15 Kasım 1940 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 2
SAYFA : 2 amemm —e Akdenizde büsbütün bozulan müvazene İngiliz hava kuvvetlerinin Ta- ranto limanma yapmış oldukları —son hava hücumu İtalyan/” safı harb zırhlı filosunun yalnız üç- te birini harb harici bırakmakla kalmadı, âyni zamanda İtalyan deniz kuvvetlerine indirdiği bu ağır darbeyle Akdenizdeki ri müvazeneyi büsbütün değiş- tirmiş oldu. Fransanın beklenilmiyen ani yıkılmasını müteakib harbe gi- ren İtalyan bahriyesi, kendini dahâ seferberliğini ikmal ettiği andan itibaren limanlarda pala- marbend yatmıya mahküm te- lâkki etti. Zira Akdenizdeki İn- giliz deniz hâkimiyeti nazariye- si her kafada o derece yer etmiş- ti ki İtalyan filoları bu düşman hâkimiyetinin bilfül mevcud o- lup olmadığını ani çıkış ve sal- dırışlarla kontrole lüzum dahi görmeden emri vakii kabul et- miş göründüler ve kara top - larının arkasına sindiler. Denizlerde zaferin cesurlara ve cür'etkârlara mevud olduğu- nu söylerler. Memleketinin har- be girmesini müteakib İtalyan donanması İngiliz üslerine ve © zamanlar belki de kâfi derece- Yazan : A. Cemaleddin SARAÇOĞLU de takviye edilmemiş olan Akde- | nizdeki münferid düşman filo- larına cesurane saldırmış olsa- lardı, ihtimalki müsbet netice- ler elde edebilirlerdi. Norveç sularına bir kasım'kuvvetler tef- rik mecburiyetinde kalan Bü - yük Britanya bahriyesinin o sı- ralarda Akdenizde kâfi derece- de hazırlıklı ve kuvvetli olma- masına şaşmamak icab ederdi . ünkübu sularda hâkimiyet | tesisi vazifesi müttefik sıfatiyle | Fransız bahriyesine verilmiş bü- lunuyordu ve Fransanın iahida- mı da pek ani ve şaşırtıcı bir surette vukua gelmişti. hatırlıyamadım ve bundan memnu- mum. Çünkü gazete çoğalıyor, demek, | okuyanlar artıyor, demektir. Fakat muharrir neden az? O kadar az ki| bunlar müzayedeye konuyor, müte-| madiyen birinden ötekine geçiyor v artlranın üstünde kalıyorken neden | yenileri yetişmiyor? Yollar kapalı, Suçlu değil, maznutı Aâliye Vekili kamenları, muhake- e usüllerini değiştiriyor, ıslâhat ya- pıyor. İcra Kanunu değişti; şimdi de -Fransada talâk kaldırılmak istenir- ken- bizde boşanmayı kolaylaşlıra- cak çareler bulunuşyor: Boşanmak is- ftiyenlerin sulh — mahkemelerinden | navlun ve sigorta ücretleri pahalı da geçmelerine lüzum kalmıyarak doğ-| ondan mı? rudan doğruya asliye mahkemelerine| — Hayır.. sadece bu metaın kıymetini Müracaat etmeleri kâfi gelecektir. —| bulamayışından... yi Dünya asırlardanberi talâkın ko - laylaştırılması ve yasak edilmesi gibi tecrübeleri görmüş geçirmiş iken ne- den Fransa ve Türkiye mahkemeleri başka başka usulleri — ve nizamları| adalele uygun addediyorlar? Her Tüemleket kendi içtimai bün- yesine uygun aizamlar Ve kanunlar arıyor da ondan... Demek ki yahan- cı bir memleketin kanununu tercüme edivatmekle iş bitmiyormuş... Adliye Vekili, bu ıslâhatı yaparken, artık: «maznun> yerine <suçlur de- mek hatasını da düzelise yerinde bir hizmet etmiş olacak. Bir şiphe üze- rine hüâkim huzuruna çıkan maznun neden suçlu olsun? Mahküm olunca-) .ya kadar onu bir masum addetmek, ancak zan altında görmek — adaletin) şiarıdır. Bir kaç gün, bir kaç hafta veya ay sonra beraet etmesi mümkün ve mühtemel olan bir adamı suçlu olarak teşhir etmek bir günahtır, r | Geçen 'gün 7 yaşında ölen İngiliz Başvekili Chamberlain'in yalnız şem siyesi değil, yazı kalemi de pek meş- hurdur. 1938 de Münihde Almanyaya bir çok şeyler veren Chamberlain, tam K itilâfnameyi imzaladıktan sonra Hit- Gazete bolluğu ve lerin şöyle bir ricasile karşılamış muharrir kıtlığı ... — Ekselâns, bu anlaşmayı imzalı- Babıâli, maşaallâh, hürriyetin ilânı| yan kaleminizi bir hatıra olarak bana aylarını yaşıyor: Küçük, büyük, boy| verir misiniz? boy, çeşit çeşit ga- Chamberlain hemen kaşlarını kal- | | | | | zetelerle dolu. Ce-| dırmış: mal Nadirin bir kal ——— Maalesef veremem; çünkü o rikatürü pek ye-| ingiliz mâlıdır. rindedir: İki gözü iki çeş- me ağlıyan bir mü vezzi çocukla bir yolcu arasında: On dört buçuk aylık harb sonun- | da da Almanler her şeyi alabildiler; | fakat İngilizlerden —hemüz bir yazı kalemi boyunda yer alamadılar... — | n ... | sun oğlum? Hayden gelen — Gazetelerin' huya gidermiş adını unuttumi... Eğer gelen haberler doğru çıkarsa | Rumen petrolleri, kendisini doğuran | ve insanların eline veren tabiat ana- man elile boğulmuş, demektir. Bu petrol bun- Doğrusu bugün çıkmakta olan ga- zetelerin isimlerini tam olarak ben de dan alüniş sene ABONE BEDELİ evvel Rumanya Türkiye — Benebi daki müthiş — bir| SENZLİK — 1400 Krg. 2700 Krg. yer — garsıntısında | # AYLIK — T80 » 1460 » fışkırmış, — yerini BAYLIK — 400 » &00 » belli etmişti. Ge- 1 AYLIK 15 Sonteşrin 1940 CUMA 16 Şevval 1369 2 Rumi Sontegrin 1356 Gün 320 Ay 11: Yıl 940 - Kasım 8 Güneş — Öğle — İkindi 150 » — 200 » çen haflaki zelze- | le bu kuyuları yerin dibine geçirmiş diyorlar. Öyle ise Rumen zeizelesinden Al - manyanın da başı dönecek, gözleri kararacaktır. Haydan gelen huya gidermiş. Pek | 156 T0T 944 Ezani de yalan değil.. GAT 11.58 1435 — Vasati B&qll Akgam Yataı lmsak BAFA 1200 — 136 — 1113 — Ezan! JPRAAREARPR PPP 16.51 1826 5.05 Vasati j PTTZMRR DİKKAT Yazılarımızın — çokluğundan «Yeni Sabah» a gönderllen yazılar| bugün “Deli Şehzade — Yusuf ve evrak neşredilsin edilmesin tadele İzzeddin,, — isimli — tefrikamızı olunmaz ve bunların kaybolmaların-| meşredemedik. Okuyucularımız- dan dolayı hiç bir. Mmesuliyet kabul| dan özür dileri: edilmez. İngilizler tarafından ovvelce batırılan Bartolomeo Collooni kruvasörü İtalyan — bahmiyesi, Fransız bozgununu takib eden ilk dev- relerdeki zaruri tereddlid ve hazırlıksızlıkların yarattığı fır- sattan istifade edemedi, İtalyan- | lar 1914 Cihan Harbinde Avus turya - Macaristan donanması-| mın takib ettiği hareketsizlik ve | müstahkem İimanlarda saklan- ma tabiyesini tercih eder gö- ründüler. Deniz cenklerinde atılgan ve cesurların ne hârikalar bileceklerini burada birer birer sayımıya lüzum yoktur. Çarlık Rusya, deniz kuvvetinin ezici üstünlüğüne rağmen Port Ar-| tur'a geceleyin ani bir torpido | zarhli- | hücumu yaparak dört yı binden meflüç bir hale geti - ren Japon muhrib - filotillâsının cür'eti; elindeki ahşab fırka- teynlerle İtalyanların zırhlı ge- milerine saldırmaktan çekinmi- yen meşhur. Avusturya - Ma- caristan amiralı Tegetof'un atıl- ganlığı, Pereveze deniz cengin- de emri altındaki zayıf tekne- lerle kat &at faik ve kuvvetli müttefik — haçlı donanmasının gırtlağına atılan Türk amiralı Barbaros Hayreddin merbumun pervasız şehameti deniz harb- lerinde zafer ve galebenin yalnız rakam faikiyetine, materyel üs- tünlüğüne dayanmadığını gös- teren bariz misallerdir. İtalyan amirallığı başlangıç- taki muhtemel fırsatları kaçır- dıktan sonra harbin müteakib devrelerinde elindeki sür'atli, yeni ve hacmi istiabilerine nis- betle mükemmelen — müsellâh vâhid harblerden istifade etme- yi bilmedi. Hele (Kolleoni) is- Mindeki dünyanın en sür'atli gemisi sayılan — kruvazörünü kaybettikten sonra İtalyan de- niz kumandanlığının Akdeniz - ci biricik faaliyeti Malta ada- sına yapılan hava hücumlarına münhasır kaldı. İtalyan — bahriyesi için “bizim deniz,, tabirini kul- lanırdı. Bu kadar müteazzıma- ne bir tefahürle benimsenen bir denizin hiç olmazsa fedai bir iki korsan kruvazörünün ani saldı- rış ve baskınlarına sahne teşkil etmesi iktıza ederdi. Halbuki İtalyan bahriyesi harbe girdiği 11 haziran gece yarısındanberi Akdenizde ciddi bir deniz faali- yeti göstermiş değildir. Hepsi birbirinden yeni, birbi- rinden sür'atli zırhlılarını, kru- vazörlerini, muhriblerini ve de- nizaltı gemilerini birer süslü o- yuncak gibi müstahkem harb limanlarında gizlemekle mesgul göründüler. Halbuki hangi sınıftan olursa n bir harb gemisine dövüş- mek ve icab ederse batmak için milyonlar sarfedilir; harb filo- larının hikmeti vücudları bu- dur. Kaldı ki bu sakınma ve ih- tiraz siyasetine rağmen İtalyan deniz kuvveti, bugüne kadar, bir tanesi yukarıda ismi geçen ve İngiliz kruvazörleriyle çarpısıp kaçarken batırılan (Colloni) ol- mak üzere asgari iki kruvazör, (9) muharib ve (22) denizaltı gemisi kaybetmiştir. Buna son Taranto hücumun- da biri batan ve ikisi yarı belle- rine kadar suya gömülen üç zarhlı ile sınıfları ve isimleri he- nüz öğrenilemeyen iki kruvazör ve iki muavin kruvazörü de ilâ- ve edecek olursa deniz cenklerin de ihtiyatkârane davranmanın da bazan fazla cür'etkârlık ka- dar muzır ve tehlikeli olabilece- ği neticesine varırız. İtalyan bahriyesi son zayia- tından sonra (10) Yunan muh- ribinin ve 6 denizaltı gemisinin iltihak ettiği İngiliz Akdeniz kuvvetleri kargısında büsbütün nâçiz bir. vaziyete düşmüştür . Sayısız mayna ve mânialar ge- risinde Taranto limanında ya- tan İtalyan dretnotlarını hur- dahaş eden bombaların zırhlı güvertelerden maada İtalyan denizcilerinin — maneviyatlarını da zirüzeber ettiklerini tahmin füzuli bir kehanet sayılmama - hdir Sehir ve Umumi mahallere | aid yeni hükümler Ze amanili İstanbul — heledi emek ve itina ile hazırlanan ye- ni zabıtai belediye talimatname- sinin halkın huzur ve rahatına hid kısımlarının müzakere ve ka- bulü şehir meclisi tarafından ta- mamlanmıştır. Diğer taraftan, otel, h: siyon gibi urmumi maha kısan — müzakeresine meclisinin bugünkü sında başlanacaktır. #ai belediye talimatnamesi n, pan- re aid şehir bu gibi mahaller için çok esaslı hü kümler vazetmektedir. Meselâ | bu gibi yerlerin mutlaka kâğir, odalarının parke — ve yahud muşambalı olması, bulunmasını esas tutmaktadır. Ayrıca bu mahallerin asgari 2l- tı ayda bir badanalanmasını da | talimatname mecburi kılmakta- dır. —e jİngillondan gelen mal- Tata-/Jarın bir kısmı gümrük- ten çıkarılamıyor İngiltereden teneke imali için | getirilen levhaların işlenmesine ve kon-| serve kutusu imalâtı büyük bir Yalnız Li- i | vesait bulunmaması yüzünderni| tahliyesi | Teneke başlanmıştır. hızla ilerlemektedir. man işletmesinin elinde kâ idhalât maddelerinin ağır ilerlemektedir. Diğer taraftan İngiltereden | gelen bu mallardan bir kısmının | konşimentoları mal bedellerinin göre tanzim edilmiş olduzundan güm rükten çıkarılamamaktadır. Ta| peşin ödünmesi esasına kas Şirketi bu malların da sür- atle idhali için tedbirler almak- tadır. Si tarafın -| dan uzun zamandanberi büyük toplantı -| Yeni zabi- | medhallerin | mermer veya fayanslarla kaplı ÇARROPARER. DZO | yangosunda kazanan | | numaralar | Mauarif cemiyeti piyongosunda 4| andıkları m dir 2000 Jira kazanan: kazananlar: 9453, M24 215, 37406 200 lira kazananlar: SOTM, 56593, 12511, 1000 w.r;î 500 tir: 50095, 100 tira 26520, 35417, 35156, — SAdON, 42480 | 40003, 48119, Sad0a, — 50680, — SOMDN, S0 ilen kazananları 47 4420 | 5027, 8S0d0, 14238, 14260, | 16443, 25944, — 27501 26222, | 936, 36937, 35695, 358L1, 39503,| 50030, 58188, 52290, 50063, | 49707, ayııca 30l numara da 25, 10 ve 5 Tiralık ikramiye kszanmış Meydanlarırr plânı Şehircilik mütehassısı Prost tarafından hazırlanan Beyazıd, Süleymaniye, Ayasofya, Kara- köy, Tophane, Üsküdar, Bey- koz, Dolmabahçe meydanlarına aid imar plânları vali ve beledi- yereisi doktor Lütfi Kırdar ta- rafından tedkik olunarak be nilmiştir. Belediye imar müdürlüğü bu| plânları tasdik olunmak üzere şehir meclisine — sevketmiştir. Meclisin bugünkü toplantısında bu plânların tedkik olunması muhtemeldir. | Şehrimizin belli başlı meydan larının imar ve tanzimile alâka- dar bu plânların tatbiki için be- | lediye ayrıca bir program hazır-| layacaktır. İlk olarak tanzim| olunacak meydanlar Beyazıd, Ayasofya ve Üsküdar meydan- larıdır. Akdeniz | terdi İhtikâra karşı kon- troller başladı (Baş taratı 1 inci y fada) diğer tüccarlardan aldığı fabri- ka iğnelerinin paketlerini aca - rak içinde bir kaç tane aldığı kutularla ve yeni hazırladığı bunları daha pahaliya sattığı tesbit edilmiş ve müddeiumümi- liğe sevkedilmiştir. Zincirleme ticaretin sonu 'Tütün gümrüğünde Saporta 'yenibahar VAZİYETİ | Beşinci kolun gös- olunamıyor, İngilizler bu cak iki yüz miül mesalede H&yımum Porland. vesaire gibi li - hareketle em- Bittabi te- nânlardan yaptık! niyete almağa çalışıyı balıkçı gemilerinden, müseilâh nezzüh motürlerinden, ulak harb ge- milerinden Mmüteşekkil olan denizaltı | avcıları uzak mesafeden müessit su- vette kullanılamıyor. Alman propagandasının daima sahilde kazanılan mu' bahsetmesi İngilizleri şüphelen Mister €hurehili son nutkunda İncil- Holandadaki üs- söydledi. | cümhuriyeti bu tere müdafaası için lere ihtiyaç hissedildiğini Fakat serbest İ teklifi müsaid amadı. Hükümet rçisi De Valeranın çeva- | bını parmağına dol pagandası tarihi ihtil: fesadlıkl: İrlandayı işgal için şim rında tahşidata bar selunuyor. 1 kontlü ftrlanda hükümet reisinin bir müd-| det evvel emembe ve n resi olursa olsun Adı için silâh tedarik edildiği> ki sözleri ileri sürülüyor simal — konlluklarını — gücendirecek bazı tekliflerinden dem Bütün bunlar İngiliz İrl ğuna Almanlar tarafından kundaklardan ibarettir İrlanda dünya nizamındaki mesud | mevkiini her şeyden © nin yakın kömşusu olm; vel İngiltere olacak devlet yine İrlanda olacaktır Mihverin fagiltere ile İrlanda a- ilât - lardan ne beklediğini Cihan Harbi göstermiş olduğundan her iki lara - fın vaziyeti sükünetle mütolca ede- rasında zuhur edecek kanlı ceğini ümid ederiz. tüccar üzerine | ği yeni istikamet (Baş tarafı 1 inci sayfada) | faa tertibatı İrlanda sularına teşmil ahilleri an- bulunan zincirleme ticaret yaptığı anla- gılmış ve kendisine mütevassıt rolü oynayan Sıdkı ve komis - yoncu Cemalle birlikte müddei- Umumiliğe verilmişlerdir Krepsül fiyalları tesbit edildi Komisyon dün Krepsül satış- larında yüzde 15 meşru kâr nisbetini kabul etmiştir. Peynircilerin müraenatı Perakende iş yapan peynir - cilerden bazıları dün komisyo- na müracaat ederek 45 kuruş-| tan peynir alamadıklarını söy- lemişlerdir. Yapılan tedkiklere göre perakendecilerin doğrudan | doğrupa toptancılara müracaat | etmeyip ikinci ellerden mal al- mak- istedikleri — anlaşılmış ve| kendilerine mübayaatlarını doğ- rudan doğruya birinci elden yapmaları bildirilmiştir. — Ko- misyon toptancılardan piyasa-| 'nin ihtiyacına göre derhal mal çıkarılmasını ve buzhanelerde | fazla stok bulundurulmamasını istemiştir. Haberleri a ea aa şa D î Maarif cemiyeti pi- Anadoluya petrol | tevziatı başladı —ei Anadoluda petrol darlığı gö- rülen muntakalara derhal pet- rol ve benzin gönderilmesi için dün Mıntaka Ticaret müdürlü- günde petrol kumpanyaları mü- | dürlüğünün istirakiyle bir top-| ntı yapılmış ve seri kararlar alınmıştır. Bu kararlara göre Maraşa bir vagon petrol, Diyarıbakıra 2 va- | gön benzin, sevkedilmiştir. Bir| iki gün için de de Karadeniz vi- lâyetlerine 60 bin, cenub vilâ-| yetlerimize de 40 bin teneke pet- rol sevkedilmesi kararlaştırı! - mıştır. Petrola ihtiyacı olan di- ğer mıntakalara da bu hafta içinde derhal lüzumu kadar pet- rol gönderilecektir. mra Denizyollarının yarib bir hareketi Anadolunun bazı - mıntakala- rında görülen petrol darlığının önüne geçmek için İzmirde bu-| hanan 400 büyük bidonun İs- tanbula getirilmesine lüzum ha- sıl olmuştur. Fakat bugün ha- ber aldığımıza — göre İzmir - İstanbul arasında çalışan nizyolları boş yer mevcud olduğu halde bu bidonları almıyarak — İstan- bula gelmiştir. Acele bir ihtiya- cı karşılamak için — İstanbula| muhakkak surette getirilmesi | icabeden bu bidonları vapurun sı alâkadarlar arasında şılanmamıştır. || BELEDİYEDE Çukur bostan stadı Belediye tarafından Çukur - bostanda bir spor sahası yapıl- ması kararlaştırılmıştı. Evvelce | bu hususda bir müsabaka açıl-| mıiş ve müsabakaya iştirak &| denlerin hazırladıkları projeler bir jüri heyeti tarafından tedkik olunmuştu. Jüri heyeti bu proje- lerin hiç birini beğenmemiş ve yeni bir müsabaka imtihanı a- çılmasını kararlaştırmıştır. Arnavudları davet Arnavutluk — Başkı Yunan krallığı dahlind bayvağile ve Avnavut zabitanın ida- | vesi altında teşekkül etmekte olan | M li Arnavut Legionına işti mek üzere bütün Arnavut tebaasının derhal Başkonsolosluğa müracaatları ehemmiyetle tavsiye olunur. (Adrest Taksim, Purmakkapı, Mis sokak No, 6/0. a— TEŞEKKÜR 'Türk Hava Kurumundan! Ebedi Şefimiz ATATÜRK'ün ölü- münün ikinci yıl dönümüne mü gösterdiği günde İpek sinemasının filimler- hasılâtı olavak Türk Hava Kuru (1100) lira teslim etmek ve ilânat masrafını da deruhde etmek suretile kurumumuza gösterdiği alü- kadan dolüyı sinen rler Bay İhsan İpekçiye teşekk ibl eder De-| vapuru ambarlarında | solasluğundan: | et-| adif | (9 idaresi müdürü bu lerden Alman pro- || ecek İngilizlerin | trlandanın | nda do: _'hıı sokulan med-| yundur, İngiltere bir gün yıkılacak olursa bundan en fazla mutazarrır| <—TERKOS YAĞI! Dün Sultanahmdd birinci sulh © tüccar yağı â ve para ver- 1 ile ısı olduğ za mahkemesinde dan İstavriyi tehd grin yağı müte n icbar etmek su, nar- li söy- n Sin: on Acemoğlu isminde bir asına bakıldı. n dür İddiaya göre; suçlu Acemoğlu bir yağ fabrikası işletmekte olan İstav- royu tehdid et 'e ondan zorla para koparmak istemiştir. İstavro polise müracaatla Acemoğlünü tut- türmüş ve hakkında hukuku âmtme davası açılmışt Muhakeme huzurunda iddlayı dia diyen Acemoğlu hafif bir hiddet ve sinir gülümse kendini şu su- vetle müdafaa etmiştir — Yalan... tftira hepsi. Ben Mar- grin yağı cinsinin mütehassısıyım, usunda benim firmam pi- in cen tutar yağlarını teşkil e- Bunu bilen İstavro bundan bir det evvel bana haber gönderdi z margrin yağı yapmak is- tiyoruz, Fakat bunu daha ucuza çı- karmak için mahlât yapacağız ve esası da terkos suyu olacaktır. Sen bunun nezaretinde bulun, Senin na- yapalım. Hükümet gözünü n. Sana 200 lira açıktan para iriz.> Bu teklifi kabul etmedim, Yalnız: Dün mahkemeda bir suçlu piyasaya böyle bir yağ çıkaranları ihbar etti bir şey demem. nim firmamı kull liniz Dedi ni tehdide kal! tanıdık- ları bazı maka ettire- ceklerini söyledile izerine ben valiye bir v Bir kaç gün sa Beni Deftevdâr Osman Satt çağırıyordtu Gittim | Tâlı verdi budur » y pinal olmuyor Hâkim B -P u konmaz mi?. Mütehassıs başını nefi ifade eder bir tarzda salladı. — Konmaz beyim.. kon Bl- de bir imal şartnamesi vardır. Be- lediyenin bu tulimatına uygun bir şekilde mevaddı iptidaiyesi konur.. Fukat bunların arasında suyun yeri yoktur. Hele terkos suyu hiç Hâkim bu kat'i ifade İle birlikte vilâyete yazılan v le gelen vet yunu da gördükten san> va suçluyu serbest a karar dosyayı müddeiumumiliğe etti. Bakalın acaba daha neler ç İlim Köşesi Yazan: Salih Murad Uzdilek Keşifler, ihtiralar Bir elektrik santrali Faradayın keşfi üzerinde bir çok âlimler ve mübendisler çalışarak di« nâmolar 1: edilmiştir. - Elektril santrallerinde bu dinamolar bir tura binle çalıştırılmaktadır. Küçük sana trallerde dinamo bobinleri adi bubar makinesi veya gaz motörile döndü- rülmektedir. Fakat büyük santral- lerde dinamo bobinleri (daha doğrusu rotorları) turbin rotoruna — bağlıdır. Büyük kazanlardan gelen buhar tur« bini ve bu da dinamoyu çalıştırır Prof, Büyük santrallerin hususiyetlerin« den biri otomatik kontrol tertibatiş nın mükemmeliyetidir. Turbin ve di- namoları havi olan büyük daire di- ek galeri m cidarla bu daireden ayrı- alerideki memurlar varlarından birindeki kalın h. camdan dinsimo d: kantrol memur sağıdaki murların makinelere yağ eri- ni, supaplar veya yatakları gözden geçirdiklerini kontrol ederler. Bu galeride oturan kontrol memus ları elektrik santralinin sinirlerine manda ederler. Dinamolar işçile tarafından tahrik edildiği gibi supap- lar (veya valfler) de yine i; rafından açılıp Galevide cam bölme ile dinamo dairesinin gür rültüsünden kurtulmuş olan kontrol memurları küçük — şeiter (anahtar- lar) veya düğmelerle — turbim veya dinamolara istenilen vazifeyi gördü- rürler. Bu galerinin bir duvarını kap liyan tevzi tablaları üzerindeki küm balar kontrol — memurlarına verdikleri emirlerin yerine getirilip getirilmediğini bildirirler. Modern - santrallerin geçen santrallerinden farklı olduğunu hepix niz takdir edebilirsiniz. Eski san - trallerde bir çok işleri insanlar göre düğü halde bugün işlerin çoğunu e- lektrik esirleri görmektedir. — Pakat bu santrallerde gördüğümüz 1lahak ve yenilikler röşerş lâboratuvarların.. dan çıkar. apanmaz. çük "Bu santrallerden çıkan pip - layins ler (boru hatları) bir takım kablotarı havidir, Bu kablolar şehirlerin mub- telif noktalarındaki — Transformatör merkezlerine gelir. Buradan çıkan kablolarda evlerimize, fabrikalarımım za elektrik cereyanı getirir. İşte b kablolardan geçen elektron dediğimiz elektrik esirleri bugünkü mede - niyette ana rolü oynarlar. Modera en düstri bu elektrik esirlerine borç- ludur. | (SABAHTAN SABAHA Çörcilin bir sözü daha çıkıyor (Baş tarafı 1 inci sayfada) dini gösterdi. İtalya sağdam — soldun baş döndürücü darbelere maruz kal- maktadır. Bunlurın en müthişi, evvet- ki gece İtalyan donanmasına: yapın Tan iaavruz olmuştur. İtalya pek gü- vendiği ve kalite olarak İngiliz filo- sundakilere faik olduğunu idttia; et tiği zırhlilarını betmiştir. Bu üç zırhlı ve üç kruvazörün: bir tekinim bi bile İtalyon donanmasıne züfe uğratmaya kâfi idi. t lyanın yirmi gündenberi Yunarmr rında uğradığı devamlı mağ- lübiyetler de sanırız, — Mussalininin rüyasında görmediği felâketlerden- dir Sabaha karşı saat üçde Yunan Büş- vekilini yatağından kaldırıp - verilen nota üç saatlik bir mühleti taşıyordu o italyan tayyareleri Atina ü- zerinde dolaşmışlar, Yunan işaretle- rini taşıyarak bomba atmışlardı. Yir. baslknlar gün evvelki bu em: olini ne umdu? recek olan geçen esire Selâniğe ve Atinaya ttalyan ordusunun binle: leri girmekte ve İtalyanın - derlenip toparlanmaya çalışan kataları müdas faa hatlarına yerleşmeye çalışmaktan dir Bu hatlarda bulunabilseler bile on- ları İneiliz akınları rahat bırakmıya, caktır, Henüz İngiliz deniz ve Bava i Yunan topraklarında iyice tes de ti anları, tesisatı, lyan inşe ın ve denizden imha s edememiş olduğu h: merkezleri, lt kafileleri » edilmektedir 'aranto — müstahkem — lin da n donanımasının uğradığı taar- cesinde ne bu harbde, ne ge- Htatini meydana vuran bir taarruz olma « , İngiliz donanması Alman 20> ferinin tek engelidir, Fakat Almanya havalara tamamile hâkim olduğu het altı ay evvel, en büyük İngiliz üslerir ne üç, dört yüz kilometye yakın Nera veç limanlarından dahi buna henzi bir hava taarruzu yapmaya muwaf- fak olmamıştır. Böyle bir muha « rebeye ilk defa rast geliyoruz! Beliçet SAVWA tin &
