14 Mayıs 1939 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 2

<STENTSABAWA ŞEHİR HABERLERİ ORSAN KA RPA MEHMEDİ HATIRA v ITIRAFLAR| Yusuf Beyi Ve Dalgın * Hayırola Yüz Başım. Çok Meş- gulsünüz, Rahatsız Etmeyeyim ,, — Pazartesi günü iyi mi? Bak Gört gün var arada, — Belki daha evvel de - geliriz in bir vaziyet, müsait 'sat bulursak ne diye gelmiye- him? — Teşekkür ederim.. Yalnız si- Ze bir şey tenbih edeceğim. Bizimle İğörüştüğünüzü, ve ne iş yaptığınızı Rabil kimseye söylemiyeceksiniz. E Körüşmeler de, yapacağımız işler de hramızda mahfi kalacak. Manalı bir gülüşle söz vermis, bu hiyanet ocağından, bu melânet bucağından / nefretle çıkıp uzaklaş. Maiştak. O gece Halep sokağında, Yusuf beyin bulunduğu pansiyonda idik. Molla ve Nemrut Mustafa ile - ara- mızda geçen sözleri, bize yapılan hiyanet teklifini olduğu gibi anlat ık. Koca yüzbaşı sözlerimizi ni- hayetine dek dinlemiş ve memnun bir tavırla: — Öyle ise işler yolunda çocuk- lar, demişti. Şimdi başbaşa verelim, a Mollanın veyabut Nemrut Mus- dafanın pis vücutlarını ortadan kal- furmak çarelerini düşünelim. Tam bir saat bu iş üzerinde gö: Tüşmüş, muhtelif tedbirler bulmuş- fuk. Karar vereceğimiz sırada, Har İiye Nazırı Ziya paşanın yaveri sü- yari yüzbaşısı Kâmil bey de bulun- huğumuz odaya ansızın girmişti. Bi | Hi böyle düşünceye dalmış ve biraz | da kızarmış görünce Yusuf beye | dönmüş ve | — Hayrola yüzbaşım, - demişti. Zok meşgülsünüz galiba. Rahatsız İtmiş olmuyayım. | Birbirlerile biraz şakalaşıp gü- diştükten sonra, düşünce halkasına Kâmil bey de dahil olmuştu. Saat- süren görüşme bir karara | hağlanamamış ve nibayet iki yüz- başı da, bizim - Molla ile Nemruda İüler yüz gösterip yaltaklanmamızı, kendileri tarafından tertip edilecek haberleri onlara götürüp bir müd- het oyalamamızı münasip görmüş- İer ve asıl imha kararını şimdilik te| hirle, hasıl olacak vaziyete göre ha-| reket edilmesini uygun bulmuşlar-. dı. Yusuf bey, işin üzerine düşü-) lüplüp Molla ile Nebrut Mustafada #üphe uyandırmamak için pazartesi gününden evvel — kendilerine gidil-| —memesini ve bu dört gün içinde de bizim Eminönü, Galata salonu, Şeh- femini taraflarında meşgul oluyor. görünmemizi tavsiye etmişti. Kâ-) mil beyle birlikte ayak üzeri uydur- duklari bir havadisi bize oracıkta) Şörrtetmin. sihnlmise yerleştirmiş. Tayin olnan günde, Molla Beyin odasında ve menhus huzurunda i- Gik. Biz daha kapısının eşiğinde |. İken, oturduğu yerde, tıpkı yatalak ve aç gözlü ihtiyarlar gibi, yuvala- Tından fırlıyacak / derecede - açtığı gözlerini yüzümüze dikmişti. Kırp- madan bakıyor, halimizden ve tav- ımızdan mana çıkarmıya çalışıyor- du. Tam eteklerken gülümsemiş ve: — Siri memnun edecek hayırlı ha- berler getirdik Molla Bey. Pek ya- kında verdiğiniz adreslerden biri i- le, sizce adresi malüm olmıyan di- İler birini suç üstünde tutturacağız Diyerek geri geri çekilmiştim. Ha- in Mollanın memnunluğundan yü. ü gülmüş, gözleri de süzülmüştü alık. Keyifli keyifli gerdan kıra- ak soruyor, heyecanından affeder #iniz, yorgun bir manda gibi solu- yordu: — Kimler olduğunu söyle baka- yim Mehmet Ağa?, — Biri sizin tanıdığınız cambar Mehmet. Diğeri de nakliye yüzbaşı. © Ahmet, — Yozgatlı Ahmet dediklerimi adam?. — Ta kendisi Molla Bey, bu Yazanı M. SIFIR Düşünceli Bulmuştu İşitmiştim o hainin ismini de.| Aferin iyi bulmuşsunuz. meşgul ol besbelli işte. Fakat, tuttu- Tabilecek miyiz b uh Elbette efendi — Muhakkak m: Ağa. İngiliz dostlarımıza mahcup olmiy lım sonra?. — Elbette muhakkak efendim. İ- kisinin de birer adamlarını elde e tik. — Adamların Mehmet n elde ettiniz?. — Bvet efendim. — Görüşseydik onlarla. — Biz de, hangi gün için emrede- ceğinizi sormıya geldik beyim. Mol- la, cübbesinin kollarını - sıyırarak, | Sinirli bir hareketle koltuğunda şöşle bir oturup kalktıktan sonra, haykırır gibi: — Bu akşam Mehmet ağa, bu ak- um. Hiç vakit geçirmiye gelmez. Mediş cevabi. bekler| gibi gözlerini gözlerime - dikmişti. düşündüğümü görünce de telâşlı bir | — Neye düşündün ya, Mehmet A- iar muvafakat Bu kadar tez istiyeceğinizi bi leydim, beraber getirirdim. Bugün bulup getireceğimizi pek ummu Tum da onun için düşündüm. Fak: madamki emrettiniz, öteberiye baş vurur, bulmıya çalışırız. — İsimleri ne bunların?. — Gömbaz Mehmedin adamının ismi Hemşinli Nuri, Yozgatlı Ah-i medinki de Rizeli Bekir. — Baunların nasil adamlar olduk. Jarını sorup öğrendiniz mi? . Sakın Zehirli sütlerin Tahlil Raporları- nın Neticeleri Zehirlenme hâdli mikrobik salepden ileri| gelmiş bep olan sütlerin Belediye Kimya- fur. Raporlara nazaran zehizlenme hüdisesine sebep olan sütler m değildir. Zehirlenme hâdi Mikrobilir ve sütlerin pis tutul. ması yüzünden basıl olmuştur. Sıhhiye Vekâleti de İstanbuldaki| hâdise ile ar olarak - İstanbul! Belediyesine bu hususta birçok sı aller sormuştur. Vekâlete tahlil va- allerin cevapları gönderilmiştir. Di | ee tarafan Vekâlet - İstanbuldaki| desinin esaslı şekilde halle dilmesini Belediyesinden istemiştir. Belediye İktisat Müdür Tüğü bugünlerde süt fabrikasının te- sis edilip hakkında| kat'l kararını verecektir. Belediye| şehirde satılan sütlerin mümkün ol-| duğu kadar temiz olmasını temin et İstanbul edilmiyeceği mek maksadile süt te rinde devamlı tefiişler yapmakta-| d Belediye talimatnamesine uygun olmıyan bazı tevzi mahalleri kapa- YILAYETTE Vali muavini kazalarda tetkik'er — yapacak müavini Hüdak / Karstaban vilâyete bağlı mülhak kazalar- kiklerde bulunmak üzere İs-| Vali dün da tanbuldan ayrılmıştır Cezalandırılan esnaf Beyoğlu kazasında 245 esnaf Bele| diye talimatına uygun hareket et- medikerinden dolayı - tezalandırı mışlardır. hei aldelmetınler. ganra?. Neye cevap vermedin ya..., de- | mmek sen de şüph Rolümün en mühim kısmı başlı ştı. Molların hakkımızda göster. rir gibi davrandı e iti- madını sağlamak ve sağlamlandır. mak için biraz daha kurnazca hare- keti tasarlamıştım. İnadıma sözünü işitmemiş gibi görünmüş ve derin düşüncelere dalmış gibi bir tavır ta- | kınmıştım. Biraz Bözlerine dikmiş ver — (Devamı var) Prost Geldi -WBII mütehassısı 'ile görüştü ve çalış- mağa başladı Şehircilik mütehassısı Prost dün | sabah şehrimize gelmiştir. Bay Prost | istasyonda - Belediye İmar İşleri| | gözlerimi müdürü Hüsnü tarafından karşılan- mıştır. Prost, istasyondan doğruca Bele- diyeye giderek Eminönü İmar plâ- 'Yına nazaran yapılan maketi tetkik etmiştir. Prost, İstanbul'da ilk olarak Ka- diköy ve Üsküderın Nezim plânını yapacaklır. Bundan sanra İst Tun tatbik plânlarını aktır. Mütehassıs Prost'un Ankara'ya gi ip İstanbul'un Nazım plânının tas. dikinde bulunacağı söylenmektedir. | TAKVİM 14 Mayıs 1939 PAZAR Hlerl:24 Rebiülervel 1358 Ramlı 1MAYIS 1355 nbu. | Değe 210 Öğle * Akşamı 1918 — Yataıı 2108 İaasak 1239 — İldadi » 1607 Şehre gelen yoğurtlar plsmiş Bel Müdürlüğünün yaptığı şeralt alında nakledildiği, tablal letkikler neticesinde şehre gayri sıhbil ırın pis olduğu ve bihassı yoğurdun kaymak kısımlarının dai- a tozlü olduğu tesbit edilmiştir. Halkın sıhhati için çok muzır olan| bu halin önüne geçmek maksadile Belediye alâkadarlara — şiddetli bir tamim göndermiştir. Tamimde bil- hassa tablalarına - yoğur. dün imal tarihi ve imal mahallini| Gösteren ctiketler yapıştırılması em- Helâlardan para alınmayacak Sultanahmet ve "Taksim helâla- rından para alındığı ve bunun halkın | gikâyetini mucip olduğunu gören be dediye, 1 hazirandan itibaren bu gi bi yerlerden para almamıya karar vermiştir. Eğlence yarlerini tartte- leri tetkik olunuyor Belediye, ması dolayısile büt yaz mevsiminin yaklaş. tün gazino, çalgılı ve plâjları tarifelerini tetkik etmekte ve ue Tük teminine çalışmaktadır. Belediye İktisat Müdürlüğü bul müessese sahiplerini birer birer ça- ğorarak onlarla görüşmektedir. Be- lediye, bilhassa bu gibi. yerlerde kahve ve kır kahvesi müşterilerden alınan © 10 garsön hissesinin müessese tarafından ve- rilmesini temin için çalışmaktadır. Yeni iki retüj Edirnekapı - Şehzadebaşı, ray - Beyazıt bi hakine ifrağı kararlaştırılmıştır. Akta- arlarının retüj Üniversitede bir tayin Küprülümde Bey »3 Yustın ye e Üniverelte Edebiyet 'akültesi Türkiyat Enstitüsü Direktörlüğüne Rahmi Arat tayin olunmuştur. Okuyucularımız Diyor ki ; Keoperatife borçlu belediye memurlarından - kesilen alara dair bir izah Gazetenizin 10 mayıs 989 tarih- Yi nüshasının ikinci sayfasının 4 ün cü #ötununda (Okuyucularımız di- 'yor ki) başlığı altında neşrolunan yazıyı okuduk. Burada Tmeçhul muhterem ortağımız, ne gi- bi bir sebebe mebni olduğunu ko- ismi — idarehanenizde bildirilen, bizce laylıkla kestiremiyeceğimiz bir id- düada bulunuyor. Her şeyden evvel ifadede dir yanlışlık olduğunu te barüz ettirmek isteriz: E Mmemurlar kooperatifi ortaklarının para ihtiyaçlarını an- cak senenin muayyen devrelerinde tatmin eder. Bu devreler bu seneye kadar: Nisan ve IL nci teşrin ol mak lüzere senede iki defa idi. Bu Zat çocuginun hasta olduğu bir za- manda 75 lira aklığını - söylüyor. Biz, en son geçen iene Nisanında para verdik. Bu zatın ifadesine gö- re bize nakitten 75 lira borçlu ol- duğu kabul edi f dığından bu güne kadar bir sene Beçmiş demektir. Yine kendi ifade- #ine göre, her ay muntazaman is- tikraz ettiği paranın 4 6 (altıda bi- Fini) verseydi 75 liranın itfası bir #eneyi mi bulurdu? Kaklı ki eaki- den müdevver bu gibi muacceliyet kesbetmiş borçları dahi kooperatif, gayesinf gözöüünde bulundurarak, taksitlere bölmektedir. Bu ortak hakikaten 375 lira vermiş olabilir. Fakat bu, iddiası Bibi 6 ay vadeli yeni bir istikrazın mufı değil, diğer ihtiyaç maddeleri- 'nin muayyen ve iki tarafça kabul edilmiş taksitleri olabilir. Şöyle ki: Bir ortak belediye kooperati- finden, gayet kolaylıkla açılan bir keredi ile: 1 - Erzak, 2 - Melbusat, 3 - Yemek, 4 - Muayyen devreler- de nakit, 5 - Mahrukat, 6 - Giyim düyası. <abilir. Bu maddeler - tabidir| ki istihlâk edilecekleri müddetlere diğer bir tâbirle miatlarına göre taksitlendirilir. Bir ayda istihlâk edilecek olan bir erzakı şüphesiz (ayni ihtiyaç her ay tekerrür ve tatmin edileceğine göre) bir ayda tahsil etmek Tafiza eder. Şimdi bir ortak kooperatifinden: 10 lirahk erzak, 5 münavi taksitte kesilmek üzere 25 liralık mahrukat, altışar taksitte kesilmek şartile 30 liralık elbise, 30 liralık giyim eşyası, ve 48 lira da makit para alsa bunlar için ayda 10, 5, 6, 5, 8, ki ceman 33 lira normal taksit vermesi icap' eder. Mesken ve manevi ihtiyaçla- rından gayri hemen bütün ihtiyaç. Jarını kooperatif vastasile kolay. Tıkla tatmin eden bir ortak bütüm ihtiyaçlarını dışarıdan temin etse idi hepsi için ayda maaşından beş veya on lira harcıyarak mütebaki istihkakını tasarruf mu ederdi? Tenkit, bir işletmenin âtisi için en iyi bir rehberdir. Fakat yerinde yapılmak ve bir tetkik mahsulü 0l. mak şartiler. Muamelâtimiz hususunda efki- Tumumiyeği ve alâkadar maka. matı her ân için fenvire âmade 0l. duğumuzu arzederken bu tavzihin Mmuhterem gazelenizin ayni- sütu. 'nunda dercin ederiz. YENİ SABAH — Bitaraflığımı- za binaen kooperatif müdürlüğü- nün yakarıki / mektubumu / aynen. koyduk. / Fakat yarın bu mevmaa tekrar dönecek — ve ayni şikâyeti mutazammın aldığımız yeni bir mektubu meşredeceğiz. hileez dilencilik yapan kumpanya saydılarımızla rica . yemle iki çocu- kundan mürekkep bir dilenci kum- Panyası; suç üstü yakalanmışlardır. Dört dilenci Sultanahmet Birin Ceza mahkemesine verilmişlerdir. Mahkeme heyeti, anasile kızının inkârlarına rağmen cü bit görmüş ve boğaz tokluğuna âmme hizmetleri Çocukların cürümleri sabit görül memiştir. ğ İnhisarlar Yeni Fabrika ve Bakım Evleri Yaptırıyor Mudanyada Yeni Bir Yaprak Tütün Fabrikası Yapılacak İnhisarlar — İdaresi, — metmleketin tırmaktadır. Mudanyada medern ve büyük bir yaprak tütün işleme ve bakimevi yaptırılacaktır. Bu binanın şından de bir yardım görmüş Tuntakanın bi n ihtiyacını karşılıyacak derecede büyük ve her türlü asri tesisatı havi ğından kullanılacak ve mütehasms miktarı da © nis- bulunmuş ol 'ndan başka inşaatı bitmek Ü zere olan Malatya tütün fabrikanı, bu yaz makineleri kurularak işle miye açılacaktır bilmekte olan tütün aiölyesinin res- mi küşadı önümüzdeki Cümhuriyet bayramında yapılacaktır. Bu atöly nin iptidaf ekli de modern tarza if. rağ edilmiştir. Sonbaharda fealiye- ektir. Elektrik, Tramvay, Tünel Belediyeye devri pazar- tesi günü Millet Meclisin- de müzakere olunacak Vali ve Belediye Beisi/ Doktor Lütfi Kırdar tramvay, elektrik ve tünel müdüriyetlerinin Belediyeye Bitliste de inşantı| devrini temin edecek kanun lâyiha- #ının Meclis encümenlerindeki mü- zakerelerinde hazır bulunmak üze- re bu akşam Ankara'ya gidecekti Fakat kanun lâyihası Meelis En- cümeninden çıktığı için Belediye Reisinin gitmesine lüzum kalmamış. Tabür disı Mi Meclisinin yarınki cel sesinde müzakere olunacaktır. Vali ve Belediye Reisi ancak ayın 21 ci pazar günü Ankara'ya gide- cek ve yehir bütçesini götürecektir. Inhisarlar koloryası İnhisarlar İdaresinin piyasata ye- a karar yüksek dereceli inhisar kolonyası bu ayın yirmisinden itibaren satılığa çıkarı- İacaktır. İlk olarak yalnız. kokusu Himon çiçeği esansı olarak hakiki 80 derecelik bir nevi hazırlanmaktadır. | Bu kolonya ferahlatier ve sintr buh- ranlarına karşı çok elverişlidir. Bir, tip üzerine çıkarılacak olan bu ko-) Jonyaların yarım litrelik şişeleri pe- çende olarak 100 kuruşa caktır. İlk tecrübeler müsbet n ler verdiği takdirde - ileride başka kokularda ve muhtelif derecede bir. kaç tip kolonya daha tertip edilecek- Düşük cereceli rakı Çıkarılıyor İnhisarlar İdare, düşük dereceli içki çıkarmak için | yapılar tetki 3 erdiğinden bu aya çıkarılması içkilerin. piy n hazırlıklara başlanılmıştır. Bundan başka likör, şarap, ve em- aali gibi az alkollü içkilerin piyasa-| da sürümünü fazlalaştırmak için cabeden tedbirler alınmıya * başlar amıştır. Kahve ve lokantalarda. kah- ve, çay ve diğer içkilerin yerine ge- çebilmesi için icabeden müsaadele- rin de verilmen mevzubahistir. Bu takdirde ruhsatiye ücretlerinde de tenzilât yapılması muhtemeldir. DAVET iye Akıt Hij Cemiyetler kanununun nizamna. tadilât hak. üzere (27) ma- (14) te memizde icabettirdiği Caj Halkevi salonuna teşriflerini rica e | ü ei Türkiye ve İngilterenin Sulh yolundaki anlaşması #Türkiye ve Büyük Britanya bi kümeti, Yükkalecek . bir tecavüz hareketinin Akdeniz mıntakasında bir harbe salk olması halinde birbir. lerine büflil yardım edeceklerdir İşte dün, gerek Büyük Millet Meclisinde ve gerekse Avam Kama- | rasında bütün dünya müvacehesinde hakikat budur. Bu iki tarın içerisinde bulunan büyük ma- 'na o derece küvvetlidir ki, sulhü ae- 'ven ve her hangi bir ihtiras veya hâkimiyet emelleri yüzünden sarsı- Jan ihtiyar dünyanın genç ve yaşlı Sakinleri, sulhü korumak cihetinden büyük bir adım atıldığını ister iste rkiye hüki şenelerin ve tecrübelerin kav 'neyi dalma gözünde tutmuş, ve hâ- JA tutmakta bulunmuştur. Bu an'a- 'nede, her hangi bir devlete karşı gerek maddi ve gerekse manevi ci- hetten, o milletin hayati menfaatle. rini halekdar etmiyecek bir siyaset takibi idi, Türkiye bu prensibi, sar- #ılmaz bir şiar olarak eline almış, ve hidisatın gösterdiği seyre rağmen bu yoldan hiç ayrılmamıştı. Ve bu gün de ayrılmamıştır. Fakat bir dev let, mensup olduğu beynelmilei ca- mianın - ferdi olmak itibarile sulh meydanında müsbet bir rol oyan- mak mecburiyetinde olduğu kadar, Mmüli ve hayati menfaatler bakımın- dan da, milli emelleri ve inkişaf va- dtalarını da ihmal etmemek zaru- retindedir. Türkiye bütün hüsnüni- yetlertde rağmen, son günlerde Av- Tupa havasında gerginlikler vücude getiren ve bir takım devletlerin or- tadan yok olmasına kadar giden bir Mmüvazenesizlik karşısında — sulh ve mülli menfaatleri bakımından müte- yakkız ve hâdisatı takip eden bir. siyaset güdecekti. Bülkanlarda - ve Akdenizde vu- kuz gelen son hüdiseler, Türkiye hükümetini milli ir emniyet mese- desi karşısında bulunduğu kanaati- 'i ortaya koymuş, ve Türkiyenin Bi taraf ve lâkayt-bir vaziyefte kala- mıyacağı hakikatini göstermişti. Başvekilinin de arzettiği gibi. bir alâkadar devleti hakkı old istifadeden mahrum etmiyen ve fa- kat hiç bir Hegemonya hevesine im- kân bırakmıyan bir Akdeniz niza- mının kendisinin daima gözönünde tuttuğu bir milli emniyet meselesi olduğunu göstermiştir. Türkiye, beşeriyetin sürüklendi. ği büyük felâket Rafısında, lâkayt dürmanın yerine, Bunun önüne ge- Çebilecek en müessir çarenin yine Sulh için birleşen memleketlerle har bi göze alarak #ulh gayesinin tahak- kuku zımnında bir teşriki mesaiyi muvalık görmüştür. Bu sebeptendir ki, bir gün Tür. kiyenin hak ve menfaatlerinin ihlâli teşebbüsüi karşısında, Türkler, mu- zaffer ve kudretli ordusunun sarsıl maz azim ve tecrübesi ile birlikte müdafaa edilen hakkın meydara koyduğu kuvvete de istinat ederek, ilâhile ve kanile mukavemet etmeyi tabii ve o nisbette sulhe hâdim bir vaziyet olduğunu müdriktirler. Türkler, / Balkanlardaki - siyasi Mmüvazenenin, Akdenizdeki emniyet prensibinin — bozulmanı / ihtimalleri karşısında, diğer sulh taraftarı mil- ketlerle de teşriki mesalyi arıyacak. tı. Bu normal bir siyaset Kafdesidir. Ve bu arada yine Büyük Britanya İmparatorluğu ile müşterek ment atlerinin birbirine uyğunluğunu gö- Tünce beyinlerinde bf bir iş be- raberliği yoluna gitmeleri de yine tabil bir siyasi hâdise idi. Ve bun dan her hangi bir devletin kuşku- lanmağa da hakki yoktur. Zira, an. Jaşma esaslarının ruhünu teşki e. den fikir, bu işbirliğinin hiç bir dev. lete kargı olmaması, tecavüzfürane Mmaksat ve niyetler faşımamasıdır. Bu yüzden fagiliz ve Türk anlış- mast sulh yolunda dikilen büyük ve kiymetine paha biçilmez bir âbidedir ki bunun karşısında insanlık ancak #ülhün korunması yüzünden şükran hisleri berliyebiir. Dr. Reşad SAGAY