14 Nisan 1950 — Cuma SİYASİ İKTİSADİ F Sayı 135 — 10 Kuruş İ Â ' j | ; K A ( dzimedil li Beyoğlu - Müellif Caddesi 6 - 8 eee MÜSTAKİL GÜNLÜK GAZETE Fo İNi İlanledan 'a TaLrAA LAvl Ha LĞ Posta Kutusu 2100 Beyoğlu Hariç momleketler iki mislidir. eden: HABİB EDİB TÖREHAN mes'uliyet kabul / edilmes Telgraf Adresi: Hetlo. İstanbul İÇ ve DIŞ POLiTiKA 13/WV/1950 Londra Konferansı ve Almanya meselesi ÜYÜK bir haftalık Amerikan mecmuası, y 'da Londrada toplanacak olan konferansın, kendisine Dışişleri Bakanlığı memurlarından biri tarafından mahrem surette ve- rilen programını dün neşretti. Bu program hakikaten çok yük- lüdür. Orada, bugün Batı dev- | let adamlarının halletmek mec- | buriyetinde oldukları bütün me- seleler sıra ile zikredilmiştir. Amerikalı gazetecinin açığa vurduğu bu vesikanın, Dışişleri Bakanlığı — gizli arşivlerinden çıkmadığı muhakkaktır. Bu, ol- #a olsa, resmi bir sıfatı bulun- mıyan, fakat milletlerarası me- selelerde ihtısas sahibi olan bir | kimsenin, biraz düşündükten Sonra, son zamanlarda bütün profesyonel müşahitleri meşgul | eden mevzuları birbiri arkasına kâğıt üzerine sıralaması ile mey dana gelmiştir. Mahiyeti ne olursa olsun, bu programı tetkik edersek görü- Tüz ki, üç büyük Dışişleri Ba- kanının konuşmaları, en fazla | Almanyanın statüsünü tayine | hasredilmiştir. Bu itibarla, Al- Manyanın istikbalinin, mayısta | toplanacak olan Amerikan, İn- giliz, Fransız Dış Bakanları top- Tantısına bağlı olduğunu söyler- sek, her halde mübalâğa etme- miş oluruz. siyasi kın- * Acheson'un yakında Avrupa- hareket edeceğinin ilân edil- diği bir sırada, Amerikan Kon- gresinde onun Almanya hakkın- daki siyasetine karşı hücumlar büsbütün — artmış . bulunuyor. Daha dün Cumhuriyetçi mü- Messillerden Jenner, Kongrede Ruhr havzasındaki fabrikaların sökülmesini ve bunların Rusya- ya teslim edilmesini protesto ediyordu. Fakat, hakikatte bu tenkidlerin, Amerikan Dışişleri Bakanına zarar vermek için de- ğil, ona yardım etmek için ya- | pıldiğıni 'da iddia etmek müm- kündür. Acheson'un, üçler kon- feransında, — Almanyanın bir mağlüp gibi muamele görmeksi- zin müsavi şartjarı haiz bir âza olarak Avrupa Birliğine alınma- sını talep edeceği, artık kimse için bir sır değildir. Bunun için ise, bir taraftan Batı büyük dev- letlerinin, Bonn Hükümeti üze- rindeki siyasi kontrollerini as- gariye indirmeleri, öte yandan | da, bilhassa bu hükümetin oto- | ritesinin yayıldığını bütün Al- man topraklarında iktisadi kal- kunmayı temin etmeleri lâzım- dir. Halbuki, eğer Alman fab- rikalarını sökerlerse, bu kalkın- ma elbette mümkün olamıya- cektır. İşte Acheson da bunu anlamıştır. Fakat, Almanyanın rekabetinden korkan İngiliz ve Fransıelara bunu — kabul ettir- mekte de büyük güçlük çek- mektedir. Dün Kongrede Jen. nev'in yaptığı gibi müdahale ve tetikdiler, bu bakımdan — Ache- son'e yardım etmektedir. Çün kdi o, bu vaziyet karşısında, Av rupalı iki büyük meslekdaşına, Ameçjkan umumi efkârının da kendiği gibi düşündüğünü ve Al- mamyanın artık affedilmesini ve orsn Avrupa ailesine alınması- | 'a mâni olunmamasını istediği- ni c“ saretle söyliyebilecekt * E: sen, İngiltere ve Fran: sanın, bundan iki sene ev- velki kadar, Almanyanın yeni- den dirilmesinden korktukları iddia edilebilir mi? Pek zannet. miyoruz. Churehili ve De Gaulle gibi adamlar, daha son zaman larda bu eski düşmanla işbirliği apılması “taraftarı olduklarını öylemişlerdir. Aynı - zamanda her ikisi de, hakiki bir Fransız Alman birliğinin, etrafında yeni Avrupanin teşekkül etmesi için lüzumlu bir çekirdek — olacağı | fikrini müdafaa etmişlerdir. Ge- rek Churehill, gerekse De Gaulle bugün muhalefet tarafında bu lunmakla beraber, geniş bir İn giliz ve Fransız kütlesini temsil etmektedir. Bevin ve Sehuman, Londra Konferansı / esnasında bu vaziyeti gözönünde tutmak- tan geri kalamıyacaklardır. — | &| Üçler toplantısı gittikçe ehemmiyet Londra toplanlısından sonra, Atlantik Paktı Devletleri Dışişleri Bakanlarının umumi toplantısı teklif ediliyor Washington, 13 (A.P.) Amerikanın Dişişleri Bakanı Birleşik Dean | Acheson dün, Atlantik Paktının Kon: Seyine dahil on bir dişişleri bakanının 15 mayısta başlamak üzere Londra: heson bir basın toplantısında, & mayısta Sehuman'la görüşmek üzere Parise gitmeyi tasarladığını bildir miştir. Daha sonra Acheson, — Lon draya giderek Bevini uman da bu. konu, naya iltihak edecektir Acheson'a bu seyahatinde Jessup ve Cumhür Partiden — müşavi; New-York, 13 ALA, (AFP) — Haf- talık News-Week dergisi Londra kon bunla. hafta feransının gündemlerince etrafında geçen adaki siyasi muhabirinin — elde | malümatı neşretmektedir Bevin- Acheson konfe- Duşlrü ge 1 — İktisadi siyaset etrafında ya- | Pılan istişarelere genel”bir. bakış, 2 — Batılı teşekküllerin gelişmesi, 3 — Sömürgeler meseleleri. 4 — Güney, Güneydoğu Asyadaki siyasi meseleler ve bilhasan Keşmir ve Hindistan, Fransız, Portekiz Holânda müstemlekeleri. 5 — Japon sulh andlaşması, 6 — Çin, 7 — Libya ve Eritre, Truman'ın Sinci hizmet yildönümü Başkan, son dört yıldan beri durumun iyiye gittiğini söyledi Tefrikamız: | ASYA HİKÂYELERİ | ni ilüncisi olan “Hambor' || Ali,, bir iki güne kadar so- na erecektir. Gobineau'nun şaheserine karşı gösterilen büyük a- lâka bizi bu hikâyelerden birini daha neşre sevkedi- yor: KANDEHAR ÂŞIKLARI | İSTANBUL” o- kuyucuları bu hikâyede de pek canlı ve zevkli sahifeler bulacaklardır. Tercüme Reşat Nuri Da- dü üf LK İmzalarken. Arkada, Disitleri Bakanı keshediyor 8 — Ortadoğuda siyasi veçhe, (bil- hassa Misir), 9 — Halkçı cümhüriyetlerle NeWws-Week — Bevin-Acheson- man arasında yapılacak görül aşağıdaki noktalar üzerinde cereyan açıklamaktadır. 1 — Batı Almanya (siyasl ve ikti- adi meseleler) 2 — Sovyetlerin Almanya üzerin- Si mühtemel karşı tedbirleri, 8 — Berlir 4 — Almanyanın iktisadi durumu, 5 — Mülteciler 6 — Rhur'un idaresi Almanyanın savunması, 8 — Avusturya ile harp halinin s0- | a) Sulh andlaşması siyaseti, b) İşgalinin hafifletilmesi, 9 — Atlantik Konseyi ve Bevin - Acheson konferansı gündemindeki 3, 4, 7 ve sekizinci maddeler. Atlantik Konseyi gündemi de şöy- 1 — Savunma Komitesi tazafından sunuları stratejik plânların ve telâk- kilerin tasvibi, 2 — Kuzey Atlantik Paktı madde- lerinin genişletilmesi, 3 — Kuzey Atlantik Paktını imze Jayan devletlerin siyasetlerinin henkleştirilmesi imkânı, 4 — Komlnizm tehdidine karşı a- hınması mürüktn müşterek tedbirler. Washington 13 (AP) — Başkan Truman bugün bir basın toplantısın- da verdiği demeçte, milletlerarası du. rumün 1946 ya kıyasen daha iyi ol- duğünü ve sön 4 yıl zarfında ted. rici bir düzelmenin yer aldığını be. Cumhurbaşkanı, Birleşik — Ameri- kanın 1947 yılında Türkiye ile Yu- nanistana askeri yardıma başladığı Mi ve daha sonra Marshall Plânının tatbikina girişildiğini hatırlatmıştır Mütenkıhen meseleleri gözden geçirmiş ve Birle k Amerikanın gayet iyi bir durum. da olduğu kanaatini belirtmiştir Turman, — kisaca li Gazeteler — Ayan Joseph MeCarthy'nin ileri sürdüğü iddialar hakkında Truman'ın fikrini sormuş. lardır. Başkan . Trüman MeCarthy'den bahsederken, Ayan üyesinin “Kremlin'in Birleşik Ameri kadaki en büyük kozu, — olduğunu öylemiştir. Taft, bu mütalâanın bir hakaret ve iftira teşkil ettiği Kanaa- | tini belirtmiştir. de Gazeteciler Truman'dan Taft'ın bu | beyanı hakkındaki — mütaftasını sor- Başkan: — “Sizce — Me muşlar. ve heson ve Senatör Connaliy Barkley Makassar isyanının kahramanı yakalandıktan sonra Holândanın eski Endonezya ordusuna mensup bir kısım asker, Yüz- başı Abdülâziz adında bir sergerdenin emrinde Endonezya Merkezi Hü- kümetine karşı isyan etmiştir âsi Abdülâziz avanesiy Resimde Makassar llmanını ele geçiren görülmektedir. Endonezya Cumhurbaşkanı Soekarno milli orduyu, âsilere karşı harekete geçirmiştir. Yunanistanda, Venizelos Kabinesi esi değişiyor Yeni hükümeti, merkezi par partilerin kuracağı ve Plastiras'ın başbakan olacağı bildiriliyor Atina, 182 ÇYİRS) — Özül dikinci abılar çıkaran Âtina gazeteteri, Ve- izeloş hükümetinin. & yeni kabinenin Gi tarafındanı kürulinağı uracağını bildirmişlerdir. Gazeteler Kırala baş- General Plastiras tara- ından kurülacak olan bir. merkez hükümetinin, Venizelos Liberal Par- tist tarafından destekleneceğini ilâve “tmektedirler. Venizelos hükümeti, — müracaatın. dan müspet bir netice elde ettiği tak: dirde, kabine derhal istifa edecektir. Bakanlar Kurulu bu akşam bu mev zu Üzerinde bir toplantı”akdetmiş ve bir hükümet sözcüsü: —"Dört mer- kez Partisi arasında cereyan eden te- masların memnunlük- verici bir- şe- kilde Inkişaf ettiğini, bildirmiştir. Diğer taraftan alınan — haberlere göre, Venizelos bugün Kıral tarafın: dan kabül edilmiş ve Bakanlar Ku- Tulutyarın toplantıya çağırılmıştır. Atom âlimleri, politikacılara karşı koyuyorla İngiliz atom âlimleri “ko- Şimdiki — Başbakan — Venizelos KÜĞt detülaktinesekür; Ka ll muhalefet ediyorlar Londra, 13 (AP) — İngiltere: nin atom bilginleri dün, mem. lekette yeni bir komünlst - te. mizliğine “şiddetle muhaletet edilmesini talep etmişlerdir. Başbakan Attlee bundan on Üç ay evvel komünistlerin dev let hizmetlerinden çıkarılacak. Jarını bildirmişti. İtalyan Cumhurbaşkanı Milânoda Türk paviyonunu gezdi Milâno, 13 A.A. (Özel) — İtalyan Cumihürbaşkanı Einatdi dün parlak bir: merasimle “açtığı” Milâno Fuarın. da l öce Türk Paviyonunü siyatet etmiştir. — İtalyan — Cümhürbar Nü ilgiyle gezmiş ve Kendisine refakat “eden Türkiyenin Roma Büyükelçimiyle se deri hakkında geniş Atom Bilginleri Konseyi, “Bu a gekilde bir temizlikten pek e hemmiyetli ve nazik neticeler 9. Hnacafını,, belirtmekte ve ted- birin, “Başka türlü halledilme- #i İmkânsız bir durum karşısın. da kalmış olan idarenin tevessül etmesi icap eden nahoş bir mü: evyide — olarak,, — karşıladığını kaydetmektedir Türk paviyonunu büylük: bir | Belçika buhranı yoıi | bir afhaya giriyor Brüksel 18 (YİRS) — Takdim.et-| — Spaak'ın bir teklifini — Kırala tiği kabine listesi, Natb Prens tara: | müstür. Spank, Kirat Leöpole'ün fından kabul edilmeyen — Başbakan| — memlekete avdetini - kulüri etmaktı Van Zeeland, Kıral Leopold'ün ai fakat hiç birosiyasi harekete iştiral daveti Üzerine Cene gitmiştir. | etmemesini şart koşmaktadır 'Van Zeelana'ın Cen aa | Belçikadaki siyasi — dürüm h karar vermeni, Kıral Leop arışıktır fakat Kıralın alacağı ka : edi ar, bu dürümü aydınlatacaktır Yarınki toplantı, 4 haftadan ber Van Zeeland, Kıral Leopold'ün Bel en Belçika Kabine buhranı- iç çikaya avdetine muhalif olan 806 in bir dönüm noktası teşkil ede- yallst Partisi Baskanı Paul — Henrv | bilecektir. İ veni zengin — Santler değişecetemi Anadoluda Maruf/ edebi. gini “Agâh hattâ natüralist hilâi yenin K Küzelleşmesine Bizmet “edenlerin ven Başında İşe Refik Ha- Aalarında hikâyelerin anlamiyle fürkcesidir. YENİ İSTANBUL, bundan 25 sene evvel dekişikliği, S 'nüfüz ve belirtmesini kendine dübiy iste Bütün imkünlardan — faydalanarak atalar yurdumuzu köy köy, kasar Ba kasaba, karış karış gezecek ve Aİntıbalarını mühterem okuyucular Tımıza arzeyliyecektir. Refik Halid 15 nisan cumartesi günü memleket seyahatine çıkıyor. İÇ SAYFALARDA İKİNCİ Ticanilerin tekbirleri M. Nermi ÜÇÜNCÜU Amerikanın, Avrupa kültürüne tesiri DÖRDÜNCÜ Pariste üniversitelilerin sosyal durumu Ayse Nur Kaderim böyle imiş (Hikâye) Üvey Evlât BEŞİNCİ Mali siyaset Doç. Bedri Gürsoy Refik Halid 4 've memleketin içtimaf vaziyetini mükayese ederek aradaki farkları Devlet Bukanlgın tebliği Marshall Yardımından alınan para ile seçim propagandası yapılmıyor Ankara 13 (A.A.) — Dev kanlığından tebliğ edilmiştir: Bazı illerimizde Marshall — Yardı mindan alınan paranın 20 milyon 1 Tasının seçim işlerine — sarfedileceği yolunda propaganda yapıldığı öğre: nilmiştir. Devlet Bakanı - tarafından Büyük Millet Meclisi kürsüsünde ve basına — verilen izahatta — Marshall Yardımından alınan — paraların son santimine kadar nerelere sarfedildi- &i ve edileceği birçok defalar açıklan- Ayın on beşinden itibaren yaz saati Ba- | maşta. Memleketin / kalkınma - işine & edilen bu paradan - muayyen Übir rakam zikrederek seçim — içine ayrılacağını söylemek suretiyle halk efkârının karıştırılmak istendiği aa. | asılmaktadır. | Bakanlığımız uyanık halkımızın bu gibi şayinlara İnanmiyacağına emin | Olmakla beraber bazı sütü - boçukdar tarafından uydurulan bu yalanı tek- zip etmeye Anadolu Ağansını memur etmiştir. tatbik edilecek — (Gazeteler) hemserimt heti bir yaz santi —»nıâ