılı kah- loda bu tazyik derhal müteva- zin bir. hal alıyor.Kablonun açık olan iki ucunun atmosfer tazyi- Ki altında bulunmasından dola- yı bu. müvazenet hali kolay te- sis ediyor; Halbuki aşılı kablo- da, parçaların birbirine iyice ek lenip eklenmemesine göre taz- bir bu- arasında değişi- Çük atmosfer yor. Gazlerin iyonizasyonu — (bü- yük kimyevi faaliyet ile mütera olan ' elektriği — tebeddüi) tazyiklerde muhtelif miktarda olması gibi uzun asılt kablolardaki deşarjlarda maka- raya sarılı kablolardaki deşarj- lardan farklı oluyor. Bu dert anlaşıldıktan Ssonra tedavi çareşi bulundu. Eklerin içinde veya eklere bağlı olarak bulundurulan tazyik daireleri, yağ boruları ve saire gibi terti- batla mesele halledildi. Böyle cihazlarla mümeyyiz ö- lan yüksek voltajlı kablolar bu- gün. 33000 volta değil; - 40000, 66000, 75000, hattâ bir kaç ay volta bile taham- mül etmektedirler. Bu tectübeler bize lâboratu- | var röşerşlerinin faydasını gös- teren güzel bir misaldir. Kadın memuriarın namzedlik müddeti Memurin kanununu tadil eden 3104 numaralı kanun fili asker- lik hizmeti yapmadan memuri- yete alınan İise ve bu derecede- ki mekteb mezunları için 3 se- nelik bir namzedlik müddeti kabul etmiştir. Maliye Vekâleti lise ve bu derecedeki mektep lerden mezun olan - kadınların yyoklama müvacehesindeki — va- | Ziyetlerinin ne olacağını tetkik etmektedir. Basın Birliği âzasını davet Basın Birliği Mıntaka Reis Tiğinden Şehrimizde bulunan Matbuat Umum Müdürü Bay Selim Sar- per şerefine bir çay tertip edil- miştir. Bu toplantı mesleki hasbı - hallerde bulunmağa da fırsat vereceğinden bütün birlik âzâ- sının bugün saat 15 de mıntaka merkezine gelmelerini rica ede- riz. Dünkü ihracat İhracat vaziyetindeki —dur gunluk devam etmektedir. Dün muhtelif memleketlere 197 bin liralık satış muamelesi- kayde- dilmiştir. Bu meyanda- İsviçreye barsak, Rumanyaya mandalina, kestone, Bulgaristan ve Yuna- nistana balık gönderilmiştir.
