1 Mayıs 1950 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 5

3 Mayın 1980 | GÜNÜN EKONOMİiK HAREKETLERi Kısa Haberler Haftanın iktisadi hâdiselerine bakış Dünya piyasalarında daki spekülâeyon faaliyeti — | Haa aa ELER ELE SO K ll Ya matbuatında tefsirler henliz hız. İarını muhafaza ediyorlar. Geçen haftanın, milletlerarası ikti. di faaliyet sahasında kayda deker) Büdiselerinden. biri, Mimr pamuk p yasasında görülen 'sPekülâayon faali Fetinin Bafta sonunda, arzettiği dü Tumdur. Piyasada hazirana | kadar Malları eline geçiren bir — zümrenin Mütemadiyen fiyatları arttırması, bu Fükselişin blnassa Aşmuni ve Kar. Zak pamuk cinslerinde kendini bis getlirmeni, yabancı alıcıları düşündü. bi 'vaziyet doğurmuştur. Yük- fazin kısa ve orta elyaflı As Szün eiyaflı Karnak fiyatı Kilde geçmiştir. Tabiatiyle Mi Muk müstahsilleri bu vaziyet kars Sında, âkayt kalamamışlardır. Misı İhracatının yüzde 88 ünü pamuk tes> Ki ettiğini hatırlarsak, bü spekülâs Yon “fasliyetinin memleket ekonomisi Ve dünya pamuk> piyasasında teviik edebileceği aksülâmellerin vüsati hak- Kanda Bir fikir edinmiş oluruz. Diker yandan hafta içinde fagilte- 'yenin dış borçları mevsuu “üzerinde gelen baberlerde bu memleketin ile Fisi bakımından büyük bir - ehemmi- Yet arzetmektedir. Hafta başında İn. Hilterenin harp borçları hakkında al giğimiz haberde Birlesik Amerikanıı İngilterenin İkinci Dünya Harbi « Talında Hindistan, Pakistan ve Mi Sira, borçlandığı muszzam . sterline ŞFükünü ne şekilde — hafifetebileceki Hususunda. çareler araması bu . vazi. yetin arzettiği ehemmiyeti — tebarüz öltürecek mahiyettedir. zamanda — İngilterenin, &ı meselesini umumi Bir şekli üzdeki Londra Konferansın. Plâna almaya karar vermesi, Seçen eyili ayında bu esaslı meseleyi #örüşebilmek ümidiyle Birleşik. Ame Tikaya giden Stafford Cripps 'in sa- Gece bir prensip anlasmasına S dolayisiyle, âfaki bir gekilde temaz Cüilen Bu dâvanın nihal bir hai saf. Kasına Gntikal etmesini görmek ar-) Zurundan başka bir #ey değildir. Hafta içinde Arlantinde görülen ik- tisadi fasliyet ve İngiltere piyasası Hle bu piyasanın birbirine yaklaşma Temayülleri göstermesi, bilhassa hur) Bubat müstahelli olan memleketimiz Bakımından, üzerinde durulacak. bir. Büdisedir. Filhakika bir yandan Arlantin pi- rinç tarlalarında çalışan / köylülerin #ebirlere akını “neticesinde alâkada, Müstahelller — Japon. pirinç köylüle Fini elde etmeye çalışmakta iken, di: İler yandan da Arjantin kendisine dis| —ahreçler aramakta ve Arjantin Hü Kümeti ile İngiltere arasında — gıda Maddelerinin fiyatlarını tesbit husu- gunda bir anlaşmaya — varmak için Hayretler sarfolunmaktadır. Avrupa devletlerine hafta — içinde yapılan yardım. gayretleri, bermutat Yöksek olmuştur. Bir yandan Mare Zhall Yardımı faslından. yapılan Sizlerin yüzde 90 1 endütriyel mallar| icin yapılmıştır. Bu hafta ” içindeki tahslsatla umuml yekün takriben 9 Milyara yaklaşmıştır. Marahali Yardımına muvazi olarak, Mülletlerarası Kalkınma — Bankasının yardımları yekünunu bildiren haber de oU sahadaki fanliyeti göstermeni aşıklamıştır. Bu / miktar, Yardımının nihayete ermesinden teyekkülün. sağlayabileceki Yüsatini gösterinektedir. emleketimizdeki / faaliyete ge İünce: 'Dıs Ticaret Baskanı, Bar kanlıkta yaptığı basın toplan: tısında mühim ticari meseleleri üze- Finde durmuştur. — Başkan, - ilkönce, Yüksek maliyetle elde kalan — kalay Stokunun. Ticaret 'Ofisi — taratından Yüksek fiyatla satılacakı hakkındaki Şaylaları Ekonomi ve Ticaret Bakan- İlkının prensipleriyle kabili telif gör Mediğini belirtmiş. ve bu husumta d Ha dün fiyatlarla kalay ithaline mü- nade edilccekini Hlâve ederek Tica Fet Ofisinin de elindeki stokları pi. Yaza fiyatlarına göre — satması icap Ettiğini açıklamıştır. Ayrıca yeni İthal d vam ediyor — Misir Pamuk piye Una temas eden Başkan, verilen mü- Sandelerin Kisa, vadeli “olmam esası Üzerinde durulduğunu ve kullanılma Gikları takdirde yerlerine başkaları: Şin verilmesi sıkkının ihtiyar edilece- Hi prensipinin kabul edilmiş bulün. Guğunu söylemiştir. Aynı mevruda ilâçlar ve tâli mad- deler hususunda izabat veren Başkan, € 'son olarak kendileriyle anlaşmar Miz “olmiyan memleketlerle olan ti Çari durumumuza temas etmiş ve bu Memleketlerle aramızda “Takas usu- Tünün devam etmekte — olduğunu ve Üzüm ihracatımız - İmkânlarının. tası minkâr bulunduğunu da ilâve etmiş” fir. Hafta içinde / memleketimizde et 'naf sahada kaydedilen kalkınma ha- Feketleri üzerinde de durmak icap) eder. Bu cümleden olmak üzere, Ada- Badaki petrol sondajlarının sona yak- Taşmakta olduğunu ve bunların neti- Çelerine büyük ümitler " bağlandı; Bumüsi teşebbüse yapılacak “ yardım Mevzuunda Ticaret Odasının Marehali Yardımı tetkilderine başladıkını, Tz mirde kurulacak ziftlii plâk fabrikar Sinın inşaatı ucuzlatarak memleketi. Miz için mühim olan bu düvaya bü. Yük yardımlar sağlıyacağını, — yabani öllarla makineli mücadele hususunda Devlet Üretme Ciftlikleri Umum Mü- dürlüğü tarafından makineler getirtir. diğini ve çiftliklere dağıtıldığını, Ka Tabük Yabrikasının genişletilmei fa-) aliyetinin gerçekleşme yolunda oldu.. Şunu, Ermirum et kombinasının 1 İammuzda işe — başlıyacağının tlân eöildiğini, Gazlantepte Üçüncü Doku- Macılar Kooperatifi tarafından yün il- e fabrikası açıldığını zikredebiliriz: Geçen hafta Almanyanın, üzüm ve incirlerimizi Tüks maddeler listesine ithaal etmesi — alâkadar - mahfilleri Mizi — yakından — ilgilendirmektedir. Bundan başka İngiliz İaşe Nezareti-| 'nin Üzümlerimizin kalitesinden sikâ- Şetçi olduğunu . bildirmest — üzerine keyfiyet tetkik edilmiz ve / #ikâyetin daha ziyade iki memleketin . temizlik Anlayışı arasındaki farktan ileri gek diği görülmüs. fakat — mallarımızın Alıcı memleketlerin anlayış ve telâk. kilerine göre bazırlanması zarüreti üzerinde de ısrarla durulmuştur. Ma- Mafih bütün 'bu şikâyetlere rağmen Hafta sonuna doğru, / fagilterenin bizden yine kuru üzüm aldığı ve bir. kaç gün içinde bütün stokun satılar Cağının ümit saidiği alâkadar mah- filerce açıklanmıştır. Tütün yerleri erkenden bir kısım. tütünlerin. işlenme danmıştır. İslenen tütünler. vapur Yüklenmekte 'olup sevkiyata mayısta a devam edilecektir. Hafta sonuna döğru Gümrük ve Tekel Bakanının, fütün alımmın yöksek fiyatla devam Jarın biçbir suretle düsürülmiyeceği Re dair teminat vermiştir. EMLEKET içinde - haftanın il panoramasını tamam- rken Avrupa İktisadi İşbirliği Temsileisi Russeli Dorr'un dünkü ga- zetemizde çıkan beyanatına da his Sesini ayırmak lâzımdır. Russeli Dorr Balıkçılığımızın inkişafı için ç mem. İekette alınan karar ve teşebbüsleri övmüş ve soğuk hava depoları ve aa. Fi balik tesisleri hakkında yapılacak işbirliğine işaret “etmiştir. — Russeli Dorr hususl teşebbüsün de Marehail plânı dairesinde desteklenmesine ve Filen ehemmiyeti tebarüz ettirmiş ve Pamuk rekoltemizin bu yıl gösterdiği Züzel inkişâfı belirterek 'bu “neticenin İstihaalinde dış ve teknik yardımların Bisselerini ayırmıştır. Russeli Dorr'un dünkü konuşmam- 'nın Üürtünde durulacak - noktamı bize Şaptıkı tavsiyelerdir. Bunlar da elimi Ze geçen. Marshali Yardımı di fir Sattan faydalanmak için bize düşen faaliyetin / tam olarak - başarılması dır Amerikalı devlet adamı bu faa> noktada * topluyor: 1) a Bükümet — dalreleri liyeti üç edebllecek ucuz bir. maliyet. Bu üç noktalnazar gazetemizin öte den beri müdafaa ettiği tezler olduğu için aynen ve teyid ederek sütünü. muza geçiriyoruz. y 1 İSTANBUL Rodezya tütün ekimi “Bu sene çok verimiz *& Salisbury, 30 (Nafen) — 50 sene- den beri Rhodeslaya tütün ekimi sahasında elde edemediği mühim bir gelişmiye mazhar / olmuştur. 'Tahmin edildiğine göre İngiltere Rhodeziya mahsulünün üçte iki- Si yerine yüzde 90 kadarını alı caktır, çünkü elde edilen tütün yalnız miktar bakımından değil Aynı zamanda da nefaset / bakı- mindan fevkalâdedir. İsrali ticaret & Hayfa 30 ALA. (Afp) — Hâlen 80.000 ton hacminde olan İsrail ticaret filosu, iyi bir kaynaktan öğrenildiğine göre kısa bir müd. 'det sonra 250000 tona çıkarıle Caktır. İsrali, Holânda — bankalı Fından, Rotterdam'da inşa edile- cek iki gemi için 350.000 Hiralık istikraz elde etmiştir. İsrall ticaret filosunda şimdi- Jik 8.000 denizci çalışmaktadır. Doğu ve Batı ticaret tleri gittikçe daralıyo * New.York 30 (Nafen) — Mos. kova demirperde ile batılı mem- deketler arasındaki her türlü te- ması kati olarak kesmiye karar vermiş bulunmakta ve bu fikrini tatbik sahasına koymuş — bulun. maktadır. Şimdiye kadar demirperde ge- risinde bulunan memleketler ba- tıya buğday ve kereste ihraç et- mekte ve buna mukabil de bat dan kendi / ihtiyaçları olan m mul mallar getirtmekte — idiler. Bu ticarf münasebetler sebebiyle Moskova batı. ile demirperde gerisindeki memleketler İle mü- nasebetlerini tam olarak kontrol edemiyordu. Halbuki şimdi Rusya husust ele- manları vasıtasiyle yine ihtiya darını altın ödemekle — temin et mektedir. Rusyanın bu tarzda — hareket ile demriperde gerisindeki mem. deketler vasıtasiyle batıdan temin ettiği malları doğrudan doğruya Aalabilmekte ve peyk memleket- derin batı ile ticari münasebet- derde bulunmasının — önüne geç miş olmaktadır. Hoffman, Marshali Yardımı Güneydoğu Asyaya kadar Uzatılmasını İstiyor * Wazhington 30 AA (Lps) — Marshali Plânı İdarecisi — Paul Hoffman dün akşam verdiği de- meçte, Amerika'nın soğuk harp. te yardımını güney-doğu — Asya memleketlerine kadar / uzatması Jâzım geldiği kanaatini izhar ede- yek, bunun neye mal - olacağını bilmekle beraber, nispeten az bir miktar tutacağını ve — Amerika- zan bundan kaçınamıyacağını bil- dirmiştir. İngilterede otamobil İmali artyor *& Londra 30 (Nafen) — İngiliz oto. mobil fabrikalarının istihsallerini mühim sürette arttırmaya karar verdikleri bildirilmektedir. Dün. yaca ismi tanınmış olan Austin fabrikaları haftada 3200 otomo- bil yaparken gimdi bu miktarı 6000 € çıkarmaya karar vermiş- ler ve derhal tedbir almışlardır. Diğer bir İngiliz otomobil girketi de fabrikalarını genişletmek için 10 milyon sterling sarfetmeyi gö- ze almıştır. Belirtildiğine — göre, —harpten evvelki rakamlarla gimdiki ra. kamlar mukayese edildiği takdir. de İngiliz otomobil — sanaytinde yüzde elli nisbetinde bir artış ol- Guğü görülmektedir. Birleşik Amerikada gümrük * Washington, 30 A.A. (Lps) — merikan Maliye Bakanlığı, milli gümrük tarifelerini indirmek için Kongreye bir tasarı sunmuştur. Bu tasarı kabul edildiği tak- de yabancı mallar Amerikaya dı ha kolay girebilecektir. Dally Herald gazetesinin muhe birine göre, bu karar İngiltereye Gaha fazla dolar kazandıracaktır. İngilir - Rus ticarl münasebetlerinin düzeleceki Tivayetleri * Tondra 30 AA (Afp) — Sunday Times'in bu sabah yazdığına gö- ve Londra borsası — çevrelerinde İngiliz - Sovyet ticari münase- betlerinin yakında düzeleceği ka- naati hâkimdir. Sovyetlerin şim- di İngiltereye, geçen seneki kon. turatlar gereğince istenilen mik- 'tarda tahta temin edeceği sanıl. maktadır. İzmirin imarı Şehrin elektrik, kanalizasyon ve su işleri için Marshall Yardımından ve tiraj haklarından faydalanılacak İzmir, 29 (Husust muhabirimiz bil- diriyor) — Ankarada bulunan Bele- diye Başkanımız, öğleyin uçakla av- det etmiş, tertip ettiği bir basın top- Jantısında Ankara temaslarının ne- ticelerini anlatmıştır. Belediye Başkanı, sayın Cumhur Başkanının İzmirlilere selâm ve mu- habbetlerinin iblâğına kendisinin me- mür olduğunu beyan etmiş, İzmirin kenar mahallelerine Belediyece isale olunacak su, elektrik ve kanalizasyon borularının / Marshall Yardımından ve tiraj haklarından faydalanılarak 'temin edileceğini söylemiştir. - Bele- diye Başkanı, İzmir Fuarına geçen yıl 850 bin lira olarak yapılan yar- dımın bu yıl 50 bin lira olması itiba- Tiyle ilgili Bakanlıklara maruzatta bulunduğu, fuara yardım. konusunu hal için yeni Mellet Meclisi teşekktil PARİĞ MİLLETLERARASI Keten - Kendir KONFEDERASYONU Paris, 28 (Husust muhabirimizden) Mülletlerarası — keten — ve kendir konfederasyonu — müessesan meclisi, geçen hafta Pariste toplanmıştır. Ke- ten ve kendir istihsalinin bütün saf- halarını temsll eden Almanya, Avus- turya, Belçika, Danimarka, FPransa, İtalya, Hollanda ve İsviçredeki Av- rupanın bellibaşlı — memleketlerinin murahhasları bu toplantıda hazır bu- Tunmuşlardır. Meclis, - konfederasyon — relsliğine Belçika murahhasını, ikinci relsliğe 'Öe İtalya murahhasını seçmiştir. Ay- 'ni zamanda birinci umum! konsey â- zalarını da tayin etmiştir. Konfederasyonun gayesi, keten ve kendir. — istihsalini iyileştirmek — ve maliyet fiyatlarının düşüşünü temin etmek için, araştırma sahasında, alâ- kadar Avrupa memleketleri arasın- da bir işbirliği yaratmaktır. Aynı za- manda yeni mahreçler aramak da hedefleri. cümlesindendir. ME Pamuk kontrolü Nizamnamenin tatbikatını görüşmek için Ticaret Bakanlığı, - alâkalıları bir toplantıya çağırdı İzmir, 80 (Husust muhabiri- miz bildiriyor) — 1 ağustosta yürürlüğe girecek olan Pamuk Kontrolü Nizamnamesinin tat- bikatı ve kontrol işlerinin em- niyet ve kolaylıkla yapılabilme- Sini sağlayacak teşkilâtın ne güretle — kurulması — gerektiği hakkında Ekonomi ve Ticaret Bakanlığında - bir toplantı ya- pilmasına — karar — verilmiştir. Bakanlıktan bugün İzmir Ti- caret Odası, Ticaret Borsası ve İhracatçılar Birliğine gelen tel- graflarda bu toplantı için müs- tahsil, fabrikatör ve tüccar ara- sından / delegeler seçilerek 1- simlerinin bildirilmesi istenmiş- tir. Toplantı tarihi ayrıca tesbit edilecektir. Yukardaki — teşek- küller önümüzdeki hafta içinde mümessillerini seçerek Bakan- hığa bildireceklerdir. Bakanlık- Jacak toplantının müna- kaşalı geçeceği tahmin ediliyor. NOT — Pamuk Nizamname- n kontrolüne müteallik hü- kümlerinin tatbik kabiliyeti ü- nizamnamenin yürürlüğe girme sine henüz Vakit varken mev. zuu bir defa da alâkalıların ie tirakiyle. tetkike karar vermiz olması yerinde bir harekettir. ettikten sonra tekrar Ankaraya gi- deceğini söylemiş ve fuar günlerin. de Devlet Tiyatrosunun İzmire gele- ceğini haber vermiştir. Başkan 1950 fuarına 16 devletin iştirak — etmesi keyfiyetinin — devlet — merkezimizde memnunlukla karşılandığını, ekmek fabrikası kurulmasına teşebbüs et- tiğini, korunmağa muhtaç çocuklar için “İzmirde, Bornovada - bir yürt açılması — kararlaştığını haber ver- miştir. KTUFLARI' DÜNYA PİYASASINDA Sovyet Amerika KAUÇUK — REKABETİ Paris, 28 (Hususl muhabirimizden) Birleşik Amerika ve Sovyet Rus ya, dünyadaki kauçuk atokları sah: sında birbirleriyle rekabet yapmak- tadırlar. İngiliz ticaret — mahfilleri, dünya Jâstik pazarlarında — görünen yeni tekâmülü gözönünde — tutarak, bu neticeye vatmaktadırlar. Londra piyasasında — derhaf hazır olan kauçuğun fiyatı, geçen hafta oldukça yüksek bir seviyeyi buldu; bu vaziyet âdeta 1926, 1926 senele- rinin büyük — yükselişini — hatırlattı. Fakat derhal veya kısa vadede tes- llm olunabilen ticari kauçuk stokla- rı piyasadan çekilmiştir. Zira evvel- Ki haftalar zarfında Rusya ve Ame- rika bunları tamamen — toplamıştır. Bu cümleden olmak üzere, — geçen hafta başında 1 milyon sterlin değe- rinde kavçuk Singapurdi müteveccihen vapurlara — yüklenmiş- tir; fakat Rus talebi, Londraya gö- re, tatmin edilmiş olmaktan uzaktır. Rusyaya | ğu yardım cetveli, ikinci ğü gi işi ikinci sene başlamıştır. Tarım malzemesi Sulama tesisleri Et konserve işi Balıkçılık Batı linyitler Petrol sondajı Enerji transmisyon santroli Yollar Demiryolları Denizyollar. Karabük Divrik demir cevheri Palu Krom Madenler Tuz Buğday ve un İstihlâk maddeleri, petrol ve müteferrik tahsisat Nakliye Zeytinlikl bölgelerine Ankara, 29 (Hususl muhabirimiz bildiriyor) — 'Tarım Bakanlığı zey- tincilik uzmanları yetiştirci bölgeler de bir müddetten beri yapmakta ol- duğü teftiş gezilerini bitirmişlerdir. Yeni zeytinliklerin teşkili ve mevcut sahaların da ıslah edilebilmesini te- min maksadiyle 30 bin adet aşı ka- lemi hazırlanarak İncirllova, Koçar. h, Germencik, Ortaklar ve daha ba- Za yerlere Ayvalık, Edremit, Mudan- ya ve ilçelerinden sandıklar içinde ambalâjlı olarak sevkine başlanmış- Serbest deniz ticaretinde yeni tatbikat Ankara 80 (Husust / muhabirimiz- den) — Hüsüsi sermaye ile işletil- mekte olan gemilerin ” ilmanlarımız arasında yük ve hayvan nakliyatı yapabilmeleri için müteşebbisler ta- Tafından yapılan müracaat / Üzerine dürüm. tetkik edilmiş ve bu gemilere taşıma izni verilmişti. Yük ve hay- van nakliyatının serbest bırakılması üzerine bütün acenteler faaliyete geç- miştir. .Yalnız İstanbul ve Trabzon arasında haftada 5 tane husust ge- mi işletilmesine — Bakanlıkça müsa- ade edilmiştir. Ziraat Makineleri Kursundan 63 talebe mezun oldu Ankara 30 (Hususi muhabirimiz- den) — Marshali yardımından mem- deketimize getirtilen ziraat alet ve makinelerinin — nasil / kullanılacağı, andımanını arttırmak için ne gibi edbirlerin alınması icap ettiği üze- 'inde ziral kombinalar atelyesinde 5 aydan beri faaliyette bulunan maki- nist yetiştirme kursu mesaisini bitir miş ve 63 talebeye diploma verilmiz tir. Zonguldak, liman ve kömür madeni 11 Etibank için malzeme ve servisler Türkiyeye Marshall yardımı İkinci sene sonu bilânçosu Marshall Yardım Plânının muhtelif sahalarda yapmış oldu- senesini ikmal etmiş olan Marshall Plânının nasıl genişlediği hakkında da sarih ve rakamlara müs- tenit bir fikir vermektelir. Aşağıda verilen bu cetvelde görüldü- yi birinci sene dokunulmayan bir çok sahaların işlenmesi (Rakamlar milyon dolar olarak gösterilmiştir) Şimdiye kadar tâyin edilmeyen 1948-49 — 1949-50 22.148 13.793 — 1.400 — 5.000 — 2.500 685 9115 869 9.155 — 1.260 2.972 9.430 5.000 9.251 — 3.758 - 6.181 — 2.100 962 500 — 250 -— 840 — 2.000 2.490 1.840 — 11232 saire — 3.700 17.562 — , 3042 — 11.400 erin ıslahı Hazırlanan 30.000 aşı kalemihin, ihtiyaç sevki - başladı tır. Gerek aşı kalemlerinin elde edil- mesi, nakliyeni ve gerekse aşı işle- rinde çalıştırlacak ustaların tahsi- ati Bakanlık bütçesinden ödenecek- tir. Anı faaliyetine halkın da genle öl- Karabiber fiyatı ucuzladı Son haftalar içinde piyasaya, dış memleketlerden 25 ton kadar ba- harat gelmiştir. “Bunların arasında 10 ton kadar karabiber bulunmakta- dır. Toptan piyasada karabiber fiyatı 15 liradan 13 liraya kadr düşmüştür. Halbuki daha iki ay evvel karabiber fiati 22 Jiraydı İstanbul Sergisi hazırlıkları için Ticaret Odasında yer ayrıldı İstanbul Sergisi hazırlıklarına de- vam edilmektedir. Sergi işlerine Ti caret Odasında Üç oda ayrılmıştır. Sergi komitesi ve buna bağlı büre- Jar bu odalarda çalışmalarına — baş- Tamışlardır. Şark yolu ileriliyor. Mardin, 30 (ALA.) — İakenderun, Gazlantep, Urfa, Mardin, Olzre, Şir- nak, Beytüşşebap ve Hakkâriyi Yük- gekova-Başırgan — üzerinden İran'a bağlayacak olan asfalt yolun Mar- din'den Kımltepe'ye kadar olan kus- minin yapılmasına — bügün törenle başlanmıştır. —— A L A Geçen hafta içinde piyasada zihinleri meşgul eden mesele, getihsal bölgelerinde kuraklık ve son defa olarak yağan yağmur Jara ait gelen haberlerdi. Nitekim hafta içinde, Ticaret Borsası- Zın satış salonuna giren tacirler, fiyatları kaydeden levhalardan evvel, yağmur hakkındaki malümatı " — iren siyah tahtalara dik- katle bakıyordu. Yağmur ve kuraklık - aberleri, yalnız zahire ta- cirlerini değii, bütün piyasayı mesgul eden bir mevzudur. Piyasanın her sene, yağmur haberlerini nisan, mayıs ayları içinde takip etmesi, mütat bir hale gelen bir hâdisedir. Henüz su- Jama programlarının tahakkuk etmediği bir/ memlekette, ziraat ekonomlsinin mukadderatı yağmura bağlı bulunmaktadır. Yurdun her tarafına feyizli yağmurlar yağdığı zaman, yalnız müstahsil köylü değil, en büyük ithalât tacirleri bile sevinç duymaktadır. Hafta içinde yağmur hakkında gelen haberler, köylüden tti- baren ithalâtçıyı sevinç içinde bırakacak mahiyette haberler de- &ildi. Böyle olmakla beraber Konya, Polatlı, Afyonkarahisar gibi 'en mühim buğday istihsal bölgelerinde kuraklık tehlikesinin ku men geçmiş olduğu anlaşılmaktadır. Bunu da, memnuniyet verici bir haber diye telâkki etmek lâzımdır. İstanbul Hafta içinde Ticaret Borsasında fiyat gerilemesi hâdisesi da- ha bariz bir gekil almıştır. Şimdiye kadar fındik, istisnal olarak bu fiyat gerilemesi hâdiseninin dışında kalmıştı. Hareketli ve canl bir madde olan fındık piyasası da geçen hafta durgun bir devreye Birmiştir. Hattâ haftanın son günlerinde fındık fiyatlarında dü- güklük müşahede edilmiştir. Bu fiyat düşüklüğündeki umumt bebin, fındık ticaretinin bu seneki ihracat yılında devrini ikmal etmesinden ileri geldiğine şüphe yoktur. Bu umuml sebebin dışın- Ga, fındık fiyatlarını gerileten günlük haberlere de tesadlif edil- kledir. Almanyanın fındık ithaline permi vermiyeceği yolun daki paberler gibi... Bu haberleri teyit eden resmi malümat da henlz mevcut değildir. Böyle olmakla beraber, bu mahiyettek haberler, günün piyasasına tesir etmektedir. Hafta içinde yağlı tohumlar grupunda da fiyat düşüklügü görülmüştür. Mevsim başında 38-40 kuruş arasında satılan ay. Çiçeği tohumu, hafta sonunda 26 kuruşa kadar düşmüştür. Susam Üzerine mevsim münasebetiyle pek az muamele olmuş, fiyat 62 kuruşa kadar sukut etmiştir. Keten tohumu fiyatı ise, diğerlerine nishetle mevklini muhafaza etmiştir. Hafta sonunda fiyat 39-40 kuruş arasındaydı, Nebati yağlara gelince; 1,50 asitli ekstra ekstra Ayvalık yağı 240 kuruş üzerinde durmuştur. Yüksek kalitede İz- Borsa ve piyasalarda haftalık vaziyet mir zeytin yağları ise 220 kuruştur. Bu yüzden Körfez yağları, İzmir yağlarına rekabet edememektedir. Ayvalık ve Edremit ci varında mühim miktarda stok bulunduğu, bazı zeytin yağ tacir- derinin zor bir duruma düştüğü anlaşılmaktadır. Bakliyat piyasasına gelince; geçen hafta da yazdığımız gibi, fasülye, nohut stoklarını elden çıkarmak kabil olamamıştır. Mev- sim başında 36-38 kuruş olan natürel nohut, hafta sonunda 16 ku- Tuşa kadar düşmüştür. İhraç edilemiyerek elde kalan fasulye fi- yatları da 24-25 kuruşa kadar sukut etmiştir. Geçen hafta İzmir piyasasının en hareketli ihraç — maddesi çekirdeksiz kuru üzüm olmuştur. İngiltere İaşe Nazırlığı son on bin tonluk mubayaadan başka, hafta içinde, 3.100 ton Tarişten 've 2.000 tonu ihracatçılardan olmak Üzere yine aynı fiyat ve gart- Jarla 5.500 ton daha Üzüm satın almıştır. İngilterenin altı yedi bin ton kadar olduğu tahmin edilen mevcut serbest stokun tama- mini almağa hazır bulundukları anlaşılmaktadır. Hattâ mahrem tutulan diğer bazı bağlantıların mevcut olduğu iddia edilmekte- dir, Bu arada İrlanda'ya yapılmakta olan satış miktarı bin tonu bulmuş ve Finlandiyadan da beş yüz tonluk sipariş alınmıştır İhracat evleri, mevcut stoklarını birinci on bin tonluk İngiliz sa- tığına kapattıklarından bu defaki bağlantılar için borsada alıcı vaziyete geçmişlerdir. Bu durum karşısında — borsada satıcılar azlı davranmaga başladıklarından fiyatlar hafta sonunda, hafta Anlayışlı davranarak borsada fiyatlar makul bir seyir takip ettifi takdirde mevcut üzüm stokunun kısa bir zamanda eriyeceği ve eni mevsime stoksuz girileceğini söylemektedirler. Yaklaşan ramazana hazırlık olmak üzere Mısır ve diğer Arap memleketlerinden devamlı şekilde incir siparişleri gelmektedir. Bu arada Fransadan da bazı siparişler alınmaktadır. İhraç evleri pi- yasada aradıkları çeşitleri temin edemediklerinden Tarişten de mubayanda bulunmaktadırlar. Esasen stoku çok küçülmüş bulu 'nan incirin bu tempo ile kısa bir zamanda tükeneceği anlaşılmak. tadır. Buna mukabil stok miktarı 600 ton kadar olan hurda incire henliz ahcı bulunamamaktadır. Hariçten yeni siparişler gelmediğinden, hafta içinde borsada Pamuk'un sakin bir durum arzetmesine rağmen stok miktarının büyük olmamam ve kuvvetli ellerde bulunması, fiyatların geri. lemesini şimdilik önlemiştir. Halen yegâne alıcı olan Çekoslovakya her ay yapılan tahsislerle devri mubayanlar yapmaktadın. Nisan tahsisi tükenmiş bulunduğundan bu memleketin girmekte oldu. fumuz mayıs ayı içinde yeni mubayanlara girişeceği umulmak- tadır. Bin beş yüz tonu birinci akala olmak Üzere serbest stokun dört bin beş yüz ton kadar olduğu tahmin ediliyor. Bunun dışın- 'da harice satılmış ve henüz sevkedilmemiş miktar iki bin ton ka- dar olup, bin üç yüz tonu İsveçe; beş yüz tonu Çekoslovakyaya ve iki yüz tonu da Macaristana aittir. Hafta zarfında pamuk yağı piyasası gevşek durumunu mü- hafaza etmiştir. Zeytin vağı fiyatlarında son günlerde görülen 'yeni gerilemelere rağmen pamuk yağı fiyatı her ne kadar 120 kuruşlük seviyesini muhafaza etmişse de fabrikaların - büyücek miktarlar için on kuruşa kadar yükselebilen - tenzilât yaptıkları görülmektedir. Bilhassa İstanbula yapılan satışlarda y çiçeki yağının rekabeti karşısında, bu tenzilâtın devamlı olarak tatbik dildiği. bildirilmektedir. Pamuk yağı fabrikaları ihtiyaçlarını kapatmış — bulundukla- 'mından alıcı vaziyete geçmedikleri cihetle borsada pamuk çekir- deği ağır vaziyetini muhafaza etmiştir. Bu hal çekirdek fiyatının bir müddettenberi devamlı surette gerilemesini intaç etmiştir. O kadar ki, öteden beri Çukurova çekirdeklerine nazaran dalma iki kuruş kadar yüksek bedel temin eyliyen Ege akalası çekirdekleri, son günlerde Çukurovanınkilere nazaran bir, bir buçuk kuruş daha aşağıya düşmüştür. Alâkalılar serbest atok miktarı 14.000 ton kadar olduğu tahmin edilen çekirdeğin mevcut 11 kuruşluk se- iyesi ile yakında bir ihraç metar haline geleceği kanaatindedirler. Adana: Nisanın son haftası zarfında Adana piyasasında ve borsada mühim bir iş olmamıştır. Bütün hafta müddetince borsada 686 ton pamuk satılmıştır. Sümerbank bu hafta mubayaaya girmiştir. Hafta sonu birinci akala 191, ikinci akala 166, üçüncü akala 152, makine parlağı yerli pamuk 160 kuruştan kapanmıştır. Geçen hafta içinde yalnız Çukurova Pamuk Tarım Satış Kooperatifleri Birliği harice pamuk satabilmiş, bir İtalyan firmasına Mersin teslimi 288 kuruştan 53 ton birinci akala vermiştir. İzmirde akala artık kalmamış olduğundan önümüzdeki günlerde Adanadan ha Tice pamuk sevkedileceği ümit edilmektedir. Kampanya başında 30 nisana kadar Adana piyasasında satılan pamuk miktarı akala yerli kütlü ve koza olmak Üzere 38843 tondur. Hâlen eldeki atok- lar 20 bin tonun Üstündedir. Pamuk fiyatları son aylar içinde mü- temadiyen düşerken pamuklu mensucat ve pamuk ipliği fiyatları olduğu gibi kalmaktadır. Bu maddelerin fiyatları üzerinde Adana piyasasında herhangi bir indirme olmamıştır. Pamuk tohumu fi- yatları ise bu hafta biraz hada düşerek akala 8 kuruş 50 santim, yerli 8 kuruş 50 santimden satılmıştır. Susam Üüzerinde de 57-58 kuruştan 18 tona yakin bir satış müamelesi ” olmuştur. Adana imali yüksek rafinalı pamuk yağı fabrika satışı 135, piyasada 140 kuruşa düşmüştür. Piyasada eski mal 16 kuruştan fasulye teklif edilmiştir. Perakende satışlarda ise en aşağı fiyat 40-50 kuruştur. Susam fiyatının da düşmesine rağmen ausam yağı ve tahin fiyatlarında bir değişiklik görülmemiştir. Trabron: Trabzon, 30 (Hususl mühabirimizden — telgrafla) — Geçen hafta içinde piyasada umumi bir gevgeme hissedilmiştir. Nisan ayına ait satışların yüklenmiş olması ve yeni taleplerin azalması bu dürümün başlıca Amilidir. Bununla beraber, açığa satış ya- panların zuhurat olarak piyasada mal almağa kalkması, bazan yükselmelere sebep olmuşsa da bunlar geçici mahiyette kalmış- r. Hafta içinde İllmanımıza gelen İsveç vapuruna 600 ton iç fine dik yüklenmiştir. Bu yüklemeden sonra #tok çok azalmıştır. Hâ- n kabuklu findik için talep vardır. Fakat satıcı bulunamıyor. Mahdut kalan #tok, çok sağlam ellere geçmiş bulunuyor. Önü- müzde yeni rekolteye kadar bütün malın satılması, stoksuz olarak yeni mevsime girilmesi beklenmektedir. Hafta zarfındaki kabuklu Satışı 118 tondan ibarettir. Hafta sonunda iç 160, kabuklu 78 ku- ruştur. | |