10 Nisan 1939 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 5

* General İKTİBAS VE T ERTINCAR ERTZURUM. KURTULUZU TERCÜME HAK! Kâzım Karabekir 1 MAHFUZDUR. ileri Harekâtta Yiyecek Sıkıntısı Çekilirlerken Ermeni Kuvvetleri Erzak Anbarlarını Yakıyorlardı Yol Haricinde Aykırı İstikametlerdeki Anbarları Yağma Etmekte İdi da Ahali Bu gün Sansa müfrezesi kumandanı Halit bey aldığım rapor hiç te hoşuma gitmedi. Kaporun den bülüsası şu: "Bican ve Kargın işgal olundu. Kütür köprüsü de bu gün işgal olunacaktır. Ermeniler bu ralardaki ambarları yakarak Mamahatıma çekilmiş- lerdir. Dördüncü kolordu - meni kuvvetlerinin de Mam alındı. milisleri de uğradı ruz kalmış. bir tarla manzarasına Ermeniler ambarları yaktığı iylere cekirge koyduklarından faşede müşkülât çekiliyordu. Dersim milislerinden başka bir şey de beklemi yordum. Her taraftan aldığım haberlere göre de bu- a pek sıkılmadım: Sırtina bir çuval erzak yüklenen De: teketine gidiyordu. Bu beklenebilen bir şeydi. Fakat 'en fena havadis Err idi. Bu vaziyet ilerideki müfrezenin de geriden iaşe- #ini ve bunun da fırka tarafından tanzimini icap et- tiriyordu. Bunun için Sansa müfrezesini lğvettim Kolordu. pişdarı olarak 9 uncu firka” kumandanı Rüştü beyi 20 şubatta Bicana yola çıkardım ve Ma- mahatuna bir baskın yaptırarak — boşa çıkmış olan erzak bulma ümitlerimi telâfi etmek istedim. Bunun için Rüştü beye verdiğim emirlerin hülâsası şud 1 — Kolordu avcı taburu, küdretli cebel takımı, 36 ıncı fırka süvari bölüğü. 28 inci alay ve kudretli cebel takımı... Kütür köprüsünü işgal edecektir. 2 — 9 uncu fırka süvari bölüğü ile bu fırkadan 17 inci alayın 51 inci taburu Kuşmaşat mıntakasın: dan Pirise iki kuvvet Kütür köprüsü - Ikice arasındaki kara su geçitlerini setir ve tarassut ve icabında bu hattı müdafaa edecektir. — 180 mevcudundaki çarki Dersim müfrezesi dördüncü kolordu ile irtibatı muhafaza ve Habek dağp Parsnik-Kozviran-Kızılca-Çakır kaya mıntakasını işgal ve Tuzla deresi geçitlerini ta- Tassut edecek. 4 — 80 milis ve 140 nizamiye efradı mevcudun. daki Halit beyin garbi Dersim milisleri fırka süvari- lerile de takviye olunarak müsait bulursa Mamaha- tunü işgal Fırkanın Erzincanda kalan kısmı faşa imkânsız- hığından dolayı şimdilik yerlerinde kalacaklardır. Persim milisleri hakkında ikiri ordu kuman- Ganlığı vekâletim mrasında defterime kaydettiğim gu rakkama hayretle baktım. 919 insan şarkf Dersimd Dersimde besliyorduk. Erzincan bareketine pek zayıf mevcutlu bir nizamiye taburu da beraber olduğu hal- de garbi Dersimden 735 Insan iştirâk etti ve Erzin 2667 insan da garbi cana gelince de 250 milis ve 30 nizamiyeye inmişti. Şimdi ise bu milislerde elimize 80 kişi kalmıştı. * 20 şubat akşamı 9 uncu fırka kayargâhi Surp- viran'dı Savsa'da geceledi, 36 nci fırka kumandanlığına tayin olunan Mi ralay Hacı Hamdi Bey Erzincana geldiğinden fn kâlet eden Cavid Bey kolordu erkânıhar- i vazifesine geçti. Reis vekili Avni Bey üdürlüğü - vazifesine naklolun- şubata kadar müfrezeler vazifelerine de- vam ettiler: Buzün sabahleyin saat 10 da — Halid Bey kendi müfsezesi ve 9 uncu ve 86 ncı fırka sü- kleriyle Mama Hatun'u işgal etti. 9 uncu fırka karargâhi Bican'a vardı. Döre düncü ve ikinci Kafkas kolordulariyle irtibat için kuvvetli keşif kolları da sevkolundu. Sansa'da telefon merkezi açtırılarak bir ra- por merkezi tesis olundu. Kolo küyeder du tebsiz istasyonunu da bugün Refi Erzincana yola çıkarttım. 9 uncu fırkanın 29 uncü alayı da Erzincanda 17 ni alayile birleşti. e) fırkanın 107 nci alay Kemahdan Er- zincana yürüyüşte, buradaki (108) le birleşecek. Bu süretle her iki fırka kısmı küllileri Erzincanda toplanmış oluyorlar, Krokide gi üldüğü üzere kolbaşımız Mama- hatun'da, kol nihayetleri Refahiye, ve Kemah da olmak üzere 16 kilometrelik bir yürüyüş halinde- yiz. Kısmı küllinin bulunduğu Erzincandan müda- faa hattımız 80 kilometredir. Pakat bir. Ermeni taarruzu vârid olmadığından mahzurlu bir vazi- te değiliz. Bir taraftan da katli Amlardan halkı kurtarmak açzusu, diğer taraftan da inşe kaygu- bu vaziyeti almayı zarur! kıldı. 28 şubat 1884 (1918) de ordu emrile hattı fasıllar şöyle ayrıldı: L ve 1L nci Kafkas kolorduları arasında ke- gif ve emniyet fasılı: Karadivan karyesinden sonra Kügbeştan'ın lindeki dönek mahallinde Karasuyu kat' ve Karabıyık cenubuna kadar Karasuyu takib ey- ler. Karasu müşterektir. L Kafkas ve IV kolordu arasındaki emniyet 've keşif hattı faslının Bağırpaşa dağı - Koşan da- Bi - Sercilek (Cemal) dağı - Beyaz dağı - Kerken- geyh cenubunda tüzle deresini kat'eder. Tuzla ya. disi. 1. Kafkas kolordusu, dağların hattı balâları, IV. kolordu da dahildir. (Devamı var) Ü Şubet 1918 Erruruma Goğru flerleyiş yolu Yusuf Koyune Donuyordu Yolda Gelirken He Nasıl intikam Zalim Bolu Beyinden lacağını Düşünüyordu Deli Yuşuf oğlu Alinin bazılarını yokladı a G Şimdi o, gözlerini kaybedince küçük Alisine kim bakacaktı. Kim-ona kılıç oynatmasını, at üzerinde yaruşmanın İnceliklerini öğretecekti' Ah ne olurdu, hiç olmazsa o, küçük Alisi burada saydı da onu son defa olarak görebilseydi. Ozzrzzz. Ozzzzı. Evet, o, tam bunları düşünürken merhamersiz, iri yarı cellâtlar, kıpkızıl kesilen şişleri gözlerine so- küvermişlerdi. Bu manzara karşısında - halk gözlerini yumdu, #uratlarını buruşturdu. Daha yufka yürekli olanlar: —Ayt Diye bağırdılar. mak şöyle dursun, Fakat hayreti o, Deli Yusuf, düdaklarını bile - kıpırdat. Yüzünde, en küçük bir çizginin oynadığı görül- medi. Sanki donmuştu. Taş gibi duryordu. Cellâtlar şişleri - gözlerinden çıkardılar. Şimdi yüzünün IKi y iki kan deresi akıyordu. Bir- den, Bolu beyi baht seyisinin dudukları kıpır. dadı. Herkes kulak kesildi. Bakalım ne söyledi: Dinleyin ağalar, dinleyin beyler, Sorarım bunları bir gün olur ki Ayi olup koç kır ata binersem Kırarım belleri bir gün olur ki Ben yolumu dağ başına çizersem Sıra sıra koç yiğitler dizersem, Yiğitler elinde bade süzersem, Ararım bunları bir gün olur Ki Deli Yusufun sesi çok boğuk ve acı çıkıyor ve Tünliyenleri ürpertiyordu. Al yanağım kızil kana bulandı. Akan kandan coşkun sular bulandı. Düşman söyledi, paşam inandı. Sorarım sizlerden bir gün £ bey İdi mkendi başın im koç yiğidi peşime Küçük Alim çıkar dağlar başına 'Ararım sizleri bir gün olur ki Ben Sonra İki elini öne doğru uzattı. Düşmeme re kapaklanmamağa: dikka başınm bir işareti üzerine iki cellât yamağı kollarına girmek istediler. Fakat ©, iki dirsek darbesile Ikisini İcce bir yanda duran ve Iki gö- biyet veren zayıf kırtaya e yere yuvarladı. zünün kör olmasına se yaklaştı. Üzerine bindi ve taya; Ben artık görmiyorum. Haydi beni köyüme, küçük Alimin beni beklediği köye götür diye söyledi. Tay yürümeğe başladı. Halk dehşetle bu manzaraya bakıyor ve kendilerine yol açıyordu. Zavallı seyis, böylece Boludan çıktı. Tay sanki Yormuş gibi doğruca Deli Yasufun köyünün yol tattu. Yolda aep küçük Alisini ve zalim Bolu beyinin kendisine oynadığı oyunu düşündü durdu. Aklından bir çok şeyler geçirdi ve intikam almak için bir plâm hazırladı Köylüler bir çün Bolu beyinin yanına seyis gi- ren Deli Yusufun gözleri oyulmuş, zayıf bir tayın üs. tünde çıkageldiğini görünce çok hayret ettilar. He- men etrafını aldılar: — Bu ne hal Deli Yusuf, geçmiş ukun! Gözlerine ne oldu? — Seni bu hale kim kodu? Sesleri yükseldi. Deli Yusuf bu sözlerden kenal Bu lütfundan do- kaldırıp cenabihakka dü a et sanki görüyormuş gi- başını iki yana çevirerek başına gelen hâdiseyi köylüye anlattı. Bolu beyinin gazabına le yekdigerlerine bak- Çünkü bu zalim derebeyi ha müthiş ve dal onlara Azrailden da- korkunç geliyord Deli Yusuf, sözlerini şi le bit n görmüyor, kör ot- alaınıyacağım. O zalim iyeeğim. Fakat oğlum var. öyle ok şükü ir oğul ki, babası Ki arslan gibi apılan her tayın dizginlerini tuttular. İhtiyar bir kocakarı ile beral yaşadığı kulübeye götürdüler. Ali, babasını - senelerdenberi görmemişti. Ona birdenbire böyle perişan bir halde görünce yıldırımla vurulmuşa döndü. Fakat bunu biç bel şarak babasının yanına vardı. Elini öptü. Deli Yusut da titriyen dudaklarile onun gözlerini öptü. Beraber- €e içeri girdiler. Köylüler, baba ile oğulu başbaşa Ve oun, Takmak tüzim geldiğini düşünerek sessizce dışarı gçıktılar. Baba e oğul, odada yalnız kaldılar. O zaman Deli Yusuf el ve göğün adaleler lar, sanki bu ve © kadar sağlam idiler. Ondan sonra başından geçen hüdiseleri birer bi. Ter anlattı ve sözlerini şöyle bitirdi: Şimdi oğlum Ali! Sana düşen vazife babanız Antikamını bu alçak Holu beyinden almaktır. Bu zar lim derebeyi, şimdiye kadar yüzlerce ocak söndür. Mmüş ve binlerce bigünahın kanına girmiştir. Bu iti barla ondan intikam almakla binlerce masumun da hunu şad edeceksie. Sana şimdiye kadar, gücüm yettiği kadar kılıç nak ve at oynatmak dersi verdim. Elinde sağ- A bir at olacak olursa, kimse akinl veri babamı, son nefesini verirken u. Bu ya kll Tam bir kılıç ve altında seninle baş edemez. Kılıç olarak sana be Bu kılicr emanet etti. Ona da büyük babamdan kal iman kiliç şimdiye kadar binlerce savaşa girmiş ve bepsini yüz akile bitirmiştir. Hiçbir düşmanın öaün. den yüz geri etmemiştir. Bundan sonra senin elinde de ayai gerei Içi başaracağına emlalı, (Devamı var)