16 Nisan 1950 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 3

48 Nizan 1050 ve mâsum olduğunu söylüyor Londra, 15 (YİRS) — Batı Alman- yadaki Amerikan müdafaa şebekesi hakkında Ruslara bilgi vermek te- şebbüsünde — bulunan 10- yaşlarında Guüstav Mueller adında bir hava on- başısı, bir askeri mahkeme tarafı 'sene hapse ve ordudan iska- üm edilmiştir. Sanık, vyet — istihbarat ve UK teşkilâtını meydana çıkar- k ve onları ele vermek için te- a geçtiğini söylemişne de müda- faası — kabül Adolf Mürller'in mükni bir komünist oldu. fu meydana çıkarılmıştır. Şöhret merakı bu kadar olur mi St. Paul (Minnesota), 15 (Ap) — Evvelce İngiliz tabüiyetinde bulunan ve Birleşik Amerika Hava Kuvvetle- rinden Çavuş Güstav Mueller'in an- nesi Rayan Edward James, oğlunun Doğu Akdeniz politika hayatında mühim bir hâdise Arap Birliği, artık tek cephe olarak değil, karşılıklı iki cepheden birbirinin cüz'ü olarak mütalâa edilebilir Madrit, — (Hususl muhabirimiz bil. diriyor) — Arap Birliği Siyasi - Ko- mitesinin son Kahire toplantısı, Do- #u Akdeniz politika hayatının mühim bir hâdisesi olmuştur. 1945 te müsta- kil bir devletler grupu olarak tasav- vur edilen Arap Birliği, bugün, Ba Doğu gerginliği — bakımından, — çok başka bir ehemmiyet — kazanmıştır. Bu birlik artık tek başına değil, kar #ılıklı iki cepheden birinin cüz'ü ola- rak mütalâa edilebilir. İslâm âleminin bugünkü durumda, bilhassa iktisadi bakımdan — alâkalı olduğu batı devletlerine — mütemayil olduğu aşikârdır. Birleşmiş Mülletle- rin her toplantısında Arap delegeleri, dalma doğuya karşı cephe almışlar: dır. İslâm milletlerinin bir çok batılı devletlerle diplomatik münasebetleri, son yıllarda, şayanı hayret bir inki. af göstermiştir. Bu arada İslâmiyet- hiristiyanlık arasındaki yakınlaş. x. bilhassa dikkate Jâyıktır. Arap detlerinin en kuvvetlisi ve hattâ 'eri olan Misir Hükümeti, 1947 den i, Vatikan ile siyasi münasebetle muştur. Vatikandaki Mısır Elçisi, a geçenlerde, “dinsiz materyaliz: €" karşı, müşterek bir “İslâm - Hı- stiyan” cephesinin kurulmasını e- hemmiyetle temenni etmiştir. Yakınşark üzerindeki Sovyet baskısı Asırlardan beri sürüp giden bir düşmanlıktan — vazgeçilmesinin başlıca sebebi, şüphesiz, Yakınşark ü- zerindeki Soövyet baskısıdır. - Geçen yıl, Üsdün Kıralı Abdullahın Madrite ziyareti münasebetiyle tezahür eden katolik İspanya - Arap memleketle- ri, Cenubi Amerika devletleriyle bir- likte, İspanyaya karşı tatbik — edil mekte olan milletlerarası - boykotun kaldırılması için senelerden beri ça. hşıyorlar. İspanya daha - geçenlerde en kifayetli. diplomatlarından — 6lan Barcenas'ı, Kahireye büyükelci tâyin etmiştir. Barcenas'ın bundan — evvel, İspanyayı Vatikanda temsil ettiği na- zarı itibara alınacak olursa, bu tâyi 'nin ehemmiyeti daha ziyade tebarüz der. Anlaşılıyor. ki, Yakınşark ve Akdeniz memleketlerini anti-komu- nist bir blok haline getirmek için, hirçok istikametlerden çalışılmakta; Diğer taraftan, dullahin Kahir, Ürdün Kıralı Ab Toplantısına gelme: nesiyle tezahür. eden fın da gösterdiği gibi, Arap devletleri sındaki birlikten bahsetmek doğru — değildir. Arapların, — İsrail karşısında uğradıkları askeri maglü biyet, “birlik” idenlini saramış ve bu sıntının tesirleri henüz — geçme iştir. Filistin harbinde münhasıran, İngilizlerin talim ve terbiye ederek teçhiz ettikleri Ürdün ordusu muvaf akiyet. göstermişti. Amerikanın Yakınşark volitikanı Amerikanın, Yakı memleket rini, Atlantik Paktına müşabih bir ykilâtla, tedafli bir pakt cuhilinde dişmek Üzere £ pilan 8e 'tir. Ayn ulmış di ür. İspanya Dişişleri Bakanlığım anı sayılan “Hopa de Lun; tesi, Türk - İtalyan paktının 'niz ve Yakınşark — memleketleri hakkak sayılan İapanyanın, böyle bi paktla çok alâkalanacağını et Rus casusu Âmerikal çavış beş seneye mahküm oldu Annesi, oğlunun şöhret merakında 'bütün hayatınca komünist akidele rine bağlı olduğunu” söylerken ya- Jan söylemekte olduğu kanaatini iz har etmiştir. Bayan James, oğlunun dikkat n: zarlarını kendine çekmek için, evve den beri garip şeyler yapmış olduğu- nu belirtmiştir. Esrarlı bir uçak kazası 15 (YIRS) — İngiliz Ha- yayolları, geçen perşembe günü Pa: rise giderken gövdesinde üç — metre kutrunda delikler açılan Viking uça: &ına yıldırım isabet etmediğini açık- lamıştır. Londra BELA. makamlarına göre, uçağın apteshanesine bırakılan bir - bombu infilâk etmiş ve uçağı hasara uğrat; 1200 metre yükseklikte uçarken in. filâkten sarsılan ve içinde 28 yolcu bulunan uçak, kontrol — tertibatının kopmasına rağmen, pilotun mahareti Sayesinde, — havalandığı — Northholt meydanına salimen inebilmişti. Haftada vasati elli Bulgar Türkiyeye iltica ek Londra, 15 (Nafen) — Londrada çıkmakta olan Manehester Guardian Bözetesi Türk Milletinden — sitayişle bahseden bir yazısmda - şunları söy- lemektedir 'Türkiyeye gelen seyyah Üzerind müspet tesir yapan durum Türkiye deki “yeniliklerin” her geçen gün in- kişaf edişidir. “İstanbul valileri şehrin veçhesini modernleştirmek için büyük gayret- ler sarfediyorlar. Şehirde bir çok ye- ni hastahaneler, veni stadyum, a hava tiyatrosu, yeni üniversite bina- ları yapılmıştır. “Bir çok Bulgar gençleri demirper de arkasından kaçarak İstanbula (l an alâkadar e New-York, S fkârın İçten içe gel isallerini verme, Amerika Almanyada serbest seçim istiyor Bu yolda Rusyaya şiddetli demeçler verilecek rk, 15 - AA ( e- York Times zetesinin Frankfurt muhabiri Birleşik Amerikanın — Sovyet Rusyaya Birleşik bir Almanya için T Yapılalamı — hak- kında teklifte bulunmak niye: olduğunu — bügün — yaz- Muhabir imler ve Doğu a hükümetini alâkadar eden diğer meseleler hakkında iddetli Amerikan demeçleri nin önümüzdeki haftalar içinde beklenmekte olduğunu — bildir mektedir. 5 Kıbrisli genç kiz Türkiyede 6 sene tahsil tica etmektedirler. edecek 'Bu gelen mühacirlerin adedi haf- | — Lefkoşa, 15 CApI Kubrisli tada vasati olarak 50 yi buluyor. Hğütiar Bit aa melAtde A Enstitülerinde tahsil etmeleri, Türk Yazısını bitirmeden evvel muharrir e Ha TölK d Milli Eğitim Bakanlığı tarafından e kabul edilmiş ve keyfiyet bildirilmiş- 'Şimdiye kadar Ruslar ile 18 defa | Va harp etmiş olan Türk için esas tehli d kenin kendi tarihi düşmanı olan Rur: Morshall Plânı lardan geleceğini bilmektedirler. Bu antikomünist bir ilâçtır müuhacirlerin akın halinde — ge Meadville, 15 (Ap) — — Marshali devamları, Türkleri dalma müteyak- | — Plânı İdarecisi Paul Hofmann, yalnız kız bulundurmakta ve böylece tek | / Marshall Plânının, Fransa ile İtalya- düşmanlarına karşı memleketin bir- | nn komünist olmasına müni olduğu- leşmiş olmasını tevlit etmektedir nu ileri sürmüştür Hint Cumhurbaşkanı Prazat il 'yar Başbi Pakistan hudutları garantiye alınacak İngiltere ile Pakistan, meseleyi müzakere ediyorlar Revter) — İt den dün bildirli | Rine göre, İngiltere ile P Tngiliz n Pakistan GA B Ö den en heyecanlı mesele, saatli atom b ini yatıştırmak makaa, siyor. Resimde bir uçak gemisinin Berlin, 15 - ALA, (APP) — Ame: rikan bölgesinde çıkan Tagesplegel adlı gazete, Sovyet bölgesi demiryol- ları eski komutanı General Kuv, nin intiharını — bildirmektedir. Bazetenin tasrih ettiğine neral, otomobille Stettin Oder üzerinde bir köprüyü geçmek isterken Sovyet nöbetçisi tarafından tevkif edilmiştir. Büyük üniforması. n giymiş ve bütün — madalyalarını takmış bulunan generalin beraberi: de karısı ve beş yaşındaki kızı bu. Bu göre ge- civarında dunmakta idi. Nöbetçi, generalin geç- Mesine mâni olmuştur. Bunun Üz. rine General — tabancasını çekere karısını, kızını ve sonra da kendisini öldürmüştür. General / Küvaşin, Bati- çevrele- rinde, Berlinle Batı bölgeleri arası da demiryolu irtibatının kesildiği za- man oynadığı rol ile tanınmıştır. Suni yağmur kara çevirdi New - York'ta birinci kar tultu w-York, 15 (AP) — Ha tehassıslarının bir tesadüfe melerine rağmen, dün New-York'ta yağmur yağdırmak için yapılmış lan ilk teşebbüsten sonra kar mıştır Mütehassıslar havalic istisnal olduğunu. kat ler. bu. mevsimde bu kar yağmasının tamamen l etmektedir rine toz haline getirilmiş kuru buz atılmaktadır. Bu ameliyenin tcrasın. dan he lamış. ve öğleye MEMLE döğrü kalınlığı bir Hürriyet olmayınca seçmek” zorunda kaldı Bir Sovyet generali, öbür dünyayı, Rusyada yaşamaya tercih etti bombalarını a maruz bi diyle teabirler n “New-York anlara getirilip akılmasıdır. Amerika Hükü: ürken, diker taraftan © manına girişi görülüyor. “ölümü Gazetenin ilâve ettiğine göre, in- tihar hakkında yapılan tahkikat s0- nunda generalin — ailesiyle — birlikte İsveçe gitmek Üzere vapura binmek için Stettine gitmek istediği anl şılmıştır. Bir İslâm - Katolik paktı Ilaıllanıyor örüşmeler müspet - şekilde ilerliyor. Romada büyük bir cami yapılacak ve bir İslâm Enstitüsü açılacak Roma, 15 (YİRS) Katolik paktı için görüşmeler yapıl makta olup, müspet yolda yürüyen bu andlaşmanin süratle neticelenme- Si beklenmektedir. — Görüşmelerin müsait bir hava içinde İlerlediğine bir misaj olmak üzere, yakında Ro- mada Ağa Han'ın başkanlığı altın. da bir İslâm Kültürü Enstitüsünün açılacağı haber verilmektedir. Diger taraftan Romada büyük bir camiin inşaatına başlnacağı bildirilmekte ve umumi efkârın dikkati bu noktaya gekilmektedir. Uçan dairelerin sürati Modena, 15 - ALA, (AFP) — Şi hirden bir mühendisin yaptığı —hen. desi hesaba göre saniyede 400 met reden fazla bir süratle hareket eden bir uçan daire, Modena şehrinin bir K Sakinleri tarafından — Cimone *pesi Üzörinde görülmüştür Arkasında işıkli bir iz birakan bu uçan daire 45 saniye müddetle gö- PANAY:R:7 — Bilirsiniz. ya; 'nefalr (Oscar Wilde), kadı birden değil! için? cağına inanıyorum; lerim. Yine o sebepledir ki vimsiz görün yamalak ve arpık çurpuk' 'niz? Onları beğenmiyor musunuz? Benim bahsim sade bu ikincilere alt! 1 — “Tenkid, Bınırını bilmek sanatıdır. kâye eden kimseye derler.” — Böyle şeyler bizde var mı? mefhumu da yalnız yukarıda) lara Üstün görmez misiniz? — Şüphesiz ki, evet 983 senesinde Almanyadaki nazi tahakkümünden kaçıp İngiltereye aığınan bir çok siyasi mülteciler ara- sında, o zaman 21 yaşında olan Claus, Emil Jüliüs. Puchs isminde solgun çehreli bir üniyersite mezunu da var- d Bütün diğer mülteciler gibi bu delikanlı da İngilterede hüsnümua- mele görmüş ve İngiliz vatandaşlı 'na kabul edilerek Bristol Üniversite- #ine girmişti. Bu üniversitede doktor- lük unvanını kazanan Fuchs, bilâhare Edinburg'a giderek ilmi araştırma- larda bulunmuş, zekâsı ve çalışkanlı- ı ile oradaki profesörlerin - nazarı dikkatini celbetmişti. Kendisini fenne vakfeden bu genç ilim adamı her za- man iradesine sahip, temkinli ve ç ki tesiri altında bulunduğu zamanlar bile fazla konuşmaktan çekinen bir kimse olarak tanınmakta, idi. İngilterenin Alman istilâsına ma- bulunduğu devrelerde, bütün Al- mültecileri gibi, Dr. Puchs da Kanadaya gönderilerek orada enterne edilmiş Ve bilâhare bahsi geçen teh- like bertaraf olunca tekrar İngiltere- ve inde edilmişti. İngiltereye bu ikinci gelişinde Dr. Fuchs Birmingham Üniversitesine in- tüsap ederek profesör Rudolph Peise- ris'in yanında fenni çalışmalarına de- rülebilmiştir vam etmiştir. Şurasını işaret etmeli- KET HABERLERİ Muhafaza Komutanlığı mart ayı bilânçosu 76 S1 silâhlı olmak üzere 291 kaçak vakası tesbit edildi Ankara, 15 (ALA.) — Gümrük M hafaza Genel Komutanlığından bil riliyor 1950 mart ayı içinde yurdumuzun kayı, sınır. ve karasuları bölgesin fanliyette bulunan gümrük muhat akcılarla çarpışarak, Z15 olayı — de çarpıtmasız olmak Üzere 201 kaçak akası ile karşılaşmıştır Bu olaylarda 272 kaçakcı yakalan- “Bizim Köy İzmir 15 (Hususl muhabirimiz bi diriyor) — “Bizim Köy,, adlı eseriy de hakli bir göhret kazanan Mah. müt Makal'ın komünistlik suçu ile Karabiga iskelesi yakında işletmeye - açılacak Bandırmada tecrübe uçuşu yapan bir uçak, uçan daire zannedildi E İKi gün Bi ” müellifinin duruşmasına başlanıyor Ankara avukatlarından Oktay Ri- fat, Saffet Nezihi Bölükbaşı, Mahmut Makal'ın vekâletini almak üzere bu- gün otomobille Niğdeye gitmişlerdir. Mahmut Makal'ın muhakemesine ya- Aydının elektrik ve su işi hallediliyor Aydın, 15 (ALA.) — Belediyelerin u ve elektrik işleri için hükümetçe :00.000. liralık Ayrıca köyler için yardım. yapılmıştır 150 bin lira ay Malatyada oküma yazma kursları açıldı Malatya, 15 (A A.) — Kadınlar Birliği tarafından illmiz tilkokullarının ılmıştir. Kurslara/ şimdiden 300 € yakın öğrenci devam etmektedir Diğer taraftan nakış ve dikiş kura- arındaki çalışmalara da başlanmıştır Çalışma - Bakanı Kayseriye gitti Ankara 15 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Çalışma Bakanı” ya: mın Kayseriye hareket / edecektir Bakan bez fabrikasının temin etti İ arsada yapılmasına karar verilen kmalinden sonra İşçilere temlik edilecek olan evlerin temel atma tö- reninde hazır bulunacaktır. tanrısı sayar ve öyle tarif eder. Sonra da der ki veya karşıt” kitabı yoktur. İyi ama kötü yazılmış eserler vardır. İşte e Yazan Sayfa 8 Sanat ve tenkid Yazan : Fâzıl Ahmet Aykaç artisti ande güzellikler yaratan bir “ahlâka uygun (Oscar Wilde)ın fikrine hayli bakımdan taraftarım. Fakat hepsine — Şunun için ki, ben artistin ilk vazifesiin, güzellik yaratmakla başlıya- inanıyorum ama bu vazifenin mutlaka orada sona ere. ceğine kanamam! Bence kafalı bir sanatkârın cemiyet içindeki en önemli rolü, o cemiyetin donmuş, müstehaseleşmiş fikirlerine, diyle açtığı savaştadır. Bu süretle artist, vasıtası olarak kullanır ve yıkılması gereken küflü gelenekleri devirir. tısı kurulmak lâzimgelen -bir geleceğin de hiç olmazsa temellerini atar. Bü- tün büyük milletlerin edebiyat tarihi, bu dâvamın bize bir çoke delillerini vermiyor mu?. Sanat alanında ben hiç tokgözlü ve alçak gönüllü değilim! Sanatı çok derin ve yaratıcı görürüm. O sebeple de sanatkârdan çok şey bek- 'entipüften' ir! Bundan başka karşısında en çok titizlendiğim şey, yarım sanattır. Artistin yalnız iktidar gelen zarafetsiz çapaçullukla âdi Mübaliliği de hiç sevmem ve bunları bir nevi marifet gibi göstermek sahtekârlığına daima isyan etmişimdir ve ede- cekim, Hulâsası gu: Sanatkârın da pehlivan #gibi kuvvetlisinden hazzederim; küvvetlisinden ve cesurundan! Cilızından Ve kaçak güleşeninden değil! — Peki ama, gayet duru, gayet narin ruhlu ince artistlere ne diyeceksi- İnanlarına, sanat yo- sanat büyüsünü, en kudretli telkin Ça 'adam, bana asıl ideal âleminde se- calığından — Hâşâ! Narin ruhlu, süzgün duygulu sanatkâr başka; değersiz, ikti- darsız, buna mukabil iddialı ve haddini bilmez sanat kamlotçusu yine başkı — Tenkid hakkında ne düşünüyorsunuz? — Hayli yıl önce şöyle iki cümle okumuştum: kitapların lezzetini anlamak ve onlardan zevk almanın 2 — "Münekkid, şaheserler arasında, ruhunun geçirdiği maceraları hi- Pek az; hemen hemen yok gibi! Ancak benim anlayışıma göre tenkid düsturlar içinde çerçevelenemez! Kendi inan- cınca (Emile Zola) nın düşünüşü haklıdır. Yani tenkidelde yalnız derin, ince ve duygulu bir zekânın yatı içinde ummanları dolaşan bir fikir ve güir sey- yahı bulmakla kani olamam. Öyle bir adamda başka Vasıflar da ararım. İs- terim ki, münekkid - kabilse - bir zevk ve zekâ hekimi olsun! — Bunların hepsi güzel mma biraz fazla filozofane! ameli kıymeti olmayan bir takım şişman ve gişkin -nazariyeler içinde hallet. meğe kalkmayı benim yerden yapma aklım almıy Ancak, düşüncelerinizin esasına hiç dokunmuyarak şunu sormak isterim: Bir çok sanatkâr için sade ve gerçek bir samimiyeti, tekmil öteki dâve Hayat, işlerini, ır. Bilmem sizinki nasıl?1, Gasusluk suçundan î&sınıyı mahküm olan Dr. Fuchs atom aramaya devam etmek istiyor. Dr. İng. Hüseyin PEKTAŞ yizki, profesör Pelerisde Dr. Ruchs Kibi Alman ırkından olup sonradan İngiliz vatandaşlığına geçmiş bir kim- sedir. Almanların atom Üzerindeki çalış- malarının müttefiklere kıyasla çok ileride bulunduğu. ve dolayısiyle İn- &ilizlerin atom mevzuunda çalışacak elemanlara çok fazla ihtiyacı olduğu bir devrede Dr. Fuchs'un atom (ize- rindeki parlak çalışmaları alâkadare larda memnunluk uyandırmış ve ne- tice itibariyle İngiliz atom — sırlarır 'zun Dr. Fuchs'a verilmesine müsaade edilmişti. Bu suretle İngiliz atom sır- larının bir çoklarına agüh olan Dr. Fuchs'u, bilâhare, Harweli'deki Atom Araştırma Merkezinin Teorik — Fizik kısmının şefi olarak görüyoruz. Bu sıfatla Dr. Fuchs İngiliz Heyetinin Üyesi olarak Amerikaya bir kaç defa seyahat etmiş ve oradaki atom âlim- leriyle bir temas tesis etmiştir. Bu ağır vazifeyi yüklendikten sonra Dr. Fuchs büsbütün durgunlaşmış ve in- sanlardan uzak yaşıyan esrarengiz bir kimse olmuştu. Dr. Fuchs fenni mevzulardan — gayrı hiç bir mevzu hakkında, arkadaşlariyle dahi, konuş. mayıp husüsi hayatı hakkında soru. Jan suallere kısa ve süsturücü cevap- lar vererek mükâlemenin uzamasına mâni olan bir tavır takınmıştı. * Bugünkü dünyada- milletlerin en büyük kıskançlıkla muhafaza etmeye çalıştıkları sıralardan en mühimmi, şüphesiz ki, atom bombasına ait olan sırlardır. Bu mevzuda çalışan İngiliz intelligence service'inin Rusyadaki A tom çalışmaları hakkında elde ettiği malâmat Rusların; İngilizlerin elin- de bulunan bütün atom sırlarına sa- hip olduğunu gösteriyordu. İngiltere- şfedilen ve çok titizlikle muha faza edilen bir çok buluşların tıpatıp aynisinin Rusya'da da aynı zamanda keşfedilebilmiş olduğuna ihtimal ve- rilemiyeceğinden İngiliz M. T. 5 teş- kilâtı harekete geçmiş ve bu sırların İngiltereden — Rusyaya — kaçırılmış olması ihtimali üzerinde durulmuştur ML5 teşkilâtı altı ay geceli gündüz. İü çalışarak bir çok şahıslar Üzerin- de incelemeler yapmış / ve neticede bütün şüpheler Dr. Fuchs'un üzerin- de tekâsüf etmiştir. Bilâhare tahki- kat genişletildiği zaman Dr. Fuchs'un gerek kendi buluşlarını gerekse diğer İngil Amerikan âlimlerinin ke- giflerini henliz açığa vurulmuyan bir anal vasıtasiyle Rusyaya ilettiği ta- de hakkuk etmiş ve çok sülküti olarak tanınan Dr. Fuchs bu halinden vaz teker itiraf çerek suçlarını teker etmiştir. Kendisine tevdi edilen bütün bür kopya defteri sadakatiyle ra devreden bu ati gazeteleri “Kopya darı Rusla: neiliz teler sebekesinin İngiltere halen icrayı faaliyet ettiğini ve çebez kenin diğer efradının da icin takibin şiddetle akalanma- Einstetn'den sonra en kuvvetli ze- kâya malik olduğu — söylenen Dr. Fuchs'ün . Harweli atom istaayonu şefliğinden / Wandsworth hapishanee sine düşmesinin hikâyesi işte budur.